Nhà tù Sơn La – Wikipedia tiếng Việt

Nằm tại trung tâm thành phố Sơn La, cách Lào 45 km về phía Nam, nhà tù Sơn La đã được người Pháp xây dựng trong thời kỳ Pháp thuộc nhằm mục tiêu giam cầm những người làm cách mạng của Việt Nam. Trải qua 3 lần xây dựng và mở rộng, nhà tù Sơn La có tổng diện tích là: 2.170m2. Ngày nay, nơi đây trở thành một trong những điểm tham quan lịch sử rất có ý nghĩa với người dân Việt Nam cũng như du khách quốc tế.

Giữa lòng thành phố có ngọn đồi mang tên Khau Cả nằm soi mình bên dòng suối Nậm La, nơi đây còn lưu giữ chứng tích lịch sử vẻ vang Nhà tù Sơn La – vật chứng của một thời kỳ lịch sử dân tộc đấu tranh cách mạng, niềm tin quật cường của những người cộng sản kiên cường đã bị đầy ải, nhốt bởi thực dân Pháp .

Nhà tù Sơn La do thực dân Pháp xây dựng năm 1908 với diện tích ban đầu là 500 m2. Nhà tù xây dựng khá kiên cố: tường được xây dựng bằng đá lẫn gạch, mái lợp tôn, không có trần, giường nằm cho tù nhân cũng được xây bằng đá, mặt láng xi măng, mép ngoài được gắn hệ thống cùm chân dọc theo chiều dài của sàn. Trong mỗi phòng giam đều có hố xí nổi được xây cao hơn sàn nằm, không có nắp đậy, không có nước dội, không được vệ sinh thường xuyên. Với lối thiết kế như vậy, mùa hè những đợt gió Lào của vùng Tây Bắc gây nên cái nóng như thiêu như đốt, những đợt sương muối tạo ra cái lạnh giá, rét thấu xương thịt vào mùa đông cộng với môi trường ô nhiễm ở mỗi phòng giam đã làm bệnh tật phát sinh và lây lan rất nhanh chóng trong tù nhân. Năm 1930, Đảng cộng sản Việt Nam ra đời và lãnh đạo nhân dân vùng lên đấu tranh chống lại chế độ tàn bạo của thực dân phong kiến. Phong trào đấu tranh đã làm kẻ địch bất ngờ, chúng lồng lộn tìm đủ mọi cách đàn áp, bắt bớ những người Việt Nam yêu nước hòng dập tắt phong trào cách mạng. Mặt khác tăng cường xây dựng và mở rộng thêm hệ thống nhà tù trong cả nước trong đó  chúng đặc biệt chú ý đến nhà tù Sơn La. Năm 1940, Nhà tù Sơn La được mở rộng thêm một trại giam lớn để giam thêm tù nhân và đưa một số tù nhân nữ lên Sơn La nhưng âm mưu đó đã không thực hiện được.

Qua 3 lần thiết kế xây dựng và lan rộng ra, nhà tù Sơn La có tổng diện tích quy hoạnh là : 2.170 mét vuông. Thực dân Pháp đã biến nơi đây thành một âm ti trần gian để giam giữ, đầy ải và thủ tiêu ý chí đấu tranh của những người Cộng sản. Bằng chính sách nhà tù cực kỳ khắc nghiệt và những thủ đoạn tra tấn vô cùng độc ác, quân địch tưởng sẽ hủy hoại được ý thức và thể xác của những chiến sỹ cách mạng nhưng chính tại nơi đây đã trở thành một trường học cách mạng, rèn luyện ý chí và bổ trợ cho Đảng, cho cách mạng những chiến sỹ, đảng viên cộng sản trung kiên, điển hình nổi bật nhất là vai trò của chiến sỹ Tô Hiệu và bao đồng chí trung kiên khác .

     Trải qua 2 lần tàn phá bằng bom của giặc, di tích Nhà tù Sơn La không còn nguyên vẹn, những bức tường nhà ngục đổ nát là minh chứng cho tội ác dã man của kẻ thù. Cây đào Tô Hiệu, biểu tượng gắn với tên tuổi người Bí thư Chi bộ kiên trung của nhà tù vẫn đơm hoa kết trái mỗi độ mùa xuân về…

     Sau ngày hòa bình thống nhất cho đến năm 1980, Bảo tàng tỉnh Sơn La bắt đầu tiến hành phục chế lại nhà tù; xây dựng lại một số đoạn tường rào bao quanh, phục chế lại 2 tháp canh, nhà bếp, trại giam lớn, gia cố lại hầm ngầm, xà lim ngầm, xây dựng các bức tường của các phòng giam theo dấu vết của các nền móng cũ ….

Mỗi năm, tại di tích lịch sử lịch sử dân tộc nhà tù Sơn La đã nghênh tiếp hàng trăm ngàn lượt hành khách đến thăm quan, nghiên cứu và điều tra, học tập …. Chắc hẳn, một lần nào đó hành khách đến với Sơn La, về với núi rừng Tây Bắc để được trải nhiệm, hồi tưởng lại cuộc cuộc chiến tranh diễn ra hơn một thế kỷ đã qua ; Với sự chỉ huy tài tình của đảng, niềm tin yêu nước nồng nàn sẵn sàng chuẩn bị quyết tử vì độc lập dân tộc bản địa, tình đoàn kết keo sơn giữa những dân tộc bản địa … Đã để lại cho hậu thế thời điểm ngày hôm nay một quốc gia thanh thản ; Tất cả như nhắc nhở những thế hệ tiếp nối hãy sống, thao tác và học tập sao cho xứng danh với những gì mà những bậc tiền bối đã dày công thiết kế xây dựng .

Source: https://evbn.org
Category: Góc Nhìn