Auguste Comte và Xã hội học – https://leading10.vn

Auguste Comte (1798-1857)

A. Comte có tên đầy đủ là Isidore Marie Auguste François Xavier Comte sinh tại Montpellier, Cộng Hoà Pháp ngày 19 tháng 1 năm 1798 và mất ngày 5 tháng 9 năm 1857. Tốt nghiệp trường Bách Khoa Paris năm 1814, là người có tư tưởng tự do và cách mạng.

Ông là người tiên phong đã tăng trưởng chiêu thức tiếp cận hoàn hảo điều tra và nghiên cứu khoa học về xã hội ( scientific study of society ). Trước Ông, nhiều người đã bước vào nghiên cứu và điều tra thực chất của hành vi con người bằng cách sử dụng nhiều mạng lưới hệ thống triết học xã hội, một số ít sau đó đã tiến triển thành những ngành học xã hội đơn cử. Comte được xem là người sáng lập ra xã hội học, ông nổi tiếng với tác phẩm Positive Philosophy ( 1855 ) – Triết học thực chứng, gồm 6 tập. Theo quan điểm của Comte, xã hội học cũng giống như khoa học tự nhiên, do vậy, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể nghiên cứu và điều tra xã hội và những hoạt động giải trí của loài người bằng cách sử dụng những chiêu thức tương tự như như những giải pháp trong khoa học tự nhiên .
Theo ý niệm của Comte, triết học thực chứng là một tiếp cận để hiểu biết quốc tế dựa trên khoa học. Chủ nghĩa thực chứng tin rằng không có sự độc lạ nhiều giữa khoa học tự nhiên và khoa học xã hội, vì xã hội hoạt động giải trí tuân theo những quy luật ( laws ) cũng giống như khoa học tự nhiên. Những người theo chủ nghĩa thực chứng tuân thủ theo 5 nguyên tắc sau :

1. Sự thống nhất của phương pháp khoa học-logic trong nghiên cứu là như nhau đối với tất cả các ngành khoa học.
2. Mục tiêu của nghiên cứu là giải thích và dự đoán. Hầu hết những người theo chủ nghĩa thực chứng cho rằng mục tiêu cuối cùng là phát triển Một quy luật nhận thức chung (Law of general understanding) bằng cách tìm ra những điều kiện cần và đủ của bất kỳ hiện tượng nào (tạo nên một mô hình hoàn hảo của nó). Nếu quy luật được phát hiện, chúng ta có thể vận dụng các điều kiện để đưa ra kết quả dự đoán.
3. Kiến thức khoa học là có thể kiểm chứng được. Nghiên cứu phải là diễn dịch,… diễn dịch logic được sử dụng để phát triển các phát biểu có thể kiểm chứng (lý thuyết dẫn đến giả thuyết, giả thuyết dẫn đến sự phát hiện hoặc/và nghiên cứu chứng cứ). Các nhà thực chứng phải chứng minh nghiên cứu của họ sử dụng Lập luận logic của sự chứng thực (Logic of confirmation) hoặc bác bỏ, chứng minh không có căn cứ (falsification)
4. Khoa học khác với lẽ phải thông thường (common sense) (có từ kinh nghiệm cuộc sống). Các nhà nghiên cứu phải cẩn thận để không làm cho lẽ phải thông thường ảnh hưởng đến nghiên cứu của họ.
5. Tương quan giữa lý thuyết và thực tiễn

Comte đã cho là xã hội học nên sử dụng phương pháp thực chứng. Chủ nghĩa thực chứng nhấn mạnh các kỹ thuật quan sát, so sánh (đặc biệt là so sánh về lịch sử) và thực nghiệm trong việc phát triển của kiến thức về bản chất của xã hội và hoạt động của con người.

Ông cho rằng xã hội học nên được chia thành hai bộ phận chính : tĩnh học xã hội và động học xã hội ( social statics and social dynamics ). Tĩnh học xã hội nghiên cứu và điều tra về trật tự xã hội, cơ cấu tổ chức xã hội, những thành phần và mối liên hệ của chúng : đơn vị chức năng cơ bản nhất, sơ đẳng nhất của xã hội chính là mái ấm gia đình và ông đưa ra cách xử lý nhấn mạnh vấn đề tới vai trò của nhà nước, yếu tố văn hóa truyền thống, ý thức xã hội. Tĩnh học xã hội điều tra và nghiên cứu xã hội ở trạng thái tĩnh với những tiêu chuẩn như : cơ cấu tổ chức xã hội, trật tự xã hội, mối quan hệ cá thể, mái ấm gia đình và xã hội. Từ đó cơ cấu tổ chức xã hội được tạo nên từ những tiểu cơ cấu tổ chức xã hội. Do đó, hiểu cơ cấu tổ chức xã hội là chớp lấy được những đặc thù, những thuộc tính những mối liên hệ của tiểu cơ cấu tổ chức. Cơ cấu xã hội tăng trưởng theo con đường từ thấp đến cao, từ đơn thuần đến phức tạp. Cách nhìn này bộc lộ rõ quan điểm tiến hóa luận trong nhìn nhận xã hội của Auguste Conte. Động học xã hội, điều tra và nghiên cứu những quy luật đổi khác xã hội trong và giữa những mạng lưới hệ thống xã hội theo thời hạn. Kết quả sau cuối của mỗi bộ phận nghiên cứu và điều tra là sự xác lập những quy luật tự nhiên ( Natural laws ) chung của đời sống xã hội và biến hóa xã hội. Việc tăng trưởng của những quy luật tự nhiên này, dựa vào những tri thức khoa học, được cho phép tìm ra những giải pháp cho những yếu tố trong xã hội, và góp thêm phần làm tiến hóa xã hội và cải tổ xã hội
Auguste Comte đã dựa vào trình độ tăng trưởng của tri thức loài người để phân loại xã hội thành những tiến trình tăng trưởng khác nhau : quy trình tiến độ thần học, tiến trình siêu hình, quá trình thực chứng ( Stolley, 2005 ) .

• Thần học (Theological, or fictitious): tất cả các hiện tượng được tạo ra bởi các đấng tối cao, thần thánh.
• Siêu hình (Metaphysical, or abstract): giai đoạn chuyển tiếp, trong giai đoạn này chỉ là một sự bổ sung của giai đoạn trước, thay việc giải thích các sự vật hiện tượng dựa vào Thần bằng việc giải thích dựa vào thế lực trừu tượng.
• Thực chứng, khoa học (Scientific, or positive): giải thích các sự vật trên cơ sở khoa học, trên cơ sở hiểu biết các mối liên hệ và các quy luật.

Theo ông, sự tăng trưởng xã hội qua 3 giai trên diễn ra theo phương pháp tiến hóa từ từ không phải bằng con đường đấu tranh xã hội với những bước nhảy vọt. Mọi xử lý về sự đổi khác đều được triển khai bằng khoa học trí tuệ. Như vậy, Comte cho rằng trí tuệ, mạng lưới hệ thống văn hóa truyền thống đạo đức pháp luật sự tăng trưởng của mạng lưới hệ thống xã hội, cơ cấu tổ chức xã hội. Quan niệm như vậy của Comte bị phê phán là duy tâm khi lý giải sự biến hóa và tăng trưởng của xã hội .
Theo Ông, toàn bộ những môn học trí tuệ đều phải trải qua ba kỷ nguyên đó nhưng không đồng thời với nhau. Do đó, theo ông, hoàn toàn có thể phân loại khoa học theo thứ tự vừa logic vừa lịch sử dân tộc mà trong đó khoa học sau cuối, phức tạp nhất là xã hội học. Đặc trưng của xã hội học là ở tính tổng hợp của nó, cho nên vì thế “ đối tượng người tiêu dùng của xã hội học chỉ hoàn toàn có thể là lịch sử dân tộc loài người. ”

Comte cho rằng, mỗi giai đoạn trước là điều kiện phát triển của mỗi giai đoạn sau. Ở giai đoạn thực chứng, nhờ nắm vững và giải thích một cách có khoa học sự vận hành của xã hội mà con người kiểm soát, quản lý bằng cách tuân thủ và vận dụng được các quy luật của tỉnh và động học xã hội và các nhà tri thức có khả năng đóng vai trò thủ lĩnh, lãnh đạo, quản lý xã hội. Xã hội học có nhiệm vụ đáp ứng nhu cầu nhận thức, nhu cầu giải thích những biến đổi xã hội, góp phần lập lại trật tự ổn định xã hội (Stolley, 2005).

Ngày nay, mặc dầu những nhà xã hội học đều đồng ý chấp thuận rằng chiêu thức khoa học là một bộ phận quan trọng của xã hội học, nhưng chủ nghĩa thực chứng cực đoan thì ít có. Các nhà khoa học xã hội nhận thấy rằng rất khó đưa ra một quy luật hoàn toàn có thể đúng trong mọi trường hợp để lý giải hành vi con người, vì hành vi của nhóm hoàn toàn có thể lý giải, Dự kiến với một Tỷ Lệ nhất định, còn hành vi của từng cá thể rất khó để lý giải .

Source: https://evbn.org
Category: Góc Nhìn