TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ Y TẾ VÀ ĐẠO ĐỨC NGƯỜI THẦY THUỐC

Hồ Chí Minh đặc biệt quan trọng chăm sóc đến việc giáo dục và rèn luyện đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, cho những ngành, những cấp. Riêng so với ngành y, Người đã có những quan điểm đơn cử về đạo đức của người thầy thuốc Nước Ta. Tư tưởng Hồ Chí Minh về y đức được biểu lộ trải qua những bài nói, bài viết và thư gửi những hội nghị y tế toàn nước, điển hình nổi bật ở một số ít nội dung cơ bản :

Theo Hồ Chí Minh, Ngành y tế cũng như những thầy thuốc Nước Ta phải chú trọng phối hợp Đông, Tây y và hết lòng yêu thương, chăm nom người bệnh. Ngay từ những năm đầu sau khi nước ta giành được độc lập, trong Thư gửi Hội nghị Quân y, tháng 3-1948, Hồ Chí Minh đã chỉ rõ : “ Người thầy thuốc chẳng những có trách nhiệm cứu chữa bệnh tật mà còn phải nâng đỡ niềm tin những người ốm yếu ”. Khi gặp “ một số ít bạn bè quân nhân không được trấn tĩnh, người thầy thuốc “ nên lấy lòng trái đất và tình thân ái mà cảm động cảm hóa họ. Người ta có câu “ Lương y kiêm từ mẫu ”, nghĩa là một người thầy thuốc đồng thời phải là một người mẹ hiền ” ( 1 ). Nhiệm vụ của ngành y tế và phẩm chất của người thầy thuốc được Hồ Chí Minh viết trong thư gửi Hội nghị Cán bộ y tế toàn nước, tháng 6-1953. Người cho rằng : Phòng bệnh cũng thiết yếu như trị bệnh, để làm tròn trách nhiệm ấy, cán bộ y tế cần phải thương mến người bệnh như bạn bè ruột thịt, tận tâm, tận lực Giao hàng nhân dân. Người nhấn mạnh vấn đề : “ Lương y phải kiêm từ mẫu ” ( 2 ). Hồ Chí Minh nhu yếu so với đội ngũ thầy thuốc, về trình độ, cần liên tục “ học tập nghiên cứu và điều tra để luôn luôn tân tiến ” ; về chính trị, cần trau dồi tư tưởng và đạo đức của người cán bộ trong chính sách dân chủ như “ yêu nước, yêu dân, yêu nghề … thi đua học tập, thi đua công tác làm việc ” ( 3 ). Tại Hội nghị Cán bộ y tế ngày 27-2-1955, Hồ Chí Minh đã gửi thư “ góp vài quan điểm ” để những đại biểu đàm đạo. Bức thư này biểu lộ một cách khá tổng lực và mạng lưới hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh về y tế. Vấn đề y đức, một lần nữa, liên tục được Người nhấn mạnh vấn đề, cán bộ y tế phải yêu dấu người bệnh, bởi, “ Người bệnh phó thác tính mệnh của họ nơi những cô những chú ( cán bộ y tế – người trích ). nhà nước phó thác cho những cô, những chú việc chữa bệnh tật và giữ sức khỏe thể chất cho đồng bào. Đó là một trách nhiệm rất vẻ vang ”. “ Vì vậy, cán bộ cần phải yêu quý, săn sóc người bệnh như bạn bè ruột thịt của mình, coi họ đau đớn cũng như mình đau đớn ” ( 4 ). Điểm cốt lõi trong tư tưởng y đức của Hồ Chí Minh là người thầy thuốc phải như một mẹ hiền. Nghĩa là những thầy thuốc phải có lương tâm và nghĩa vụ và trách nhiệm cao quý như của người mẹ hiền so với bệnh nhân. Có lương tâm với người bệnh là cơ sở để hình thành những đức tính thiết yếu của người thầy thuốc. Theo Hồ Chí Minh, người thầy thuốc vừa phải có đức, vừa phải có tài, trong nghề y, lòng nhân ái, yêu thương bệnh nhân là cơ sở, là động lực thôi thúc người thầy thuốc tích cực học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ trình độ và kỹ năng và kiến thức nghề nghiệp. Khi trình độ trình độ và kỹ năng và kiến thức nghề nghiệp của người thầy thuốc vững vàng, tác động ảnh hưởng trở lại y đức của người thầy thuốc. Hồ Chí Minh chủ trương kiến thiết xây dựng một nền y tế có trách nhiệm chăm nom sức khỏe thể chất cho nhân dân. Người căn dặn đội ngũ cán bộ y tế phải giúp đồng bào, giúp nhà nước thiết kế xây dựng một nền y tế thích hợp với nhu yếu của dân tộc bản địa ta. Người cán bộ y tế cần không cho nguyên tắc khoa học, dân tộc bản địa và đại chúng, tức là phải kiến thiết xây dựng nền y tế Nước Ta vừa mang tính truyền thống lịch sử dân tộc bản địa, vừa tiếp thu được tinh hoa y học của thời đại. Ở đây yếu tố dân tộc bản địa và thời đại hòa quyện vào nhau, bổ trợ cho nhau, thành một chỉnh thể thống nhất nhằm mục đích Giao hàng nhân dân tốt nhất. Hồ Chí Minh nhắc nhở : Ông cha ta, ngày trước có nhiều kinh nghiệm tay nghề quý báu về cách chữa bệnh bằng thuốc ta, thuốc bắc, do đó, những cô, những chú là những người làm thuốc chữa bệnh cần phải điều tra và nghiên cứu và phối hợp thuốc Đông và thuốc Tây. Cho nên, những thầy thuốc tây y phải học đông y, những thầy thuốc đông y cũng phải học tây y, cả thầy thuốc đông y và tây y đều Giao hàng nhân dân, như người có hai tay cùng thao tác thì tốt. Người thầy thuốc phải coi trọng việc phòng bệnh cũng thiết yếu như chữa bệnh. Để chống lại bệnh tật, đau yếu, cán bộ y tế phải đặc biệt quan trọng chăm sóc từ những yếu tố nhỏ về vệ sinh môi trường tự nhiên như nước sạch, hố xí, vệ sinh diệt ruồi, diệt muỗi … Hồ Chí Minh tiếp tục căn dặn cán bộ, nhân viên cấp dưới y tế cùng với những cơ quan, đoàn thể, ban ngành phải tích cực chăm sóc thiết kế xây dựng đời sống mới cho nhân dân, nâng cao thể lực cho nhân dân và đội ngũ cán bộ y tế tiếp tục rèn luyện thân thể, nâng cao sức khỏe thể chất. Và chính Người là một tấm gương sáng mẫu mực của ý chí rèn luyện nâng cao thể lực cho toàn dân học tập, làm theo .

 

Ngành y tế nói chung, những thầy thuốc nói riêng phải ” ngay thật đoàn kết “. Quan hệ giữa những người thầy thuốc là một trong những mối quan hệ cơ bản của hoạt động giải trí có thiên chức chăm nom sức khỏe thể chất cho toàn dân và trị bệnh cứu người. Mỗi người thầy thuốc phải học và biết cách phối hợp trí tuệ, năng lực và hành vi một cách kịp thời, đúng mực để cứu chữa người bệnh sao cho được hiệu suất cao cao nhất. Tại thư gửi Hội nghị cán bộ Y tế, tháng 2-1955, Người nhấn mạnh vấn đề : “ Đoàn kết giữa cán bộ cũ và cán bộ mới. Đoàn kết giữa toàn bộ những người trong ngành y tế, từ những bộ trưởng liên nghành, thứ trưởng, bác sĩ, dược sĩ cho đến những đồng đội giúp việc. Bởi vì việc làm và vị thế tuy có khác nhau, nhưng người nào cũng là một bộ phận thiết yếu trong ngành y tế, trong việc ship hàng nhân dân ” ( 5 ) .
Đoàn kết trong y đức là mối quan hệ đồng nghiệp, giữa cán bộ cũ và cán bộ mới, giữa những nhân viên cấp dưới trong ngành y tế cùng nhằm mục đích tới mục tiêu vì sức khỏe thể chất con người. Đoàn kết trong ngành y là nhu yếu thiết yếu để tạo nên sức mạnh, vượt qua khó khăn vất vả, hoàn thành xong trách nhiệm trình độ .
Theo Hồ Chí Minh y đức không chỉ là lòng yêu thương người bệnh vô bờ bến, là sự thật thà, đoàn kết với đồng nghiệp, mà còn là sự mê hồn nghề nghiệp, luôn tích cực trau dồi kiến thức và kỹ năng để nâng cao năng lượng trình độ và kiến thức và kỹ năng tổng lực nhằm mục đích phân phối tốt hơn cho nhu yếu của sự nghiệp chăm nom và bảo vệ sức khỏe thể chất của toàn quân và toàn dân. Người thầy thuốc cách mạng muốn hồng phải nâng cao, muốn cho y đức được thực thi khá đầy đủ và có ý nghĩa thực tiễn thì cần không ngừng trau dồi y lý, y thuật và luôn biết tự làm giàu trí tuệ cho mình .

Quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức của người thầy thuốc, để nâng cao y đức cho đội ngũ thầy thuốc nói chung, cho những người bác sĩ trong quân đội ta nói riêng, yên cầu chỉ huy, chỉ huy những đơn vị chức năng cần thực thi tốt những yếu tố cơ bản sau :
Một là, nâng cao chất lượng công tác làm việc giáo dục và tự giáo dục, đồng thời tổ chức triển khai tốt hoạt động giải trí thực tiễn, nhằm mục đích bảo vệ sự thống nhất giữa nâng cao ý thức và hành vi y đức cho người bác sĩ quân y. Bởi lẽ, đạo đức nói chung và y đức nói riêng phải được kiến thiết xây dựng từng bước một cách tự giác trải qua quy trình hoạt động giải trí thực tiễn của mỗi con người. Đồng thời tổ chức triển khai tốt hoạt động giải trí thực tiễn là giải pháp quan trọng số 1 nhằm mục đích bảo vệ sự thống nhất giữa nâng cao ý thức và hành vi y đức cho người thầy thuốc quân y lúc bấy giờ .

 

Hai là, kiến thiết xây dựng thiên nhiên và môi trường y đức thật sự trong sáng, lành mạnh, song song với việc đấu tranh chống biểu lộ xấu đi về y đức ở những đơn vị chức năng. Đây là giải pháp quan trọng để triển khai xong nhân cách cho người thầy thuốc quân y nói chung và y đức cách mạng cho họ nói riêng .
Ba là, những cấp ủy đảng và chỉ huy trong đơn vị chức năng quân đội làm tốt công tác làm việc quy hoạch, quản trị, đào tạo và giảng dạy, sử dụng cán bộ ; nâng cao đời sống vật chất, ý thức cho người thầy thuốc quân y, tạo động lực giúp họ vươn lên tự tu dưỡng, rèn luyện nâng cao phẩm chất đạo đức .
Giáo dục đào tạo nâng cao y đức cho đội ngũ thầy thuốc trong quân đội có ý nghĩa to lớn góp thêm phần thiết kế xây dựng nguồn lực con người, tác nhân góp thêm phần kiến thiết xây dựng Quân đội nhân dân Nước Ta cách mạng, chính quy, tinh nhuệ nhất và từng bước tân tiến .
……………………………………………………………..

( 1 ) Hồ Chí Minh : Toàn tập, t. 5, NXB CTQG, TP. Hà Nội, 2004, tr. 395. ( 2 ) Hồ Chí Minh, Sđd, t. 7, tr. 88. ( 3 ) Sđd, tập 7, tr. 88. ( 4 ), ( 5 ) Sđd, tập 7, tr. 476 .

 

( Nguồn : Tạp chí Xây Dựng Đảng )

Source: https://evbn.org
Category: Góc Nhìn