Nghị quyết số 01/NQ-HĐTP về hướng dẫn áp dụng một số quy định của Luật Hôn nhân và gia đình do Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao ban hành

NGHỊ QUYẾT

CỦA HỘI ĐỒNG THẨM PHÁN TOÀ ÁN NHÂN DÂN TỐI CAO SỐ 01 / NQ-HĐTP NGÀY 20 THÁNG 01 NĂM 1988 HƯỚNG DẪN ÁP DỤNG MỘT SỐ QUY ĐỊNH CỦA LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH

Căn cứ vào các Điều 23 và 24 Luật Tổ chức Toà án nhân dân ngày 3-7-1981 về nhiệm vụ và quyền hạn của Hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tối cao.

Hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tối cao họp ngày 20-1-1988 có sự tham gia của đồng chí đại diện Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao và đồng chí đại diện Bộ trưởng Bộ Tư pháp.

Hướng dẫn các Toà án nhân dân áp dụng một số quy định mới của Luật Hôn nhân và gia đình như sau:

1. Huỷ việc kết hôn trái pháp lý ( Điều 9 ). Theo điều 9, Toà án nhân dân có quyền huỷ những việc kết hôn vi phạm những điều 5, 6, 7 Luật Hôn nhân và mái ấm gia đình khi có nhu yếu của ” một hoặc hai bên đã kết hôn trái pháp lý, vợ, chồng hoặc con của người đang có vợ, có chồng mà kết hôn với người khác, Viện kiểm sát nhân dân, Hội Liên hiệp phụ nữ Nước Ta, Đoàn người trẻ tuổi cộng sản Hồ Chí Minh, Công đoàn Nước Ta “. Huỷ việc kết hôn trái pháp lý nhằm mục đích bảo vệ chấp hành nghiêm chỉnh Luật Hôn nhân và mái ấm gia đình, nhưng có hậu quả rất lớn so với đời sống của hai người và con cháu của họ. Do đó, Toà án phải tìm hiểu về nguyên do, thực trạng việc kết hôn trái pháp lý, đời sống chung từ khi xin kết hôn đến khi xin huỷ việc kết hôn v.v… và phải xem xét rất thận trọng. Phương hưởng giải quyết và xử lý như sau : a. Đối với những trường hợp chưa đủ tuổi kết hôn vi phạm Điều 5. Nam từ 20 tuổi trở lên, nữ từ 18 tuổi trở lên mới được kết hôn. Nếu kết hôn chưa đủ tuổi như lao lý của Điều 5 mà có nhu yếu của những người pháp luật trong Điều 9 thì Toà án xử huỷ việc kết hôn. Nếu do kết hôn chưa đủ tuổi mà đời sống của hai bên không có niềm hạnh phúc, đến khi họ đã đủ tuổi kết hôn mới có nhu yếu chấm hết hôn nhân thì Toà án cũng huỷ việc kết hôn. Trái lại, nếu hai bên đã chung sống thông thường, đã có con và gia tài chung, sau đó mới phát sinh xích míc thì không máy móc xử huỷ việc kết hôn mà vận dụng Điều 40 ( ly hôn ) để xét xử. b. Đối với những trường hợp bị cưỡng ép hoặc bị lừa dối khi kết hôn vi phạm Điều 6. Bị cưỡng ép hoặc bị lừa dối khi kết hôn đều là trái với nguyên tắc tự nguyện kết hôn. Vì vậy, Toà án xử huỷ việc kết hôn. Tuy nhiên, nếu khi kết hôn có bị cưỡng ép hoặc bị lừa dối, nhưng sau đó vợ chồng đã thông cảm với nhau, chung sống hoà thuận thì một bên hoặc hai bên có nhu yếu chấm hết hôn nhân, Toà án vận dụng Điều 40 ( ly hôn ) để xét xử chứ không huỷ việc kết hôn, trừ trường hợp người đang có vợ hoặc có chồng nhưng đã nói dối là chưa có để kết hôn với người khác thì phải huỷ việc kết hôn đó. c. Đối với những trường hợp vi phạm Điều 7 Điều 7 cấm kết hôn trong những trường hợp sau đây : – Đang có vợ hoặc có chồng ; – Đang mắc bệnh tâm thần không có năng lực nhận thức hành vi của mình, đang mắc bệnh da diễu ; – Giữa những người cùng dòng máu về trực hệ ; giữa anh chị em cùng cha mẹ, cùng mẹ khác cha, hoặc cùng cha khác mẹ ; giữa những người khác có họ trong khoanh vùng phạm vi ba đời ; – Giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi. ( Cùng dòng máu về trực hệ là cha mẹ với con cái ; ông bà với cháu nội, cháu ngoại ; có họ trong khoanh vùng phạm vi ba đời tính như sau : so với người cùng một gốc sinh ra thì cha mẹ là đời thứ nhất ; bạn bè là đời thứ hai ; con chú, con bác, con cô, con cậu, con dì, con già đời thứ ba ). Đối với hôn nhân vi phạm một trong những trường hợp của Điều 7 mà có người nhu yếu huỷ việc kết hôn thì nói chung Toà án phải xử huỷ việc kết hôn. Riêng so với trường hợp đang có vợ, có chồng mà lấy người khác thì cần chú ý quan tâm : – Đối với những cán bộ và bộ đội miền Nam tập trung ra miền Bắc năm 1954, đã có vợ, có chồng ở miền Nam mà lấy vợ, lấy chồng ở miền Bắc thì vẫn giải quyết và xử lý theo Thông tư của Toà án nhân dân tối cao số 60 / TATC ngày 22-2-1978 hướng dẫn xử lý những trường hợp cán bộ, bộ đội trong Nam tập trung ra Bắc mà lấy vợ, lấy chồng khác. – Cá biệt nếu có trường hợp vợ chồng chưa ly hôn xong nhưng một bên đã đi lấy người khác. Nếu xét thấy hôn nhân trước trong thực tế đã không còn sống sót, hai bên không hề đoàn viên được nữa mà một bên hoặc hai bên đã xin ly hôn thì mặc dầu hôn nhân sau là không hợp pháp, nhưng không máy móc huỷ việc kết hôn sau mà hoàn toàn có thể chỉ xử ly hôn so với hôn nhân trước. Hậu quả của việc huỷ kết hôn trái pháp lý là hai bên không được duy trì quan hệ vợ chồng nữa, gia tài riêng của ai thì người đó lấy về và gia tài chung được chia theo sự góp phần của mỗi bên. Trong trường hợp kết hôn trái pháp lý là do một bên bị cưỡng ép hoặc bị lừa dối thì người bị cưỡng ép hoặc bị lừa dối hoàn toàn có thể nhu yếu Toà án xử lý quyền lợi và nghĩa vụ của họ ( chia gia tài chung, cấp dưỡng … ) như khi ly hôn. d. Xử lý về hình sự những trường hợp kết hôn trái pháp lý. Bộ luật Hình sự đã quy định tội cưỡng ép kết hôn hoặc cản trở hôn nhân tự nguyện, văn minh ( Điều 143 ), tội vi phạm chính sách một vợ, một chồng ( Điều 141 ) và tội tổ chức triển khai tảo hôn, tội tảo hôn ( Điều 145 ). Vì vậy, trong những trường hợp đã cấu thành những tội này, Viện kiểm sát nhân dân có quyền khởi tố hoặc Toà án nhân dân hoàn toàn có thể chuyển hồ sơ để yêu cầu Viện kiểm sát khởi tố. Khi Toà án xét xử về hình sự thì ngoài việc quyết định hành động hình phạt so với bị cáo, cần phải tuyên rõ trong bản án là huỷ việc kết hôn trái pháp lý. Nếu sau đó hai bên còn tranh chấp về con cháu hoặc gia tài thì Toà án sẽ xử lý những yếu tố này theo thủ tục về dân sự. 2. Trường hợp kết hôn vi phạm Điều 8 Điều 8 pháp luật : ” Việc kết hôn do Ủy Ban Nhân Dân xã, phường, thị xã nơi thường trú của một trong hai người kết hôn ghi nhận và ghi vào sổ kết hôn theo nghi thức do Nhà nước lao lý … ” Trong thực tế vẫn có không ít trường hợp kết hôn không có ĐK. Việc này tuy có vi phạm về thủ tục kết hôn nhưng không coi là việc kết hôn trái pháp lý, nếu việc kết hôn không trái với những điều 5, 6, 7. Trong những trường hợp này, nếu có một hoặc hai bên xin ly hôn, Toà án không huỷ việc kết hôn theo Điều 9 mà xử như việc xin ly hôn theo Điều 40. 3. Chế độ gia tài vợ chồng ( những Điều 15, 16, 17, 18 và 42 ). a. Tài sản chung và gia tài riêng của vợ chồng. Điều 14 và Điều 15 đã lao lý chính sách gia tài của vợ chồng và Điều 16 pháp luật về gia tài riêng của mỗi bên. Tài sản chung của vợ chồng gồm có những khoản thu nhập như sau : – Tiền lương, tiền thưởng, tiền trợ cấp, tiền hưu trí, tiền thu nhập về sản xuất ở mái ấm gia đình và những thu nhập hợp pháp khác của vợ chồng, không phân biệt mức thu nhập của mỗi bên ; – Các gia tài mà vợ chồng shopping được bằng những thu nhập nói trên ; – Tài sản mà vợ chồng được cho hoặc được thừa kế chung. Tài sản được sử dụng để bảo vệ những nhu yếu trong mái ấm gia đình, do đó, vợ chồng có quyền ngang nhau trong việc quản lý tài sản đó. Vợ hoặc chồng sử dụng gia tài chung của mái ấm gia đình được đương nhiên coi là sự thoả thuận của hai vợ chồng. Nhưng việc mua, bán, cho hoặc vay, mượn và những thanh toán giao dịch khác có quan hệ đến gia tài có giá trị lớn ( như : nhà tại, gia súc chăn nuôi như trâu, bò, tư liệu hoạt động và sinh hoạt có giá trị lớn như máy thu hình, tủ lạnh, xe máy v.v… ) thì phải có sự thoả thuận của cả hai vợ chồng. Nếu là việc mua, bán, cầm đồ gia tài mà pháp lý pháp luật phải có hợp đồng viết ( như việc mua, bán nhà ) thì vợ và chồng đều phải ký vào hợp đồng và nếu chỉ có một bên ký thì phải có sự uỷ nhiệm của vợ, chồng cho mình ký thay. Tài sản riêng của vợ chồng ( nếu có ) gồm có : – Tài sản có trước khi kết hôn ; – Tài sản được cho riêng hoặc được thừa kế riêng trong thời kỳ hôn nhân. Những món nợ của vợ chồng vay trước khi kết hôn hoặc vay trong thời kỳ hôn nhân mà không phải vì nhu yếu của mái ấm gia đình thì vợ, chồng giao dịch thanh toán bằng gia tài riêng. Nếu gia tài riêng không đủ thì thanh toán giao dịch bằng phần gia tài của người đó trong gia tài chung hoặc vợ chồng hoàn toàn có thể thoả thuận thanh toán giao dịch bằng gia tài chung. b. Chia gia tài của vợ chồng khi ly hôn, khi một bên chết hoặc một bên nhu yếu chia gia tài khi hôn nhân còn sống sót Chia gia tài khi ly hôn ( Điều 42 ) : Khi vợ chồng ly hôn, gia tài chung được chia đôi nhưng có xem xét một cách hài hòa và hợp lý đến tình hình gia tài, tình hình đơn cử của mái ấm gia đình và công sức của con người góp phần của mỗi bên. Do đó, cần quan tâm những trường hợp dưới đây :

– Đồ trang sức mà người vợ hoặc người chồng được cha mẹ vợ hoặc chồng tặng cho riêng trong ngày cưới là tài sản riêng, nhưng nếu những thứ đó được cho chung cả hai người với tính chất là tạo dựng cho vợ chồng một số vốn thì coi là tài sản chung. Khi chia tài sản chung, những trang sức có giá trị không lớn so với tài sản chung thì chia cho người đang sử dụng;

– Trong trường hợp vợ chồng còn sống chung với mái ấm gia đình mà gia tài của bản thân vợ chồng không xác lập được thì vợ chồng được chia một phần trong khối gia tài của mái ấm gia đình, địa thế căn cứ vào công sức của con người mà người đó đã góp phần vào việc duy trì và tăng trưởng khối gia tài chung và đời sống chung của mái ấm gia đình. Lao động trong mái ấm gia đình được coi như lao động sản xuất ; – Con cái đã thành niên, có góp phần đáng kể vào việc kiến thiết xây dựng và tăng trưởng gia tài của cha mẹ thì được trích chia phần góp phần của họ trong gia tài của cha mẹ khi cha mẹ ly hôn ; – Khi chia gia tài, phải bảo vệ quyền hạn của người vợ và của con cháu chưa thành niên, đồng thời phải bảo vệ quyền lợi của sản xuất và quyền lợi về nghề nghiệp của mỗi bên. Tài sản riêng của ai thì người đó được lấy về, nhưng người có gia tài riêng phải chứng tỏ gia tài đó là gia tài riêng của mình. Việc chứng tỏ hoàn toàn có thể triển khai bằng sự công nhận của bên kia, bằng những sách vở ( văn tự, di chúc … ) và bằng những chứng cứ khác. Nếu không chứng tỏ được là gia tài riêng thì gia tài đó là gia tài chung. Tài sản chung và gia tài riêng chỉ chia trên cơ sở những thứ hiện có. Những thứ đã chi dùng cho mái ấm gia đình mà không còn nữa thì không phải thanh toán giao dịch. Chia gia tài khi có một bên chết ( Điều 17 ) : Trong trường hợp một bên chết trước mà để lại di chúc chia di sản cho người thừa kế hoặc những người thừa kế theo luật của người đó nhu yếu chia di sản ngay thì gia tài chung của vợ chồng được chia đôi. Phần của người chết được chia theo pháp lý về thừa kế. Vợ chồng có quyền thừa kế gia tài của nhau. Trong trường hợp không cần chia thừa kế ngay thì người vợ hoặc chồng còn sống quản lý tài sản của người chết để lại. Chia gia tài khi hôn nhân còn sống sót ( Điều 18 ) : Trong khi hôn nhân còn sống sót, Điều 18 cho phép chia gia tài của vợ chồng nếu có nguyên do chính đáng ( như : vợ chồng tính tình không hợp nhưng con cháu đã lớn nên không muốn ly hôn mà chỉ muốn ở riêng, do đó, một bên hoặc cả hai bên xin chia gia tài thì gia tài được chia như khi xử về ly hôn ). 4. Nghĩa vụ và quyền của cha mẹ và con cháu ( những Điều 23, 24, 25, 26 ). a. Nghĩa vụ và quyền của cha mẹ so với gia tài của con ( những Điều 23 và 24 ). Con chưa thành niên có quyền có gia tài riêng như : gia tài được thừa kế, thu nhập bằng lao động hoặc thu nhập hợp pháp khác v.v… Người chưa thành niên chưa có năng lượng hành vi triển khai những quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm về gia tài, cho nên vì thế cha mẹ là người đại diện thay mặt cho con trước pháp lý và quản lý tài sản của con. Trong việc quản lý tài sản của con, cha mẹ có nghĩa vụ và trách nhiệm giữ gìn và sử dụng hợp lý tài sản của con. Những việc mua, bán, cầm đồ … gia tài của con phải vì quyền lợi của con. Tuy nhiên, nếu con đã từ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi thì phải có sự chấp thuận đồng ý của con, cha mẹ mới được mua, bán, cầm đồ gia tài của con do mình quản trị. b. Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do hành vi trái pháp lý của con chưa thành niên gây ra ( Điều 25 ). Xuất phát từ nhu yếu là phải bảo vệ quyền hạn của người bị thiệt hại và nghĩa vụ và trách nhiệm của cha mẹ là phải giáo dục, quản trị con chưa thành niên, nên nghĩa vụ và trách nhiệm bồi thường thiệt hại do hành vi trái pháp lý của con chưa thành niên gây ra như sau : – Về nguyên tắc, cha mẹ chịu nghĩa vụ và trách nhiệm bồi thường thiệt hại do hành vi trái pháp lý của con dưới 16 tuổi gây ra. Tuy nhiên, nếu con có gia tài riêng mà cha mẹ không có năng lực bồi thường rất đầy đủ hoặc không có năng lực bồi thường thì lấy gia tài của con để bồi thường cho đủ. – Con chưa thành niên từ 16 đến 18 tuổi mà có gia tài riêng thì phải bồi thường thiệt hại do hành vi trái pháp lý của mình gây ra bằng gia tài riêng. Nếu gia tài riêng của con không đủ để bồi thường hoặc không có gia tài riêng thì cha mẹ phải bồi thường cho đủ. Con đã thành niên mà có hành vi trái pháp lý gây thiệt hại cho người khác thì con phải bồi thường, cha mẹ không có nghĩa vụ và trách nhiệm bồi thường cho con. Nếu con còn ở chung với cha mẹ có góp phần vào gia tài chung của mái ấm gia đình thì phần góp phần đó được coi là gia tài của con, được trích ra để bồi thường. Tuy nhiên, nếu con đã thành niên nhưng không có năng lượng hành vi như mắc bệnh tâm thần mà cha mẹ có nghĩa vụ và trách nhiệm trông giữ thì cha mẹ phải bồi thường thiệt hại do con gây ra. Người chưa thành niên dưới 16 tuổi gây thiệt hại cho người khác thì cha mẹ là bị đơn, nhưng Toà án hoàn toàn có thể hỏi người chưa thành niên để tìm hiểu. Người chưa thành niên từ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi chịu nghĩa vụ và trách nhiệm bồi thường bằng gia tài riêng của mình thì họ là bị đơn, nhưng cha mẹ phải được tham gia tố tụng với tư cách là đại diện thay mặt hợp pháp của bị đơn. Nếu gia tài của con không đủ để bồi thường thì cha mẹ là đồng bị đơn, nếu con không có gia tài thì cha mẹ là bị đơn. c. Những trường hợp không cho cha mẹ trông giữ, giáo dục, quản lý tài sản của con, đại diện thay mặt cho con ( Điều 26 ). Toà án chỉ có quyết định hành động về yếu tố này khi cha mẹ bị xử phạt về tội xâm phạm tính mạng con người, sức khoẻ, nhân phẩm của con chưa thành niên. Tội phạm thực thi so với người con nào thì chỉ tước những quyền này của cha mẹ so với người con đó. Tuy nhiên đây không phải là giải pháp bắt buộc, do đó, việc vận dụng phải rất hạn chế và chỉ triển khai khi cần phải ngăn ngừa cha, mẹ liên tục xâm phạm tính mạng con người, sức khoẻ, nhân phẩm của con và người con chưa thành niên hoàn toàn có thể được giao cho một người khác trong mái ấm gia đình hoặc tổ chức triển khai xã hội trông nom, giáo dục. Nếu người con chưa thành niên đã có năng lực nhận thức ( như đã 14-15 tuổi ) thì Toà án cũng cần phải địa thế căn cứ vào cả quan điểm của con về việc có cần phải tước 1 số ít quyền của cha mẹ so với con không. Thời gian tước những quyền nói trên là từ 1 đến 5 năm, nhưng nếu người có lỗi đã sửa chữa thay thế thì Toà án hoàn toàn có thể rút ngắn thời hạn đó. 5. Xác định cha, mẹ cho con ( những Điều 28, 29, 30, 31, 32, 33 ). a. Trong những trường hợp cha hoặc mẹ xin nhận con hoặc không nhận con thì phải xác lập ai là cha, là mẹ của đứa trẻ. Trong thực tế có những trường hợp hai bên đã có quan hệ sinh lý trước khi kết hôn, cho nên vì thế không hề cho rằng chỉ có đứa trẻ sinh ra trong thời hạn 180 ngày đến 300 ngày sau khi kết hôn mới là con của vợ chồng. Vì vậy, Điều 28 chỉ lao lý : ” con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc do người vợ có thai trong thời kỳ đó là con chung của vợ chồng. Trong trường hợp có nhu yếu xác lập lại yếu tố này thì phải có chứng cứ khác “. ( Thí dụ : người vợ công nhận là mình có thai với người khác trước khi kết hôn ; người chồng chứng tỏ rằng mình đã đi công tác làm việc xa trong thời hạn mà vợ hoàn toàn có thể có thai đứa trẻ v.v… ). Trường hợp người phụ nữ chưa có chồng mà sinh con ( còn ngoài giá thú ) nhưng cha của đứa trẻ không nhận con, thì phải địa thế căn cứ vào những chứng cứ về người đó có thai với ai. Trường hợp người mẹ sinh con ngoài giá thú đã bỏ con, người khác đã nhận đứa trẻ về nuôi, nhưng sau này người mẹ xin nhận con thì người mẹ phải chứng tỏ là mình đã đẻ ra đứa trẻ. Nếu có tranh chấp về việc nuôi đứa trẻ thì Toà án phải xuất phát từ quyền lợi của đứa trẻ và phải chăm sóc đến quyền lợi và nghĩa vụ của người đã nuôi đứa trẻ mà xem xét ai là người có điều kiện kèm theo nuôi dưỡng, giáo dục đứa trẻ tốt hơn. Nếu đứa trẻ đã nhận thức được thì cần phải hỏi quan điểm của nó. Con ngoài giá thú có quyền xin nhận cha, mẹ, kể cả trường hợp cha mẹ đã chết. b. Đối với những quyền về nhân thân như : xin xác lập cha, mẹ cho mình ; xin huỷ việc làm con nuôi vì đã bị ngược đãi v.v…, thì người chưa thành niên từ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi hoàn toàn có thể tự mình đứng nguyên đơn. Nếu dưới 16 tuổi thì phải có cha, mẹ là người đại diện thay mặt hợp pháp của họ ( trừ trường hợp cha mẹ là người mà người chưa thành niên nhu yếu xác lập là cha, là mẹ của họ ), hoặc phải có Viện kiểm sát nhân dân, Hội Liên hiệp phụ nữ Nước Ta, Đoàn người trẻ tuổi cộng sản Hồ Chí Minh, Công đoàn Nước Ta khởi tố. Người chưa thành niên từ 16 đến dưới 18 tuổi bị xác lập là cha của một đứa trẻ thì họ là bị đơn. Cha mẹ của người chưa thành niên phải được tham gia tố tụng với tư cách là người đại diện thay mặt hợp pháp của con. Nếu Toà án xác lập người chưa thành niên là cha của đứa trẻ thì cha mẹ của người chưa thành niên có nghĩa vụ và trách nhiệm nuôi dưỡng hoặc làm trách nhiệm cấp dưỡng cho đứa trẻ. Khi tham gia tố tụng, người đại diện thay mặt hợp pháp của người chưa thành niên có những quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm trong tố tụng như người mà mình đại diện thay mặt. Trong trường hợp xin xác lập một người đã chết là cha, mẹ mình thì trong việc này chỉ có nguyên đơn mà không có bị đơn, nhưng vợ, chồng và con cháu của người đã chết được tham gia tố tụng với tư cách người dự sự. 6. Nuôi con nuôi ( những Điều 34, 35, 36, 37, 38, 39 ) a. Những điều kiện kèm theo về nuôi con nuôi đã được pháp luật trong những Điều 34, 35, 36 và 37 nhưng trước khi Luật này được phát hành thì những điều kiện kèm theo đó chưa được pháp luật không thiếu. Vì vậy, những việc nuôi con nuôi trước khi phát hành Luật mới vẫn có giá trị pháp lý, trừ những trường hợp nuôi con nuôi trái với mục tiêu xã hội của việc nuôi con nuôi ( như : nuôi con nuôi để bóc lột sức lao động hoặc để dùng con nuôi vào những hoạt động giải trí xấu xa, phạm pháp ). Nếu việc nuôi con nuôi trước đây chưa được ghi vào sổ hộ tịch nhưng việc nuôi con nuôi đã được mọi người công nhận và cha mẹ nuôi đã thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm với con nuôi thì việc nuôi con nuôi vẫn có những hậu quả pháp lý do luật định. Nếu đứa trẻ đã làm con nuôi người khác mà cha mẹ đòi lại con thì Toà án cần xuất phát từ quyền lợi của đứa trẻ mà xem xét ai là người có điều kiện kèm theo nuôi dưỡng, giáo dục và tu dưỡng đứa trẻ thành công dân có ích cho xã hội. Nếu đứa trẻ đã nhận thức được, thì cũng cần hỏi cả quan điểm của nó. Nếu hai bên chỉ vì xích mích mà phát sinh ra việc đòi con thì phải xử lý xích mích đó. b. Theo Điều 34 thì giữa người nuôi và con nuôi có những quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm như con đẻ. Do đó, con nuôi được thừa kế gia tài của cha mẹ nuôi và cha mẹ nuôi được thừa kế gia tài của con nuôi. Đối với cha mẹ đẻ thì người con nuôi không còn thuộc hàng thừa kế theo luật của cha mẹ đẻ nữa, trừ trường hợp họ được thừa kế theo di chúc của cha mẹ đẻ hoặc được những người thừa kế theo luật bằng lòng cho họ hưởng một phần di sản của người chết. c. Theo Điều 39 thì Toà án quyết định chấm hết việc nuôi con nuôi trong những trường hợp sau đây : + Cha mẹ nuôi đã không triển khai đúng mục tiêu, ý nghĩa xã hội của việc nuôi con nuôi ( như : nuôi con nuôi nhằm mục đích mục tiêu bóc lột sức lao động của con nuôi ; cha mẹ nuôi dùng con nuôi vào những hoạt động giải trí xấu xa như trộm cắp, mãi dâm … ; hoặc cha mẹ nuôi có những hành vi nghiêm trọng, xâm phạm thân thể, nhân phẩm của con nuôi như ngược đãi, hành hạ nghiêm trọng con nuôi … ). Trong những trường hợp này Toà án quyết định huỷ việc nuôi con nuôi theo nhu yếu của người con nuôi, nhưng nếu người con nuôi chưa thành niên thì cha mẹ đẻ hoặc người đỡ đầu của người con nuôi, Viện kiểm sát nhân dân, Hội Liên hiệp phụ nữ Nước Ta, Đoàn người trẻ tuổi cộng sản Hồ Chí Minh, Công đoàn Nước Ta có quyền nhu yếu Toà án huỷ việc nuôi con nuôi. + Con nuôi đã có những hành vi nghiêm trọng xâm phạm thân thể, nhân phẩm của cha mẹ nuôi hoặc có những hành vi khác làm cho tình cảm giữa người nuôi và con nuôi không còn nữa. Thí dụ : đánh chửi người nuôi hoặc cha mẹ, ông bà của người nuôi. Tuy nhiên, khi giải quyết và xử lý cũng cần phải có sự phân biệt giữa người con nuôi đã thành niên và con nuôi chưa thành niên. – Nếu người con nuôi đã thành niên mà có những hành vi nói trên so với cha mẹ nuôi hoặc không chịu lao động mà chỉ ăn bám vào cha mẹ nuôi, làm cho cha mẹ nuôi không hề chịu đựng được, thì huỷ bỏ việc nuôi con nuôi ; – Nếu người con nuôi chưa thành niên thì nói chung phải giáo dục để người đó thay thế sửa chữa những lỗi lầm so với cha mẹ nuôi. Chỉ huỷ việc nuôi con nuôi nếu người đó có người khác nuôi dưỡng ( như cha mẹ đẻ, hoặc những người quen thuộc khác ). Nếu họ không có người khác nuôi dưỡng thì cha mẹ nuôi phải giáo dục con nuôi, Toà án không huỷ việc nuôi con nuôi. Khi việc nuôi con nuôi chấm hết thì những quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý giữa cha mẹ nuôi với con nuôi cũng chấm hết. Bản án của Toà án về chấm hết nuôi con nuôi phải được thông tin cho Uỷ ban nhân dân ở cơ sở để ghi vào sổ hộ tịch.

Source: https://evbn.org
Category: Góc Nhìn