CÁC LỄ HỘI

LỄ HỘI ĐỀN HÙNG – PHÚ THỌ

Lễ hội đền hùng hay còn gọi là giỗ tổ hùng vương được tổ chức triển khai từ ngày mùng 8 đến ngày 11 tháng 3 âm lịch, trong đó mùng 10 là chính hội. Lễ hội diễn ra tại đền hùng, tỉnh phú thọ – kinh đô của vương quốc cổ văn Lang. đây là lễ hội mang tính vương quốc để tưởng niệm những vua hùng đã có công dựng nước. phần lễ được cử hành rất trang trọng, mang tính quốc lễ. Lễ vật dâng cúng là “ lễ tam sinh ” ( 1 lợn, 1 dê và 1 bò ), bánh chưng, bánh dày và xôi nhiều màu, nhạc khí là trống đồng cổ. Lần lượt những vị chức sắc, bô lão của những làng xã trong vùng và nhân dân, hành khách hành hương vào tế lễ trong những đền thờ. phần hội gồm có những hoạt động giải trí như thi kiệu, lễ hát thờ ( hát Xoan ), hát ca trù và những game show dân gian. ngày 6/12/2012, UnESCO đã chính thức công nhận “ tín ngưỡng thờ cúng hùng vương ”, hình tượng của niềm tin đại đoàn kết, truyền thống lịch sử đạo lý “ uống nước nhớ nguồn ” của dân tộc bản địa việt nam, là Di sản văn hóa truyền thống phi vật thể đại diện thay mặt của trái đất .

LỄ HỘI CHÙA HƯƠNG

Hội chùa Hương diễn ra trên địa phận xã hương Sơn, thuộc địa phận huyện mỹ đức, hà nội. ngày mồng 6 tháng Giêng âm lịch hàng năm là khai hội, lễ hội thường lê dài đến hạ tuần tháng 3 âm lịch. vào dịp này, hàng triệu phật tử cùng hành khách khắp bốn phương lại nô nức trẩy hội chùa hương, cũng là hành trình dài về miền đất phật – nơi bồ tát Quan thế Âm ứng hiện tu hành để nguyện cầu, biểu lộ sự tôn kính với đức phật. trước ngày mở hội, toàn bộ những đền, chùa, đình, miếu đều khói hương nghi ngút, không khí lễ hội bao trùm cả xã Hương Sơn. phần lễ của hội chùa hương rất đơn thuần. Ở chùa Hương có lễ dâng hương, gồm hương, hoa, đèn, nến, hoa quả và thức ăn chay. Lúc cúng có hai tăng ni mặc áo cà sa mang đồ lễ chạy đàn rồi mới tiến dùng đồ lễ lên bàn thờ cúng. trong lúc chạy đàn có hai vị tăng ni múa rất dẻo và thích mắt. từ ngày mở hội cho đến hết hội, chỉ nhiều lúc mới có sư ở những chùa trên đến gõ mõ tụng kinh chừng nửa giờ tại những chùa, miếu, đền. Còn hương khói thì không khi nào dứt. Lễ hội chùa hương còn là nơi quy tụ những hoạt động và sinh hoạt văn hóa truyền thống dân tộc bản địa độc lạ như bơi thuyền, leo núi và những chiếu hát chèo, hát văn … Lễ hội này có sức lôi cuốn đặc biệt quan trọng với khách thập phương bởi hành trình dài ngồi trên thuyền vãn cảnh dọc suối Yến và đường vào non tiên cõi phật rất thi vị .

HỘI LIM

Hội Lim là một lễ hội lớn đầu xuân, diễn ra từ ngày 12-14 tháng Giêng âm lịch hàng năm, trên địa phận huyện tiên Du, tỉnh bắc ninh, xưa được gọi là vùng Kinh bắc, gồm có những làng xã cổ nằm quanh núi Lim và đôi bờ sông tiêu tương. hội khởi đầu bằng lễ rước. đoàn rước có sự tham gia của phần đông người dân với những bộ lễ phục xưa, sặc sỡ, cầu kỳ, lê dài tới gần 1 km. trong phần lễ có tục hát Quan họ thờ thần. Các liền anh, liền chị Quan họ đứng thành hàng trước cửa lăng hồng vân ( thờ ông nguyễn đình Diễn, quan trấn phủ xứ thanh hóa, người sinh ra tại thôn đình Cả, xã nội Duệ, huyện tiên Du ) hát vọng để ca tụng công lao của thần. phần hội diễn ra nhiều game show dân gian như đấu võ, đấu vật, đấu cờ, thi dệt cửi, nấu cơm, … nhưng rực rỡ hơn cả là phần hát hội, diễn ra khoảng chừng gần trưa, được tổ chức triển khai theo hình thức du thuyền hát Quan họ đối đáp giữa liền anh và liền chị. tối ngày 12 là đêm hội hát thi giữa những làng Quan họ .

HỘI GIÓNG

Được tổ chức triển khai từ ngày 6-8 tháng Giêng âm lịch hàng năm, hội Gióng là lễ hội tưởng niệm và ca tụng chiến công của người anh hùng thánh Gióng, một trong “ tứ bất tử ” của tín ngưỡng dân gian việt nam. Lễ hội mô phỏng một cách sinh động diễn biến những trận đấu của thánh Gióng và nhân dân văn Lang trong đại chiến chống giặc Ân, trải qua đó giáo dục lòng yêu nước, truyền thống cuội nguồn thượng võ, ý chí quật cường và khát vọng độc lập, tự do của dân tộc bản địa. hội Gióng được tổ chức triển khai ở nhiều nơi, nhưng tiêu biểu vượt trội nhất là ở đền Sóc ( huyện Sóc Sơn, hà nội ). theo truyền thuyết thần thoại, sau khi đánh thắng giặc Ân, xã phù Linh, huyện Sóc Sơn là nơi dừng chân ở đầu cuối của thánh Gióng trước khi bay về trời. để tưởng niệm công lao của đức thánh, tại đây, nhân dân đã thiết kế xây dựng Khu di tích lịch sử đền Sóc gồm có 6 khu công trình, trong đó có tượng đài thánh Gióng và nhà bia. ngày 6/11/2010, hội Gióng đền phù đổng và đền Sóc Sơn đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa truyền thống phi vật thể đại diện thay mặt của trái đất .

LỄ KHAO LỀ THẾ LÍNH

Lễ Khao lề thế lính là một lễ hội được nhân dân huyện hòn đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng ngãi duy trì hàng trăm năm nay, thường được tổ chức triển khai vào ngày 20 tháng 2 âm lịch hàng năm. thời hạn đầu khi mới xây dựng đội hoàng Sa, cứ hàng năm, người của hòn đảo Lý Sơn lại được tuyển mộ vào đội này làm binh, phu đi khai thác và bảo vệ hoàng Sa và trường Sa. những chàng trai này thay thế sửa chữa cho đội quân đã ra hòn đảo từ năm trước để liên tục trách nhiệm, do đó gọi là “ thế lính ”. Lễ Khao lề thế lính là một lễ hội độc lạ nhằm mục đích ghi nhớ công ơn người xưa. Lễ hội được tổ chức triển khai tại Âm Linh tự vào những ngày 18, 19, 20 tháng 2 âm lịch hàng năm. Lễ hội tổ chức triển khai rất công phu với nhiều quy trình, tuy nhiên đặc biệt quan trọng hơn cả là hình thức thả thuyền giấy ra biển, ý niệm việc ra biển sẽ vẫn mãi mãi được tiếp nối, duy trì. những ngày này, người địa phương còn triển khai đắp và dọn những ngôi mộ gió của những chiến sỹ hải đội hoàng Sa ( những ngôi mộ được đắp để tưởng niệm những người đã ra đi và không hề trở lại ). Lễ hội bộc lộ đạo lý uống nước nhớ nguồn, khẳng định chắc chắn truyền thống cuội nguồn gìn giữ và bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và lãnh hải của quốc gia .

HỘI ĐUA VOI BUÔN ĐÔN

Hội đua Voi là một trong những hoạt động giải trí của lễ hội văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử những dân tộc bản địa huyện buôn đôn, tỉnh đắk Lắk, được tổ chức triển khai hai năm một lần vào tháng 3 dương lịch. đây cũng là mùa ong rừng đi lấy mật và cũng là thời gian mở màn làm nương rẫy. buôn đôn mở hội đua voi cùng với những lễ hội khác như : lễ cúng bến nước, lễ cúng sức khỏe thể chất cho voi, lễ ăn trâu mừng mùa ( lễ đâm trâu ), lễ cúng lúa mới ( lễ mừng mùa ), ngày hội văn hóa truyền thống cồng, chiêng … để cầu mong một mùa vụ mới bội thu, mang lại no ấm cho buôn làng. hội đua voi diễn ra trong một ngày với những hoạt động giải trí như voi chạy vận tốc, voi bơi vượt sông Sêrêpốk, voi đá bóng. Số lượng tham gia từ 15-18 con voi. hội nhằm mục đích tôn vinh ý thức thượng võ và tài nghệ thuần dưỡng voi của đồng bào những dân tộc bản địa tây nguyên, đồng thời cũng là dịp để tạ ơn thần linh, cầu mong mùa màng tốt tươi và ấm no cho buôn làng .

NGHINH ÔNG

Nghinh Ông là lễ hội dân gian lớn nhất ở Cà mau có nguồn gốc rất lâu rồi của người Chăm được người việt tiếp thu, tăng trưởng. nghinh Ông là tưởng niệm công ơn của loài cá voi – được coi là vị thần đại tướng quân nam hải đã nhiều lần tương hỗ dân đi biển vượt qua sóng to gió lớn. đây cũng là lễ hội cầu cho biển lặng, gió hòa, ngư dân làm ăn suôn sẻ, phát đạt, thịnh vượng. Lễ hội được tổ chức triển khai trong ba ngày : 14, 15, 16 tháng 2 âm lịch hàng năm tại thị xã Sông đốc, huyện trần văn thời, tỉnh Cà mau. ngày 15 là chính hội, nghi lễ khởi đầu từ 14 giờ, chủ lễ cùng ban trị sự Lăng Ông sang chảnh thỉnh lư hương lên kiệu ( long đình ), được 8 học trò lễ khiêng và theo hầu. Các đội trống lân, cờ ngũ sắc, đội binh khí : kích, kiếm, bát xà mâu ; đoàn múa mâm … ăn mặc lễ phục xếp thành hai hàng dài từ chánh điện ra tới ngoài sân. Khi diễu hành, bà con trong vùng cũng nhập đoàn đi theo. trước đó đã có hàng trăm chiếc tàu đánh cá của ngư dân trong và ngoài tỉnh được trang trí cờ hoa neo đậu dưới bến sông. tàu chủ là chiếc tàu lớn ( hoặc 3 chiếc ) được chọn đi nghinh Ông. tàu chủ được trang hoàng dây cờ, băng rôn lộng lẫy nhất. Các nghi lễ chính diễn ra trên tàu này. đoàn tàu xuất bến ra biển, rầm rộ và sôi động cả một vùng nước. nếu gặp Ông phun nước ( tiếng địa phương gọi là Ông “ dội ” ) thì rước Ông về ngay. nếu không gặp thì chủ lễ đọc bài “ nguyện hương ” và xin “ keo ”, khi nào xin được thì thỉnh Ông về. thường thì tàu ra tới vùng nước xanh xa bờ 5, 7 cây số. về đến Lăng Ông mới tổ chức triển khai nghi thức tế lễ chính và thỉnh Ông vào chánh điện an vị. bà con và khách thập phương dâng cúng phẩm vật tại đây cho đến khuya .​