Sigmund Freud – Thuyết phân tích tâm lý

1. Tiểu sử sáng lập

Sigmund Freud sinh ngày 6 tháng 5 năm 1856 trong một thị xã nhỏ bé tại Freiberg thuộc xứ Moravia. Cha ông là một thương gia buôn lông cừu tinh tế và rất vui nhộn. Mẹ ông là một người phụ nữ đảm đang. Mẹ của ông làm người vợ thứ của cha và kém chồng 20 tuổi. Bà đã sinh ra Freud ở tuổi 21. Sigmund Freud có 2 người anh cùng cha khác mẹ và 6 đứa em nhỏ. Khi cậu bé Sigmund lên khoảng chừng 6 tuổi, mái ấm gia đình cậu dọn lên Vienna, và ở nơi đây cậu bé ấy đã sống gần như toàn vẹn cuộc sống của mình :Là một đứa trẻ rất mưu trí, luôn luôn đứng đầu lớp học, lớn lên ông theo học trường y khoa. Đây là một trong những lựa chọn khan hiếm cho một đứa trẻ có nguồn gốc Do Thái lúc bấy giờ. Ở trường Đại học, ông bắt tay vào điều tra và nghiên cứu dưới sự giám sát của giáo sư sinh lý học Ernst Brucke. Thầy của ông đã rất tin cậy vào những học thuyết mang tính nghiên cứu và phân tích với suy luận cho rằng những nội lực vật lý và hóa học là những xung lực hoạt động giải trí trong một khung hình sống. Freud đã nỗ lực trong nhiều năm trong việc phẫu thuật nhân cách con người qua ngã thần kinh học ( neurology ). Nhưng đấy là một thách đố mà sau này ông đã bỏ cuộc .Freud rất giỏi trong điều tra và nghiên cứu, ông giành nhiều thời hạn tập trung chuyên sâu vào hoạt động giải trí sinh lý của những tế bào thần kinh và đứa ý tưởng ra kỹ thuật nhuộm màu những tế bào trong nghiên cứu và điều tra ở phòng thí nghiệm. Tất nhiên ông đã gặp phải nhiều cạnh tranh đối đầu với những sinh viên khác vì những vị trí điều tra và nghiên cứu trong trường Đại học không nhiều lắm. Dù vậy giáo sư Brucke đã giúp Freud có kinh phí đầu tư để thực thi điều tra và nghiên cứu với một bác sĩ tinh thần khác tên là Charcot ở Paris .

Sau một thời gian ngắn thực tập nghiên cứu trong một Trung tâm tâm thần trẻ em. Ở Berlin, ông quay trở về Vienna: Sau đó ông cưới cô bạn gái tên là Martha Bemays. Rồi ông mở phòng mạch chuyên trị thần kinh tâm thần cùng với người phụ tá là Joshep Breueur.

Những cuốn sách và những bài giảng của Freud đã làm rạng danh tên tuổi của ông và kéo theo cả những chống đối trong hội đồng y học lúc bấy giờ. Mặc dù ông đã tranh thủ được sự đồng cảm nơi một số ít học giả uy tín trong xu thế trào lưu nghiên cứu và phân tích tâm lý. Tuy nhiên một trở ngại lớn là Freud đã phủ nhận bất kỳ ai không trọn vẹn chấp thuận đồng ý với quan điểm của ông, vài người sau đó đã chia tay với ông. Một số đã chính thức trình làng những tư tưởng đối chọi với học thuyết của Freud trên forum tâm lý học lúc bấy giờ ..Freud di cư đến Anh Quốc trước Chiến tranh quốc tế II trong lúc Vienna trở thành một nơi nguy khốn cho hội đồng người Do Thái, nhất là so với một người nổi tiếng như Freud. Sau đó không lâu Freud qua đời tại đây vì bệnh ung thư hàm miệng, sau 20 năm vật lộn với căn bệnh này .

2. Học Thuyết Freud

Nói đúng mực ra thì Freud không phải là cha đẻ của khái niệm ý thức ; so sánh với khái niệm vô thức nhưng ông là người đã có công biến nó trở thành nổi tiếng. Trạng thái ý thức xảy ra khi tất cả chúng ta có nhận thức về những diễn biến xảy ra từ xung quanh qua cách nhìn, trí nhớ, nhận thức, tư tưởng, cùng với những ảo tưởng và cảm xúc. Freud cho rằng tiềm thức là một trợ tá đắc lực của ý thức ; ông cho rằng đây là một của trạng thái trí nhớ chuẩn bị sẵn sàng hoạt động giải trí vốn là TT tàng trữ được ý thức sử dụng để truy vấn dữ kiện khi thiết yếu. Người đương thời với Freud không có những nhận xét nào đơn cử về ý thức và tiềm thức nhưng Freud tin rằng phải có một bộ phận nhỏ nằm ở giữa ý thức và tiềm thức .Theo ông, đấy là một bộ phận vô thức, một khu vực tàng trữ không thuận tiện truy vấn khi thiết yếu bởi ý thức, gồm có những xung động và nội lực sống sót, ví dụ điển hình như bản năng hay những tâm thức cảm hứng có cường độ quá mạnh mà con người tránh mặt vì những tâm thức cảm hứng này tương quan đến những điều đau đớn không dễ chịu .Theo Freud, vô thức là nơi tập trung chuyên sâu những động cơ. Những động cơ này có thể là đơn thuần như muốn được tin trong khi đói hay nhu yếu thỏa mãn nhu cầu tính dục, hoặc những xung động thần kinh tự động hóa. Vô thức còn chứa trong nó những động cơ cao hơn, phức tạp hơn như vẫn thấy trong sáng tạo thẩm mỹ và nghệ thuật và tìm tòi khoa học. Theo ông những động cơ thuộc khu vực vô thức thường có nhiều hình thái rất khó nhận dạng .

3. Các khái niệm về xung động vô thức, cái tôi và siêu ngã

Những phe phái tâm lý theo học thuyết của Freud đặt một sinh thể trong toàn cảnh đời sống với những liên hệ nhiều mẫu mã. Trong đó một sinh thể có những hành vi đặc trưng để duy trì đời sống và sinh sản, được hướng dẫn bởi những nhu yếu sinh lý cơ bản gồm có : đói, khát, hoạt động giải trí tính dục hay tránh né những hình phạt, đau đớn, và những trạng thái không dễ chịu .Thần kinh là một bộ phận tối quan trọng thiết yếu của một sinh thể. Đây chính là cơ quan nhạy cảm với những nhu yếu sinh sống và sinh sản của một sinh thể. Khi vừa được sinh ra, một sinh thể đã được setup một hệ thần kinh có bộ phận xung động vô thức. Nhiệm vụ của xung động vô thức là giải thuật nhu yếu sinh lý thiết yếu của sinh thể, từ đó đề xuất kiến nghị những động cơ mà Freud gọi là những khao khát. Quá trình giải thuật này được gọi là quy trình giải quyết và xử lý nòng cốt .Phương thức thao tác của xung động vô thức hầu hết phân phối nền tảng xoay quanh nguyên tắc khoái lạc vốn tập trung chuyên sâu vào cơ năng yên cầu thỏa mãn nhu cầu ngay lập tức những nhu yếu sinh lý của một sinh thể. Ví dụ khi một trẻ sơ sinh đói, em sẽ khóc cho đến khi tái xạm cả người. Xung động vô thức không cần biết đến yếu tố hài hòa và hợp lý trong não trạng thông thường mà chỉ biết ra lệnh, yên cầu được thỏa mãn nhu cầu nhu yếu và nhu yếu phải được thỏa mãn nhu cầu ngay lập tức. Theo Freud thì xung động nơi trẻ nhỏ là trạng thái xung động vô thức thuần túy nhất, là đại biểu tổng lực của tâm thức dưới hình thái sinh học .Ước muốn có thức ăn khi ta đói bụng được kích thích bởi trí tưởng tượng về một món ăn. Nếu nhu yếu từ mong ước ấy không hề thỏa mãn nhu cầu được, xung động bên trong khung hình tất cả chúng ta sẽ tham gia trong việc làm mưa làm gió và không chịu ngưng nghỉ cho đến khi những nhu yếu thức ăn thỏa mãn nhu cầu cơn đói được cung ứng. Và khi nhu cấu ăn được phân phối thì sinh thể sẽ trở lại trạng thái nghỉ .Để kiềm chế xung động vô thức, một sinh thể cần đến năng lực ý thức, vốn là một cơ năng có liên hệ với những lý giải và nghiên cứu và phân tích suy diễn. Theo Freud thì xung động vô thức nơi trẻ sơ sinh sẽ tăng trưởng trở thành cái tôi trong thời hạn một tuổi tiên phong. Trong đó cái tôi là một bộ phận liên hệ trực tiếp với môi trường tự nhiên sống trong thực tiễn của sinh thể. Cái tôi đóng vai trò trong việc đi tìm những phân phối từ môi trường tự nhiên thỏa mãn nhu cầu nhu yếu của xung động vô thức. Đây là một quy trình mang đặc thù giải quyết và xử lý yếu tố. Freud gọi quy trình này là quy trình giải quyết và xử lý thứ cấp .Khác với xung động vô thức, cái tôi quản lý và vận hành theo nguyên tắc hài hòa và hợp lý với điều kiện kèm theo trong thực tiễn, đảm nhiệm việc tìm ra những cung ứng cho nhu yếu sinh lý của khung hình từ những nguồn thích hợp. Ví dụ khi đói, một cá thể sẽ tìm thức ăn ở những nơi mà anh ta có thể được được cho phép như ở nhà, hay ở tiệm ăn khi anh ta có tiền. Cái tôi đại diện thay mặt cho suy diễn thực tiễn và cho nên vì thế có sự Open của nghiên cứu và phân tích lý luận .Tuy nhiên trong quy trình đi tìm cung ứng để thỏa mãn nhu cầu nhu yếu của xung động vô thức ( giúp cho một sinh thể duy trì trạng thái cân đối ), cái tôi sẽ vấp phải những trở ngại trong đời sống thực tiễn của thiên nhiên và môi trường. Thường thì cái tôi sẽ nỗ lực trong việc dung hòa giữa mục tiêu ý nghĩa và nhu yếu trong việc không thay đổi hoạt động và sinh hoạt của sinh thể. Cái tôi sẽ gặp phải những thuận tiện và những trở ngại. Cái tôi sẽ ứng xử dựa trên hệ quả đến từ thuận tiện qua những phần thưởng và tránh những trở ngại đến từ hình phạt. Đây là quy trình trẻ nhỏ rút ra từ thiên nhiên và môi trường sống qua tiếp xúc với cha mẹ và người lớn từ khi những em còn bé. Chính những khái niệm phần thưởng và hình phạt này sẽ giúp trẻ tránh những điều bất lợi, từ đó những em sẽ tự kiến thiết xây dựng cho mình những kế hoạch giải quyết và xử lý để đạt được nhiều phần thưởng và tránh né những hình phạt .Khi trẻ lên 7, hệ kế hoạch giải quyết và xử lý nơi những em sẽ tăng trưởng trở thành siêu ngã, tuy nhiên nhiều người sẽ không tăng trưởng đến mức độ đạt được trạng thái siêu ngã. Siêu ngã có hai góc nhìn : ( 1 ) là lương tâm và ( 2 ) cái tôi lý tưởng. Lương tâm là một quy trình thiết lập ý thức về hình phạt và sự cảnh cáo ( punishment và warnings ). Cái tôi lý tưởng được tăng trưởng khi những em nhận được những phần thưởng có giá trị đạo đức ý thức và do những em học được những gương mẫu tích cực từ người lớn. Lương tâm và cái tôi lý tưởng sẽ đối thoại với cái tôi trong việc giải quyết và xử lý những nhu yếu nhằm mục đích thiết lập những định nghĩa về khái niệm như : tự hào, điều xấu hổ hoặc những mặc cảm .Khi trẻ nhỏ lớn lên, những phản ứng quản lý và vận hành chuyển từ thuần túy sinh học sang tính năng xã hội. Tuy nhiên điều kiện kèm theo trong thực tiễn từ đời sống xã hội sẽ đặt ra những khó khăn vất vả cho xung động vô thức. Nhất là khi những nguồn phân phối trong xã hội có số lượng giới hạn. Nên biết, cơ năng xung động vô thức nơi con người thường chỉ muốn được chiếm hữu, ai cũng muốn mình có nhiều hơn và rất ngại trong việc đảm nhiệm đời sống khó khăn vất vả, thiếu vắng .

4. Bản năng ham sống và bản năng được chết

Freud nhìn thấy mọi hành vi của con người có động cơ từ những đam mê và bản năng ; vốn được coi là những phương pháp của hệ thần kinh trong việc cung ứng những nhu yếu sinh lý của khung hình. Ban đầu ông cho rằng đó là những bản năng ham sống Giao hàng đời sống của một cá nhân sinh thể ( a ) bằng cách kích thích việc tìm thức ăn và nước uống và ( b ) duy trì đời sống của hội đồng qua việc sinh sản. Theo đó Freud trình làng khái niệm xung lực dục năng theo tiếng La tinh có nghĩa là Tôi muốn .Kinh nghiệm lâm sàng của Freud đã dẫn ông đến việc nhìn nhận tính dục là một xung lực dục năng quan trọng hơn những động lực tâm lý khác. Con người là những sinh thể có nhu yếu xã hội. Tính dục thực ra là một nhu yếu mang tính xã hội rất cao. Freud định nghĩa tính dục rộng hơn nghĩa đen đơn thuần là giao hợp, tuy nhiên nhiều người ngộ nhận khái niệm dục năng là nguồn năng lượng chỉ xoay quanh đời sống tính dục .Về sau này, Freud mở màn tin rằng bản năng sống không trọn vẹn chi phối toàn bộ tất cả chúng ta. Theo ông, dục năng chỉ là một mảng của đời sống, nguyên tắc lạc thú là bộ phận khiến tất cả chúng ta hoạt động liên tục không ngừng nhằm mục đích duy trì trạng thái thoả mãn, bình yên và bằng lòng. Tuy nhiên Freud tin rằng mỗi cá thể đều có một mục tiêu ở đầu cuối của đời sống là sự chết. Ông tin rằng từ trong sậu thẳm, mỗi người có một khát khao vô thức sẽ được chết. Và đây là một bản năng nằm phía bên dưới của bản năng ham sống .Đây là một ý tưởng sáng tạo độc lạ và lạ lùng khiến nhiều học trò của Freud đã phản đối ông kịch liệt. Tuy nhiên đã có quan điểm cho thấy và vài kinh nghiệm tay nghề minh họa. Đôi lúc đời sống có khi rất đau khổ, nhất là những lúc khung hình được đặt trong một trạng thái kiệt sức liên tục – con người sẽ muốn được giải thoát. Đây là một não thức rất đại trà phổ thông. Vì thế trên quốc tế luôn có những đánh giá và nhận định tin rằng số người đau khổ luôn nhiều hơn số người niềm hạnh phúc, trong số đó nhiều người không dám trực diện đương đầu với đau khổ. Và như vậy cái chết vô tình đã là một hứa hẹn giải phóng con người thoát khỏi những vật lộn giằng xé này .Freud mượn nguyên tắc Niết Bàn ; vốn là một sáng tạo độc đáo của Phật giáo được hiểu theo nghĩa như một thiên đường. Niết Bàn có nghĩa được dịch sát là thổi hơi, như việc thổi tắt một ngọn nến. Vì thế Niết Bàn thú trọng đến tính không hiện hữu, không sống sót, tính hư không, trống rỗng. Đây vốn là tổng thể những triết lý giáo huấn của Phật giáo .Bằng chứng hàng ngày về bản năng được chết và nguyên tắc Niết bàn được bộc lộ qua những khao khát an bình, không muốn đối lập với xích míc, khát khao sự an bình trong giấc ngủ, sự bình thản, lặng lẽ, được nghỉ ngơi, được thinh lặng. Đôi lúc đi xa hơn, ta còn thấy nhiều người đã dự tính đi tìm cái chết qua tự tử và có dự tính tự tử như một nhu yếu van xả. Freud đã cố gắng nỗ lực đưa ra một học thuyết cho rằng 1 số ít người còn hướng bản năng chết vào những hành vi khác như gây hấn, giết người, gian ác, và những hành vi mang tính phá hoại .

5. Lo lắng

Freud đã có lần nói : Đời sống chẳng thuận tiện một chút ít nào ! Cái tôi là TT của những xung lực can đảm và mạnh mẽ đến từ hai ngả : ( a ) siêu ngã có nguồn gốc từ ảnh hưởng tác động của kinh nghiệm tay nghề thực tiễn xã hội, và ( b ) từ xung động vô thức có nguồn gốc sinh lý. Bình thường thì cái tôi sẽ tìm mọi cách để dung hòa hai thái cực này. Tuy nhiên nhiều cá thể có những cái tôi tăng trưởng không thông thường. Khi có sự xích míc nóng bức giữa siêu ngã và xung động vô thức, thì cá thể đó sẽ có những cảm xúc sợ sệt, khiếp nhược, stress, có vẻ như như sẽ sụp đổ. Trạng thái này gọi là lo ngại ship hàng như thể một tín hiệu cảnh báo nhắc nhở, giúp một sinh thể ý thức rằng sự sống sót hiện hữu của mình đang bị rình rập đe dọa .Freud đưa ra ba hình thái lo ngại là 🙁 1 ) Lo lắng thực tiễn : hay còn được gọi là sợ hãi, ví dụ như đi lạc trong rừng có nhiều thú dữ như cọp, beo, báo, sợ bóng đêm sợ súng đạn … .( 2 ) Lo lắng đạo đức : đây là những trạng thái con người cảm nhận từ bên trong nội thức của mình. Lo lắng về mặt đạo đức không đến từ bên ngoài, hay từ thiên nhiên và môi trường sống. Đây là cảm xúc mang tính hấp thụ xã hội nằm trong khu vực siêu ngã. Lo lắng đạo đức thuộc về quốc tế nội tâm qua những xúc cảm xấu hổ, mặc cảm, hoặc sợ bị trừng phạt bởi lương tâm, hay sợ hãi từ những giáo lý tôn giáo hoặc mặc cảm trong đời sống tâm linh .( 3 ) Lo lắng thần kinh : là nỗi sợ hãi do bị khuất phục bởi xung lực từ xung động vô thức. Vài ví dụ có thể nhận thấy là khi ta giận đến độ mất năng lực trấn áp và kiềm chế, quá khích đến độ mất năng lực phán đoán, giảm năng lực nghiên cứu và phân tích và giải quyết và xử lý. Neurotic trong tiếng La tinh có nghĩa là sợ hãi .

6. Cơ chế tự vệ

Freud cho rằng cái tôi phải đối lập với những nhu yếu từ hai phía trong đời sống thực tiễn là : xung động vô thức và siêu ngã. Tuy nhiên khi có sự xích míc quá lớn giữa xung động vô thức và siêu ngã xảy ra, cái tôi buộc phải tự bảo vệ nó một cách vô thức tự động hóa bằng cách chặn lại những xung lực này hoặc tìm cách biến hóa biến chúng trở thành những hình thái mới mẻ và lạ mắt khác, dễ được gật đầu và bớt đi tính cách rình rập đe dọa hơn. Sau đó con gái của Freud là Anna cùng 1 số ít tập sự khác đã liên tục tò mò thêm về hiện tượng chính sách tự vệ này .Cơ chế tự vệ chối bỏ : là chính sách tự vệ chặn những sự kiện có hại từ bên ngoài, không cho chúng đi vào khu vực cẩn trọng của tâm thức. Khi tiếp cận những trường hợp tình huống căng thẳng mệt mỏi vượt quá năng lực giải quyết và xử lý của cá thể, người đó sẽ khước từ không tham gia với trường hợp ấy. Đây là cơ cấu tổ chức tự vệ nòng cốt. Theo Freud và Anna thì đây là cách tiếp cận không lành mạnh vì tất cả chúng ta không hề đóng cửa mãi với yếu tố được. Đây là chính sách tự vệ tạo điều kiện kèm theo để những chính sách tự vệ không lành mạnh khác có thời cơ phát huy .Vài ví dụ được thấy, trẻ nhỏ quay mặt tránh né cái nhìn bắt lỗi của người lớn khi những em phạm lỗi. Trong trường hợp này những em đã sử dụng chính sách tự vệ chối bỏ để tránh né tia mắt nóng nảy của người lớn. Hay có nhiều người lớn ngất xỉu khi nhìn thấy máu, đây cũng là cơ năng tự vệ chối bỏ. Có người đổ vỡ trong tình cảm không tin rằng họ bị phản bội. Nhiều người cố ý không đồng ý sự ra đi của người thân trong gia đình. Đôi lúc nhiều người không có can đảm và mạnh mẽ để nghe thực sự. Nhiều sinh viên không dám đi coi điểm bài thi của mình vì sợ thi rớt. Đó là những ví dụ của chính sách tự vệ chối bỏ thực tiễn .Anna, con gái của Freud cũng nhắc đến chính sách tự vệ chối bỏ trong địa hạt tưởng tượng. Ví dụ khi một em bé đã quy đổi chân dung một người cha gian ác sang một con gấu dễ thương và đáng yêu, hay một em bé tội nghiệp đáng thương trở thành một anh hùng đầy sức mạnh ( như trong truyện cổ tích ) .Cơ chế tự vệ dồn nén : được Anna Freud ( con gái của Freud ) gọi là sự quên béng có động cơ trong đó một cá thể không hề nhớ lại những trường hợp, hoặc những sự kiện đau đớn. Đây là một chính sách tự vệ khá nguy hại vì cá thể không xử lý dứt khoát tận gốc mọi sự cố xảy đến từ điều kiện kèm theo thực trạng đời sống không thuận tiện .Ví dụ một người rất sợ loài nhện mà không hiểu vì sao mình lại quá sợ ? Chỉ nghĩ đến loài nhện thôi họ đã sợ chứ không cần phải nhìn thấy. Rồi khi lớn lên anh ta vẫn không hiểu do đâu mình sợ. Cho đến khi anh ta nghe người lớn kể rằng ngày còn rất bé anh ta bị nhốt trong một căn phòng hẹp có nhiều nhện. Ký ức anh ta đã đóng chặt và anh ta đã cố ý quên để gạt bỏ kinh nghiệm tay nghề của mình đã bị nhốt trong một căn phòng có đầy nhện. Anh ta cố quên hẳn chuyện vì sao mình sợ nhện – tuy nhiên nỗi sợ hãi vẫn sống sót ở một Lever gián tiếp khó nhận ra .Theo phe phái nghiên cứu và phân tích tâm lý của Freud thì hiện tượng sợ hãi vô lý này đã dồn nén một sự kiện gây sợ quá ấn tượng ; đó là căn phòng hẹp có nhiều nhện. Vì thế chỉ cần anh ta nhìn thấy nhện hoặc nghĩ về nhện đã gây ra lo ngại mà không cần khuấy động hàng loạt mạng lưới hệ thống trí nhớ. Cơ chế tự vệ dồn nén này thường là căn nguyên của những nỗi lo âu vô căn cứ .Cũng theo Freud, đời sống khổ hạnh là một thói quen từ bỏ những nhu yếu thông thường hàng ngày như nhịn ăn, tập thể dục quá độ, tập luyện võ nghệ, cùng với nhiều hành vi ép xác khác do tại những cá thể đó có thói quen từ bỏ nhìn nhận những năng lực tăng trưởng thông thường của mình. Vì thế họ luôn cố gắng nỗ lực triển khai xong mình. Đây là một hình thái giải quyết và xử lý thực trạng lo ngại về những khiếm khuyết của bản thân. Nhiều người còn đi xa hơn, tự đày đọa thân xác để mong tìm được sự bình an trong ăn năn sám hối .Anna Freud đã lý luận và cho rằng nhiều người trải qua một hình thái dồn nén nhẹ hơn gọi là hạn chế cái tôi. Điều này xảy ra khi một người không còn hứng thú đến một bộ phận nào đó của đời sống nên đã tập trung chuyên sâu vào những mảng khác của đời sống để tránh mặt những gai góc thử thách. Ví dụ một cô gái sợ mình không có nhiều thời cơ có người yêu nên dồn vào việc học tập và thao tác. Hoặc một cậu bé không giỏi thể thao thường tập trung chuyên sâu vào học môn toán .Cơ chế tự vệ ngừng hoạt động nhiều lúc còn được gọi là quy trình mưu trí hóa. Đây là chính sách tự vệ tương quan đến việc tách xúc cảm ra khỏi một ký ức không dễ chịu hay một một xung lực có đặc thù rình rập đe dọa. Ví dụ một người đã bị sách nhiễu tình dục có vẻ như rất hờ hững và bàng quan và coi mình chưa khi nào bị sách nhiễu tình dục. Đây chính là một hình thái của tự nói dối, tự lừa gạt chính mình .Trong trường hợp khẩn cấp, nhiều người tỏ ra rất tỉnh táo nhưng khi thực trạng khẩn cấp đó qua đi thì họ sẽ sụp đổ. Trong quy trình căng thẳng mệt mỏi, khung hình họ cho biết họ không hề ngã quy. Nhiều cá thể có năng lực tỏ ra rất cứng rắn trong việc giải quyết và xử lý chết chóc hay tiếp cận với những ca bị thương như những bác sĩ và y tá. Họ là những người phải thao tác thường trực với những vết thương, vết mổ, máu và dao kéo. Ta có thể nhận ra họ có năng lực vận dụng chính sách tự vệ ngừng hoạt động. Hoặc ta thấy nhiều trẻ nhỏ rất sợ phim ma nhưng vẫn đi coi. Hoặc nhiều người cố ý cười đùa trước những sự kiện đau lòng. Đây là những ví dụ chính sách tự vệ đóng cửa nơi con người. Các cá thể tự thuyết phục rằng họ không có những cảm hứng lo ngại nhưng thật ra họ rất lo ngại .Cơ chế tự vệ thay thế sửa chữa là quy trình chuyển hướng xúc cảm của mình về một cá thể A qua một cá thể B khác. Thông thường thì những xúc cảm tích cực thoải mái và dễ chịu được con người đảm nhiệm và tiếp cận. Song có những cảm hứng quá nóng bức và khó gật đầu, một cá thể thường có phản ứng chuyển cảm hứng ấy sang cho người khác ( như giận cá chém thớt ) .Ví dụ một người không thích sếp của mình là người thấp lùn nên có ác cảm với tổng thể những người đàn ông thấp lùn khác ( không thích sếp nên ghét lây sang người khác ). Hay nhiều người không tìm được bạn tình nên đã tìm cách kiếm những quái vật khác như chó mèo để thay thế sửa chữa nhu yếu tình cảm ấy. Nhiều người đi tu vì không tìm thấy ý nghĩa của mình trong đời sống ở ngoài đời. Nhiều người tức bực ở cơ quan về nhà hành hạ và la mắng người thân trong gia đình. Nhiều trường hợp, cá thể có thể vận dụng chính sách tự vệ thay thế sửa chữa với chính mình bằng cách giận người khác nhưng lại tự đọa đày và có những não trạng yếm thế, thụ động, chán chường dẫn đến thiếu tự tin và trầm uất. Họ cảm thấy tự ghét bỏ mình và không gật đầu bản thân con người của họ .Cơ chế tự vệ gán ghép cảm hứng được Anna Freud gọi là hoán chuyển xúc cảm hướng ngoại. Đây là cách nhiều người gán ghép xúc cảm của mình lên người khác, nhất là những điểm hạn chế xấu đi của bản thân họ được nhìn thấy nơi người khác. Họ thường có những cảm hứng vẫn sống sót trong hệ tư duy của mình nhưng lại cho đấy là cảm hứng của người khác. Có thể nói đây là cách suy bụng ta ra bụng người về những mặt thiếu lành mạnh và xấu đi .Ví dụ như một ông chồng rất thích một cô gái hàng xóm và rồi nghĩ rằng vợ mình cũng có những cảm xúc đó với những người đàn ông khác tại cơ quan. Hay một sinh viên lười biếng có khuynh hướng cho rằng nhiều sinh viên khác cũng sẽ lười biếng như mình. Hoặc nhiều người có những lo ngại do dự về khuynh hướng giới tính của mình sẽ nghĩ là nhiều người xung quanh có cùng cảm xúc đó. Anh A là người đồng tính sẽ nghĩ rằng có nhiều người đàn ông khác cùng đồng tính giống như anh. Nhiều người sống và quyết tử vì người khác vì họ tìm thấy những nhu yếu của mình sẽ được cung ứng qua hoạt động và sinh hoạt người khác. Ví dụ như ta vẫn nghe câu nói ” muốn ăn gắp bỏ cho người “. Chẳng hạn một cô gái luống tuổi rất thích làm mai cho những cô gái trẻ khác vì họ có nhu yếu chính sách tự vệ hoán chuyển cảm hứng này .Cơ chế tự vệ phản ứng được Anna Freud gọi là tin vào điều ngược lại. Đây là cách những cá thể biến hóa một xung lực khó gật đầu qua một xung lực ở trạng thái dễ gật đầu hơn. Ví dụ một đứa trẻ chẳng ưa gì cô giáo nhưng vẫn vui tươi để lấy lòng cô giáo ấy để tránh bị phạt. Hoặc một người đồng tính không hề đồng ý được những phản đối về sinh hoạt tính dục đồng tính từ phía dư luận xã hội nên đã công khai minh bạch chống lại đồng tính ( anh ta có phản ứng với dư luận xấu đi qua việc nói dối ). Một ví dụ nổi bật thường thấy nơi những em gái ở độ tuổi 7 – 11, khi những em nói mình ghét những em trai, nhưng người lớn có thể nhận ra được xúc cảm thực của những em gái là rất thích những cậu bé. Nhiều ví dụ cho thấy những em ở tuổi dậy thì cố phản ứng bằng những ám hiệu được hiểu ngầm với nhau. Nhiều người lớn sử dụng xin lỗi để cải tổ một quan hệ. Họ dựa vào chính sách tự vệ này để sửa đổi lại xúc cảm trong một mối quan hệ – mặc dầu họ không nghĩ là mình có lỗi để phải xin lỗi .Cơ chế tự vệ nhập tâm hay còn được gọi là tự vệ đánh giá và nhận định biểu lộ qua cách tin rằng đậm cá tính của người khác sẽ là nhân cách của mình để xử lý những khó khăn vất vả trong phạm trù xúc cảm. Ví dụ một bé gái bị bỏ rơi thường chơi với búp bê và những con thú trong vài trò người mẹ để giải tỏa lo ngại và sợ hãi. Em đóng vai người mẹ để thay thế sửa chữa niềm tin khao khát có một người mẹ thương em. Hoặc chuyện những em nhỏ vẫn thích một nhân vật anh hùng nào đó từ ti vi hay từ phim ảnh và thích bắt chước những nhân vật ấy để chứng minh và khẳng định nhân cách của mình. Nhiều người tin rằng đây là một chính sách quan trọng trong việc hình thành sườn mẫu siêu ngã ( khung mẫu nhân vật lý tưởng trong tương lai ) .Hoặc nhiều người vì phải đối điện với những hàng xóm có tính nết khó khăn vất vả, đua đòi … đã phải tự trang bị cho mình những đậm cá tính để có thể ngang bằng với hàng xóm của họ : Đây là xu thế ăn có hàng, ở có xóm hoặc đi với bụt mặc áo cà sa, đi với ma mặc áo giấy như vẫn thường thấy trong văn hóa truyền thống Nước Ta. Một vài trường hợp nạn nhân của những vụ bắt cóc không nỡ giận kẻ bắt cóc mà còn thông cảm cho họ nữa. Hoặc chuyện có người bị cướp bắt cóc sau đó trở thành một thành viên của băng cướp ấy .Cơ chế tự vệ hoài cổ là chính sách khi một cá thể quyết định hành động lùi về thời hạn quá khứ mỗi khi họ đương đầu với những khó khăn vất vả trước mặt. Ví dụ, mỗi khi gặp vấn nạn hoặc sợ hãi, hành vi của tất cả chúng ta thường muốn quay trở về não trạng của trẻ thơ khi tất cả chúng ta không phải lo ngại gì cả. Nhiều người cần phải có những kỷ niệm thời vàng son để có thể hoạt động và sinh hoạt thông thường. Có người dọn lên sống ở thành phố nhưng gặp những thử thách nên muốn dọn về quê sống. Hoặc nhiều người có tư tưởng yếm thế, để trở thành chịu ràng buộc và buông xuôi như thể họ là những trẻ nhỏ : Thông thường nhất là đôi lúc ta vẫn nghĩ lại về quá khứ và nhận ra chúng thật đáng yêu so với thực trạng hiện tại .Cơ chế tự vệ lý luận hóa là năng lực nhận thức và vận dụng có tính lý luận nhằm mục đích quy đổi những sự kiện có tính rình rập đe dọa trở thành dễ gật đầu hơn. Ví dụ, tất cả chúng ta thường bào chữa để tự thuyết phục mình trên bình diện có ý thức về những sự kiện bất lợi xảy ra trong đời sống. Tuy nhiên với một số ít người do có cái tôi quá nhạy cảm nên họ thường có năng lực tạo ra những biện hộ quá thuận tiện. Nói khác đi, nhiều người trong tất cả chúng ta thuận tiện trong việc đồng ý những biện hộ của mình. Nói một cách dễ hiểu là chính sách tự vệ lý luận hóa chính là sự tổng hợp của chính sách tự vệ chối bỏ ( thực sự ) và chính sách tự vệ dồn nén ( tránh mặt điều kiện kèm theo sống trước mắt )Tất nhiên mọi chính sách tự vệ đều là những lời biện hộ để thuyết phục chính bản thân mình và diễn ra dưới phạm trù vô thức và có ý thức. Nói khác đi chính sách tự vệ chính là chính sách con người sử dụng để tự nói dối với chính mình. Nhiều người trong tất cả chúng ta sử dụng những chính sách này một cách máy móc : Khi không có những hướng giải quyết và xử lý để điều tiết sự cân đối giữa xung động vô thức và siêu ngã, cái tôi sẽ bị kéo giãn ra vì phải quán xuyến cho cả hai thái cực kia. Nói dối vì vậy liên tục sinh ra nói dối và ở đầu cuối một cá thể sẽ được điều kiện kèm theo hóa trong tư duy và lối ứng xử của chính mình .Tuy nhiên theo Freud thì vai trò của những chính sách tự vệ này được coi như một bộ phận thiết yếu để duy trì đời sống. Nói khác đi theo Freud thì Cơ chế tự vệ sẽ giúp một cá thể có thể đương đầu với những thử thách khó khăn vất vả trong đời sống như một ngõ thoát hiểm thiết yếu. Trong khi những học trò của ông tin rằng 1 số ít chính sách tự vệ có thể sử dụng theo hướng tích cực, riêng cá thể Freud tin rằng chỉ có một chính sách tự vệ là có ích với con người đó là chính sách tự vệ hoán chuyển .Cơ chế tự vệ hoán chuyển là cách để một cá thể quy đổi tư duy về những xung lực sang một ngã tích cực khác. Có thể những xung lực này là nhu yếu tính dục, tức giận, sợ hãi, hoặc bất kể những dạng xung lực nào. Cơ chế tự vệ hoán chuyển chuyển tải những xung lực sang một hình thái mới dễ được gật đầu hơn. Ví dụ người có tính nóng thường thích theo đuổi nghề đấu võ đài, người có nhiều thất bại trong đời sống có thể chọn con đường tu hành, người có những khát khao xúc cảm có thể trở thành nhà thơ, nhà văn. Theo Freud chính nhờ chính sách tự vệ này mà tất cả chúng ta có những bộ não siêu việt và con người đã nâng tầm vào rất nhiều nghành nghề dịch vụ phát minh sáng tạo khác nhau .

7. Các giai đoạn phát triển

Theo Freud, dục năng là một nguồn nguồn năng lượng lớn nhất chi phối mọi nguồn nguồn năng lượng khác có ảnh hưởng tác động lên con người. Theo Freud thì dục năng không chỉ có tác động ảnh hưởng trực tiếp đến người lớn mà còn có ảnh hưởng tác động rất rõ ràng lên trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh. Khi Freud trình diễn quan điểm của mình về tính dục nơi trẻ nhỏ, ông đã bị giới học giả lúc bấy giờ ở Vienna phản đối cực lực. Đơn giản là lúc đó dục tính với người lớn đã là một phạm trù tế nhị. Tính dục nơi trẻ nhỏ lúc bấy giờ càng là một yếu tố khó đồng ý hơn .

Một thực tế được quan sát kỹ là ngay từ khi còn rất nhỏ (từ lúc mới sinh ra) khả năng đạt được cảm giác khoái cảm tính dục nơi trẻ sơ sinh đã xuất hiện. Nhưng mọi người đã hiểu sai quan điểm của Freud và nghĩ ràng ông nhắm đến dục tính trong giới hạn của giao hợp và phóng tinh. Tất nhiên Freud cho rằng tính dục cần được định nghĩa là những cảm xúc khoái lạc đem đến từ hệ thống da người. Và bằng chứng là từ trẻ em sơ sinh cho đến người lớn, chúng ta luôn tỏ ra thích thú với những va chạm như vuốt ve, xoa bóp, sờ nắn, nụ hôn…

Freud cho rằng ở mỗi quy trình tiến độ tăng trưởng của con người, một vùng da nên khung hình sẽ có những phản ứng hứng thú khoái cảm cao nhất khi được kích thích. Nhiều học giả sau này đã gọi những vùng da ấy là khu vực nhạy cảm. Theo Freud thì con người trải qua những bước tăng trưởng tâm tính dục sau 🙁 1 ) Giai đoạn miệng : là tiến trình trẻ nhỏ sơ sinh có khoái cảm lớn nhất qua thao tác bú và đưa lên miệng cắn những vật thể gần bé. ( Từ lúc mới sinh đến 1 tuổi hay chừng 18 tháng ) .( 2 ) Giai đoạn hậu môn : là quy trình tiến độ bé tập trung chuyên sâu vào khu vực hậu môn trong thao tác đại tiện mỗi khi bé đi vệ sinh. Khoái cảm xảy ra mỗi khi bé nín và thả cơ vòng hậu môn trong thao tác đại tiện. ( Khoảng từ 2 – 3 tuổi, chừng 18 tháng ) .( 3 ) Giai đoạn bộ phận sinh dục nam : là quá trình bé có thú vị mày mò bộ phận sinh dục của mình, và chuyện bé thích nghịch bộ phận sinh dục của mình tương đối phổ cập. ( Khoảng từ 3, 4 đến 5, 6 có khi đến 7 tuổi ) .( 4 ) Giai đoạn yên bình : là quy trình tiến độ xung lực tính dục trong thời điểm tạm thời bị nén lại để những em có thời hạn tiếp thu những kiến thức và kỹ năng mới nơi trường học. Vào thời gian này những em thường không tập trung chuyên sâu quá nhiều vào mảng dục tính, tuy nhiên theo George Boeree ( 2006 ) có khoảng chừng 25 % những em có những hành vi thủ dâm, cao hơn nhiều so với thời hạn nghiên cứu và điều tra của Freud. ( Giai đoạn này bắt dầu từ 5,6,7 tuổi trở đi cho đến năm 12 tuổi ) .( 5 ) Giai đoạn tập trung chuyên sâu vào bộ phận sinh dục : là quá trình mở màn từ tuổi dậy thì khi xúc cảm tính dục tập trung chuyên sâu vào khoái cảm giao hợp. Theo Freud, bất kỳ những hành vi tính dục nào khác với giao hợp tự nhiên, ví dụ điển hình như thủ dâm, làm tình qua đường miệng, tính dục đồng phái và những hành vi tính dục khác ( vốn được triển khai thoáng đãng trong xã hội thời điểm ngày hôm nay ) đều được coi là những hành vi thiếu trưởng thành .Đây là một học thuyết được những nhà tâm lý thuộc phe phái Freudian cổ vũ vì họ tin rằng tổng thể mọi người đều trải qua những bước tăng trưởng này .

8. Khủng hoảng Oedipus

Theo Freud, ở mỗi một quy trình tiến độ tăng trưởng sẽ có những trách nhiệm khó khăn vất vả nhất định so với 1 số ít cá thể. Chẳng hạn như ở quá trình miệng, một số ít cá thể sẽ có yếu tố nan giải với quy trình cai sữa. Giai đoạn hậu môn sẽ gây khó khăn vất vả cho nhiều cá thể về chuyện đái dầm hoặc đi cầu đêm trên giường. Riêng với tiến trình bộ phận sinh dục nam yếu tố khủng hoảng cục bộ Oedipus gây ra khó khăn vất vả cho một số ít cá thể. Đây là một hội chứng được Freud lấy tên của ông vua Oedipus trong truyện cổ Hy Lạp, khi ông vua này đã giết nhầm ông bố của mình và sau đó đã cưới mẹ ruột của mình .Sau đây là diễn đạt về khủng hoảng cục bộ Oedipus : những trẻ nhỏ đều yêu mẹ của chúng và muốn có được sự chăm sóc của mẹ qua những âu yếm, vuốt ve. Đây là một trạng thái hiểu rộng hơn của nhu yếu dục tính. Các bé trai có đối thủ cạnh tranh của mình là người cha với nhiều điều kiện kèm theo tiêu biểu vượt trội như : cha những em to lớn hơn, khỏe hơn, mưu trí hơn. Nhất là người cha được quyền ngủ chung với mẹ trong khi bé trai phải ngủ riêng một mình. Vì thế người cha vô tình trở thành một đối thủ cạnh tranh của em .Ngoài ra những bé trai còn phát hiện ra sự độc lạ giữa mình và những bé gái. Không phải chỉ là tóc những bé trai ngắn hơn và quần áo có sắc tố khác với những bé gái. Các cậu bé sẽ phát hiện ra mình có một dương vật trong khi những bé gái không có. Tất nhiên với não trạng của bé trai thì có một cái gì đó vẫn tốt hơn là không có. Và những bé trai bằng lòng với điều này .Khi những bé trai nhận ra những bé nữ không có dương vật, những bé sẽ hỏi : Vậy điều gì đã xảy ra ? Các bé nữ dã bị mất dương vật, có thể là do bị cắt. Và những bé trai sẽ lúng túng. Điều này mở màn dẫn đến não trạng lo ngại mình sẽ bị thiến bởi cha ruột của mình. Đây là một dạng biến thể của nỗi lo mình sẽ bị mất dương vật .Tất nhiên là những bé trai sẽ lo ngại và sợ cái oai của ông bố và thấp thỏm về dương vật của mình bị cắt đi. Nỗi lo này đi vào những cơ cấu tổ chức tự vệ của những em. Thế là bé trai sau đó sẽ từ từ sửa chữa thay thế tình cảm với mẹ ruột của mình bằng tình cảm với những em gái. Khi lớn lên, những em sẽ chuyển nguồn năng lượng và tập trung chuyên sâu vào những phụ nữ khác. Các bé trai cho rằng mình cần phải tăng trưởng một cách dữ thế chủ động, can đảm và mạnh mẽ và có dự tính lớn lên sẽ phải giống như bố – trở thành một người đàn ông. Sau vài năm trải qua thời kỳ yên bình, những cậu bé trải qua tuổi dậy thì và trở thành một người đàn ông thực thụ .Các bé nữ cũng mở màn từ tình cảm giành cho mẹ mình. Theo Freud thì những bé nữ trải qua một hội chứng ghen vì mình không có dương vật khi bé nữ phát hiện ra có sự độc lạ giữa khung hình bé nữ với những bé nam. Thế là những em cũng muốn có một cái dương vật giống như thế và cả những đặc tính đi kèm với một dương vật ( như đứng đái ). Dần dần một bé nữ tìm đến và thay thế sửa chữa cho một dương vật là con búp bê ( như em bé ). Và những em nữ biết rõ phải có cha với mẹ thì mới sinh ra em bé được, thế là những em nữ để mắt đến người cha .Tất nhiên là cha của những bé gái đã có mẹ. Thế là, những bé nữ sửa chữa thay thế cha bằng những bé nam khác. Lớn lên là phái đẹp, nên bé cần phải tăng trưởng những phẩm chất đặc tính giống nơi mẹ. Một điều nhận ra ở đây là những bé gái không trải qua hội chứng lo ngại bị thiến nên phụ nữ thường có thái độ không phân biệt về tính dục – khác phái như ở như phái mạnh. Vì thế họ thường có vẻ như không quan trọng lắm lý luận đạo đức như ở phái mạnh .

9. Nhân cách và cá tính

Kinh nghiệm sống khi tất cả chúng ta lớn lên đã góp thêm phần tạo nên nhân cách hay còn gọi là đậm cá tính của tất cả chúng ta để trở thành một người lớn có những nét đặc trưng rất riêng. Theo Freud thì những ký ức không dễ chịu chính là những vết thương lòng, vốn có những tai hại tâm lý rất lớn. Tất nhiên mỗi kinh nghiệm tay nghề đau thương sẽ có những mức độ ảnh hưởng tác động ảnh hưởng tác động khác nhau và chỉ có cá thể đó mới có thể tò mò, thẩm định và đánh giá được mức độ tác động ảnh hưởng của kinh nghiệm tay nghề đó. Như thế những kinh nghiệm tay nghề ký ức không dễ chịu xảy ra trong những tiến trình tăng trưởng tâm tính dục đã nêu ở phần trên sẽ có những tác động ảnh hưởng đến đậm chất ngầu con người .Nếu một cá thể có những khó khăn vất vả trong việc thành thục những trách nhiệm của từng quá trình tăng trưởng như cai sữa, tập đi cầu, hay trong quy trình tiến độ xác lập giới tính của mình, chính những khó khăn vất vả này sẽ sống sót như những ký ức vấp váp vì họ đã không vượt qua được những trách nhiệm quan trọng cột mốc này. Nếu bị ách tắc trong việc đạt được mức độ thành thục sẽ dẫn đến trạng thái khựng và những kinh nghiệm tay nghề bị khựng này sẽ hằn dấu ấn và lưu lại trong tiềm thức của những em, gây ảnh hưởng tác động đến những quá trình tăng trưởng sau này cũng như có tác động ảnh hưởng đến quy trình hình thành đậm chất ngầu của một cá thể .Vì thế khi một cá thể không được cho bú sữa khá đầy đủ hoặc bị bỏ đói, khát nước, hoặc được cai sữa quá sớm, khi lớn lên, những em sẽ có những đậm chất ngầu tương quan đến miệng như ăn vặt, chuyện trò nhiều, hay tắc lưỡi, hay nhổ nước miếng, nói lắp, hút thuốc, huýt sáo và những hành vi này được coi như việc bù lại những thiếu sót của rất lâu rồi .Ở thời hạn từ 5 đến 8 tháng tuổi, khi mọc răng những em bé sẽ bị ngứa lợi. Nếu nhu yếu được cắn một vật gì đó cho bớt ngứa không được phân phối, cộng với việc em có thể bị cai sữa quá sớm, một cá thể có thể tăng trưởng thành đậm cá tính thích gây gỗ qua đường miệng. Ví dụ thường là người thích cắn móng tay, cắn bút chì, cắn hạt dưa, và thích cắn người khác và là người có khuynh hướng ăn nói thiếu nghĩa vụ và trách nhiệm, cố ý gây thương tổn đến người khác .Vào quy trình tiến độ tăng trưởng hậu môn, nhiều bé rất quá bất ngờ về những tính năng quản lý và vận hành của khung hình. Đầu tiên trẻ nhỏ có thể đi cầu bất kỳ khi nào và bất kỳ nơi đâu. Rồi khi tăng trưởng lớn hơn, một em bé sẽ hiểu ra mình phải đi vệ sinh ở đâu và vào khi nào. Tất nhiên sự cổ vũ của cha mẹ đã có một tác động ảnh hưởng tích cực rất rõ ràng .Thái độ mừng vui của cha mẹ khi trẻ nhỏ triển khai đúng những thao tác đi vệ sinh và tỏ vẻ tuyệt vọng thái quá khi bé làm sai sẽ khiến cho bé lớn lên có tính cách xoay quanh hậu môn. Khi lớn lên họ sẽ trở thành người lộn xộn thiếu ngăn nắp, luộm thuộm và rất xuề xòa, cẩu thả, bừa bãi. Lớn lên những bé có thể là người gian ác, phá hoại, và xâm phạm gia tài và của công .Nhiều bậc cha mẹ tất tả trong việc thúc ép những em trong việc thôi sử dụng tã và nhu yếu những em phải dữ thế chủ động trong việc đi vệ sinh. Các bậc cha mẹ này đã không ngần ngại trong việc vận dụng hình phạt, chế nhạo và tác dụng là nhiều em cố gắng nỗ lực rất là mà không thực thi được. Vì thế khi lớn lên sẽ trở thành những người có nhân cách tiện tặn, dè sẻn, rất thật sạch, cầu toàn, gia trưởng, độc đoán, và rất keo kiệt .Có hai nhân cách ảnh hưởng tác động trong thời hạn tăng trưởng bộ phận tính dục nam. Nếu bé nam bị mẹ em ruồng bỏ và bị đối xử khắc nghiệt bởi người cha, khi lớn lên em sẽ tăng trưởng thành một người có tâm trạng rất yếm thế về năng lực của mình khi đối lập với bức tranh hoạt động và sinh hoạt tính dục. Người như vậy sẽ dễ co cụm trong hoạt động và sinh hoạt tính dục với người khác phái. Các bé trai này có thể là người đam mê đọc sách, hoặc cố ý tạo ra vẻ mình là người ga lăng với phụ nữ .Nếu những em gái bị cha mình xa lánh bỏ rơi và bị mẹ mình làm cho sợ, khi lớn lên những bé gái này sẽ có khuynh hướng không có đủ tự tin vào bản thân, là người nhút nhát co cụm, và thường là những cô gái đỏng đảnh khác thường .Nhưng nếu một bé trai không bị mẹ hắt hủi lại được thương mến bởi một người cha hiền lành nhu nhược, lớn lên bé sẽ gặp nhiều khó khăn vất vả khi hội nhập vào quốc tế người lớn vì không ai yêu thương chàng trai ấy như cha mẹ của anh ta. Nếu một cô gái được nuôi dưỡng bởi một người cha chiều chuộng quá mức và một người mẹ quá dễ dãi trong nhà, bé gái ấy sẽ dễ trở thành với một đậm cá tính tiểu thư, ích kỷ, có thể tăng trưởng một nhân cách đầy nam tính mạnh mẽ .Những đậm cá tính trong thời hạn tăng trưởng bộ phận sinh dục nam cho thấy quy trình chăm nom của cha mẹ sẽ dẫn đến những tăng trưởng thái cực khác nhau. Nếu một trẻ nhỏ có cha mẹ quá khó khăn vất vả hoặc được chiều chuộng quá mức sẽ dẫn đến những tăng trưởng không thuận tiện sau này. Những trục trặc trong một quá trình tăng trưởng tâm tính dục sẽ có những tác động ảnh hưởng xấu đi sau này. Sự thực là nhiều yếu tố có thể được giải quyết và xử lý và chặn lại. Điều này cho thấy trong toàn cảnh đời sống phong phú và đa dạng, tất cả chúng ta luôn thấy có rất nhiều những nhân cách rất độc lạ nhau .

10. Áp dụng vào trị liệu

Áp dụng vào trị liệu được coi là một trong những thế mạnh của thuyết nghiên cứu và phân tích tâm lý, dưới đây là những điểm son trong phương pháp trị liệu của học thuyết này :– Môi trường thả lỏng : trong đó thân chủ được tự do trong xúc cảm và có thể phát biểu toàn bộ những gì được họ tâm lý. Môi trường trị liệu phải được coi là một môi trường tự nhiên rất đặc trưng, là nơi mà thân chủ không có bất kỳ một lo ngại quan ngại hay sợ sệt nào. Thân chủ sẽ không bị phỏng vấn hoặc chỉ trích. Trên trong thực tiễn, trong liệu pháp nghiên cứu và phân tích tâm lý, sự xuất hiện của tư vấn viên sẽ gần như là biến mất. Phòng trị liệu thường có ánh sáng mờ, một ghế bành tiện lợi, tự do, thoáng mát, và phòng trị liệu cần có một mạng lưới hệ thống giữ kín âm thanh :– Tự do liên tưởng : là cách thân chủ sẽ nói về toàn bộ những gì xảy đến trong tâm lý họ. Với kỳ vọng rằng trong thiên nhiên và môi trường tự do tự do sẽ tạo điều kiện kèm theo để những yếu tố thuộc khu vực vô thức sẽ có thời cơ Open trên mặt phẳng. Người ta thấy liệu pháp theo phe phái Freudian rất chú trọng đến nghiên cứu và phân tích giấc mơ. Trong đó những tư vấn viên sẽ được giảng dạy để tinh lọc những mấu chốt quan trọng trong giấc mơ. Khi thân chủ san sẻ những tự do liên tưởng, tư vấn viên sẽ lắng nghe để tìm ra cội rễ của yếu tố .– Phân tích chống đối : là một kỹ năng và kiến thức để tư vấn viên phát hiện ra những chống đối của thân chủ. Các thân chủ thường tỏ thái độ chống đối bằng cách liên tục đổi khác đề tài, lảng tránh, bỏ lửng, tỏ vẻ buồn ngủ, đến hẹn muộn, hoặc bỏ ngang những cuộc hẹn. Hơn nữa, những tư vấn viên sẽ vạch ra những điều tồn dư được thân chủ bộc lộ một cách vô thức. Từ đó tư vấn viên sẽ động viên thân chủ vượt qua những rào cản để đến với trạng thái tự do liên tưởng .– Phân tích giấc mơ : thuyết nghiên cứu và phân tích tâm lý tin rằng trong giấc ngủ con người sẽ giảm bớt những kiềm chế từ khu vực vô thức và như vậy sẽ tạo điều kiện kèm theo cho những yếu tố Open có nội dung thông điệp gửi đến con người qua hình thái hình tượng. Giấc mơ được cho phép tư vấn viên truy vấn những đấu mối về những bức xúc nằm trong khu vực xung động vô thức. Hiện có nhiều liệu pháp sử dụng nghiên cứu và phân tích giấc mơ trong việc tìm ra hướng xử lý ; tuy nhiên phe phái Freudian thường chú trọng đến nội dung giấc mơ có tương quan đến tính dục .– Nói vấp : Là những câu nói lỡ miệng của thân chủ. Freud tin rằng những câu lỡ miệng là nguồn phân phối những đầu mối rất tốt về những xích míc từ cõi vô thức. Freud cũng đặc biệt quan trọng chăm sóc đến những câu nói đùa của thân chủ. Freud tin rằng bất kể câu nói nào của thân chủ đều có giá trị nhất định Giao hàng cho công tác làm việc trị liệu, và như thế chuyện bấm nhầm số điện thoại cảm ứng, quẹo sai đường, hoặc đánh vần sai chính tả một chữ sẽ là những khu vực đáng chú ý quan tâm trong trị liệu sử dụng thuyết nghiên cứu và phân tích tâm lý .Một số những nhà trị liệu theo phái Freudians có vẻ như hứng thú với kỹ thuật kiểm tra biểu lộ xúc cảm vô thức như cách kiểm tra nổi tiếng Rorscharch hay còn gọi là trắc nghiệm hình vẩy mực. Chủ đích của cách kiểm tra này là đưa ra những hình ảnh có nội dung rất u ám và đen tối và thân chủ được hỏi xem họ đã nhìn thấy những gì ? Những gì mà thân chủ nhìn thấy thường đến từ vô thức và điều đó sẽ giúp cung ứng những dữ kiện thiết yếu cho tiến trình trị liệu .Một ví dụ của ( Rorscharch inkblot test ) sẽ hỏi bạn nhìn thấy gì ?

11. Liên tưởng, giải tỏa và nhận thức

Liên tưởng : là xảy ra khi một thân chủ nghĩ rằng nhà trị liệu là một người thân trong gia đình của họ. Freud tin rằng liên tưởng sẽ giúp quy trình trị liệu khi tư vấn viên giúp thân chủ đem những ký ức đau thương và những cảm hứng không dễ chịu trong quá khứ lên trên mặt phẳng hiện tại. Đây là một cách trị liệu rất tốt. Vì tất cả chúng ta khó có thể giải quyết và xử lý yếu tố khó chịu với ai đó mà không có một người đối lập để ta giận. Và quan hệ giữa thân chủ và điều trị viên là một quan hệ rất thân thiện trong liệu pháp nghiên cứu và phân tích tâm lý theo phe phái Freudian .Thả lỏng : là hiện tượng cảm xúc xúc động đổ ra một cách ồ ạt và giật mình. Đây là lúc những cảm hứng về những ký ức đau đớn được tái diễn lại. Các tư vấn viên được khuyến khích trong văn phòng luôn có sẵn khăn giấy để giúp thân chủ lau nước mắt khi cơn xúc động dâng lên .Nhận thức : là thực trạng ý thức được nguồn cam xúc, và nhận thức rõ về nguyên do cội rễ của những sự kiện đau đớn. Nhận thức được cho phép thân chủ có thể xác lập được mấu chốt của yếu tố một cách đơn cử. Liệu pháp nghiên cứu và phân tích tâm lý chỉ có thể coi là đạt được hiệu quả khi trạng thái thả lỏng và nhận thức về cốt lõi của yếu tố được rút ra. Đây thường là những yếu tố trong quá khứ mà thân chủ lúc đó còn quá nhỏ để có thể giải quyết và xử lý, hoặc có quá nhiều yếu tố cùng xảy ra trong thời kỳ ấu thơ. Một khi xác lập và giải quyết và xử lý được nguồn gốc của nan đề, thân chủ sẽ là người niềm hạnh phúc và an bình hơn trước. Freud đã nói rằng trách nhiệm của liệu pháp là biến vô thức trở thành có ý thức .

12. Thảo luận

Có lẽ điểm yếu nhất của thuyết nghiên cứu và phân tích tâm lý của là Freud nằm ở chỗ ông đã đặt ra yếu tố hội chứng khủng hoảng cục bộ Oedipus và hệ quả của nó là những em nam luôn lo ngại sẽ bị thiến và những em nữ có cảm xúc ghen vì không có dương vật. Thật khó mà xác lập được nếu như có hiện tượng những em bé yêu cha mẹ khác phái và tranh giành với cha mẹ cùng phái ? Liệu có chuyện 1 số ít em nam sẽ sợ mình bị thiến ? Có thật không nếu những em nữ có tính ghen vì mình không có dương vật ?Nhiều nhà học thuyết nhân cách cho rằng những điều vừa nói trên chỉ mang đặc thù dị biệt khác thường chứ không có tính vận dụng phổ cập, và đây là những trường hợp ngoại lệ nhiều hơn là luật định. Nếu có, thường đây sẽ là những em bé sinh trưởng trong một mái ấm gia đình mà quan hệ giữa con cháu cha mẹ không được tăng trưởng hòa thuận và con cháu được đưa ra làm những lá chắn trong những vụ cãi cự. Hoặc trong những mái ấm gia đình mà cha mẹ hay nói về chuyện “ cắt chim ” ( thiến ), chứ trẻ nhỏ thường không đủ trí khôn để tâm lý yếu tố quá xa .Và như vậy những hiện tượng nêu trên chỉ nên hiểu theo ý nghĩa tìm hiểu thêm chứ không nên coi nặng về mặt vận dụng. Và tất yếu đây có thể là một giải đáp cho một số ít nhỏ những thân chủ nên tư vấn viên không coi đây là đáp số chung cho toàn bộ mọi người. Tuy nhiên những góp phần về khu vực này của Freud đã cho tất cả chúng ta những nhận xét cơ bản về những lý giải khi những em bắt chước cha mẹ trong hành trình dài tăng trưởng nhân cách của mình để trở thành người lớn .

13. Bức tranh tính dục

Một số lớn những góp ý của giới trình độ với thuyết của Freud là thuyết này đặt nặng vào tính dục. Theo Freud, toàn bộ những hành vi của con người, tốt và xấu đều nằm ở chỗ con người có năng lực biểu cảm một cách trưởng thành hoặc phải dồn nén dục năng của mình lại. Nhiều người đã phỏng vấn rằng liệu sẽ có những xung lực khác góp thêm phần ảnh hưởng tác động đến phạm trù nhân cách ? Để vấn đáp thắc mắc này, Freud đã dưa ra bản năng được chết và điều này càng khiến cho những tâm lý trong học thuyết của ông có vẻ như kém mê hoặc hơn .Trong đời sống văn minh, nhìn vào mọi góc nhìn của đời sống, ta luôn thấy sự Open của tính dục như một điều khó tránh khỏi. Hầu như trong mọi ngõ ngách của đời sống, tính dục luôn là một bộ phận không hề xem nhẹ. Freud là người đã tiên phong trong thời đại của mình khi ông nêu lên những đánh giá và nhận định rất gai góc. Cần nhớ rằng vào thời gian đó những bác sĩ và tôn giáo đã cấm nặng chuyện thủ dâm. Ngay cả những từ ngữ như cổ, đùi, ngực, lông … đều là những chữ kỵ húy. Phụ nữ không được công khai minh bạch bày tỏ xúc cảm dục tính, và cô dâu trong đêm động phòng phải vờ vịt ngất xỉu đi .Và như vậy Freud đã là người rất quả cảm trong thế hệ của mình. Tuy nhiên trở ngại của Freud là dã hệ thống hóa quá xa và đã không đưa toàn cảnh văn hóa truyền thống vào học thuyết của mình. Tuy nhiên dưới sự khởi xướng của ông, nhiều người đã khởi đầu xắn tay tham gia vào một nghành gai góc : Phạm trù tính dục trong tâm lý học .

14. Vô thức

Một khái niệm được nhiều người tranh cãi nhất là khái niệm vô thức. Vấn đề này được đem ra bàn cãi là con người có bao nhiêu vô thức ? Hình thái và vai trò của vô thức đã có tác động ảnh hưởng đến nhân cách nơi người như thế nào ?Những nhà học thuyết hành vi, nhân văn học và thuyết hiện sinh toàn bộ đều tin rằng : ( 1 ) động cơ của con người và những yếu tố của con người đến từ vô thức, nhưng theo họ thì tác động ảnh hưởng của vô thức lên tư duy và hành vi của con người ít hơn rất nhiều so với Freud. Và ( 2 ) vô thức không phải là cái lò nung thôi thúc con người ứng xử như ta đang nhìn thấy ngày hôm nay. Nhiều nhà tâm lý tân tiến đã không công nhận khái niệm vô thức là thiết yếu. Nhiều người đã từ bỏ không vận dụng khái niệm vô thức này vào liệu pháp .

15. Những khía cạnh tích cực

Mặc dù có nhiều quan điểm không ủng hộ và chính bản thân Freud có những quan điểm không thuyết phục lắm, tuy nhiên ông đã để lại những tư tưởng rất phong phú và đa dạng và có tính ứng dụng vào nhiều học thuyết khác. Tuy nhiên người ta đã vô tình quên đi và không trao cho ông những vị trí xứng danh thiết yếu .Trước tiên, Freud đã khiến tất cả chúng ta nghĩ đến hai thái cực xung lực và những tác động ảnh hưởng của chúng lên tâm thức con người. Vào thời đó con người được tin là có năng lực lý luận. Ông đã mạnh dạn chỉ ra rằng hành vi của con người thực ra đã chịu sự tác động ảnh hưởng của sinh học. Giữa lúc đó mọi người cho rằng mỗi cá thể phải trọn vẹn chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về hành vi của mình thì ông đã cho thấy tác động ảnh hưởng của xã hội lên những hành vi của con người. Khi mọi người cho rằng vai trò và vị trí của phụ nữ và phái mạnh được chi phối bởi tự nhiên hay Thượng Đế thì Freud đã ra mắt tác động ảnh hưởng của đời sống hoạt động và sinh hoạt trong quan hệ mái ấm gia đình. Tất nhiên xung động vô thức và siêu ngã luôn là một bộ phận của đời sống con người ở trong một hình thái tâm thức nào đó – và đây là điểm son trong học thuyết của Freud .Thứ hai, ông đã giúp tất cả chúng ta nhận ra một điểm tích cực đáng chú ý quan tâm trong quy trình giáo dục bằng cách nêu ra rằng một tuổi thơ đầy những đấm đá bạo lực, bị hất hủi, hoặc trải qua nhiều nghịch cảnh tai ương sẽ dễ tăng trưởng trở thành một người trưởng thành không có niềm hạnh phúc. Chính Freud đã là người khởi xướng tâm lý cho rằng những vết thương trong quá khứ có thể sửa chữa thay thế lành và tái thiết kế lại. Ông được cho phép tất cả chúng ta cơ sở để lý giải, phẫu thuật, và hàn gắn lại những vết thương trong quá khứ .Thứ ba, khái niệm chính sách tự vệ để bảo vệ cái tôi là một góp phần quan trọng. Theo đó, ông đã lý giải về việc tất cả chúng ta sử dụng những xem xét và giám sát để đạt được sự cân đối giữa điều kiện kèm theo thực trạng trong thực tiễn và nhu yếu tư duy tâm lý cá thể. Chính những chính sách tự vệ mà ông nêu ra đã thật sự giúp nhiều người có thể xác lập được những yếu tố thường gặp trong đời sống .Sau cùng, những hướng dẫn trong trị liệu đưa ra bởi Freud trong đó việc sử dụng tư vấn viên như một điểm tựa cho quy trình liên tưởng để thân chủ có thể đào sâu vào quá khứ là một hình thức liệu pháp có hiệu quả rất cao. Ngoài ra liệu pháp ” chuyện trò để chữa bệnh ” trong toàn cảnh phòng ốc với sự tự do xem ra là một vận dụng vẫn rất thông dụng lúc bấy giờ .

Một số ý tưởng của Freud gắn liền với thời đại và văn hóa nơi ông đã sống. Nhiều ý tưởng tuy khó có thể kiểm chứng được trong bối cảnh lúc ấy nhưng có thể hiểu dễ dàng hơn ở hôm nay. Nhiều ý tưởng của ông được coi là kinh nghiệm cá nhân và được lấy ra từ nhân cách riêng của ông. Tuy nhiên dù sao ông vẫn xứng đáng là một trong những nhà quan sát có trách nhiệm về những điều kiện sinh hoạt của con người. Những gì ông nói mãi mãi sẽ là một phần quan trọng của những trang sách giáo khoa tâm lý nhiều năm nữa. Ngay cả những nhà học thuyết mới khi xây dựng những học thuyết nhân cách của mình đã luôn luôn so sánh và đối chiếu học thuyết của ông.

Như thế có thể nói Sigmund Freud ( 1856 – 1939 ) thật sự xứng danh là một người có những góp phần rất lớn vào sự nghiệp di sản tâm lý học của trái đất ngày thời điểm ngày hôm nay .

Tác giả: Nguyễn Thơ Sinh

Đọc thêm :

Source: https://evbn.org
Category: Góc Nhìn