So sánh quan điểm của 5 nhà xã hội học

Auguste Comte ( tên khá đầy đủ : Isidore Auguste Marie François Xavier Comte ; 17 tháng 1 năm 1798 – 5 tháng 9 năm 1857 ) là một nhà tư tưởng Pháp, nhà kim chỉ nan xã hội, người tạo ra ngành xã hội học, nhà thực chứng luận đã đưa ra thuật ngữ ” Xã hội học ” ( ” Sociology ” ). Ông đã góp phần không nhỏ vào nghành nghề dịch vụ xã hội học của quốc tế, những góp phần của ông về mặt kim chỉ nan như ý niệm về xã hội học xem xã hội học là khoa học nghiên cứu và điều tra những tổ chức triển khai xã hội. Quan điểm nhìn nhận về xã hội và cấu trúc xã hội gồm có : bộ phận, thành tố, quan hệ, sắp xếp theo trật tự nhất định. Ông xem xã hội là một mạng lưới hệ thống có cấu trúc, cá thể, mái ấm gia đình và những tổ chức triển khai xã hội .Mục lục

1 Tiểu sử

2 Phương pháp luận xã hội học3 Quan niệm về cơ cấu tổ chức của xã hội học3.1 Tĩnh học xã hội3.2 Động học xã hội4 Suy nghĩ về tôn giáo5 Đóng góp của Auguste Comte6 Xem thêm7 Chú thích8 Liên kết ngoàiTiểu sửAuguste Comte sinh ra tại Montpellier trong một mái ấm gia đình kitô giáo và theo khuynh hướng quân chủ, ở tây nam nước Pháp ; nhưng ông đã trở thành một người có tư tưởng tự do và cách mạng rất sớm. Năm 1814, Sau khi học xong đại trà phổ thông, ông trúng tuyển vào Trường Bách khoa Paris. Đây là ngôi trường nổi tiếng với những đào tạo và giảng dạy sâu xa về Chủ nghĩa cộng hòa và tân tiến. Khi trường này đóng cửa vào năm 1816 để tái tổ chức triển khai, Comte rời trường và liên tục học tại trường Y ở Montpellier. Khi trường Bách khoa mở lại ông cũng không xin quay lại học .Sau khi quay trở lại Montpellier, Comte nhận ra sự độc lạ với mái ấm gia đình và quyết định hành động trở lại Paris, ông kiếm sống bằng nhiều việc vụn vặt. Tháng 8 năm 1817 Comte trở thành học viên và thư kí cho Claude Henri de Rouvroy, Comte de Saint-Simon, những người đã đưa ông tiếp xúc với giới tri thức. Chính trong thời hạn này Comte đã cho xuất bản những tiểu luận trong rất nhiều ấn bản đỡ đầu bởi Saint-Simon, L’Industrie, Le Politique, Le Censeur Européen và L’Organisateur, dù không xuất bản dưới tên riêng cho tới tận tác phẩm ” La séparation générale des entre les opinions et les désirs ” năm 1819. Năm 1824, Comte tách khỏi Saint-Simon do có những độc lạ không hề dung hòa .Comte sau đó đã nhận ra những gì ông muốn làm – đó là liên tục điều tra và nghiên cứu thuyết thực chứng. Ông cho xuất bản Plan de travaux scientifiques nécessaires pour réorganiser la société ( 1822 ), dù vậy ông vẫn không nhận được một việc làm không thay đổi, đời sống của Comte phải dựa vào tiền tương hỗ từ bạn hữu. Năm 1926, ông khởi đầu giảng giáo trình triết học thực chứng .Ông kết hôn với Caroline Massin, nhưng ly hôn vào năm 1842. Năm 1826 Comte được đưa tới bệnh viện thần kinh nhưng rời viện trong thực trạng chưa được chữa trị vì ông muốn liên tục việc làm dang dở. Trong khoảng chừng thời hạn này cho tới khi ly hôn, Comte cho xuất bản sáu tập của Cours .Comte tăng trưởng tình bạn khá thân thiện với John Stuart Mill. Từ 1844, Comte sống với Clotilde de Vaux, mối quan hệ chỉ trên kim chỉ nan. Sau khi cô mất năm 1846, Comte cùng Stuart Mill tăng trưởng một cái gọi là ” tôn giáo nhân văn ” mới. Ông xuất bản bốn cuốn của Système de politique positive ( 1851 – 1854 ). Tác phẩm sau cuối, tập đâu tiên của ” La Synthèse Subjective ” được xuất bản năm 1856 .Auguste Comte mất ở Paris vào ngày 5 tháng 9 năm 1857 và được chôn cất ở nghĩa trang nổi tiếng Père Lachaise. Căn hộ mà ông sống từ 1841 – 1857 hiện được bảo tồn và đổi tên thành Maison d’Auguste Comte, tòa nhà nằm ở số 10 rue Monsieur-le-Prince, Paris .Phương pháp luận xã hội họcAuguste Comte cho rằng xã hội học phải có trách nhiệm góp thêm phần tổ chức triển khai lại xã hội và lập lại trật tự xã hội dựa vào những quy luật tổ chức triển khai và đổi khác xã hội do xã hội học điều tra và nghiên cứu phát hiện được .Theo quan điểm của Auguste Comte, xã hội học giống như khoa học tự nhiên, như vật lý học, sinh vật học trong việc vận dụng những phương pháp luận điều tra và nghiên cứu để tìm hểu thực chất của xã hội. Vì vậy, Comte còn gọi xã hội học là vật lý học xã hội .Xã hội học điều tra và nghiên cứu xã hội bằng những chiêu thức thực chứng, tức là tích lũy và giải quyết và xử lý thông tin, kiểm tra giả thuyết và kiến thiết xây dựng kim chỉ nan, so sánh và tổng hợp cứ liệu .Auguste Comte phân loại những chiêu thức xã hội học thành những nhóm :Quan sát ;Thực nghiệm ;So sánh ;Phân tích lịch sử vẻ vang .Quan điểm thực chứng luận của Comte về xã hội học bộc lộ đặc biệt quan trọng rõ qua việc trình diễn những giải pháp này. Theo đó, ông ý niệm rằng xã hội học là khoa học sử dụng những chiêu thức khoa học thực chứng để nghiên cứu và điều tra những quy luật biến hóa của xã hội. Các quan điểm của Comte đã mở màn cho thời kỳ thiết kế xây dựng và tăng trưởng một khoa học mới lạ mà Comte gọi là xã hội học hay vật lý học xã hội .

Quan niệm về cơ cấu của xã hội học

Theo Auguste Comte, xã hội học, còn gọi là vật lý học xã hội ( Social Physics ), hợp thành từ hai bộ phận chính là Tĩnh học xã hội ( Social Statics ) và Động học xã hội ( Dynamics ) .Tĩnh học xã hộiTĩnh học xã hội là bộ phận xã hội học điều tra và nghiên cứu về trật tự xã hội, cơ cấu tổ chức xã hội, những thành phần và những mối liên hệ của chúng .Lúc đầu, Comte điều tra và nghiên cứu những cá thể với tư cách là những thành phần hay đơn vị chức năng cấu thành của cơ cấu tổ chức xã hội. Comte xem cá thể với tư cách là một tập hợp, một mạng lưới hệ thống gồm :Các năng lượng và nhu yếu đã có sẵn bên trong cá thể ;Các nhu yếu, năng lượng được tiếp thu từ bên ngoài qua quy trình cá thể tham gia vào xã hội .Sau đó, ý niệm xã hội của Comte đổi khác, ông cho rằng cá thể không phải là ” đơn vị chức năng xã hội đích thực “. Comte coi điều tra và nghiên cứu về cá thể là nghiên cứu và điều tra thuộc về nghành sinh vật học, khác hẳn với nghiên cứu và điều tra xã hội học đa phần nghiên cứu và phân tích những ” đơn vị chức năng xã hội “. Đơn vị xã hội cơ bản nhất, sơ đẳng nhất xuất hiện trong toàn bộ những đơn vị chức năng xã hội khác là ” mái ấm gia đình “. Điều thực sự có ý nghĩa về lý luận xã hội học là ý niệm của Comte về cơ cấu tổ chức xã hội. Cơ cấu xã hội khi nào cũng được tạo nên từ những cơ cấu tổ chức xã hội khác đơn thuần hơn, gọi là tiểu cơ cấu tổ chức xã hội. Do đó, hiểu cơ cấu tổ chức xã hội có nghĩa là chớp lấy được những đặc thù, những thuộc tính và những mối liên hệ của những tiểu cơ cấu tổ chức xã hội .Cơ cấu xã hội tăng trưởng theo con đường tiến hóa từ thấp đến cao, từ đơn thuần đến phức tạp. Sự tăng trưởng của xã hội bộc lộ ở mức độ phân hóa, đa dạng hóa và trình độ hóa tính năng, cũng như mức độ link giữa những tiểu cơ cấu tổ chức xã hội. Comte đặt yếu tố điều tra và nghiên cứu xem làm thế nào duy trì được mối link giữa những bộ phận ( những tiểu cơ cấu tổ chức xã hội ) khi mức độ phân hóa tính năng ngày một tăng lên trong xã hội. Comte đưa ra cách xử lý nhấn mạnh vấn đề tới vai trò của nhà nước và yếu tố văn hóa truyền thống, ý thức xã hội .Vai trò của nhà nước : Comte cho rằng ngoài sự phụ thuộc vào lẫn nhau, sự tập trung chuyên sâu quyền lực tối cao vào tay nhà nước được cho phép điều hòa, phối hợp và link những bộ phận của mạng lưới hệ thống xã hội bảo vệ chống lại sức ép của sự phân hóa và phân rã xã hội .Vai trò của văn hóa truyền thống, ý thức : Ngoài hành vi ” vật chất ” của nhà nước, yếu tố trí tuệ và đạo đức, thiện trí và thiện cảm của những thành viên xã hội, đóng vai trò là tác nhân duy trì sự link, trật tự xã hội .Động học xã hộiAuguste Comte chăm sóc đặc biệt quan trọng đến bộ phận mà ông gọi là động học xã hội ( social dynamics ). Đó là nghành nghiên cứu và điều tra những quy luật đổi khác xã hội trong những mạng lưới hệ thống xã hội theo thời hạn. Comte đưa ra quy luật ba tiến trình để lý giải sự tăng trưởng của những mạng lưới hệ thống tư tưởng và mạng lưới hệ thống cơ cấu tổ chức xã hội tương ứng. Lịch sử loài người tăng trưởng qua ba quá trình :Thần học ;Siêu hình ;Thực chứng .Theo quy luật ba tiến trình, mỗi tiến trình trước là điều kiện kèm theo tăng trưởng của mỗi quy trình tiến độ sau. Ví dụ, nếu không có mạng lưới hệ thống dòng họ thì khó hoàn toàn có thể tăng trưởng những mạng lưới hệ thống tiếp theo như mạng lưới hệ thống chính trị, lao lý, quân đội và mạng lưới hệ thống xã hội công nghiệp văn minh. Lịch sử tiến hóa xã hội diễn ra theo con đường tích góp, tiến hóa ( những tư tưởng mới, những mạng lưới hệ thống cơ cấu tổ chức mới được thiết kế xây dựng, được bổ trợ vào cái cũ ) ; ví dụ, trong xã hội tân tiến, dòng họ không mất đi, cũng như những tư tưởng thần bí, siêu tự nhiên không trọn vẹn bị biến mất .Việc đổi khác từ quá trình này sang quy trình tiến độ khác không ” trôi chảy, nhẹ nhàng “, mà thường trải qua thời kỳ bất ổn định, xích míc giữa cái cũ và cái mới. Comte cho rằng, mạng lưới hệ thống văn hóa truyền thống gồm có đạo đức và ý thức lao lý sự tăng trưởng của mạng lưới hệ thống xã hội, cơ cấu tổ chức xã hội .Dựa vào quy luật ba tiến trình, Comte cho rằng việc ” xã hội học ” sinh ra ở quá trình cuối của quy trình tiến hóa là một tất yếu lịch sử dân tộc ; và xã hội học là khoa học đứng trên toàn bộ những khoa học khác. Xã hội học sinh ra ở quá trình cuối của quy trình tiến hóa – quá trình thực chứng và đó là khoa học phức tạp nhất, phải dựa trên nền tảng khoa học khác. Vì sinh ra muộn nên xã hội học ngay lập tức đã phải là một khoa học thực chứng và chiếm vị trí cao nhất trong mạng lưới hệ thống thứ bậc những khoa học .Suy nghĩ về tôn giáoAuguste Comte cho rằng tôn giáo tăng trưởng qua ba tiến trình :Một là, người tiền sử cho rằng những gì họ không hiểu được là một dạng sức mạnh siêu nhiên nào đó .Hai là, họ tăng trưởng thành khái niệm về một vị thần trừu tượng .Ba là, con người dần gạt bỏ tâm lý như trên, tiến tới việc nghiên cứu và điều tra hiện tượng kỳ lạ một cách khoa học và chỉ tin vào những điều đã được kiểm nghiệm .Tuy nhiên, Comte đã quan ngại rằng nếu như tôn giáo là một phần không hề thiếu của đời sống thì việc phá bỏ nó sẽ gây ra tai ương. Vì vậy, ông có đề xuất kiến nghị về một tôn giáo mang tính quả đât, gồm từ thiện, trật tự và khoa học. Tư tưởng đó của ông cũng được 1 số ít nhà triết học đảm nhiệm như John Stuart Mill hay Alain de Botton. Nhưng việc thiết kế xây dựng thành công xuất sắc một tôn giáo như vậy là rất khó nếu không muốn nói là bất khả thi .Đóng góp của Auguste Comte

Thứ nhất, Auguste Comte là người đầu tiên chỉ ra nhu cầu và bản chất của một khoa học về các quy luật tổ chức xã hội. Xã hội học có nhiệm vụ đáp ứng được nhu cầu nhận thức, nhu cầu giải thích những biến đổi xã hội và góp phần vào việc lập lại trật tự ổn định xã hội.

Thứ hai, Auguste Comte cho rằng thực chất của xã hội học là ở chỗ sử dụng những chiêu thức khoa học để kiến thiết xây dựng triết lý và kiểm chứng giả thuyết. Quan điểm như vậy của Comte về chủ nghĩa thực chứng khác hẳn với ý niệm của một số ít nhà nghiên cứu thế kỷ XIX và thế kỷ XX ( những nhà nghiên cứu này thường như nhau khái niệm thực chứng với khái niệm ” kinh nghiệm tay nghề chủ nghĩa ” hay với việc tích lũy số liệu một cách đơn thuần, không có kim chỉ nan, thiếu lý luận ) .Thứ ba, Auguste Comte đã chỉ ra được những trách nhiệm và yếu tố cơ bản của xã hội học. Xã hội học có trách nhiệm phát hiện ra những quy luật, thiết kế xây dựng kim chỉ nan, nghiên cứu và điều tra cơ cấu tổ chức xã hội ( tĩnh học xã hội ) và nghiên cứu và điều tra quy trình xã hội ( động học xã hội ). Xã hội học có trách nhiệm vấn đáp thắc mắc : trật tự xã hội ( tổ chức triển khai xã hội ) được thiết lập, duy trì và biến hóa như thế nào. Vấn đề này về sau trở thành mối chăm sóc điều tra và nghiên cứu số 1 trong xã hội học ở Mỹ và châu Âu thế kỷ XX .