Quan niệm học ngoại ngữ trong thời đại toàn cầu hóa – Trường Đại học Lâm nghiệp

Ngày nay, việc học ngoại ngữ đã trở thành một nhu yếu thiết yếu của mỗi người ( kể cả những người đi làm ở những ngành nghề lao động đại trà phổ thông ). Tuy nhiên nhiều người ý niệm về việc học ngoại ngữ còn giản đơn, cảm tính, học để đa phần là tiếp xúc cho việc làm do đó việc học còn dừng lại ở mức độ đại trà phổ thông, hiệu suất cao chưa cao .

Ngoại ngữ là phương tiện để thâm nhập, kết nối mọi người, để “toàn cầu hóa” chính mỗi người. 

Trong kinh tế học, tiền tệ có chức năng trao đổi, là vật ngang giá, là tiền tệ thế giới, thì trong đời sống sinh hoạt vật chất và tinh thần, ngôn ngữ là phương tiện để gắn kết con người trên toàn thế giới lại với nhau. Anh có thể khác nhau về chủng tộc, sắc tộc, có thể tồn tại một góc nhỏ nào đó trên thế giới, chỉ cần anh biết một ngôn ngữ ngoài ngôn ngữ mẹ đẻ là anh có thể giao tiếp, giao lưu với những người nói thứ tiếng ấy. Và như vậy, khoảng cách khác biệt đầu tiên là rào cản về ngôn ngữ bị thu hẹp, khi đó thế giới bên ngoài chúng ta không còn cách biệt với chúng ta. Khi chúng ta biết sử dụng ngoại ngữ, nhất là khi ngôn ngữ đó là thứ ngôn ngữ thông dụng trên thế giới thì vấn đề giao lưu hội nhập trở thành rất nhỏ, nói như nhiều chuyên mục của tạp chí là “Thế giới trong lòng bàn tay” (The world in the hollow of our hands). Hiện nay, tiếng Anh đóng vai trò là thứ ngôn ngữ quốc tế được sử dụng trên mọi lĩnh vực, mọi hoạt động. Có khoảng bốn trăm triệu người trên thế giới nói ngôn ngữ này và tiếng Anh trong thế giới toàn cầu hóa được gọi là “Globish” (Global English). Việc học tiếng Anh càng ngày càng trở nên thông dụng ở nước ta, do vậy nếu chúng ta làm chủ tiếng Anh, chúng ta sẽ có rất nhiều cơ hội để kết nối, thâm nhập vào thế giới rộng lớn này. Tuy nhiên, việc học ngoại ngữ còn tùy thuộc vào sở thích, mục đích, điều kiện nên không nhất thiết phải học tiếng Anh mà chúng ta có thể học thêm một thứ tiếng khác ngoài tiếng Anh (như Pháp, Nhật, Đức, Nga, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha…). Việc học ngôn ngữ nào là tùy khả năng của chúng ta, điều đó không làm giảm giá trị của người học, chỉ miễn là chính ta thành thạo nó. 

Ngoại ngữ không là công cụ thuấn túy, là chữ vô hồn, ngoại ngữ là bản thân văn hóa.

Ngôn ngữ là vỏ vật chất của tư duy, ngôn từ tiềm ẩn trong nó nội dung khách quan của sự vật hiện tượng kỳ lạ, của đời sống hoạt động và sinh hoạt vật chất của con người. Do đó học ngoại ngữ là tất cả chúng ta tiếp đón một mạng lưới hệ thống vật chất thứ hai ( ngoài tiếng mẹ đẻ ), nó cũng vừa đủ toàn vẹn như mạng lưới hệ thống tín hiệu thứ nhất ấy trên nhiều phương diện. Do đó, rất dễ hiểu vì sao những người có trình độ cao dễ tiếp đón ngoại ngữ hơn là những người có học vấn thấp ( tuy nhiên không ngoại trừ những trường hợp có khiếu ngoại ngữ ) .

Chính ngôn ngữ là văn hóa truyền thống nên việc học ngoại ngữ phải đi liền với học văn hóa truyền thống, tiếp đón những kiến thức và kỹ năng khoa học mới lạ. Học ngoại ngữ phải am hiểu văn hóa truyền thống. Do đó, sinh viên ở những trường ngoại ngữ khi nào cũng được huấn luyện và đào tạo gắn với rất nhiều môn học về quốc gia đó. Hai cái này không tách rời nhau .

Ngoại ngữ là bản thân văn hóa truyền thống, cho nên vì thế ở một góc nhìn khác, nó trở thành phương tiện đi lại rất quan trọng để cải tổ văn hóa truyền thống của mình. Trong quốc tế toàn thế giới hóa, điều này rất dễ nhận thấy, tri thức không ngừng tăng lên, không ngừng trao truyền, biết thêm một ngoại ngữ là tất cả chúng ta có thêm một cánh cửa để thông ra với quốc tế bên ngoài. Học ngoại ngữ trở nên thiết yếu với những nhà khoa học, nhất là nhà khoa học trẻ, nếu không có ngoại ngữ những bạn trẻ sẽ trở nên bất lợi, thậm chí còn rất khó khăn vất vả khi làm khoa học, giao lưu và trao đổi học thuật .

 

Học ngoại ngữ tốt nhất là lúc còn trẻ và căn bản là tự học, đặc biệt là lúc ngồi trên ghế nhà trường.

Não bộ của tất cả chúng ta là một cơ quan giải quyết và xử lý phức tạp phức tạp, nó luôn được làm đầy bởi tri thức, bởi kinh nghiệm tay nghề cá thể … Lúc còn trẻ não bộ còn trống rỗng, chưa phải “ stress ” nhiều luồng tri thức, nhiều mối quan hệ phức tạp nên sự tập trung chuyên sâu còn thuận tiện hơn, do đó những người trẻ phải tận dụng tuổi trẻ, sức trẻ để học văn hóa truyền thống, tri thức, trong đó có ngoại ngữ. Những tài liệu khoa học cho thấy, những người học ngoại ngữ lúc còn trẻ thuận tiện đảm nhiệm và thuần thục những kiến thức và kỹ năng hơn những người lớn tuổi. Nhiều bạn trẻ khi ngồi trên ghế nhà trường, trên giảng đường ĐH chỉ cố để học thi qua môn ngoại ngữ ( vì ngoại ngữ là môn khó học ), cái lý của họ ra là ra trường đi làm rồi hẵng học, vì ngoại ngữ không sử dụng sẽ quên đi. Đó là sự ngụy biện, muốn học tốt ngoại ngữ là cả một quy trình tích góp dày công chứ không phải “ mì ăn liền ”, nay học mai hoàn toàn có thể sử dụng, càng không hề sử dụng thuần thục nhất là so với ngoại ngữ thuộc chuyên ngành khoa học, thẩm mỹ và nghệ thuật .

Khi học ngoại ngữ, điều rất quan trọng là tự học. Hiện nay có nhiều học viên, sinh viên đến những lớp học ngoại ngữ ở những TT xem ra hiệu suất cao không được là bao, vì không phải TT nào cũng là cơ sở có chất lượng, và những người giảng dạy ở những TT đó là những người thầy cô giỏi. Mà việc học ở những TT này học phí khá là đắt đỏ. Trong khi ít chú trọng đến tự học, tự luyện, tự trau dồi những kỹ năng và kiến thức cho mình. Tự học là tự mày mò, tự hỏi thêm người hiểu biết, tự tra cứu từ điển, tự làm bài tập, tự luyện nghe nói qua băng, đĩa. Tự học như vậy là bộc lộ sự tự chủ và tự tin của người học, những yếu tố rất quan trọng để dẫn tới thành công xuất sắc trong học tập. Điều này là điều kiện kèm theo rất thiết yếu cho những người đã có một chút ít vốn nho nhỏ về ngoại ngữ khi muốn tiếp bước sâu hơn vào quốc tế ngôn từ đó. Qua kinh nghiệm tay nghề nhiều người thành đạt về học ngoại ngữ đều cho thấy đa phần là tự học là đa phần. Nói như vậy không có nghĩa là xem thường vai trò của người “ hướng đạo ” nhưng nếu chỉ chăm chắm chờ trợ lực từ bên ngoài mà bản thân không mê hồn kiên trì thì không hề học tốt ngoại ngữ .

Thời đại toàn cầu hóa đang đặt ra nhiều thời cơ lẫn thử thách, đang làm đổi khác nhiều ý niệm khác nhau trong mọi nghành của đời sống xã hội. Ngoại ngữ và tin học là những công cụ không hề thiếu để hội nhập toàn thế giới. Bản thân việc học ngoại ngữ biểu lộ rất rõ xu thế tăng cường năng lực hội nhập của mỗi mỗi người mỗi vương quốc dân tộc bản địa. Học tốt và sử dụng thành thạo một ngoại ngữ sẽ có nhiều thời cơ về học tập và việc làm, không riêng gì ở trong nước mà ở quốc tế, để đảm nhiệm khoa học công nghệ tiên tiến văn hóa truyền thống làm giàu cho chính mình và cho Tổ quốc, quê nhà. Vấn đề là những bạn trẻ phải ý thức được sức mạnh của việc học tập này và có phương cách học tập đúng đắn sẽ mang lại hiệu suất cao thiết thực nhất .

Thanh niên Việt Nam hiện nay, nhìn chung khả năng giao tiếp và làm việc bằng ngoại ngữ còn hạn chế, điều này cũng do những hạn chế của lịch sử giáo dục để lại. Trong bối cảnh mới, không cho phép thanh niên chậm trễ, nhất là đối với người trẻ, vốn luôn được tin cậy là lực lượng xung kích trên mọi mặt trận, việc học tập tốt ngoại ngữ chắc chắn là một cánh cửa thiết yếu để thanh niên và dân tộc Việt Nam hội nhập thành công.

Ths. Phạm Thạch Hoàng

Source: https://evbn.org
Category: Góc Nhìn