Đăng ngày: 28/06/2018 – 4:27:31 PM |Lượt xem: 23812 | VHVN

Những vấn đề chung về lễ hội: Phân loại lễ hội và giá trị của lễ hội

Cục Văn hóa cơ sở thống kê các loại lễ hội trên địa bàn cả nước và chia thành các loại như sau: lễ hội dân gian; lễ hội tôn giáo; lễ hội lịch sử cách mạng; lễ hội du nhập từ nước ngoài và một số lễ hội khác… 

Nghi lễ rước kiệu Thánh, rước ngựa chiến của Thánh tại lễ hội truyền thống lịch sử xã Cửu Cao ( Văn Giang, Hưng Yên )

Phân loại lễ hội

Lễ hội được những nhà khoa học phân thành nhiều loại khác nhau. Có thể phân loại lễ hội theo niên đại, thân mật với phân kỳ lịch sử vẻ vang dân tộc bản địa Nước Ta, hoặc phân loại lễ hội theo từng thành tố riêng không liên quan gì đến nhau, hay theo cấu trúc và những thành tố khác nhau. Tuy nhiên, dù phân loại theo tiêu chuẩn lựa chọn nào, cũng đều có những yếu tố hài hòa và hợp lý và hạn chế nhất định. Trong tư cách là đối tượng người tiêu dùng quản trị, những lễ hội lúc bấy giờ đang chưa có sự thống nhất về tên gọi trong những văn bản pháp lý .
Luật Di sản văn hóa truyền thống năm 2001, Luật sửa đổi, bổ trợ 1 số ít điều của Luật Di sản văn hóa truyền thống năm 2009 và Nghị định số 98/2010 / NĐ-CP ngày 21/9/2010 gọi đối tượng người tiêu dùng là lễ hội truyền thống lịch sử. Nghị định số 22/2005 / NĐ-CP ngày 1/3/2005 của nhà nước hướng dẫn thi hành 1 số ít điều của Pháp lệnh tín ngưỡng, tôn giáo gọi đối tượng người dùng là lễ hội tín ngưỡng. Nghị định số 103 / 2009 / NĐ-CP ngày 6/1/2009 của nhà nước phát hành Quy chế hoạt động giải trí văn hóa truyền thống và kinh doanh thương mại dịch vụ văn hóa truyền thống công cộng gọi đối tượng người tiêu dùng là lễ hội dân gian .
Cục Văn hóa cơ sở ( thuộc Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch ) là cơ quan quản trị nhà nước về lễ hội, thống kê những loại lễ hội trên địa phận cả nước và chia thành những loại như sau :
Lễ hội dân gian gồm có 7.039 lễ hội, chiếm 88, 36 % .
Lễ hội tôn giáo gồm có 5.449 lễ hội, chiếm 6,82 % .
Lễ hội lịch sử dân tộc cách mạng gồm có 332 lễ hội, chiếm 4,16 % .
Lễ hội gia nhập từ quốc tế gồm có 10 lễ hội, chiếm 0,12 % .
Lễ hội khác có 40 lễ hội, chiếm 0,50 % .
Tổng cộng cả nước có 327 lễ hội do cấp tỉnh quản trị. Cấp bộ quản trị 8 lễ hội .

Theo cách gọi đã nêu trên, có thể hiểu lễ hội dân gian đồng nhất với khái niệm lễ hội truyền thống vì đây là những lễ hội gắn bó mật thiết nhất đối với đời sống văn hóa tinh thần của đại đa số người dân ở khắp các vùng miền Việt Nam.

Giá trị lễ hội

Giá trị của lễ hội truyền thống cuội nguồn được khẳng định chắc chắn trên nhiều phương diện đời sống, hấp dẫn và mê hoặc, được xã hội thừa nhận và trở thành một nhu yếu chính đáng của dân cư. Những yếu tố tích cực, sôi động của lễ hội góp thêm phần bảo vệ sự đậm đà của truyền thống văn hóa truyền thống dân tộc bản địa .
Nhà nước Nước Ta khuyến khích những tổ chức triển khai hội đồng, cá thể tham gia tổ chức triển khai lễ hội nhằm mục đích phát huy truyền thống lịch sử tốt đẹp của dân tộc bản địa .
Những giá trị tiêu biểu vượt trội của lễ hội truyền thống cuội nguồn được biết đến đó là tính hội đồng và sự cố kết hội đồng. Giá trị này biểu lộ ở đặc thù hàng loạt, toàn thể những hoạt động giải trí diễn ra trong suốt quy trình tổ chức triển khai và quản lý và điều hành, quản trị lễ hội. Sức mạnh hội đồng gắn với những hội đồng đơn cử dù lớn hay nhỏ vẫn bộc lộ vốn liếng văn hóa truyền thống, sức mạnh văn hóa truyền thống để tạo sự cố kết to lớn, để những thành viên trong hội đồng hoàn toàn có thể cộng mệnh, cộng cảm với nhau ( chữ dùng của GS.TS. Ngô Đức Thịnh ). Trong xã hội thời nay, giá trị này càng có ý nghĩa lớn lao và vị thế quan trọng .
Giá trị khác của lễ hội truyền thống lịch sử là tính tự quản, niềm tin dân chủ trong phát minh sáng tạo và tận hưởng văn hóa truyền thống cũng rất là được tôn vinh. Lễ hội truyền thống lịch sử của dân, do dân mà có và quay trở lại Giao hàng nhu yếu thiết thực cho đời sống văn hóa truyền thống, tín ngưỡng … của dân cư. Dân tự tổ chức triển khai, tự quản lý, tự dàn xếp để lễ hội tại địa phương diễn ra êm xuôi, tốt đẹp, hoan hỉ cho nhiều đối tượng người tiêu dùng trong hội đồng của họ .
Bằng những cách hoạt động quy ước đơn cử, bằng những ảnh hưởng tác động lên lòng tự hào, tự tôn của từng người dân, từng mái ấm gia đình – dòng họ, xóm ngõ mà lễ hội trở thành một trong những nơi chốn, thời gian để con người làng xã tham gia phát minh sáng tạo, tái hiện và tận hưởng những nhu yếu văn hóa truyền thống ý thức chính đáng, biểu lộ mối quan hệ giữa người với người, người với thần thánh, người với vạn vật thiên nhiên ( đại tự nhiên ) và đương nhiên không hề thiếu mối quan hệ của con người với chính bản thân mình. Những giá trị đó biểu lộ ý thức dân chủ, tính tự quản một cách có ý thức nhưng tự nhiên, không gượng ép .
Giá trị cân đối đời sống tâm linh được chú trọng trong lễ hội. Thông qua những dịp tổ chức triển khai lễ hội, con người sống trong hội đồng được thỏa mãn nhu cầu nhu yếu về đời sống tâm linh, gắn với khái niệm thiêng liêng và phần nào giúp họ có được cảm xúc thăng hoa trong đời sống. Không gian thiêng, thời hạn thiêng của dịp lễ hội được coi là thời gian mạnh góp thêm phần tạo ra sự trái chiều cân đối cho con người vốn gắn nhiều với nhu yếu thực dụng của đời sống trần tục .
Một giá trị khác của lễ hội truyền thống cuội nguồn không hề không nhắc đến, đó là niềm tin hứớng về cội nguồn. Ngày nay, khi xã hội có nhiều đổi khác quan trọng thì giá trị này càng có ý nghĩa to lớn. Thông qua hoạt động giải trí lễ hội, con người có xu thế hướng về nơi chôn rau cắt rốn trong tâm thế “ Uống nước nhớ nguồn ”, “ Ăn quả nhớ người trồng cây ” … Người dân tham gia lễ hội cũng có nghĩa là trở lại nguồn gốc quê nhà bản quán hoặc gắn với những cuộc hành hương – du lịch. Trở về nguồn cội trải qua lễ hội còn là cách con người quay trở lại với Bà Mẹ Tự Nhiên vĩ đại, hòa nhập phần nào với thiên nhiên và môi trường tự nhiên và truyền thống lịch sử lịch sử dân tộc rất lâu rồi của dân tộc bản địa. Hướng về cội nguồn góp thêm phần tạo nên tính nhân bản cho những lễ hội truyền thống lịch sử .
Lễ hội truyền thống cuội nguồn góp thêm phần quan trọng trong công cuộc bảo tồn, làm giàu và phát huy truyền thống văn hóa truyền thống dân tộc bản địa. Giữ được thực chất đích thực của lễ hội truyền thống cuội nguồn tức là giữ gìn được truyền thống văn hóa truyền thống dân tộc bản địa không bị hòa nhập, hòa tan trong xu thế toàn thế giới hóa và hội nhập văn hóa truyền thống, kinh tế tài chính quốc tế .
Lễ hội truyền thống lịch sử đang phục sinh can đảm và mạnh mẽ và được cả xã hội chăm sóc từ nhiều góc nhìn. Trong mối quan hệ đa chiều với những nghành nghề dịch vụ khác của đời sống lúc bấy giờ, việc giữ gìn và phát huy giá trị của lễ hội truyền thống cuội nguồn yên cầu việc tìm hiểu và khám phá, điều tra và nghiên cứu, quản trị, tổ chức triển khai … để công cuộc tinh lọc và bảo tồn, phát huy những giá trị tích cực của lễ hội truyền thống lịch sử ship hàng nhu yếu ngày càng cao và phong phú lúc bấy giờ là một việc thiết yếu .

Nguồn: Hướng dẫn quản lý, tổ chức lễ hội truyền thống ở cơ sở, Phạm Lan Oanh – Nguyễn Hoàng, NXB CTQG – ST, Hà Nội, 2015

(Phòng VHVN sưu tầm)

Source: https://evbn.org
Category: Lễ Hội