Lễ hội Ok Om Bok – DU LỊCH TRÀ VINH

Ảnh. Lễ hội Ok Om Bok – Thế Bình

Lễ hội Ok Om Bok còn có tên khác là lễ hội Cúng Trăng, được tiến hành vào ngày 14 và 15 tháng Kađar theo Phật lịch, tức là Mười bốn và Rằm tháng Mười âm lịch. Theo quan niệm của người Khmer, Mặt Trăng là vị Thần có quyền năng chi phối mùa màng trong canh tác nông nghiệp. Sau khi thu hoạch những sản phẩm đầu tiên của mùa vụ, người ta tiến hành nghi thức cúng tế để tạ ơn Thần Mặt Trăng đã cho một mùa bội thu, giúp phum sóc no đủ. Theo nghĩa đó, Lễ hội Ok Om Bok của người Khmer có sự tương đồng với lễ hội Thượng điền của người Việt.

Về mặt ngữ nghĩa, Ok Om Bok có nghĩa là “ Đút cốm dẹp bằng cách bốc bằng tay ” nên lễ hội này còn có tên gọi khác là lễ hội Đút cốm dẹp .

Ảnh. Lễ hội Ok Om Bok – Thế Bình
Tuyệt đại đa số người Khmer Trà Vinh gắn chặt cuộc sống mình, mái ấm gia đình, phum sóc với sản xuất nông nghiệp, nên Ok Om Bok là lễ hội rất quan trọng, được triển khai ở mỗi mái ấm gia đình, trong từng ngôi chùa và trên qui mô toàn tỉnh .
Ở mỗi mái ấm gia đình hay mỗi ngôi chùa, người ta chọn khoảng chừng sân cao ráo, thật sạch và khoáng đãng để hoàn toàn có thể nhìn rõ mặt trăng làm nơi triển khai cúng tế. Khi mặt trăng vừa nhô cao, chiếu ánh sáng khắp mọi nơi cũng là lúc lễ hội khởi đầu, mọi người tề tựu trên vuông chiếu trải sẵn. Vị chủ tế bày những vật phẩm của mái ấm gia đình, phum sóc vừa thu hoạch, khi nào cũng phải có cốm dẹp, chuối, khoai … ra cúng, rồi khấn nguyện tạ ơn Thần Mặt Trăng, Thần Nước, Thần Đất Đai … đã cho con người mùa vụ bội thu. Sau đó, người có tuổi sẽ bốc và vo cốm dẹp thành từng viên, kèm theo khoai, chuối … đút cho trẻ vừa xoa vào sống lưng và hỏi chúng ao ước gì ? Những lời nói hồn nhiên có phần ngây ngô của trẻ cũng là mong ước mà mỗi nhà, mỗi phum sóc gởi đến Thần Mặt Trăng .
Ở cấp tỉnh, lễ hội Ok Om Bok Trà Vinh diễn ra trong hai ngày Mười bốn và Rằm âm lịch, tại hai khu vực chính là sông Long Bình chảy qua TT thành phố và Ao Bà Om thuộc P. 8, thành phố Trà Vinh .

Buổi trưa ngày Mười bốn tháng Mười, khi nước thủy triều lên cao, cuộc đua ghe ngo chính thức bắt đầu và thường kéo dài 3 – 4 giờ đồng hồ giữa các đội ghe ngo của các nhà chùa đại diện cho thành phố Trà Vinh và các huyện trong tỉnh, có khi mở rộng mời các tỉnh trong khu vực cùng tham gia. Ghe ngo là phương tiện di chuyển truyền thống trên sông nước của người dân Khmer Nam bộ, có dạng hình rắn thần Nagar, với 40 – 50 tay bơi, tùy theo qui định. Trong nền nhạc ngũ âm truyền thống, trong tiếng hò reo cổ vũ của hàng chục ngàn người dự hội vây kín hai bên bờ sông, những chiếc ghe ngo được chia thành từng cặp tranh vòng loại, chọn ra bốn chiếc vào vào bán kết và hai chiếc xuất sắc nhất tranh chung kết. Đội ghe ngo giành giải nhất vừa được nhận thưởng của Ban Tổ chức vừa được bà con phum sóc vinh danh, chiêu đãi rất trọng thị.

Đua ghe ngo là môn thể thao sôi động Giao hàng hàng chục ngàn người xem, nhưng cũng là nghi thức truyền thống cuội nguồn tạ ơn Thần Nước sau chu kỳ luân hồi gieo cấy – thu hoạch vừa tiễn đưa Thần Nước về với biển cả ở thời gian mùa mưa kết thúc, chuyển sang mùa khô trong chu kỳ luân hồi một năm .
Ngày Rằm tháng Mười tại khu di tích lịch sử danh thắng Ao Bà Om, phần đông người dân thuộc hội đồng những dân tộc bản địa Trà Vinh và một số ít tỉnh lân cận đổ về thăm quan thắng cảnh nổi tiếng và tham gia những game show dân gian như kéo co, đập nồi, đẩy gậy, đi cà kheo cùng những môn thể thao như chạy việt dã, bóng chuyền người trẻ tuổi dân tộc bản địa …
Khi mặt trăng vừa lên cao, 1 số ít vị bô lão được cử ra thay mặt đại diện cho 143 ngôi chùa và toàn thể đồng bào Khmer trong tỉnh triển khai nghi thức Cúng Trăng. Vật phẩm là những mẫu sản phẩm nông nghiệp vừa thu hoạch như cốm dẹp, khoai, chuối, dừa, mía … dâng lên Thần Mặt Trăng, Thần Nước, Thần Đất Đai vừa tạ ơn vừa xin lỗi vì trong quy trình lao động sản xuất, con người đã làm tổn hại, ô uế những vị thần .
Sau khi nghi thức cúng tế kết thúc, những chiếc đèn gió to lớn làm bằng nan tre và vải, có bùi nhùi tạo lửa bên trong, được đốt và thả lên trời cao. Theo ý niệm của những dân tộc bản địa thuộc hệ văn minh lúa nước, lửa là phương tiện đi lại duy nhất để con người hoàn toàn có thể tiếp xúc với quốc tế thần linh nên đèn gió bay lên sẽ mang theo ước nguyện của con người về mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, con người no đủ đến với Thần Mặt Trăng. Ngày nay, vì sự bảo đảm an toàn chung, nghi thức thả đèn gió không còn được triển khai .
Ngay sau đó, mỗi huyện cử ra một ngôi chùa đại diện thay mặt thực thi nghi thức thả hoa đăng. Chiếc hoa đăng lớn được đưa lên xe, phía trước có đội múa Chayyam và dàn nhạc ngũ âm mở đường, phía sau xe là sư sãi và bà con phum sóc cầm đèn nhỏ đi bộ diễu hành dọc theo bốn bờ Ao bà Om, hình thành một đám rước trang trọng với những âm thanh, sắc tố làm náo nức lòng người. Kết thúc diễu hành, hàng loạt hoa đăng của những huyện, thành phố đều được thả xuống mặt nước Ao Bà Om, tạo ra không khí huyền diệu suốt đêm lễ hội .
Bên cạnh đó, nhiều hình thức thẩm mỹ và nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp và diễn xướng dân gian truyền thống cuội nguồn của đồng bào Khmer được tổ chức triển khai ship hàng nhu yếu đi dạo vui chơi của dân cư .

Ngày nay, gắn với lễ hội Ok Om Bok truyền thống của đồng bào Khmer, các cơ quan chức năng tỉnh Trà Vinh tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại, du lịch, hội chợ.

Ok Om Bok là một lễ hội dân gian truyền thống cuội nguồn của đồng bào Khmer Nam bộ được tổ chức triển khai theo chu kỳ luân hồi hàng năm. Lễ hội này là sự phản ánh, lưu giữ và truyền thừa những giá trị tích cực của tín ngưỡng đa thần cổ xưa của một tộc người gắn chặt cuộc sống mỗi con người, mỗi mái ấm gia đình và cả phum sóc với ruộng đồng, mùa vụ và vạn vật thiên nhiên .
Từ một lễ hội của đồng bào dân tộc bản địa Khmer, ngày này, Ok Om Bok đã trở thành một hoạt động giải trí văn hóa truyền thống chung của hội đồng những dân tộc bản địa trong tỉnh, có ảnh hưởng tác động rất lớn trong việc bảo tồn, phát huy truyền thống văn hóa truyền thống truyền thống cuội nguồn và củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc bản địa tại địa phương .
Lễ hội Ok Om Bok của đồng bào Khmer Nam bộ, trong đó có lễ hội Ok Om Bok Trà Vinh đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa truyền thống phi vật thể cấp vương quốc vào năm năm ngoái .

Source: https://evbn.org
Category: Lễ Hội