Lễ hội mùa xuân – Sợi dây gắn kết cộng đồng

( TBTCO ) – Lễ hội luôn giữ vai trò như sợi dây gắn kết cộng đồng, tạo dựng không gian văn hóa vừa trang trọng, linh thiêng, vừa tưng bừng, náo nức, nơi công chúng đến với lịch sử cha ông, trở về với cội nguồn dân tộc, tưởng nhớ công ơn người đi trước, cầu mong những điều tốt lành.

Du khách dâng hương tưởng niệm các vua Hùng tại đền Thượng.

Mỗi lễ hội đều mang một giá trị riêng

Mỗi một lễ hội được sinh ra và tồn tại đều gắn với một vùng đất nhất định. Bởi thế lễ hội ở vùng nào mang sắc thái của vùng đó. Tính địa phương của lễ hội chính là điều chứng tỏ lễ hội gắn bó rất chặt chẽ với đời sống của nhân dân, nó đáp ứng những nhu cầu tinh thần và văn hóa của nhân dân, không chỉ ở nội dung lễ hội mà còn ở phong cách của lễ hội nữa. Phong cách đó thể hiện ở lời văn tế, ở trang phục, kiểu lọng, kiểu kiệu, kiểu cờ, ở lễ vật dâng cúng…

Vì vậy, để bảo vệ giá trị nhân văn thâm thúy và yếu tố tâm linh của lễ hội, cơ quan tổ chức triển khai lễ hội nên tuân thủ khắt khe về thời hạn, khu vực, nghi thức hành lễ, đạo cụ, phục trang, nội dung lễ hội. Khi phục dựng lễ hội, nhất thiết phải xác lập những giá trị gốc, tiêu chuẩn nhận dạng cũng như những bộc lộ đặc trưng của lễ hội, tránh làm xô lệch lễ hội mỗi lần khai thác. Mỗi lễ hội mang một nét tiêu biểu vượt trội và giá trị riêng, làm cho thế hệ trẻ thời điểm ngày hôm nay hiểu được công lao tổ tiên, thêm tự hào về truyền thống lịch sử quê nhà, quốc gia của mình. Trước hết trong những lễ hội Xuân ở Nước Ta phải kể đến Giỗ Tổ Hùng Vương ( Phú Thọ ). Lễ hội Đền Hùng là một trong những lễ hội lớn nhất cả nước nhằm mục đích tưởng niệm công ơn của những vị vua Hùng đã có công dựng nước và giữ nước. Trong vòng 6 ngày, từ mùng 5 đến ngày 10 tháng 3 Âm lịch, nghi lễ của Lễ hội gồm hai phần chính gồm rước kiệu vua và lễ dâng hương. Tiếp đến là lễ hội gò Đống Đa ( Q. Đống Đa, TP.HN ). Lễ hội lớn này diễn ra tại TT Thủ đô, đúng ngày mùng 5 Tết và được coi là quốc lễ. Lễ hội nhằm mục đích tái hiện lại thắng lợi gò Đống Đa và để tưởng niệm chiến công lẫy lừng của vua Quang Trung. Lễ hội Khai ấn đền Trần ( tỉnh Tỉnh Nam Định ) diễn ra trong 3 ngày, từ ngày 13 đến ngày 15 tháng Giêng nhằm mục đích để tri ân công đức của những vị vua Trần. Hội được mở màn với lễ khai ấn, diễn ra vào giờ Tý. Lễ hội Yên Tử ( tỉnh Quảng Ninh ) khởi đầu từ ngày mùng 10 tháng Giêng và lê dài đến tận tháng Ba Am lịch. Yên Tử không chỉ nổi tiếng với cảnh đẹp vạn vật thiên nhiên hùng vĩ mà còn là nơi tín ngưỡng tâm linh. Yên Tử chính là nơi bắt nguồn của thiền phái Trúc Lâm Yên Tử và cũng là TT Phật Giáo Nước Ta. Tại miền Trung có lễ hội Đền Vua Mai ( Nghệ An ). Lễ hội diễn ra từ ngày mùng 3 đến mùng 5 Tết. Lễ hội được tổ chức triển khai để tưởng niệm vua Mai Hắc Đế, tên thật là Mai Thúc Loan, được sinh ra và lớn lên lại xã Đông Liệt ( nay đã được đổi tên thành xã Nam Thái, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An ). Hội vật làng Sình ( huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên – Huế ) mang đậm những nét văn hóa truyền thống rực rỡ của cố đô, diễn ra vào ngày mùng 10 tháng Giêng Âm lịch. Lễ hội Cầu Ngư ( những tỉnh ven biển Nam Trung Bộ ) còn có tên gọi khác là Lễ hội Cá Ông, được xem là một trong những lễ hội văn hóa truyền thống đặc trưng của những ngư dân làng chài ven biển Nam Trung Bộ. Lễ hội sẽ được tổ chức triển khai vào tháng Giêng với mong ước có một năm mưa thuận gió hòa, tôm cá đầy khoang. Tại những tỉnh phía Nam trong số những ngày hội Xuân có Lễ hội núi Bà Đen ( tỉnh Tây Ninh ) diễn ra từ mùng 4 Tết và lê dài suốt tháng Giêng.

Lễ hội chùa Bà Thiên Hậu (tỉnh Bình Dương) bắt đầu từ ngày 13 tháng Giêng và diễn ra trong 3 ngày, mang đậm nét văn hóa độc đáo của vùng Đông Nam Bộ.

Lễ hội đền Đức Thánh Trần ( Thành phố Hồ Chí Minh ) là một trong những lễ hội tâm linh lớn nhất của thành phố, diễn ra từ ngày mùng 8 đến ngày 10 tháng Giêng âm lịch, để tri ân công đức Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, và cũng là dịp để giáo dục truyền thống cuội nguồn, lịch sử vẻ vang cho thế hệ người trẻ tuổi.

Ý nghĩa giá trị của văn hóa dân tộc, văn hóa tâm linh

Dân tộc ta từ xưa đến nay đã có câu “ Uống nước nhớ nguồn ”, chính từ đó ta mới có những lễ hội, bởi tính đi dạo, vui chơi chỉ là một phần trong lễ hội, quan trọng nhất đó là yếu tố tâm linh, lễ hội đã trở thành cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, từ đó trở thành một bộ phận không hề thiếu trong đời sống văn hóa truyền thống hội đồng. Đặc biệt phải tuyên truyền làm thế nào để thế hệ trẻ giờ đây hiểu được ý nghĩa giá trị của văn hóa truyền thống dân tộc bản địa, của văn hóa truyền thống tâm linh. Từ đó sẽ đổi khác nhận thức của dân cư về những lễ hội không phải là vì quyền lợi cá thể, không phải vì tính thương mại nữa mà tham gia lễ hội là để tưởng niệm những anh hùng dân tộc bản địa, tôn vinh những giá trị văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử. Trên niềm tin chỉ huy của Chỉ thị số 11 – CT / TW từ Ban Bí thư, Chỉ thị số 35 / CT-TTg của Thủ tướng nhà nước về việc tăng cường những giải pháp bảo vệ đón Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022 sung sướng, lành mạnh, bảo đảm an toàn, tiết kiệm ngân sách và chi phí, ngày 28/1, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, thể Thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng gửi công điện đến quản trị Ủy Ban Nhân Dân những tỉnh, thành phố thường trực Trung ương. Cụ thể, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhu yếu những địa phương tạm dừng tổ chức triển khai những mô hình lễ hội, so với hoạt động giải trí lễ hội truyền thống lịch sử thì không tổ chức triển khai phần hội, chỉ tổ chức triển khai những nghi lễ. Tại cuộc họp về việc tổ chức triển khai Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương năm Nhâm Dần 2022 do Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Phú Thọ tổ chức triển khai ngày 15/2, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh cho biết, sự kiện này gắn với kỷ niệm 10 năm ” Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ ” được UNESCO công nhận là ” Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện thay mặt của quả đât “. Giỗ Tổ Hùng Vương – Lễ hội Đền Hùng năm 2022 có chủ đề : ” Linh thiêng nguồn cội – Đất Tổ Hùng Vương ” được tổ chức triển khai với quy mô cấp tỉnh trong 5 ngày, mở màn từ mùng 6/3 đến hết ngày 10/3 Âm lịch ( từ 6 – 10/4/2022 ). Để phân phối nhu yếu tâm linh của dân cư, Ủy Ban Nhân Dân TP. TP.HN được cho phép huyện Mỹ Đức Open khu di tích lịch sử vương quốc đặc biệt quan trọng Quần thể Hương Sơn ( chùa Hương ), mở màn từ ngày 16 tháng Giêng Âm lịch ( 16/2 Dương lịch ). Tuy nhiên, trong mùa lễ hội năm 2022 chùa Hương đã không tổ chức triển khai khai hội như truyền thống cuội nguồn hằng năm vào ngày mùng 6 tháng Giêng. Các lễ hội lớn trên địa phận Thành Phố Hà Nội như Lễ hội Q. Đống Đa ( Q. Đống Đa ), Lễ hội Hai Bà Trưng ( huyện Mê Linh ), Lễ hội chùa Trăm Gian ( huyện Chương Mỹ ), Lễ hội Tản Viên Sơn Thánh ( huyện Ba Vì ), Lễ hội đền Sóc ( huyện Sóc Sơn ) … không được tổ chức triển khai, chỉ có phần nghi lễ dâng hương ở quy mô nhỏ.

Tại tỉnh Ninh Bình, Ban Tổ chức Lễ hội chùa Bái Đính chỉ cử hành phần lễ, không tổ chức phần hội như mọi năm; các nghi lễ chính được tổ chức trang trọng. Các nghi lễ chính gồm có lễ rước nước, rước bài kiệu đến nghi lễ dâng hương, dâng lục cúng, dâng hương bạch Phật, tưởng nhớ công đức Thánh Nguyễn Minh Không. Lễ tế thần Cao Sơn và chầu Thánh Mẫu Thượng Ngàn đều được tổ chức theo nghi lễ nhà Phật để cầu nguyện cho một năm quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, đất nước phồn vinh, no ấm.

Vì dịch bệnh COVID-19, năm nay là năm thứ ba liên tục Đền Trần ( tỉnh Tỉnh Nam Định ) không tổ chức triển khai lễ hội khai ấn. Tuy nhiên, đại diện thay mặt Ban Quản lý đền Trần cho biết lễ khai ấn không đón khách vào đêm ngày 14 tháng Giêng như thường lệ tuy nhiên vẫn diễn ra và do những cụ cao niên họ Trần thực thi mà không có đại biểu tham gia. Tỉnh Quảng Ninh, vào ngày 8 tháng Giêng năm Nhâm Dần, chùa Ba Vàng ở phường Quang Trung, TP. Uông Bí, tổ chức triển khai lễ khai Xuân để người dân, phật tử thập phương về chùa du Xuân, lễ Phật, không tổ chức triển khai phần hội để phòng, chống dịch bệnh. Tại tỉnh Hà Nam, Lễ hội Tịch điền chỉ tổ chức phần lễ với quy mô gọn song vẫn đảm bảo trang trọng, đúng nghi thức truyền thống, giữ được ý nghĩa tâm linh cốt lõi…./. Tại tỉnh Hà Nam, Lễ hội Tịch điền chỉ tổ chức triển khai phần lễ với quy mô gọn tuy nhiên vẫn bảo vệ sang trọng và quý phái, đúng nghi thức truyền thống cuội nguồn, giữ được ý nghĩa tâm linh cốt lõi …. / .

Source: https://evbn.org
Category: Lễ Hội