Lễ hội hoa ban – Wikipedia tiếng Việt

Ảnh chụp lễ khai mạc lễ hội hoa ban ở Điện Biên năm 2018 .Lễ hội hoa Ban hay còn gọi là lễ hội Xên Mường được người Thái ở Tây Bắc tổ chức triển khai vào dịp tháng 2 âm lịch, khi hoa ban khởi đầu nở trắng cả núi rừng Tây Bắc. Lễ hội bộc lộ tấm lòng tôn kính tri ân của nhân dân tưởng niệm công lao to lớn của những vị nhân thần tiền bối và cầu cho quốc thái, dân an, bản mường no ấm, quanh năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, mái ấm gia đình niềm hạnh phúc …Lễ hội Hoa Ban bộc lộ nét văn hóa truyền thống tâm linh trong đời sống niềm tin của đồng bào dân tộc Thái với tâm nguyện thỉnh bái “ Then ” – vị thần tối cao trong hàng ngũ thánh thần theo ý niệm của người Thái ; thỉnh bái “ nàng Ban ” – một nữ nhân vật lịch sử một thời biểu lộ cho sự trinh trắng của người thiếu nữ Thái và tình yêu đôi lứa thuỷ chung ; thỉnh bái ma trời, ma mường, ma núi, ma sông … phù hộ cho mưa thuận gió hoà, mùa màng xanh tươi, vạn vật đơm hoa, kết trái, cho lứa đôi niềm hạnh phúc và phù hộ cho đời sống của dân bản luôn đầm ấm, yên vui .

Sự tích lễ hội[sửa|sửa mã nguồn]

Chuyện kể rằng, nàng Khôm (tiếng Thái là nghèo, cay đắng) và chàng Tào Lu (nghĩa là giàu có) yêu nhau nhưng không được gia đình chấp thuận. Mùa xuân, hai người rủ nhau lên chơi hang Thẩm Đông Ngoạng (hang rừng ve, tức hang Thẩm Lé bây giờ). Ít lâu sau, chàng bị cảm rồi chết, biến thành con Tô Mánh Lú (màu đen, to hơn con ve). Nàng Khôm không muốn bị ép duyên với chàng trai khác đã bỏ trốn vào rừng. Nàng chạy, chạy mãi, kiệt sức rồi chết ở trong rừng. Nơi nàng nằm xuống mọc lên một loại cây có hoa trắng, có hương thơm, mật ngọt. Người dân gọi đó là hoa Ban.

Loài hoa ban ấy nở đúng vào mùa xuân, thời hạn mà chàng Lu và nàng Khôm cùng nhau đi chơi hang. Hàng năm, cứ mỗi độ xuân về, hoa ban lại nở trắng núi rừng Tây Bắc .
Họ mang lễ vật lên hang Thẩm Lé cúng. Lễ gồm một con lợn, mấy cành ban, hoa ban, chai rượu, hai bát gạo, hai bát cơm, vài nén hương cùng với trầu cau. Thầy mo làm lễ cúng thần hang, thần rừng, cầu cho dân chúng có suộc sống ấm no, sung túc .
Thanh niên trai gái mở màn vui hội hái hoa, sôi sục với những trò diễn độc lạ. Âm vang sinh động của tiếng pí, tiếng khèn, tiếng trống chiêng. Con trai thổi khèn, con gái dập dìu múa điệu Thẩm Lé, điệu múa dành riêng cho việc đi hái hoa ban. Các chàng trai thi nhau trèo lên những cây ban hái hoa. Một cây có khi 5, 6 người trèo lên. Ở bên dưới, những cô gái lấy cái ớp ( gần giống cái giỏ ) đón những bông hoa thả xuống. Anh chàng nào có ý với cô gái nào thì thả vào chỗ cô đó. Các cô cũng vậy, ưng anh nào thì cố mà đón lấy hoa của anh đó .

Kết thúc hội[sửa|sửa mã nguồn]

Kết thúc cũng là lúc trai gái chia tay nhau để xuống đồng cày cấy, mùa xuân cũng là mùa làm nương. Cho nên, ai cũng cố giắng động viên nhau đi chơi. Dân ca Thái co đoạn rằng:

Muốn chơi thì chơi lúc ban còn hoaĐùa thì đùa thời hoa ban còn nhiềuLát nữa hoa sẽ tàn

Con gái có chồng thì bị xích đeo tay, gông đeo cổ, không được đi nữa…

Sự mai một của lễ hội[sửa|sửa mã nguồn]

Không gian dành cho lễ hội bị thu hẹp nhiều, do những đặc trưng tăng trưởng kinh tế tài chính vùng. Nhiều rừng ban bị chặt nhiều Giao hàng cho tăng trưởng, hoạt động và sinh hoạt theo đặc trưng. Thế hệ trẻ càng ít biết đến, khi lễ hội không được tổ chức triển khai liên tục hàng năm .

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://evbn.org
Category: Lễ Hội