Lễ hội chùa Keo: Niềm tự hào của người dân quê lúa Thái Bình

Nếu ai đã từng biết, từng nghe về nổi tiếng của chùa Keo ( xã Duy Nhất, huyện Vũ Thư, tỉnh Tỉnh Thái Bình ) chắc rằng đều có ước mong được một lần ghé thăm ngôi đại cổ tự này.

Chùa Keo có tên chữ là Thần Quang Tự. Chùa có hai cụm kiến trúc độc đáo là chùa và đền, trong đó chùa là nơi thờ Phật và đền thờ Đức thánh Dương Không Lộ – người có nhiều công lao cho đất nước, nhân dân. Trải qua gần 400 năm tồn tại, tu bổ, tôn tạo, chùa Keo hiện còn 17 công trình, 128 gian, có gác chuông 3 tầng. Với kiến trúc độc đáo, chùa Keo được xếp là một trong những ngôi chùa cổ đẹp nhất hiện nay. Năm 2017, lễ hội chùa Keo được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Lễ hội chùa Keo: Niềm tự hào của người dân quê lúa Thái Bình ảnh 1
Vẻ đẹp cổ kính tại chùa Keo

Tại chùa Keo, mỗi năm tổ chức hai mùa lễ hội. Hội Xuân được mở vào ngày mồng 4 tháng Giêng. Hội Thu được mở vào các ngày 13, 14, 15 tháng 9 Âm lịch và là hội chính nhằm tưởng nhớ, suy tôn Ðức thánh Thiền sư Không Lộ.

Nếu như lễ hội mùa Xuân vừa là lễ hội nông nghiệp vừa là lễ hội thi tài gắn với hoạt động và sinh hoạt của dân cư nông nghiệp vùng sông nước thì lễ hội mùa Thu ngoài đặc thù là hội thi tài vui chơi còn mang đậm đặc thù của một lễ hội lịch sử vẻ vang. Lễ hội chùa Keo hiện còn bảo lưu nguyên vẹn nhiều nghi thức truyền thống lịch sử như : Khai chỉ Open đền Thánh, tế lễ Phật thánh trong nội tự chùa, rước kiệu Đức thánh …

Lễ hội chùa Keo: Niềm tự hào của người dân quê lúa Thái Bình ảnh 2
Gác chuông chùa Keo

Nghi lễ rước kiệu Đức thánh tại lễ hội chùa Keo là một nghi lễ được tổ chức kỳ công, hoành tráng nhất trong các lễ hội của vùng châu thổ Bắc bộ nhằm tái hiện lại cuộc kinh lý của Thiền sư Không Lộ lên kinh đô chữa bệnh cho vua Lý Thánh Tông và các sự lệ diễn tả lại cuộc đời của ngài. Nghi lễ rước kiệu thánh được tổ chức vào ngày 14/9 Âm lịch chính là ngày sinh của Thiền sư Không Lộ, cũng là ngày giữa hội.

Chuẩn bị từ giữa đêm, đến 6 giờ sáng cuộc rước chính thức khởi đầu. Mặc dù đoàn rước hàng nghìn người, lê dài hàng trăm mét với nhiều thành phần tham gia từ người già, trai tráng, phụ nữ, trẻ nhỏ trong phục trang chỉnh tề, cầu kỳ cùng mạng lưới hệ thống đạo cụ phong phú như kiệu, lọng, long đình, nhang án, trống, chiêng … tuy nhiên toàn bộ thành viên tham gia rước kiệu đều tôn nghiêm, tôn kính tuân theo những pháp luật truyền thống lịch sử khắt khe.

Lễ hội chùa Keo: Niềm tự hào của người dân quê lúa Thái Bình ảnh 3
Giếng cổ tại chùa Keo

Nghi lễ rước kiệu là nghi lễ mang tính tôn giáo đặc trưng nhưng lại đậm đà sắc thái của những sinh hoạt văn hóa dân gian của đất và người Thái Bình. Qua các nghi lễ đó, dân làng cầu mong thánh thần phù hộ độ trì, che chở cho mùa màng bội thu, cuộc sống an khang thịnh vượng.

Lễ hội chùa Keo với sự tích về Thiền sư Không Lộ phản ánh một thời kỳ tăng trưởng của Phật giáo ở Nước Ta. Lễ hội không riêng gì mang sắc tố tôn giáo nhằm mục đích phân phối nhu yếu tín ngưỡng lành mạnh của nhân dân mà còn là thiên nhiên và môi trường bảo tồn, lưu truyền văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử và là hình tượng của sự cố kết hội đồng. Lễ hội chùa Keo cũng là nơi dân cư nơi đây nói riêng và khách thập phương gửi gắm tham vọng, khát vọng về đời sống ấm no, niềm hạnh phúc. Hiện nay, cùng với di tích lịch sử chùa Keo, lễ hội chùa Keo trở thành điểm du lịch mê hoặc hành khách đến với Tỉnh Thái Bình. Tuy nhiên, lễ hội chùa Keo lúc bấy giờ không còn thực hành thực tế những cuộc thi tài như thi thày đọc, thi bơi chải, thi trống, thi kèn, múa ếch vồ … như trước. Để bảo tồn và phát huy giá trị của lễ hội, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tỉnh Thái Bình đã phân cấp, giao huyện Vũ Thư lập Ban Quản lý di tích lịch sử để quản trị và bảo vệ, phát huy giá trị di tích lịch sử, lễ hội. Quy trình thực hành thực tế lễ hội và những nghi thức tương quan trong lễ hội được hội đồng tổ chức triển khai và thực thi gần nhất với nghi lễ truyền thống cuội nguồn.

Lễ hội chùa Keo: Niềm tự hào của người dân quê lúa Thái Bình ảnh 4

 Kiến trúc độc đáo tại chùa Keo

Những năm gần đây, không gian di tích quốc gia đặc biệt chùa Keo đã được đầu tư trùng tu tôn tạo, góp phần thu hút khách du lịch và bảo tồn lễ hội một cách bền vững. Nhiều trò chơi dân gian đã được khôi phục nhằm duy trì và phát huy giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc trong lễ hội chùa Keo. Xây dựng chùa Keo cũng như lễ hội chùa Keo là một điểm đến hấp dẫn với du khách trong và ngoài nước là một trong những định hướng quan trọng trong phát triển du lịch của huyện Vũ Thư nói riêng, tỉnh Thái Bình nói chung.

Đại đức Thích Thanh Quang, Trụ trì chùa Keo cho biết : ” Các hoạt động giải trí văn hóa truyền thống, tín ngưỡng độc lạ trong lễ hội chùa Keo đã có từ hàng trăm năm nay. Trước kia, có tiến trình, do điều kiện kèm theo quốc gia có cuộc chiến tranh khiến việc tổ chức triển khai lễ hội và những hoạt động giải trí truyền thống lịch sử trong lễ hội chùa Keo không ít bị ảnh hưởng tác động. Từ năm 1980 đến nay, với sự chăm sóc của những cấp, những ngành, lễ hội chùa Keo truyền thống lịch sử được Phục hồi, duy trì và phát huy. Tôi mong chùa Keo liên tục nhận được sự chăm sóc của cấp ủy, chính quyền sở tại những cấp, sự ủng hộ vật chất và ý thức của tăng ni, Phật tử, con trẻ làng Keo và những những tầng lớp nhân dân để liên tục lưu giữ và phát huy những nét đẹp văn hóa truyền thống độc lạ trong lễ hội truyền thống lịch sử “. Trung Du

Source: https://evbn.org
Category: Lễ Hội