Nguồn gốc và ý nghĩa của lễ hội chọi trâu ở Đồ Sơn Hải Phòng

Hải Phòng – vùng đất có truyền thống văn hoá với nhiều di tích lịch sử và danh thắng mang đặc trưng của miền biển. Trong những di sản văn hoá ấy, nổi bật là lễ hội chọi trâu ở Đồ Sơn Hải Phòng. Đây là hình thức sinh hoạt văn hóa xuất hiện từ lâu là một sinh hoạt văn hoá, tôn giáo, nghệ thuật truyền thống phản ánh cuộc sống vật chất và tâm linh của một cộng đồng trong quá khứ. Có thể nói, hội chọi trâu Đồ Sơn là một lễ hội mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc Việt Nam.

Nguồn gốc lễ hội chọi trâu ở Đồ Sơn Hải Phòng

Lễ hội chọi trâu, mổ trâu bắt nguồn từ lễ hiến tế trâu để ngư dân Đồ Sơn không bị cá kình ăn thịt. Dân làng chài kể lại rằng dân chài thường bị cá kình ăn thịt nên lập đàn cầu thần linh phù hộ vào thượng tuần tháng sáu và hứa sẽ mổ trâu, mổ lợn lễ tạ. Sau đó hai tháng, vào một đêm mưa và bão gió giật, sáng ra thấy xác cá kình chết, trên hầu có vết chim cắn, một loại chim thần giáng thế độ dân .

Bài viết tương quan : hoa hồng cổ hải phòng

Từ đó, dân làng không bị cá ăn thịt nữa. Như đã hứa, hàng năm dân làng mang trâu đến lễ thần ở đền Nghè. Khi lễ, trâu dứt đứt dây, chọi nhau quyết liệt. Mọi người cho rằng thần linh thích xem trâu chọi. Bởi vậy hàng năm, dân làng tổ chức lễ hội chọi trâu và ngày đó đã trở thành đại sự, ngày hội truyền thống của dân vạn chài.

Năm 1990, Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn được Phục hồi lại và được Nhà nước xác lập là 1 trong 15 lễ hội vương quốc, bởi lễ hội này không chỉ có giá trị văn hoá, tín ngưỡng, độc lạ mà còn là điểm du lịch mê hoặc với mọi người .
Đã có tiến trình khá dài bị gián đoạn nhưng sau khi Phục hồi, lễ hội chọi trâu không ngừng được nâng cao và hoàn hảo dần. Những nét cơ bản của tập tục cũ gắn với ý niệm tín ngưỡng bộc lộ lòng biết ơn những ngư dân tiên phong có công lập tám vạn chài bên những cửa sông Lạch Tray và Văn Úc, khát vọng đời sống ấm no, niềm hạnh phúc vẫn còn giữ nguyên .
Hiện nay, Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn vẫn mang đậm truyền thống và khá đầy đủ những nghi thức truyền thống lịch sử dân gian : Rước kiệu và long đình, bát biểu ; hành lễ tế thành hoàng làng, dùng trang phục cổ và nhạc cụ dân tộc bản địa, tặng thưởng cao chủ trâu và trâu thắng trong trận sau cuối đoạt ngôi vô địch. Tuy nhiên, cũng có những cải biến nhằm mục đích thích ứng với thực trạng mới .

Ý nghĩa lễ hội chọi trâu ở Đồ Sơn Hải Phòng

Lễ hội chọi trâu được nhìn nhận là một trong những lễ hội rực rỡ nhất của dân cư miền biển, có sự giao thoa giữa những yếu tố văn hoá nông nghiệp đồng bằng với văn hoá dân cư ven biển ; mang sắc thái riêng, gắn liền việc thờ cúng thuỷ thần với nghi lễ chọi và hiến sinh trâu ; bộc lộ truyền thống văn hóa truyền thống, niềm tin cùng sức khỏe thể chất đặc biệt quan trọng của người dân miền biển hàng ngày đối lập với biển khơi và bão tố để mưu sinh .

>> Xem thêm : hòn đảo Cát Bi Hải Phòng
Ý nghĩa bắt đầu của lễ hội chọi trâu là để tưởng niệm công ơn của những vị thần, duy trì kỷ cương làng xã, để cầu nguyện cho “ nhân khang, vật thịnh ”, chứng minh và khẳng định ý thức đoàn kết, duy trì ý thực hội đồng .
Lễ hội chọi trâu mang đậm nét văn hoá tâm linh của người dân miền biển, góp thêm phần tạo nên phong thái rất riêng cho một vùng duyên hải. Trong ý niệm cổ xưa, nếu trâu làng nào thắng trận trong lễ hội, năm ấy cả làng sẽ gặp nhiều suôn sẻ, mưa thuận gió hoà, mọi người bình yên trong suốt hành trình dài đi biển. Một ý nghĩa tốt đẹp khác nữa là dù thắng hay thua, sau khi kết thúc lễ hội, những trâu đều được mổ thịt tế lễ trời đất, cầu mùa màng thuận hoà. Người dân Đồ Sơn tin rằng nếu được ăn thịt trâu chọi trong dịp lễ hội, sẽ gặp nhiều điều như mong muốn và tốt đẹp .
Với những nét văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử độc lạ vốn có, Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn Hải Phòng đã trở thành một loại sản phẩm du lịch độc lạ lôi cuốn hành khách bốn phương đến với Hải Phòng. Năm 2000, Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn được Nhà nước công nhận là một trong 15 lễ hội lớn của cả nước .

Source: https://evbn.org
Category: Lễ Hội