Mục Lục

Các địa điểm du lịch ở Lạng Sơn

Lạng Sơn

Các địa điểm du lịch ở Lạng Sơn ( Cập nhật 07/2022 )

Bạn đang đọc: Các địa điểm du lịch ở Lạng Sơn (Cập nhật 07/2022)

Cùng Phượt – Nhắc đến Lạng Sơn, tỉnh miền núi phía Đông Bắc của Tổ quốc chắc nhiều bạn sẽ nghĩ tới ngay địa danh Mẫu Sơn, nơi thường xuất hiện băng tuyết trong một vài năm trở lại đây và đã thu hút được rất nhiều khách du lịch. Tuy nhiên mảnh đất này còn có nhiều vô cùng những danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử khác mà chắc nhiều bạn chưa từng biết. Cùng Phượt đã giúp các bạn tổng hợp các địa điểm du lịch ở Lạng Sơn để các bạn sắp xếp vào trong hành trình du lịch của mình nhé

©Bản quyền hình ảnh : Trong bài viết có sử dụng một số hình ảnh được tìm kiếm thông qua công cụ Google Image của các tác giả Đào Ngọc Giang, Huyền Trần, Tiến Hà, Vũ Trung Kiên, BQL Di tích Lạng Sơn, Thế Giới Văn Hóa, Phương Nguyễn, Ta Quoc Ai, Thỏ My, Du lịch Lạng Sơn, Etou PB, kido.baka, Nguyen Minh, do_or_die88, ji_yd_88, Văn Quang, Ngô Huy Hòa, Thuan Bui, Guitarsueno, QuangPV, Hoàng Thế Vinh, Jessie Nhi Na, Khanh Le Quoc, Thich Viet Hoang, Viet Hwang, Panoramio, Nguyên Ngọc Tuấn, BounceB, Minh Dân, Nguyen Chi Manh, Duong Tuong, La Lune, Lynhat Anh, Dược Hoang, Hóa Saka Xi và của một số tác giả chưa rõ tên nhằm minh họa rõ hơn cho nội dung bài viết. Bản quyền những hình ảnh này thuộc về tác giả. Chính sách của Cùng Phượt về bản quyền hình ảnh các bạn có thể theo dõi tại đây.

Thành phố Lạng Sơn

Chùa Tiên – Giếng Tiên

Chùa Tiên nằm trên một ngọn núi (Ảnh – Internet)

Hang động chùa Tiên và Giếng Tiên : Cách cầu Kỳ cùng khoảng chừng nửa cây số, trên đường đi Mai Pha, có núi đá hình voi nhô lên giữa cánh đồng. Đó là núi đại tượng, nơi đây có động Chùa Tiên, là một trong bát cảnh mà Ngô Thì Sĩ đã ghi nhận. Động Chùa Tiên Nằm ngang chừng núi, lối lên có 64 bậc, cửa phụ quay về hướng đông, có cửa thông hiên, có đường xuống hồ thu thuỷ .

Bên trong Chùa Tiên (Ảnh – Huyền Trần)

Chùa Tiên có tên chữ Song Tiên tự, do dân làng Phai Luông lập thời vua Lê Thánh Tông trên núi Đại Tượng cạnh giếng Tiên. Sau này chùa bị hư, người ta mới chuyển vào động núi Đại Tượng như lúc bấy giờ .
Chùa Tiên phối thờ Phật, Mẫu và Đức Thánh Trần, có bố cục tổng quan kiểu “ tiền Phật hậu Thánh ” gồm cung tam bảo thờ Phật phía ngoài và cung thờ Mẫu, Đức Thánh Trần ở phía trong. Nơi đây còn lưu giữ một mạng lưới hệ thống văn bia nhiều mẫu mã của những văn nhân, thi sĩ, trong đó có bài “ Trấn doanh bát cảnh ” do Ngô Thì Sỹ cảm tác ca tụng cảnh đẹp của vạn vật thiên nhiên xứ Lạng. Hàng năm chùa Tiên mở hội ngày 18 tháng Giêng âm lịch, cùng với chùa Nhị Thanh – Tam Giáo ( 15 – 17 tháng Giêng âm lịch ) và Tam Thanh ( 15 tháng Giêng âm lịch ) tạo nên một dịp trẩy hội đông vui .

Giếng Tiên (Ảnh – Internet)

Đằng sau núi Voi – Chùa tiên ở lưng chừng núi trên mặt phẳng đá rộng đó là Giếng tiên, miệng giếng rộng 20 cm có mạch nước quý chảy quanh năm .

Đền Kỳ Cùng

Đêm giao thừa ở Đền Kỳ Cùng (Ảnh – Tiến Hà)

Nằm ở phường Vĩnh Trại, bên phía bờ bắc sông Kỳ Cùng. Đền được coi là nơi rất thiêng, vốn là nơi thờ thần Giao Long ( thần sông nước ) với trách nhiệm giữ cho quanh năm mưa thuận gió hòa .
Lịch sử của Đền còn gắn với truyện kể về quan lớn Tuần Tranh, được triều đình nhà Trần cử lên trấn thủ Lạng Sơn, trong thời hạn ở tại Lạng Sơn, ông chỉ huy đánh giặc bị thua, quân lính thiệt mạng rất nhiều, ông lại bị vu cáo vào tội dâm ô, đành nhảy xuống sông Kỳ Cùng tự tử để chứng tỏ sự trong sáng. Do tấm lòng trong sáng, ông được thần linh hóa thành đôi rắn ( ông Cộc – ông Dài ) làm vị thần sông ngự tại đền Kỳ Cùng. Về sau, nỗi oan khuất của ông được một vị tướng nhà Lê là Tả đô đốc Hán quận công Thân Công Tài ( được thờ tại đền Tả Phủ ) chứng tỏ, hóa giải. Vì vậy mới có tục lệ vào ngày liên hoan đền Kỳ Cùng ( cũng từ ngày 22 đến ngày 27 tháng giêng âm lịch giống như đền Tả Phủ ), phải có lễ rước kiệu ông lớn Tuần Tranh lên đền Tả Phủ để tạ ơn và hầu chuyện Thân Công Tài. Điều này lý giải cho sự tương quan mật thiết của hai liên hoan đền Kỳ Cùng – T Phủ .
Trong đền có bến đá Kỳ Cùng là một trong tám cảnh đẹp của Lạng Sơn được ghi trong “ Trấn doanh bát cảnh ” xưa Ngô Thì Sỹ gọi với cái tên Kỳ Cùng thạch độ. Sở dĩ như vậy là vì theo sử sách chép lại, rất lâu rồi bất kể cuộc hành quân hay cuộc hành trình dài nào của những sứ giả qua lại Trung Quốc cũng đều phải qua nơi nay. Thuyền bè san sát, hai bờ sông khi nào cũng sinh động đông đúc vì dân chúng hoặc quan quân quy tụ. Khúc sông Kỳ Cùng ở đoạn này có nhiều tảng đá chắn ngay giữa dòng sông, đá lô nhô trên mặt nước, sóng vỗ vào đá theo mực nước sông, lúc lên lúc xuống tạo thành những lớp sóng tung bọt trắng xóa, trào khắp một dải tràng giang, trông rất ngoạn mục. Tương truyền những sứ thần của Nước Ta mỗi lần đi sứ sang Trung Quốc đều dừng chân tại bến đá, sửa soạn lễ vật lên thắp hương tại đền Kỳ Cùng, cầu cho chuyến đi được bình an, công thành danh toại .

Hoàng hôn bên sông Kỳ Cùng (Ảnh – Đặng Ngọc Lâm)

Ngày nay Cầu Kỳ Cùng được xây ở ngay cạnh bến đá, nối hai bờ Bắc và Nam sông Kỳ Cùng, chia Thành phố Lạng Sơn thành hai khu vực, bên bờ Bắc là nơi hoạt động và sinh hoạt, kinh doanh thương mại kinh doanh của nhân dân thành phố Lạng Sơn, bên bờ nam là khu vực tập trung chuyên sâu những cơ quan hành chính của Lạng Sơn
Các khách sạn được nhìn nhận tốt nhất ở Lạng Sơn

HOMESTAY
Then And Now Homestay

Địa chỉ: 608B Đ. Bà Triệu, Đông Kinh, Thành phố Lạng Sơn, Lạng Sơn

Điện thoại:
0988950986
Xem giá phòng ưu đãi từ:

KHÁCH SẠN ⭑⭑⭑⭑⭑
Vinpearl Hotel Lạng Sơn

Địa chỉ: Trần Hưng Đạo, Chi Lăng, Thành phố Lạng Sơn, Lạng Sơn

Điện thoại:
0205 3782 999
Xem giá phòng ưu đãi từ:

KHÁCH SẠN
Khách sạn Song Long

Địa chỉ: 122 Lý Thường Kiệt, Vĩnh Trại, Thành phố Lạng Sơn, Lạng Sơn

Điện thoại:
099 635 66 66
Xem giá phòng ưu đãi từ:

KHÁCH SẠN
Vi’s Boutique Hotel

Địa chỉ: 185 Trần Đăng Ninh, Hoàng Văn Thụ, Thành phố Lạng Sơn, Lạng Sơn

Điện thoại:
091 501 98 88
Xem giá phòng ưu đãi từ:

KHÁCH SẠN
Khách sạn Mường Thanh Lạng Sơn

Địa chỉ: 68 Ngô Quyền, Vĩnh Trại, Thành phố Lạng Sơn, Lạng Sơn

Điện thoại:
0205 3866 668
Xem giá phòng ưu đãi từ:

Thành nhà Mạc

Thành Nhà Mạc nằm trong khu vực phường Tam Thanh, Thành phố Lạng Sơn, là di tích lịch sử kiến trúc quân sự chiến lược phản ánh thời kỳ phong kiến Nước Ta. Theo những tư liệu còn lại thì thành là một địa thế căn cứ quân sự chiến lược hiểm yếu chắn con đường độc đạo nối từ Ải Bắc xuống phía Nam đo Mạc Kính Cung kiến thiết xây dựng vào thế kỷ XVI làm địa thế căn cứ chống lại Lê – Trịnh .
Dấu tích lúc bấy giờ còn lại gồm 2 đoạn tường dài khoảng chừng 300 m, mặt thành rộng khoảng chừng 1 m, xây bằng những khối đá lớn giữa hẻm núi, tuy được gia cố, trùng tu, nhưng vẫn giữ được dấu vết hoang phế điêu tàn, để khi đứng trong bóng tịch dương nhìn ngắm cảnh sắc có một chút ít bâng khuâng nghĩ về lối xưa xe ngựa .
Đoạn đường từ chân đồi lên cổng thành giờ là nhiều bậc cấp thẳng tắp, ngước trông cổng thành như xa hun hút, nhỏ bé lại. Lên đến nơi thấy khung cảnh thật thoáng đãng. Đứng bên trong nhìn ra càng nhận rõ thế đắc địa của cuộc đất, trước mặt là thung lũng ruộng lúa, rồi đến làng xóm sầm uất, tiếp đến là núi, quần sơn tiếp nối đuôi nhau trùng trùng điệp điệp .
Những đoạn thành đứt quãng không đều nhau, cao thấp không bằng nhau, mặt đá phủ rêu màu đen pha một chút ít xám. Đất bên dưới thì màu đỏ sậm lẫn một chút ít sạn sỏi nhỏ .

Động Nhị Thanh – Chùa Tam Giáo

Động Nhị Thanh được danh nhân Ngô Thì Sĩ mày mò và tôn tạo khi ông làm Quan Đốc Trấn Lạng Sơn từ năm 1777 – 1780. Ông là một bậc hiền thánh đã có công lao to lớn trong việc mở mang ruộng đất, yên ổn dân số và thiết kế xây dựng Lạng Sơn thành khu thương mại sầm uất. Trong thời hạn ngao du sơn thuỷ trong vùng, Ông đã phát hiện ra động Nhị Thanh và cho hưng công kiến thiết xây dựng chùa Tam Giáo, Đình duyệt quân, Thạch miên am, Thụy tuyền hiên, Trai táo. Ngô Thì Sĩ mở màn cho thực thi việc tôn tạo từ tháng Trọng Thu năm Kỷ Hợi ( tức tháng 5 năm 1779 âm lịch ) đến tháng Mạnh Thu ( tức tháng 7 ) cùng năm thì hoàn thành xong .
Ngô Thì Sĩ là người làng Tả Thanh Oai, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Tây cũ. Khi đỗ đạt làm quan, để tưởng niệm đến quê nhà, Ông đã dùng hai chữ Thanh của quê nhà đặt cho tên hiệu của mình là : Nhị Thanh Cư Sĩ và sau này khi phát hiện ra động Nhị Thanh, Ông đã dùng chính tên hiệu của mình đặt tên cho động, chính vì thế mà động có tên gọi là động Nhị Thanh. Tại đây, người xưa đã khắc chân dung Ngô Thì Sĩ trên hốc đá nhỏ ở độ cao 8 m trong tư thế Kiết Già ngồi dựa vào vách đá giống như người thật của ông. Đây là bức chạm khắc chân dung có giá trị thẩm mỹ và nghệ thuật độc lạ được tạo tác vào đá nhưng không làm mất đi vẻ mềm mịn và mượt mà của thân thể ( trong bia Ma Nhai Bài Ký Động Nhị Thanh nói rõ về điều này ). Ngày nay nhằm mục đích báo đáp công ơn của Ngô Thì Sĩ, nhân dân trong vùng đã cho kiến thiết xây dựng ban thờ Ông ngay trong động Nhị Thanh .
Ngày 28 tháng 7 năm 1779 âm lịch, Ngô Thì Sĩ tổ chức triển khai mở hội tại nơi đây, trên chùa Tam Giáo thì tế lễ, trong động Nhị Thanh tổ chức triển khai nhà hàng, ca hát, múa rối nước và những trò diễn khác trong 7 ngày 7 đêm. Trong bia Ma Nhai “ Bài ký động Nhị Thanh ” có ghi về việc này như sau : Đêm đầu mở hội có một con hổ to như con bò đến gần sân khấu hang Thông Thiên vòng quanh đàn lễ rồi đi không thấy quay trở lại, nên dân chúng đêm hôm không còn sợ hãi nữa ; lại có một con Giao Long, râu và đuôi đều đỏ vào phường múa rối nước như muốn xem trò, đuổi cũng không đi, khi những trò diễn kết thúc thì không thấy đâu nữa nên mọi người dự hội ai cũng cho là lạ. Sau đó Ngô Thì Sĩ đã cho tạc tượng Hổ ở bên phải và tượng Giao Long ở bên trái trước cửa động Nhị Thanh để ghi nhớ hai con vật rất linh .
Phía bên phải động Nhị Thanh là chùa Tam Giáo ( Tam Giáo Tự ). Ngô Thì Sĩ cho rằng đạo là một mà thôi, Phật – Lão chỉ khác tên nhưng nội dung đều là Nho cả. Khổng Tử, Lão Tử và Phật Thích Ca tuy tên là ba nhưng thực đạo đều thống nhất là một. Chính thế cho nên Ông đã đưa 3 đạo vào thờ chung một chùa và gọi là chùa Tam Giáo .
Chùa Tam Giáo còn là một mô hình kiến trúc đặc biệt quan trọng : Không có mái, không có nhà, ban thờ được đặt trong những hang, hốc đá làm cho ta có cảm xúc thiên tạo với những nhũ đá kỳ vĩ càng tạo nên sự rất thiêng của ngôi chùa. Hiện nay trong chùa có những cung thờ như : Cung Công Đồng, Cung Tam Tòa Thánh Mẫu, Cung Sơn Trang, Cung Tam Bảo …
Bên trái chùa Tam Giáo là đường vào động Nhị Thanh và suối Ngọc Tuyền trong vắt ẩn hiện dưới lùm cây trông thật nên thơ hữu tình. Phía ngoài động trên cao có dòng chữ Hán “ Nhị Thanh Động ” với khổ chữ lớn khắc chìm vào vách đá. Vào phía trong động trên vách bên phải là mạng lưới hệ thống bia Ma Nhai với 20 văn bia đủ mọi kích cỡ xen kẽ nhau. Nội dung bia đa phần ca tụng cảnh sắc vạn vật thiên nhiên và con người Xứ Lạng, ghi lại việc phát hiện, tạo dựng động Nhị Thanh và chùa Tam Giáo của những bậc tiền nhân, trong đó có bài “ Nhị Thanh động phú ” tức bài phú động Nhị Thanh của Ngô Thì Sĩ viết năm 1779 cùng bài thơ tự tán của Ông khi mới phát hiện và đặt tên cho động Nhị Thanh và những bài viết của tiến sỹ Lê Hữu Dung – Phụng sai Đốc đồng xứ Lạng Sơn tham hiệp quân vụ năm 1780 cùng nhiều bài viết của những danh nhân thi sĩ khác .
Đi thêm khoảng chừng 100 m, qua 2 chiếc cầu kiều bắc qua những khúc suối quanh co đã mở ra một khoảng trống to lớn với nóc hang cao nghều, có cửa thông thiên, phía trong có một thác nước đổ xuống theo khe đá hoà nhập cùng với suối Ngọc Tuyền chảy ngầm dưới nền Động, tạo nên những âm thanh huyền bí. Vào năm 1779, Ngô Thì Sĩ viết trong “ Bài Ký Động Nhị Thanh ” rằng : “ Người đi thuyền phải cúi rạp xuống, dùng tay vịn vào vách đá đẩy thuyền mới qua được và do suối chảy dưới nền động nên không thấy dòng suối đâu ” .
Dưới chân thác nước, Ngô Thì Sĩ cho tôn một thềm đất cao để làm sân khấu. Tại đây ông đã chọn làm nơi TT đi dạo vui chơi trong ngày mở hội ăn mừng sau khi thiết kế xây dựng xong chùa Tam Giáo và tái tạo động Nhị Thanh, sau này nơi đây trở thành nơi hội họp màn biểu diễn văn nghệ của nhân dân trong những năm đế quốc Mỹ ném bom bắn phá miền Bắc nước ta. Trên nóc động có khe nhỏ ánh mặt trời rọi qua, được người dân gọi là hang Thông Thiên. Trong “ Bài Phú Động Nhị Thanh ” có câu :

“Hang gọi tên Thông Thiên
Ánh mặt trời hơi đỏ”

Ngô Thì Sĩ còn cho khắc ba chữ lớn trên nóc hang là “ Hang Thông Thiên ” .
Vòng sau cánh gà sân khấu qua khúc ngoặt là đến hang Giao Long, ta như lạc vào “ vườn thạch nhũ ”, chỗ rộng nhất đến 25 m, chiều dài hút tầm mắt, trần và nền hang tương đối phẳng phiu có muôn hình nhũ đá với những hình thù khác nhau : hình con voi phục, hình rùa đang bò … Nhiều cột đá đứng bên mép suối đỡ lấy trần hang, nhiều nhũ đá rủ, mầm đá cao thấp như những bức rèm lớn vắt lên hai bên thành động, cảnh sắc vạn vật thiên nhiên thật kỳ vĩ. Đi tiếp ra phía sau qua 3 cây cầu là đến cổng sau thông ra bên ngoài. Từ đây hoàn toàn có thể quan sát thấy cửa động Tam Thanh với khoảng cách là 500 m .

Động Tam Thanh – Chùa Tam Thanh

Động Tam Thanh và chùa Tam Thanh là di tích lịch sử lịch sử dân tộc văn hoá, danh thắng nổi tiếng của xứ Lạng với câu ca dao :

“Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa
Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh
Ai lên xứ Lạng cùng anh,
Bõ công bác mẹ sinh thành ra em…”

Trong động Tam Thanh có chùa, gọi là chùa Tam Thanh, còn có tên gọi khác là chùa Thanh Thiền. Trong cuốn “ Đại Nam Nhất Thống Chí ” của Quốc Sử quán triều Nguyễn có viết rằng : “ Chùa này nằm trong động núi đá thuộc địa phận xã Vĩnh Trại, châu Thoát Lãng, cửa mây nhũ đá trong sáng, không bụi trần. Người địa phương cùng người Minh Hương tô tượng phật phụng thờ, lại có tên nữa là Chùa Thanh Thiền ” .
Về niên đại : Qua những tài liệu thư tịch cổ, những nhà nghiên cứu cho rằng chùa Tam Thanh có từ thời Lê. Tấm bia có niên đại cổ nhất ở chùa lúc bấy giờ là bia “ Trùng tu Thanh Thiền động ”, được chế tác vào năm Vĩnh Trị thứ 2 ( 1677 ), nội dung tấm bia ghi chép về việc trùng tu di tích lịch sử, quá có hoàn toàn có thể nói rằng chùa này đã có từ trước đó .
Về tên gọi : Theo những nhà nghiên cứu cho rằng : Nơi này, xưa kia nguyên là nơi thờ tự của Đạo Giáo, do vậy Tam Thanh tức là Ngọc Thanh, Thượng Thanh và Thái Thanh. Đây là ba cung Thanh cao nhất được coi là ba tiên cảnh mà ở đó mỗi cung do một vị thần quản lý, đó là Nguyên Thủy Thiên Tôn ( Ngọc Thanh Đại Đế ), Linh Bảo Thiên Quân ( Thượng Thanh Đại Đế ), và Đạo Đức Thiên Tôn ( Thái thượng Lão Quân ). Sau này do tác động ảnh hưởng của nhiều yếu tố, Đạo Giáo mờ nhạt trong tâm thức dân chúng địa phương, người ta đưa những yếu tố thờ tự của Phật giáo vào thờ ở trong chùa là chính. Hiện nay trong chùa có những cung thờ như : Cung Tam Bảo ( thờ Phật ), Cung Đức Ông, Cung Công đồng Thánh Mẫu, Cung Ngũ Dinh, Cung Cấm ( nơi thờ ADi Đà ), Cung Sơn Trang. Trong động Tam Thanh lúc bấy giờ, những dấu tích của Đạo Giáo chỉ còn lại cái tên Tam Thanh và ngày lễ hội chính của Chùa là ngày 15 tháng Giêng cũng là một biểu lộ Đạo Giáo khi xưa ( một ngày tiệc tùng lớn trong Đạo Giáo ) .
Chùa Tam Thanh nổi tiếng bởi những giá trị văn hoá nghệ thuật và thẩm mỹ của di tích lịch sử. Hiện nay trong chùa còn có một mạng lưới hệ thống bia Ma Nhai khá đa dạng chủng loại có giá trị về mặt sử liệu và văn hoá thẩm mỹ và nghệ thuật do những văn thân, thi sĩ qua những thời kỳ lịch sử vẻ vang lưu lại. Tấm bia có niên đại cổ nhất ở di tích lịch sử là tấm bia được Binh Sứ Bắc Quân Đô Phủ, Đô Đốc Thiên Sự Vũ Quận Công Vi Đức Thắng tạc khắc vào thời Lê – Vĩnh Trị thứ 2 ( 1677 ) bia có tên là : “ Trùng tu Thanh Thiền Động ” nội dung bia ghi lại việc hưng công trùng tu di tích lịch sử này của ông. Tấm bia cổ tiếp theo là của tác giả Ngô Thì Sĩ tạc vào năm Kỷ Hợi ( 1779 ) là một bài thơ ca tụng cảnh đẹp sơn thủy hữu tình của di tích lịch sử. Ngoài ra là hai bài thơ của hai vị quan triều Nguyễn ( Đoàn Đình Duyệt và Tôn Thất Tố ) cho tạc khắc khi theo giá vua khải Định năm 1918 ra tuần thú miền Bắc, nội dung ca tụng vẻ đẹp danh thắng này. Tại di tích lịch sử hiện còn có tấm bia chữ Nôm do tuần phủ Tỉnh Thái Bình là Đào Trọng Vận viết năm 1924, bia có nội dung ca tụng cảnh đep của di tích lịch sử và được phiên âm với nội dung :

“Xanh xanh xanh ngắt trấn thành Tây
Cảnh động này xây lắm vẻ say
Non nước đi về quen bóng hạc
Gió mây đưa đón thoảng làn mây
Giá trong bể hoạn gương còn tỏ
Lửa ngất non tình đá cũng ngây
Trải mấy tang thương lầm bụi tục
Rượu bầu thơ túi vẫn là đây”

Chùa Tam Thanh là một ngôi chùa đặc biệt quan trọng, được sắp xếp trong hang đá, không có kiểu kiến trúc giống như những ngôi chùa khác. Qua cách sắp xếp bài trí tượng hoàn toàn có thể thấy mạng lưới hệ thống thờ tự được sắp xếp theo kiểu “ tiền Phật hậu Thánh ”. Đặc biệt trong chùa còn lưu giữ bức phù điêu Adiđà có niên đại vào thế kỷ XVII được tạc theo thế đứng vào vách đá trong hình một lá bồ đề là một nét độc lạ của di tích lịch sử .
Đi sâu vào trong Động, ở khu TT có hồ Âm Ty, nước không khi nào vơi cạn, hồ tuy nhỏ nhưng nước chảy suốt ngày đêm, trên những trần hang có nhiều nhũ đá thiên tạo từ ngàn xưa với những hình tượng sinh động kỳ bí : cây Ngô Đồng, Tiên Ông, Sư Tử, Voi … Đi vào bên trong ta phát hiện một sân khấu nhỏ, xung quanh có những nhũ đá nhiều hình thù khác nhau do vạn vật thiên nhiên tạo nên, có hai cửa thông thiên, ánh sáng từ hai cửa này soi rọi vào động làm cho những nhũ đá đẹp lạ lùng. Cạnh khu vực sân khấu có lối dẫn lên cổng trời, tại đây ta hoàn toàn có thể đứng ngắm nhìn quang cảnh của một vùng nông thôn quanh khu vực di tích lịch sử. Phía ngoài cửa động Tam Thanh lúc bấy giờ còn có nhà sàn và quy mô cọn nước, cối giã gạo đặc trưng của người dân tộc bản địa Tày Lạng Sơn .

Chợ Đông Kinh và chợ đêm Kỳ Lừa

Chợ Đông Kinh là TT mua và bán lớn nhất thành phố Lạng Sơn. Chợ Đông Kinh với 3 tầng, tầng 1 bán đồ điện tử, tầng 2 bán hàng tạp hóa, tầng 3 bán hàng thời trang. Trong lịch sử vẻ vang đô thị cổ Lạng Sơn khu vực chợ Đông Kinh thuộc “ Bạc dịch trường Vĩnh Bình ” vốn là nơi trao đổi thương mại của thương gia hai nước Việt – Trung. Ngày nay chợ được kiến thiết xây dựng khang trang, cảnh mua và bán sinh động người xe bên dòng Kỳ Cùng uốn lượn. Đây là khu vực được nhiều hành khách lựa chọn khi đến Lạng Sơn .
Chợ Đêm Kỳ Lừa Open từ 8 h đến 22 h chuyên bán những loại sản phẩm & hàng hóa Giao hàng khách du lịch, không riêng gì thuần túy là nơi giao lưu trao đổi sản phẩm & hàng hóa mà còn là nơi gặp gỡ kết bạn biểu lộ bằng những nét văn hóa truyền thống truyền thống một cách sôi động. Chợ mang đậm truyền thống miền biên cương sẽ để lại ấn tượng thâm thúy trong lòng hành khách khi đến với Lạng Sơn .

Đoàn Thành (cổ) Lạng Sơn

Thành Lạng Sơn là một di tích lịch sử kiến trúc quân sự chiến lược nằm ở phường Chi Lăng – Thành phố Lạng Sơn. Thời phong kiến, đây là TT chính trị, kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống của Lạng Sơn. Đoàn thành có vị trí quan trọng trong việc trấn giữ phòng thủ quân sự chiến lược nơi cửa ngõ quốc gia, nằm trong thung lũng thành phố Lạng Sơn, xung quanh có núi cao bảo phủ. Chu vi trong của thành là 219 tầm 2 xích 5 thốn, chu vi ngoài là 586 tầm 8 xích 7 thốn ( theo đơn vị chức năng thống kê giám sát cũ ). Mặt Đông rộng 153 trượng 7 xích, mặt Tây rộng 140 trượng, mặt Nam rộng 273 trượng và mặt Bắc rộng 292 trượng. Qua những thăng trần lịch sử dân tộc, Đoàn Thành đã bị phá huỷ khá nhiều, vết tích còn lưu lại rõ nét là cổng thành và bức tường thành phía Nam dài hàng trăm mét còn khá nguyên vẹn, móng xây bằng đá xanh và cổng xây vòm cuốn. Chiều dài từ chân đến đỉnh là 5 m, rộng 4 m .

Một số đơn vị đo lường cổ có giá trị như sau

1 trượng bằng khoảng 4m
1 xích bằng khoảng 0.32m
1 tầm = 5 xích(thước) bằng khoảng 1.5m
1 thốn = 0.1 thước bằng khoản 0.15m

Trải qua thời hạn, thành bị tàn phá gần hết. Dấu vết còn lại của thành là một cổng thành cổ, cây cối mọc rậm rạp mà khi hành khách tới Lạng Sơn, dạo qua những dãy phố nhỏ yên tĩnh của khu hành chính sẽ nhìn thấy .

Núi Phai Vệ

Di tích khảo cổ học núi Phai Vệ hiện thuộc phường Vĩnh Trại, có vị trí TT, phía Đông thành phố Lạng Sơn. Đây là một trong những di tích lịch sử khảo cổ học được nhắc đến nhiều cùng với những di tích lịch sử khảo cổ khác ở những huyện Bình Gia, Bắc Sơn, Văn Quan, Chi Lăng, Hữu Lũng, … Nơi đây, những nhà khảo cổ đã tìm thấy dấu vết cổ sinh vật. Năm 1914, người Pháp đã từng đặt tên cho đường qua núi Phai Vệ là Đại lộ hang động. Hiện nay, hành khách thuận tiện nhìn thấy di tích lịch sử này khi đến du lịch thăm quan, du lịch shopping ở chợ Đông Kinh .

Du lịch Bắc Sơn

Núi Nà Lay

Đỉnh núi Nà Lay ở độ cao khoảng chừng 600 m so với mực nước biển, đây là khu vực mà hầu hết khách du lịch Bắc Sơn đều đặt chân đến, bởi rất lý tưởng để ngắm nhìn toàn cảnh thung lũng Bắc Sơn tuyệt đẹp từ trên cao, nhất là vào lúc hoàng hôn và bình minh đầy mê hoặc. Với 1.200 bậc thang đá cheo leo, ai quen leo núi sẽ mất chừng 30 phút, còn lại hoàn toàn có thể loay hoay khoảng chừng 1 giờ sẽ lên đến đỉnh. Và rồi cảnh sắc từ trên đỉnh Nà Lay sẽ là món quà xóa đi mọi khó khăn vất vả, stress trước đó. Nơi đây còn có trạm vi-ba để bạn hoàn toàn có thể nghỉ ngơi trong lúc săn ảnh …

Làng du lịch văn hóa Quỳnh Sơn

Làng Văn hóa du lịch hội đồng xã Quỳnh Sơn thuộc xã Quỳnh Sơn huyện Bắc Sơn, cách TT huyện khoảng chừng 2 km về phía Bắc. Toàn bộ ngôi làng nằm gọn trong thung lũng Bắc Sơn với trên 400 ngôi nhà sàn truyền thống lịch sử của đồng bào Tày, cùng hướng về hướng Nam với thế tựa sống lưng vào núi. Toàn bộ làng Quỳnh Sơn như một bức tranh đa sắc màu với màu của núi, màu của đồng ruộng bát ngát, màu của dòng suối Quỳnh Sơn trong xanh uốn lượn và hơn thế nữa là sự hòa quyện của đời sống con người với vẻ đẹp của tự nhiên .

Thung lũng hoa Bắc Sơn

Thung lũng hoa Bắc Sơn nằm ở thôn Lân Khoang, xã Trấn Yên, huyện Bắc Sơn ( Lạng Sơn ) đã trở thành một điểm hẹn lý tưởng cho những tình nhân hoa ở vùng Đông Bắc bởi những loài hoa rực rỡ tỏa nắng sắc màu, đua nhau khoe sắc cùng những cánh đồng hoa bất tận chạy dài dưới chân những ngọn núi hùng vĩ .

Vườn hoa Tam Giác Mạch

Tam Giác Mạch được người dân trồng tại xã Trấn Yên, huyện Bắc Sơn. Hoa nở rộ vào tháng 10, 11 lôi cuốn đông khách tới du lịch thăm quan, chụp ảnh. Hoa được người dân trồng tại những thung lũng, xung quanh là núi đá bao quanh. Để đến được ruộng hoa, hành khách phải vượt qua những đoạn đường dọc theo bờ nương, vườn ngô của bà con .

Bảo tàng khởi nghĩa Bắc Sơn

Bảo tàng khởi nghĩa Bắc Sơn là nơi lưu giữ, dữ gìn và bảo vệ và tọa lạc có mạng lưới hệ thống những tài liệu hiện vật về cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn năm xưa. Đồng thời, bên trong kho lưu trữ bảo tàng còn mô phỏng nơi cư trú của người tiền sử, và tọa lạc những di vật khảo cổ được khai thác tại Bắc Sơn. Kiến trúc kho lưu trữ bảo tàng được thiết kế xây dựng theo dáng dấp một ngôi nhà sàn truyền thống lịch sử của người Tày, đằng sau là núi cao, bốn bề khoảng trống thoáng đãng. Và lúc bấy giờ kho lưu trữ bảo tàng không thu vé vào cổng .

Đèo Tam Canh

Di tích Đèo Tam Canh thuộc khu di tích lịch sử Khởi nghĩa Bắc Sơn, nằm trên địa phận thôn Lân Luông ( có một số ít người dân đọc thành Làn Lường ) thuộc xã Long Đống, huyện Bắc Sơn. Là đoạn đèo nằm trên quốc lộ 1B giáp ranh giữa 2 huyện Bắc Sơn và Bình Gia .
Ngày 23/09/1945, tại khu vực sườn núi Co Chơi ( thuộc địa phận Đèo Tam Canh ), quân dân Bắc Sơn đã lập chiến công phục kích tàn phá nhiều binh sĩ Nhật khi chúng kéo vào Bắc Sơn .

Suối Mỏ Mắm – Hang Keng Tao

Cách TT thị xã Bắc Sơn 24 km, suối Mỏ Mắm ( thôn Quang Trung I, xã Chiến Thắng ) đang là một trong những điểm du lịch lôi cuốn những người thích tò mò và cũng là điểm đến được nhiều mái ấm gia đình lựa chọn nghỉ ngơi, tận thưởng khoảng trống xanh mát và sản vật địa phương vào mỗi dịp cuối tuần .
Mỏ Mắm vốn là tên ngôi làng cạnh dòng suối này, trong thực tiễn suối có cái tên là Keng Tao, nhưng khách du lịch tới đây lại thích gọi nó với cái tên Mỏ Mắm. Đến Mỏ Mắm vào những ngày tháng Chín, chúng tôi không khỏi quá bất ngờ bởi vẻ đẹp nên thơ tại đây. Nguồn nước suối trong vắt chảy ra từ vách núi tạo nên một khung cảnh trữ tình, điểm nhấn là đài phun nước tự tạo giữa thác, khu vực lòng suối rộng, nước mát lành, có những chỗ sâu để khách tắm mát .

Đình Nông Lục

Cách rừng gỗ nghiến không xa là đình Nông Lục thuộc xã Hưng Vũ, đình được xếp hạng di tích lịch sử lịch sử dân tộc cấp Quốc gia năm 1962. Đình Nông Lục là sự phối hợp hòa giải của lối kiến trúc đình cổ truyền thống đồng bằng Bắc Bộ với lối kiến trúc nhà sàn truyền thống cuội nguồn của người Tày ở Lạng Sơn, được kiến thiết xây dựng từ thời Nguyễn ( năm 1927 ), sau này được trùng tu lại trên cơ sở không thay đổi kiến trúc nghệ thuật và thẩm mỹ truyền thống lịch sử. Tại đình Nông Lục vào tối ngày 25/9/1940 đã diễn ra cuộc họp quan trọng của những chiến sỹ đảng viên châu Bắc Sơn để bàn giải pháp khởi nghĩa cướp chính quyền sở tại của thực dân Pháp tại đồn Mỏ Nhài. Cuộc họp đã ra Nghị quyết xây dựng Ban Chỉ đạo cuộc khởi nghĩa, thống nhất thời hạn khởi nghĩa vào 20 h ngày 27/9/1940 .

Đồn Mỏ Nhài

Từ đình Nông Lục du khách đi hơn 1 km là đến di tích lịch sử đồn Mỏ Nhài. Đồn nằm trên một ngọn đồi cao, có vị trí quân sự chiến lược kế hoạch án ngữ con đường huyết mạch đi về 3 hướng chính là Bình Gia, Vũ Lăng, Bằng Mạc. Khi chiếm châu Bắc Sơn thực dân Pháp đã tập trung chuyên sâu thiết kế xây dựng đồn Mỏ Nhài thành một địa thế căn cứ quân sự chiến lược mạnh hòng trấn áp và chuẩn bị sẵn sàng tiêu diệt lực lượng du kích Bắc Sơn hoạt động giải trí quanh vùng. Tối ngày 27/9/1940 khoảng chừng 600 quân dân du kích Bắc Sơn chia làm 3 hướng hàng loạt tiến công đồn Mỏ Nhài bằng những loại vũ khí thô sơ hoặc tự chế hoặc thu được của địch khiến chúng phải tháo chạy, ta thu giữ nhiều súng ống, đạn dược, đốt bỏ tài liệu và ấn tín. Chiến thắng đồn Mỏ Nhài là dấu ấn quan trọng của cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn, được nhìn nhận “ là tiếng súng báo hiệu cho cuộc khởi nghĩa toàn nước, là trong bước đầu đấu tranh bằng những lực lượng dân tộc bản địa Đông Dương ”. Chiến thắng đã chứng tỏ tính đúng đắn của việc chuyển từ hình thức đấu tranh chính trị sang đấu tranh vũ trang của Đảng ta, cổ vũ can đảm và mạnh mẽ những cuộc đấu tranh vũ trang cách mạng sau này

Hồ Tam Hoa

Xem thêm: Savage là gì? Vì sao Savage lại trở nên nổi tiếng hiện nay?

Nếu muốn, những bạn hoàn toàn có thể sẽ được thưởng thức khoảng trống bát ngát to lớn của những hồ nước ngọt trong vùng như hồ Vũ Lăng, hồ Tam Hoa, cùng thưởng thức bơi bè mảng, câu cá vui chơi và chiêm ngưỡng và thưởng thức những món nhà hàng siêu thị rực rỡ. Nếu hành khách đến Bắc Sơn vào mùa quýt chín ( tháng 10, 11 âm lịch ) hoàn toàn có thể ghé thăm những vườn quýt đặc sản nổi tiếng mọc sai trĩu cành trong những lân, lũng, tự do lựa chọn và mua về làm quà tặng .

Hồ Pác Mỏ

Từ TT thị xã huyện Bắc Sơn theo đường liên xã khoảng chừng 2 km những bạn sẽ đến hồ Pác Mỏ thuộc xã Hữu Vĩnh. Đây là di tích lịch sử danh thắng được xếp hạng cấp tỉnh năm 2002. Không chỉ là một hồ thủy lợi đơn thuần cung ứng nước cho sản xuất và hoạt động và sinh hoạt, hồ Pác Mỏ có cảnh sắc đẹp tự nhiên, nguồn nước trong xanh không khi nào vơi cạn, mặt hồ yên bình soi bóng những mái nhà sàn thấp thoáng bên tán cây cổ thụ dưới chân núi. Ngay bên hồ là giếng Bó Loóng, thần thoại cổ xưa kể rằng thời xưa vùng này vốn khô cạn, vào một ngày mưa to gió lớn có con trâu thần trắng đã húc vào vách đá bên hồ, chui vào lòng núi mà tạo ra khe giếng này. Từ đó đến nay khe giếng Bó Loóng nước chảy suốt quanh năm cung ứng nước cho vùng hồ bát ngát. Điều kỳ lạ là trước mỗi ngày mưa to nước chảy ra từ giếng sẽ đổi màu trắng đục như nước vo gạo, nguồn nước khe đặc biệt quan trọng lạnh không biết nguồn gốc chảy từ đâu, lạnh đến nỗi giữa trưa hè một người khỏe mạnh cũng không hề ngâm mình trong nước đến 5 phút .
Cách hồ Pác Mỏ khoảng chừng 200 mét là hang Thắm Hoài. Hang có 2 tầng, nhiều nhũ đá hình thù kỳ lạ rất thích mắt, có những cột đá vôi cao hàng chục mét sừng sững cạnh lối đi. Hang nằm lưng chừng núi, dài hơn 700 mét, trần hang cao rộng có nhiều thạch nhũ muôn sắc tố. Sau năm 1964 Đài Phát thanh Khu tự trị Việt Bắc đã sơ tán từ Đồng Hỷ ( Thái Nguyên ) về hang Thắm Hoài hoạt động giải trí để tránh những cuộc ném bom phá hoại miền Bắc của đế quốc Mỹ. Hiện nay tại tầng 1 và phía ngoài hang còn dấu tích khu xưởng máy và khu nhà ở của cán bộ nhân viên cấp dưới nhà Đài khá nguyên vẹn .
Từ hồ Pác Mỏ, những bạn liên tục theo đường liên xã khoảng chừng 7 km đến xã Tân Lập tò mò hang Lân Pán và hang Rù Hon. Hang Lân Pán thuộc một trong 12 điểm thuộc An toàn khu Bắc Sơn đã được xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc gia. Tại đây ngày 23/6/1941 đoàn cán bộ Trung ương Đảng gồm những chiến sỹ Trường Chinh, Hoàng Quốc Việt, Hoàng Văn Thụ, Phùng Chí Kiên, Trần Đăng Ninh … dự Hội nghị Trung ương 8 từ Pác Bó ( Cao Bằng ) quay trở lại đã ở lại hang trong một thời hạn để chỉ huy trào lưu cách mạng Bắc Sơn, truyền đạt nội dung Nghị quyết Trung ương 8 về tăng nhanh trào lưu đấu tranh chống phát xít Nhật – Pháp, đấu tranh giải phóng dân tộc bản địa .
Đến TT xã Tân Lập, những bạn tạm dừng phương tiện đi lại, chuẩn bị sẵn sàng đồ nghề leo núi để thám hiểm và chinh phục hang Rù Hon. Mặc dù địa hình hang Rù Hon rất hiểm trở nhưng bên trong lòng hang cảnh sắc vô cùng hùng vĩ, có nhiều vòm cao hơn 150 mét, ăn sâu có vẻ như bất tận trong lòng núi đá. Hệ thống thạch nhũ nguyên sơ mang hình những thác đá, trống đá, đầu rồng, tiên ông, ao tiên, cung nữ, thạch quái … muôn hình vạn trạng với đủ cung bậc mầu sắc, mê hoặc sự thưởng thức và tò mò .

Hang Khuôn Bồng

Nằm tại xã Vũ Lễ, đây là một hang động dài khoảng chừng 10 km vẫn còn nguyên vẻ hoang sơ, kỳ thú với vô vàn những loại thạch nhũ và phần đông chưa có nhiều người biết đến .

Lễ hội Lồng Tồng xã Quỳnh Sơn

Được diễn ra trong hai ngày 12 và 13 tháng Giêng hàng năm với nhiều nội dung đa dạng chủng loại và mê hoặc. Sau phần lễ tế Thần Hoàng là rất nhiều game show dân gian như cày hạ điền, đánh đu, tung còn, kéo co, cờ tướng, giã gạo .
Đây cũng là dịp để nhân dân những dân tộc bản địa trên địa phận xã bảo tồn và phát huy những nét văn hóa truyền thống truyền thống của dân tộc bản địa mình và tiếp thị tiềm năng thế mạnh của điểm du lịch hội đồng nhằm mục đích thôi thúc tăng trưởng kinh tế tài chính du lịch trên địa phận .

Thác Đăng Mò

Thác Đăng Mò mang vẻ đẹp nên thơ, quanh năm tuôn chảy giữa núi rừng hoang sơ, thuộc địa phận huyện Bình Gia, chỉ cách thị trấn Bắc Sơn khoảng 20 km nên thường được kết hợp trong chuyến du lịch Bắc Sơn. Dọc theo triền thác là những tảng đá lớn nhỏ chất chồng lên nhau, muôn hình đủ dáng, phủ lớp rêu xanh. Bên bờ, những gốc cây cổ thụ vươn cành phủ tán ra giữa lòng thác, càng khiến nơi này thêm phần bí ẩn và làm nổi bật lên dòng nước trắng xóa…

Khu du lịch Mẫu Sơn

Đỉnh Mẫu Sơn cao 1,541 mét, được phủ bọc xung quanh bởi gồm có một quần thể 80 ngọn núi lớn nhỏ với đỉnh điểm nhất là Phia Po ( 1.541 m, còn gọi là đỉnh Công hay Công Sơn – nơi đặt cột mốc 42, biên giới Việt Trung ). Diện tích khu Mẫu Sơn khoảng chừng 550 km², nằm cách TT thị xã Lạng Sơn 30 km về phía hướng đông bắc, cách thành phố Lạng Sơn 30 km .
Đỉnh Mẫu Sơn là một nơi lý tưởng để nghỉ ngơi và thư giãn giải trí sau những ngày thao tác stress. Không khí rất trong lành và vạn vật thiên nhiên phóng khoáng, tạo cảm xúc thân thiện và thân thương. Dọc đường đi, bạn còn hoàn toàn có thể giao lưu với người dân tộc bản địa Dao, Tày, Mông, Nùng … đang gùi rau hay bó củi trên vai .
Về mùa đông có những năm nhiệt độ ở Mẫu Sơn xuống tới nhiệt độ âm và hoàn toàn có thể có tuyết rơi, băng đá. Nhiệt độ trung bình ở đây là 15,5 °C, đỉnh núi quanh năm có mây phủ. Mẫu Sơn nổi tiếng với những sản vật chè tuyết sơn, gà lôi sáu cựa, chanh rừng, ếch hương, rượu Mẫu Sơn …

Xem thêm bài viết : Kinh nghiệm du lịch phượt Mẫu Sơn (Cập nhật 7/2022)

Du lịch Cao Lộc

Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị Quan

Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị là một cửa khẩu quốc tế của Nước Ta nằm trên biên giới Nước Ta – Trung Quốc, điểm nối tuyến đường cao tốc Nam Ninh – TP.HN, là cầu nối quan trọng trong tăng trưởng quan hệ kinh tế tài chính giữa Nước Ta và Trung Quốc. Tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, phía Nước Ta đã cắm cột mốc 1116 và phía Trung Quốc cắm cột mốc 1117, đây đều là những cột mốc cỡ lớn, có gắn Quốc huy của hai nước. Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị nằm trên Quốc lộ 1A, cách thành phố Lạng Sơn 17 km về phía Bắc .

Xem thêm bài viết : Các cửa khẩu giữa Việt Nam – Trung Quốc

Bia Thủy Môn Đình

Nhà bia Thủy Môn Đình là một di tích lịch sử có nhiều giá trị lịch sử dân tộc, văn hóa truyền thống, khoa học. Hiện di tích lịch sử nằm ở vị trí đầu đường vào thị xã Đồng Đăng, huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn. Nếu tính theo chiều từ thành phố Lạng Sơn lên thì di tích lịch sử nằm ở bên phía tay phải, cách mặt đường 1A chưa đầy 50 m. Bia Thủy Môn Đình là một tấm bia cổ, có niên hiệu Cảnh Trị thứ 18 ( 1670 ) ghi công của Hữu Đô Đốc Thao Quận công Nguyễn Đình Lộc, có công trạng, sự nghiệp gắn liền với vùng đất, quê nhà Xứ Lạng .
Bia được tìm thấy khá dày dặn, có bệ, cao hơn đầu người. Khi được phát hiện, bia nằm giấu kín trong đám bụi cây. Mặt sống lưng bia có ba chữ Thủy Môn Đình rất to. Thủy Môn Đình do quan Đô Tổng binh, Bắc quân Đô đốc phủ Lạng Sơn Nguyễn Đình Lộc soạn năm Cảnh Trị bách niên dưới thời Lê Trịnh. Mở đầu bia viết đại ý “ ta nhờ tổ tông tích thiện, nên từ lúc còn trẻ đã được theo vua giết giặc lập công, được phong chức giữ nơi bờ cõi, cửa ngõ của sự bang giao, nơi hai nước có sứ giả đi lại và văn thư thanh toán giao dịch. Nhờ gặp thời Hoàng Lê thịnh trị, vạn đẹp của Chúa, thu phục được “ bát man ”, được giao trách nhiệm trông giữ miền quan ải, nghĩa vụ và trách nhiệm nặng nề, do đó lập bia để con cháu trông gương mà bắt chước, báo đền ơn vua, lộc nước ” .
Ở giữa bia có một bài Minh, tức là bài tóm tắt chủ ý của bia dưới dạng câu ngắn có vần : “ Nước Ta hầu thiệt. Trấn Bắc ải quan. Thạch bích hoàn vũ. Uyên quân giới phiên. Đồng Đăng linh ấp ”. Có nghĩa : Đây là cửa ngõ và yết hầu của nước Nước Ta, là ải quan trấn giữ phương Bắc. Vách đá giữa trời đất, Q. sâu nơi biên giới. Ấp thiêng xứ Đồng Đăng .
Sự xuất hiện của hai chữ Nước Ta trong tấm bia biên giới có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng quan trọng, vì vị trí tấm bia này chỉ cách ải Nam Quan ( nay là cửa quan Hữu Nghị ) có 2 km. Nó lại dựng lên bởi “ Bắc quân Đô đốc xứ Lạng Sơn ” nên tấm bia có ý nghĩa hành chính rõ ràng. Như vậy từ hơn 3 thế kỷ trước đây, tên gọi Nước Ta đã chính thức nằm trên tấm bia hiên ngang nơi quan ải .

Đền Mẫu Đồng Đăng

Đền Mẫu Đồng Đăng ( Đồng Đăng linh tự ), là nơi thờ Phật và Mẫu Thượng ngàn nằm trên địa phận thị xã Đồng Đăng, huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn .
Trong dân gian lưu truyền, đền Mẫu chính là nơi diễn ra cuộc gặp gỡ giữa Mẫu Liễu Hạnh ( một trong Tứ bất tử ) và Trạng Bùng ( Phùng Khắc Khoan ), sau khi ông đi sứ từ Trung Quốc trở về. Tục truyền, Liễu Hạnh là con gái Ngọc Hoàng, tên là Quỳnh Hoa, do có duyên nợ với trần gian nên bà thường hiển linh giúp sức người dân nên được triều đình ( thời Hậu Lê ) sắc phong là công chúa Liễu Hạnh và phong làm Thượng đẳng Phúc thần. Trong những dịp hay ngao du sơn thủy đến những thắng cảnh của nhiều vùng, bà đã gặp gỡ, họa thơ với danh sĩ Phùng Khắc Khoan, trong đó có lần gặp nhau tại Đồng Đăng linh tự .
Đồng Đăng linh tự gồm có 5 gian thờ : Phía trong cùng là Tam bảo, nơi thờ Phật Chuẩn Đề và Phật bà Quan Âm ; gian sau đó phía ngoài là Tam tòa Thánh mẫu, nơi thờ Mẫu đệ nhất Thượng thiên, Mẫu đệ nhị Thượng ngàn và Mẫu đệ tam Thoải phủ ; tiếp theo là gian thờ Sơn trang gồm Chúa Thượng ngàn ở giữa, 2 bên là Chầu Mười Đồng Mỏ và Chầu Chín ; gian giữa chính điện ngoài cùng thờ Chúa Liễu, hai bên là Chầu Bơ và Chầu Lục ; gian bên trái thờ Chầu đệ tứ Khâm sai, ngoài những còn thờ quan Trần Triều Đức Đại Vương, những thánh cô, thánh cậu …
Hàng năm, vào ngày mùng 10 tháng giêng, tại đền Mẫu lại diễn ra tiệc tùng đầu xuân của những dân tộc bản địa xứ Lạng. Lễ hội Đồng Đăng trước đây được gọi là hội Lồng Tồng ( xuống đồng ). Trong tiệc tùng có những game show như múa sư tử, võ dân tộc bản địa, tranh tài thể dục thể thao .

Khu du kích Ba Sơn

Khu du kích Ba Sơn bao gồm những xã Cao Lâu, Xuất Lễ, Công Sơn, Mẫu Sơn huyện Cao Lộc, trong đó Xuất Lễ là TT của Khu du kích. Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của nhân dân Nước Ta, Ba Sơn gan góc là tên gọi ca tụng về Khu du kích mà ở đó, mỗi chiến công gắn liền với thắng lợi của quân và dân Lạng Sơn trên con đường lửa số 4, đẩy quân viễn chinh tới thảm bại tại mặt trận biên giới 1950. Góp phần quan trọng giải phóng trọn vẹn Lạng Sơn .

Chùa Bắc Nga

Chùa Bắc Nga tọa lạc tại Xã Gia Cát, huyện Cao Lộc. Chùa Bắc Nga có tên chữ “ Tiên nga phật tự ” hay còn gọi là Chùa Tiên Nga ( Tiên Nga tự ). Chùa nằm trên sườn đồi rộng thoải, sống lưng tựa núi, mặt hướng ra quốc lộ 4B và dòng sông Kỳ Cùng uốn lượn, tạo nên thế “ Rồng chầu hổ phục ” theo thuyết tử vi & phong thủy. Ngôi chùa xưa nhỏ bé, nằm dưới tán lá cổ thụ rậm rạp .
Lễ hội chùa Bắc Nga được tổ chức triển khai vào ngày 15 tháng Giêng hàng năm ( trùng hội chùa Tam Thanh – Lạng Sơn ). Dân gian còn gọi hội chùa Bắc Nga là hội Bản Ngà .

Du lịch Chi Lăng

Ải Chi Lăng

Ải Chi Lăng – vùng đất địa linh nhân kiệt và tỏa nắng rực rỡ chiến công ở miền biên ải phía Bắc của Tổ quốc. Với vị trí hiểm yếu, ải Chi Lăng được coi là bức tường thành của kinh thành Thăng Long trong việc chặn lại những cuộc viễn chinh nổi tiếng từ phương Bắc tràn sang .
Chi Lăng là ải có quy mô hoành tráng và đồ sộ chạy dài gần 20 km, rộng 3 km nối tiếp hai huyện Chi Lăng và Hữu Lũng của tỉnh Lạng Sơn. Ải Chi Lăng là thắng cảnh được phủ bọc bởi dãy núi đá Kai Kinh ở phía tây và dãy núi Bảo Ðài ở phía đông. Hai đầu ải có những ngọn núi đá độc lập, cao chót vót tạo thành thế hiểm. Lịch sử oai hùng của Chi Lăng gắn liền với những hoạt động giải trí của những nhà quân sự chiến lược thiên tài như Lý Thường Kiệt, Trần Quốc Tuấn và những thủ lĩnh kĩ năng của xứ Lạng : Phò mã Thân Cảnh Phúc, Thế Lộc, Hoàng Ðại Huề …
Ngược dòng lịch sử dân tộc xa xăm, con người còn để lại ở Chi Lăng những vết tích của nền văn hóa truyền thống Bắc Sơn – Mai Pha nổi tiếng với những hang động đẹp như trong lịch sử một thời và những rìu đá, mảnh gốm … vật chứng cho những quy trình tiến độ sơ sử, tiền sử của con người sinh sống ở nước ta .

Vào những năm trước và sau công nguyên, ải Chi Lăng đã gắn liền với sự nghiệp dựng nước và giữ nước của dân tộc, đấu tranh chống các triều đại phong kiến Trung Quốc xâm lược. Thế kỷ 14, tể tướng nhà Trần là Phạm Sư Mạnh khi cưỡi ngựa qua biên ải đã hạ một câu thơ bất hủ: “Chi Lăng ải hiểm tựa lên trời”.
Năm 1077, phụ quốc Thái uý Lý Thường Kiệt đi thân hành về Chi Lăng gặp phò mã Thân Cảnh Phúc bàn bạc việc binh. Với chiến tuyến Quyết Lý và Giáp Khẩu (Chi Lăng), Thân Cảnh Phúc và quân dân xứ Lạng đã góp sức đánh tan bọn xâm lược Tống lần thứ hai.

Thế kỷ 13, cả quốc tế kinh hoàng trước vó ngựa của đế quốc Nguyên Mông. Tuy nhiên, năm 1284, khi cánh quân Nguyên qua ải Chi Lăng đã bị quân ta chặn đánh kịch liệt và tướng Nguyên là Nghê Nhuận bị giết chết tại chỗ. Chính Hưng Ðạo Ðại vương Trần Quốc Tuấn đã bộc lộ thiên tài quân sự chiến lược của ông ở đây : bằng hố bẫy ngựa, phục binh của ta từ dưới hố dùng mã tấu phạt đứt chân ngựa, tách bọn Nguyên Mông thiện chiến ra khỏi ngựa mà tàn phá chúng …
Thế kỷ 15, ải Chi Lăng lại ghi vào lịch sử vẻ vang Nước Ta một trang chói lọi, đó là thắng lợi 1427, giết chết Nguyên soái An Viễn hầu Liễu Thăng – chủ tướng của giặc cùng 1 vạn quân Minh, góp thêm phần quyết định hành động kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống quân Minh, giải phóng quốc gia. Thế kỷ 18, dưới thời Hoàng đế Quang Trung – một nhà quân sự chiến lược thiên tài, Chi Lăng lại một lần nữa cùng quân dân cả nước đánh tan tành quân xâm lược nhà Thanh … Vào những thế kỷ 19 và 20, ải Chi Lăng lại tận mắt chứng kiến những chiến công đánh Pháp, đuổi Nhật của quân dân ta .

Núi mặt quỷ

Núi có hình mặt quỷ nằm ở thôn Quán Thanh ( xã Chi Lăng, huyện Chi Lăng, Lạng Sơn ). Chính vì thế mà trước đây nơi này có tên gọi là Quỷ Môn Quan, tức là cửa mặt quỷ. Ngọn núi này có điểm đặc biệt quan trọng là ở giữa khoảng chừng xanh của cây cối, lộ lên một hình thù rất giống mặt của một con quái vật khổng lồ. Nhìn từ xa, khuôn mặt này có rất đầy đủ cả mắt, mũi .
Một điều mê hoặc là, dù được coi là mặt quỷ, nhưng người dân nơi đây không coi đấy là hình tượng của cái ác, mà ngược lại, người dân cho rằng “ mặt quỷ sẽ bảo vệ đời sống bình an cho dân làng ” .

Hang Gió

Hang Gió còn có những tên gọi : Động Thông Gió hay Mai Sao Phong động. Khu di tích lịch sử Hang Gió thuộc Lũng Khòm ( thôn Sao Thượng B ), xã Mai Sao, huyện Chi Lăng. Khu di tích lịch sử danh thắng Hang Gió gồm có một vùng to lớn, với nhiều núi dá, hang đá tự nhiên thuộc dãy núi Bó Nhàn từ thôn Sao Thượng tới TT xã Mai Sao. Trong đó hang động điển hình nổi bật nhất là hang Gió. Đây là hang động có quy mô lớn, chiều dài hàng trăm mét, rộng đến 50 – 70 m, chiều cao có chỗ lên đến 30 – 40 m. Hang có 2 tầng và một tầng hầm dưới đất, ít ngách phụ, trong hang it hiểm trở đi lại thuận tiện. Sàn hang tương đối phẳng phiu, vòm hang cao rộng, thoáng mát mang dáng dấp vòm nhà thời thánh. Vách hang có nhiều nhũ đá mang hình thù kỳ dị .
Đến thăm khu danh thắng hang Gió thứ nhất phải thăm Hang Gió ( động Thông Gió ) bước lên 392 bậc hình chữ chi nối dài mới đến được Hang Gió, sau đó mới thăm những hang khác xung quanh như : Hang Công Chúa ( tức hang Sân Khấu ), hang Hoàng Tử ( tức hang Sáng ), hang Thiên Đình, hang Dơi, động Thủy Tiên ( tức hang Nước ) .

Hang Lạng Nắc

Hang Lạng Nắc có tên gọi khác là hang Miệng Hổ hoặc hang Treo ( tên gọi của nhân dân địa phương ). Hang Lạng Nắc nằm trong dãy núi đá vôi xã Mai Sao, huyện Chi Lăng, Lạng Sơn. Hang ở ngay cạnh cây số 32 Quốc lộ 1A ( cũ ), cách thị xã Đồng Mỏ 5 km về phía Đông Bắc, cách Ủy Ban Nhân Dân xã Mai Sao 400 m về phía Nam. Đường đi đến chân núi thuận tiện, hoàn toàn có thể dùng phương tiện đi lại xe hơi. Nhưng để leo lên cửa hang thì cần có thêm một chút ít sức khỏe thể chất và sự kiên trì của vận động viên leo núi .
Hang Lạng Nắc ở độ cao khoảng chừng 100 m so với mặt thung lũng. Cửa hang rộng 18 m, cao 16 m, hướng về phía Đông, chếch Nam khoảng chừng 200, rất thoáng mát, khô ráo. Chiều sâu của hang là 17 m, mặt hang phẳng phiu, rộng khoảng chừng 70 mét vuông. Dưới chân núi hang Lạng Nắc có suối Mai Sao, là đầu nguồn của sông Thương. Hang Lạng Nắc nằm trong một hệ sinh thái khá phong phú : núi đá, núi đất, đồi, thung lũng, sông, suối, … Vì thế, hang Lạng Nắc rất thuận tiện cho hoạt động và sinh hoạt và kiếm sống của người nguyên thủy .

Du lịch Tràng Định

Di tích Pác Lùng – Ký Làng

Pác Lùng, Ký Làng là một địa điểm thuộc thôn Nà Han, xã Tri Phương, huyện Tràng Định. Nơi đây ngày 11/4/1938 đã diễn ra xây dựng Chi bộ Đảng Cộng sản tiên phong của Tràng Định dưới sự chủ trì của chiến sỹ Hoàng Văn Thụ .

Hang Cốc Mười

Hang Cốc Mười ở thôn Nà Han, xã Tri Phương, Tràng Định là cơ sở In ấn tài liệu và là khu vực hoạt động giải trí bí hiểm của chi bộ Phi Mỹ những năm trước cách mạng tháng Tám. Sau khi xây dựng ( 4 – 1938 ) và đi vào hoạt động giải trí, chi bộ Phi Mỹ đã đặt cơ sở In tại hang Cốc mười do chiến sỹ Quốc Bình ( Giáo Lợi ) đảm nhiệm. Toàn bộ tài liệu, báo chí truyền thông, truyền đơn, văn bản hoạt động giải trí của chi bộ Phi Mỹ đều từ cơ sở này mà ra .

Đồn Pò Mã

Ngày nay dấu tích đồn Pò Mã ở xã Quốc Khánh, Tràng Định ngoài những mảng chân tường và vết nền, móng xây bằng đã hộc. Năm 1934 – 1935, nhằm mục đích đối phó tích cực đối phó với trào lưu cách mạng Tràng Định, đồng thời ngăn ngừa tác động ảnh hưởng của cách mạng quốc tế vào Nước Ta, thực dân pháp đã ráo riết kiến thiết xây dựng mạng lưới hệ thống đồn bốt sum sê khắp vùng giáp biên. Đồn Pò Mã được kiến thiết xây dựng trong thời kỳ này .

Khu du lịch sinh thái cộng đồng Hữu Liên

Là điểm nối giữa hai huyện Hữu Lũng – Bắc Sơn với tuyến giao thông vận tải liên huyện khá hoàn hảo, ngoài sự phong phú về sinh học của khu bảo tồn vạn vật thiên nhiên vương quốc, đến với xã Hữu Liên những bạn sẽ được mày mò mô hình du lịch sinh thái xanh và du lịch mày mò cảnh sắc tự nhiên .
Không chỉ phong phú về sinh cảnh với khu rừng đặc dụng quí hiếm, những hang động núi đá và thác nước hùng vĩ, Hữu Liên còn là điểm du lịch sinh thái xanh, hội đồng mê hoặc với nhiều giá trị về di tích lịch sử lịch sử dân tộc, văn hóa truyền thống, tiệc tùng và những game show dân gian. Dạo quanh xã Hữu Liên, điển hình nổi bật giữa những thung lũng lúa nước phẳng phiu là những nếp nhà sàn thoáng đãng, thoáng mát nằm lưng chừng mây núi của rừng già tựa như một bức họa thủy mặc làm say đắm lòng người .

Đền Bắc Lệ

Đền Bắc Lệ nằm ở huyện Hữu Lũng là một quần thể di tích lịch sử nằm trên một quả đồi giữa khu Nam của Phố Bắc Lệ. Hiện nay vẫn chưa xác lập được đúng chuẩn thời hạn sinh ra của một ngôi đền, tuy nhiên địa thế căn cứ vào hai văn bia còn ( 1919 và 1933 ) đền Bắc Lệ từ đầu thế kỷ XX đến nay đã trải qua 5 lần tu sửa tôn tạo. Theo văn bia khắc năm Khải Định thứ 4 ( 1919 ) thì trước đó đền chỉ là một am thờ nhỏ, hay bị hỏa hoạn, sau đó nhân dân đã cung tiến kiến thiết xây dựng thành một ngôi nhà 3 gian gồm 3 cung : Đệ Nhất – Đệ Nhị – Đệ Tam ( cung cấm ) ngôi đền mang bóng hình nghệ thuật và thẩm mỹ kiến trúc điêu khắc Trung quốc. Trong đợt thay thế sửa chữa lần 2 ( 1933 ) và lần 3 ( 1940 ) ngôi nhà 3 gian cũ đuợc quay lại và xay thêm cung Đệ Tam ở phía sau. Một cổng Tam quan to cao được kiến thiết xây dựng ở phía ngoài Tam cấp lên đền. Sau đó do những điều kiện kèm theo, nguyên do khác đền Bắc Lệ còn qua một số ít lần thay thế sửa chữa .
Tuy trải qua nhiều lần trùng tu, nhưng ngôi đền lúc bấy giờ vẫn giữ được hình dáng truyền thống, diện mạo đền lúc bấy giờ ngoài đền chính còn có 1 số ít gian thờ khác, bên phía mặt tiền của đền là một gian nhà nhỏ khoảng chừng 10 m², thờ Chầu Bé Bắc Lệ, phái trước bên trái phía Đông Bắc của của mặt chính diện đền có một bàn thời Ngũ Hổ ngoài trời. Đền chính vẫn nằm trên vị trí cũ, đó là một dãy nhà 3 gian xây bằng gạch lợp ngói tây, cột gỗ, ba gian nhà này đồng thời là 3 cung, diện tích quy hoạnh 126 m² .
Mặc dù đã bị thất lạc nhiều tuy nhiên đền vẫn giữ được 1 số ít di vật cổ và thêm những hiện vật mới được cung tiến. Hiện nay đền có 19 pho tượng lớn nhỏ hầu hết bằng vật liệu gỗ, nhiều y môn sặc sỡ treo trên những lối đi có hai văn bia và nhiều hoành phi câu đối .
Cũng giống như bất kể một đền thờ Mẫu nào đền Bắc Lệ thời Công Đồng, Tứ Phủ, thờ tổng thể những vị Chư Linh ở bốn miền Vũ Trụ, thế nhưng ở đây đặc biệt quan trọng coi trọng những vị thần linh gắn liền với địa phương như Mẫu Thượng Ngàn, Chầu Bé, Cô Gái … những vị thần phân phối ban phát của cải vô biên nơi núi rừng cho con người, và trở thành hình tượng của sự sống vĩnh hằng. Chầu Bé theo ý niệm của người dân ở đây, vốn là người có thật quê quán ở Bắc Lệ. Tại đây Chầu Bé hoàn toàn có thể đại diện thay mặt Mẫu để thực thi những ý đồ phát minh sáng tạo của những Mẫu .
Bên cạnh Trung tâm là Mẫu còn có những thần linh hóa thân của Mẫu như Ngũ Vị Tôn Ông, Tứ Phủ Chầu Bà, Tứ Phủ Quan Hoàn, Cô, Cậu .. được biểu lộ qua việc bài di tích lịch sử. Lễ hội chính của đền Bắc Lệ được tổ chức triển khai vào ngày 20 tháng 9 âm lịch hàng năm. Việc tế lễ, rước sách tổ chức triển khai rất linh đình, lôi cuốn một số lượng phần đông người dân tham gia .