Lễ hội Chử Đồng Tử – Tiên Dung: Giữ hồn xưa cho văn hoá đồng bằng sông Hồng

Hà Nội: Tìm phương án tu bổ đình Chử Xá nơi thờ Đức Thánh Chử Đồng Tử

Mảnh đất Văn Đức vốn xuất tích là quê nhà của Đức Thánh Chử Đồng Tử, ngôi đình thờ ( vốn được cho là ngôi nhà, nơi ông sinh ra và lớn lên được dân làng dựng làm đền thờ sau khi ông mất ) ít được hành khách thập phương biết đến .

*Nơi lưu giữ dấu tích huyền thoại

Xuôi theo bờ đê tả sông Hồng cách TP. Hà Nội chừng 20 km, hành khách sẽ tới vùng đất Khoái Châu có 2 ngôi đền Đa Hòa ( xã Bình Minh ) và đền Hóa ( xã Dạ Trạch ). Đây là nơi còn lưu giữ những dấu tích mang đậm lịch sử một thời về thiên tình sử lãng mạn của một trong ” tứ bất tử ” của thần linh đất Việt : Chử Đồng Tử – Tiên Dung .
Tương truyền, đền Đa Hòa là nơi mở màn của tình yêu giữa công chúa Tiên Dung đài các và chàng đánh cá nghèo Chử Đồng Tử. Chuyện tình duyên giữa hai con người ở hai thực trạng trái chiều đã mãi trở thành tình yêu đích thực, vượt lên toàn bộ không phân biệt ranh giới giàu nghèo, đẳng cấp và sang trọng. Mối tình Chử Đồng Tử – Tiên Dung đã dệt nên câu truyện tình yêu rực rỡ, mãi là lịch sử một thời đẹp vang vọng mãi đến muôn đời sau .

Lễ hội Chử Đồng Tử

Đền Đa Hòa sau này được tiến sỹ Chu Mạnh Trinh, người làng Phú Thị, tổng Mễ Sở, phủ Khoái Châu ( nay thuộc xã Mễ Sở, huyện Văn Giang ) hoạt động nhân dân công đức, thiết kế xây dựng trên nền một ngôi đền cổ. Không những lưu giữ một huyền tích mang đậm giá trị nhân văn, đền Đa Hòa còn là một khu công trình kiến trúc rực rỡ thời Nguyễn. Ngôi đền gồm 18 nóc nhà lớn, nhỏ với tổng diện tích quy hoạnh hơn 18 nghìn mét vuông .
Đứng từ trên đê cao nhìn xuống, 18 nóc nhà mang mẫu mã con thuyền mũi cong, được đỡ bởi 2 con vật mặt rồng, mình sư tử giống18 con thuyền đang quần tụ dập dềnh trên sóng nước. Hình ảnh này tái hiện cảnh đoàn thuyền của Tiên Dung công chúa đang du ngoạn trên bến sông thuở nào. Đền Đa Hòa đã được Nhà nước xếp hạng di tích lịch sử lịch sử vẻ vang văn hóa truyền thống năm 1962 .

Còn ngôi đền Hóa thờ ba nhân vật trong truyền thuyết, gồm Chử Đồng Tử cùng nhị vị phu nhân là công chúa Tiên Dung và công chúa Tây Sa. Tương truyền đền được xây trên nền thành quách sau khi khi ba vị hóa về trời. Đền nằm cạnh đầm Dạ Trạch xưa, có kết cấu chính từ ngoài vào trong gồm có lầu chuông, hồ bán nguyệt, điện thờ gồm ba tòa nhà.

Toàn bộ nội thiết kế bên ngoài, kiến trúc toát lên nét cổ kính, rất linh. Du khách đến thăm quan sẽ thấy trong đền có hình ảnh chiếc nón và cây gậy, là hai vật Chử Đồng Tử dùng để cứu nhân độ thế. Trong đền còn có tượng con cá chép, gọi là ông ” Bế ” ( Bế ngư thần quan ) hình cá chép vàng hóa rồng. Đền Hóa đã được công nhận là di tích lịch sử lịch sử vẻ vang văn hóa truyền thống vương quốc năm 1988 .
* Tái hiện nét đẹp văn hóa truyền thống xưa
Lễ hội Chử Đồng Tử – Tiên Dung được tổ chức triển khai 3 năm một lần theo quy mô hàng tổng xưa. Diễn ra từ ngày 15 đến ngày 17/3, lễ hội năm nay được tổ chức triển khai với quy mô hàng tổng với sự tham gia của 9 làng ( thuộc tổng Mễ xưa ) của 2 xã Bình Minh ( Khoái Châu ) và Mễ Sở ( Văn Giang ) .

Các hoạt động của lễ hội không chỉ lưu truyền, lan tỏa câu chuyện huyền thoại về một tình yêu đẹp của chàng trai nghèo Chử Đồng Tử và công chúa Tiên Dung, con gái Vua Hùng thứ 18, mà còn giáo dục truyền thống hiếu thảo, tình cảm nhân văn và lòng nhân ái cho các thế hệ sau. Lễ hội cũng thể hiện khát vọng của nhân dân cầu cho mưa thuận, gió hòa để cấy cày thuận lợi, xóm làng yên vui, ấm no và hạnh phúc.

Điểm nhấn của lễ hội là lễ rước nước từ sông Hồng mang về đền theo hình thức du thuyền. Mỗi chiếc thuyền rước nước có khoảng chừng 50 người gồm có những đội tế, múa rồng, khiêng kiệu. Người đại diện thay mặt cho dân làng lấy nước là cụ cao niên mẫu mực trong làng .
Đám rước uy nghi, rồng vàng đứng vị trí số 1 ; hội rước cờ, trống, phường bát âm, múa sinh tiền, kiệu long đình, kiệu choé nước, kiệu đặt nón gậy, kiệu ” Bế ngư thần quan “, ba kiệu rước Chử Đồng Tử và 2 vị phu nhân là Tiên Dung công chúa và Tây Sa công chúa đi sau. Đoàn thuyền được trang trí cờ hoa, sắc màu rực rỡ tỏa nắng, tiếng trống, tiếng nhạc âm vang cả khúc sông tái hiện lại cảnh nàng Tiên Dung đi du ngoạn trên sông thuở nào .
Sau khi lấy nước sông Hồng về, những kiệu quay trở lại đền Hóa lễ thánh. Đi đầu là hai bô lão cùng hai nam, hai nữ dâng nước vào đền. Lễ rước nước là một hoạt động và sinh hoạt văn hoá dân gian, bộc lộ tín ngưỡng cầu may của nhà nông. Hoạt động này biểu lộ lòng mong mỏi của người nông dân về một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu .

Source: https://evbn.org
Category: Lễ Hội