Thành cổ Quảng Trị – Di tích quốc gia đặc biệt của Việt Nam
Thành cổ Quảng Trị
Thành cổ Quảng Trị – Di tích vương quốc đặc biệt quan trọng của Nước Ta tọa lạc ở TT thị xã Quảng Trị, tỉnh Quảng Trị. Thành cổ Quảng Trị là khu công trình thành luỹ quân sự chiến lược và là lỵ sở của triều đình nhà Nguyễn trên địa hạt Quảng Trị. Đây cũng là TT tỉnh lỵ Quảng Trị thời thuộc Pháp và chính quyền sở tại miền Nam. Đặc biệt, trong cuộc tổng tấn công và nổi dậy năm 1972 Thành cổ được cả quốc tế biết đến qua đại chiến 81 ngày đêm giữ thành đầy quyết liệt .
Ngày nay, Thành Cổ trở thành điểm thăm quan không hề bỏ lỡ mỗi khi du lịch Quảng Trị, đây được coi là nghĩa trang không nấm mồ, là ngôi mộ chung của những người lính Thành Cổ đã ngã xuống vì quê nhà vì sự tự do thống nhất quốc gia .
Theo tài liệu thì vào đầu thời Gia Long, thành Quảng Trị được kiến thiết xây dựng tại phường Tiền Kiên ( Triệu Thành – Triệu Phong ), đến năm 1809, vua Gia Long cho dời đến xã Thạch Hãn ( tức vị trí ngày này, thuộc phường 2, thị xã Quảng Trị ) 1. Ban đầu thành được đắp bằng đất, tới năm 1837 vua Minh Mạng cho xây lại bằng gạch. Thành có dạng hình vuông vắn, chu vi tường thành là hơn 2000 m, cao hơn 4 m, dưới chân dày hơn 12 m, bao quanh có mạng lưới hệ thống hào, bốn góc thành là 4 pháo đài trang nghiêm nhô hẳn ra ngoài .
Thành được xây theo lối kiến trúc thành trì Việt Nam với tường thành bao quanh hình vuông được làm từ gạch nung cỡ lớn; kết dính bằng vôi, mật mía và một số phụ gia khác trong dân gian. Thành trổ bốn cửa chính ở các phía Đông, Tây, Nam, Bắc.
Trong những năm 1809 – 1945 nhà Nguyễn lấy làm thành lũy quân sự chiến lược và trụ sở hành chính. Từ năm 1929, Pháp thiết kế xây dựng thêm nhà lao ở đây và biến nơi đây thành nơi giam giữ những những người có quan điểm chính trị trái chiều .
Tại nơi đây đã có những trận đánh lớn trong thời kỳ cuộc chiến tranh Nước Ta trong những năm 1968, 1972. Sau chiến dịch Thành Cổ “ mùa hè đỏ lửa ” 1972 hàng loạt Thành Cổ gần như bị san phẳng ; chỉ còn sót lại một cửa hướng Đông tương đối nguyên hình và vài đoạn tường thành cùng giao thông vận tải hào bên ngoài chi chít vết bom đạn .
Trở về mùa hè năm 1972, tại Thành Cổ khoảng chừng 328.000 tấn bom đạn của giặc Mỹ đã dội xuống mảnh đất này, ngày cũng như đêm, trời và đất Quảng Trị đỏ rực một màu của máu và lửa, không một nhành cây, một cành hoa hay một ngọn cỏ nào hoàn toàn có thể sống được. Trong lịch sử cuộc chiến tranh quốc tế, chưa hề có một cuộc hành quân nào mà tiềm năng đa phần chỉ đánh vào một tòa Thành Cổ và thị xã Quảng Trị rộng chưa đầy 3 km2, khiến đối phương hoàn toàn có thể kêu gọi một lực lượng hải, lục, không quân đông và sử dụng một khối lượng chất nổ khổng lồ như vậy .
Để bảo vệ Thành cổ, hàng vạn Anh hùng, Liệt sĩ đã anh dũng ngã xuống, đem theo tuổi thanh xuân, đem theo bao ước nguyện hóa thân vào lòng đất. Xương máu của các anh đã hóa thân trong từng tấc đất, ngủ sâu trong lòng đất mẹ Quảng Trị.
Trong thập niên 90 của thế kỷ 20, Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Quảng Trị cho tôn tạo lại thành để làm di tích. Phục chế vài đoạn tường thành, làm lại bốn cổng chính, ngay TT thành được xây một đài tưởng niệm hình thành ngôi mộ chung cho hàng ngàn chiến sỹ ghi dấu ấn 81 ngày đêm năm 1972. Góc phía tây nam dựng lên một ngôi nhà Hiện đại làm kho lưu trữ bảo tàng. Tại kho lưu trữ bảo tàng Thành cổ Quảng Trị vẫn còn có những di vật, và những bức thư bộ đội gửi vĩnh biệt mái ấm gia đình trong thời hạn xảy ra trận đánh này .
Toàn bộ đường dẫn vào di tích và mặt đất bên trong Thành Cổ được tráng xi-măng chừa ô trồng cỏ. Thành Cổ được người dân trong vùng xem là “ Đất Tâm Linh ” vì nơi đây bất kể tấc đất nào cũng có bom đạn và máu xương những binh sĩ hai bên .
Ngôi mộ tập thể được phong cách thiết kế theo ý niệm triết lý âm khí và dương khí mang ý nghĩa thâm thúy là để siêu thoát cho linh hồn những người đã khuất. Dưới chân nấm mồ được đắp theo hình bát giác tượng trưng cho bát quái, bốn lối bậc cấp đi lên tượng trưng cho tứ tượng, tầng dâng hương là tầng lưỡng nghi. Bên trên là mái đình Việt cách điệu, trên mái đình là bình thái cực. Có 81 bậc thang đi lên tượng trưng cho 81 ngày đêm chiến đấu ở thành cổ Quảng Trị .
Đến với Thành cổ Quảng Trị hôm nay không chỉ nhìn lại dấu vết của một số đoạn thành, lao xá, các cổng tiền, hậu, tả, hữu mà là một bảo tàng sống về ý chí và sức mạnh của chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam trong thời đại mới. Mỗi tấc đất nơi đây thấm đẩm máu xương của biết bao người con yêu quý trên mọi miền Tổ quốc vì một lý tưởng cao đẹp đó là độc lập dân tộc, thống nhất Tổ quốc. Chính vì vậy, Thành cổ trở thành mảnh đất thiêng, nơi hội tụ tình cảm của chiến sỹ, đồng bào cả nước.
Phía tây Thành Cổ, song song con đường từ cửa hữu của thành ra thẳng bờ sông Thạch Hãn là một khu vui chơi giải trí công viên, trung tâm vui chơi quảng trường to lớn, nối tiếp quần thể di tích Thành Cổ – sông Thạch Hãn ; gồm những khuôn khổ chính như tháp chuông, nhà thả hoa đăng hai bên bờ sông .
Tháp chuông được khánh thành vào ngày 29-4-2007 ; chuông được đánh vào những dịp nghỉ lễ, ngày rằm … vọng tưởng linh hồn những liệt sĩ. Quả chuông đồng có chiều cao 3,9 mét, đường kính 2,15 mét, khối lượng gần 9 tấn, được treo trên tháp có chiều cao gần 10 mét .
Thành cổ Quảng Trị nơi tôn vinh, tri ân cho những anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống vì sự độc lập tự do của Tổ quốc về sự vĩnh cửu của dân tộc bản địa. Nơi đây mãi mãi là địa chỉ đỏ để giáo dục truyền thống lịch sử yêu nước niềm tin quật cường kiên trung của cả một dân tộc bản địa anh hùng cho những thế hệ ngày hôm nay và tương lai .
Source: https://evbn.org
Category: Địa Danh