Biển hồ Pleiku: Di tích thắng cảnh hùng vĩ

Một trong những danh lam thắng cảnh độc đáo của thành phố Pleiku là Biển Hồ (người dân địa phương gọi là Ia Nueng). Biển Hồ vốn là miệng núi lửa cũ đã tắt cách đây khoảng 200 ngàn năm. Cùng với núi Hàm Rồng (Chư HDrông) ở phía Nam Pleiku, Biển Hồ tạo cho Pleiku một một nét riêng hiếm có.

Ông Nguyễn Văn Hòa – Phó Giám đốc Trung tâm Văn hóa thể thao thành phố Pleiku cho biết : Biển Hồ có diện tích quy hoạnh khoảng chừng 250 ha và có độ cao khoảng chừng 800 m so với mực nước biển. Hồ nằm gọn giữa những dãy đồi núi thấp và rừng thông được trồng xung quanh. Trong đó có một doi đất vươn ra lòng hồ như một bán đảo. Nơi đây hoàn toàn có thể nhìn thấy toàn cảnh Biển Hồ. Biển Hồ được người dân Jrai xem như con mắt xanh nhìn lên trời cao. Có người còn cho đây là viên ngọc bích quý giá của Pleiku, giữ vai trò là lá phổi xanh điều hòa khí hậu của khu vực .
Ngày 16/11/1988, Biển Hồ vinh dự được Bộ Văn hóa – tin tức ( nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ) công nhận là Di tích thắng cảnh cấp Quốc gia. Biển hồ được Tổ chức Kỷ lục Nước Ta xét, bầu chọn là một trong 5 hồ đẹp nhất Nước Ta. Có nhiều truyền thuyết thần thoại của người Jrai về Biển Hồ với biết bao sự ly kỳ và buồn thương. Truyền thuyết kể rằng : Biển Hồ ( Ia Nueng ) xưa là bến nước chung, nước rất xanh trong. Một hôm, trên đường đi đến bến lấy nước, Yă Pôm và Yă Chao phát hiện một con heo trắng rất đẹp. Yă Chao đã bắt con heo về nuôi. Hàng ngày chăm nom, cho heo ăn những thức ăn ngon nhưng heo không ăn gì. Một lần, Yă Chao mang những chiếc bầu đi xuống bến Ia Nueng lấy nước về, có dính những hạt cát trắng, thì tự nhiên chú heo con đã liếm hết những hạt cát trắng ấy một cách ngon lành. Sau này, Yă Chao cứ đi lấy cát về cho heo ăn và lớn nhanh như thổi. Sau 3 lần trăng tròn, chú heo trắng lớn bằng con trâu to và khiến cho dân làng kinh ngạc. Khi ấy, dân làng làm nhà rông mới và sai người đi tìm một con heo to để cúng Yàng và làm lễ ăn mừng. Tìm kiếm khắp nơi nhưng không thấy con heo to như già làng mong ước nên trở lại nhà Yă Chao xin bắt con heo trắng này để cúng. Yă Chao nhất quyết phủ nhận, dù phải đổi bao nhiêu gia tài. Nhưng sau cuối dân làng đã quyết bắt con heo này về cúng Yàng và chia đều thịt cho dân làng. Yă Chao nhất quyết không nhận thịt và thề rằng : “ Nếu tôi ăn thịt này thì đất sẽ động, Ia Nueng sẽ sụp lở ”. Nhưng đứa cháu của Yă Chao thấy thịt ngon đòi ăn và khóc cả ngày đêm nên bà không cầm được lòng mà phải cho đứa cháu ăn thịt heo trắng. Bỗng chốc, núi rừng rung chuyển, nhà cửa ngã nghiêng, vùi lấp cả dân làng. Hai bà cháu Yă Chao chạy nhưng không kịp, nên bị nước nhấn chìm, biến thành tượng đá dưới đáy hồ .

Cũng có truyền thuyết rằng: Đã từ xưa lắm, đây đã là nơi có cây cối xanh tốt quanh năm, chim muông nhiều vô kể. Nhưng từ trên trời nhìn xuống, Yang vẫn thấy ở đây có phần buồn tẻ. Để tạo nên không khí vui tươi, Yang cho chị em Yă Nâm và Yă Chao xuống lập làng và giao hẹn: già làng và những người uy tín trong làng phải kiêng thịt heo, nếu không tuân theo thì cả làng sẽ bị trừng phạt.

Yă Nâm lập làng lớn, còn Yă Chao lập làng nhỏ. Một hôm, trai làng vào rừng săn bắn, đến chân chí Teh ( núi Đất ), họ thấy một con heo rừng rất to, có bộ lông trắng muốt từ đâu chạy tới bèn giương ná bắn chết rồi đem về làng nướng cho con cháu ăn. Trong lúc nướng thịt, vì Yă Nâm và Yă Chao lấy tay lật thịt, nên mỡ heo tứa ra, làm tay hai người bị bỏng. Họ vội đưa tay lên miệng thấm nước bọt. Từ trên cao nhìn xuống thấy cảnh này, Yang vô cùng tức giận, ông liền cho thần Lửa xuống vùi cả hai làng vào trong lòng đất, tạo thành Biển Hồ ngày này .
Ngoài những thần thoại cổ xưa trên, khoa học cũng đã chứng tỏ sự hiện hữu của lớp dân cư tiên phong ở Biển Hồ tối thiểu là thời Tiền sử. Nhiều cuộc tìm hiểu, nghiên cứu và điều tra của những nhà khoa học đã xác lập, có một di tích khảo cổ học ở góc đông – nam hồ nước. Đáng chú ý quan tâm là, năm 1993, Viện Khảo cổ học Nước Ta đã phối hợp với Sở Văn hóa thông tin Gia Lai triển khai khai thác di tích này. Tại đây đã khai thác 50 mét vuông, thu được 300 di vật đá, gần 4.000 mảnh tước được tách ra từ quy trình chế tác công cụ, hàng vạn mảnh gốm trong một tầng văn hóa truyền thống nguyên vẹn. Kết quả khai thác di chỉ Biển Hồ và điều tra và nghiên cứu những di chỉ hiện biết ở Gia Lai, lần tiên phong những nhà khoa học đưa ra giả thuyết cho rằng có năng lực tìm thấy một văn hóa truyền thống khảo cổ mới – Văn hóa Biển Hồ trên đất Tây Nguyên .

Với những giá trị cả về khoa học và với vẻ đẹp tự nhiên quyến rũ của Biển Hồ đã tạo nên nhiều cảm xúc cho mọi người khi chiêm ngưỡng thắng cảnh này. Nhiều văn nghệ sĩ trên các lĩnh vực văn thơ, nhạc họa, nhiếp ảnh…đã có rất nhiều tác phẩm đặc sắc về chủ đề Biển Hồ. Tuấn Kiệt có bài hát “Đến với Biển Hồ”, Nhạc sĩ Nguyễn Cường trong “Đôi mắt Pleiku”…

Là một hồ tự nhiên, có diện tích quy hoạnh rộng, nên Biển Hồ được sử dụng làm nguồn nước ship hàng cho đời sống của nhân dân thành phố Pleiku. Vì thế, để bảo vệ nhu yếu về bảo đảm an toàn vệ sinh nguồn nước này, những hoạt động giải trí vui chơi cũng như đánh bắt cá thủy hải sản trên hồ phải bị hạn chế. Sau khi du lịch thăm quan thắng cảnh này, hành khách tham gia những hoạt động giải trí vui chơi, chiêm ngưỡng và thưởng thức nhà hàng mang truyền thống của địa phương ở khu vực xung quanh hồ và những vùng lân cận .
Mặt khác, địa thế căn cứ vào Quy hoạch chi tiết cụ thể thiết kế xây dựng Khu lâm viên Biển Hồ đã được Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Gia Lai phê duyệt vào năm 2006 và Đồ án điểu chỉnh quy hoạch chung thành phố Pleiku đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 …, với sự góp vốn đầu tư đúng mức, thì chắc như đinh thắng cảnh Biển Hồ nói riêng và khu vực Biển Hồ nói chung sẽ có nhiều khởi sắc, tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ, xứng danh với với vị trí, với giá trị của Biển Hồ cũng như cung ứng những nhu yếu của nhân dân và hành khách thập phương khi đến thưởng ngoạn Biển Hồ .
Điểm đáng chú ý quan tâm là trước đây ở doi đất như bán đảo của Biển Hồ có Lầu Vọng cảnh để hành khách hoàn toàn có thể nhìn toàn cảnh Biển Hồ và chụp ảnh lưu niệm. Năm 2018, Lầu Vọng cảnh được phá dỡ để thiết kế xây dựng bảo tượng Quan Thế Âm Bồ Tát như ngày hôm nay nhằm mục đích phân phối phần nào nhu yếu tâm linh của nhân dân địa phương và của hành khách .

Công trình bảo tượng Quan Thế Âm Bồ Tát này được Công ty kinh doanh hàng xuất khẩu Quang Đức xây dựng. Được tỉnh đồng ý. Tượng quan thế âm bồ tát bằng đá cẩm thạch trắng, được các nghệ nhân tỉnh Ninh Bình tạc với chiều cao tổng thể 15 mét, phần tượng Phật cao 7 mét, Đài hoa sen cao 3 mét. Đế tượng được ốp đá theo hình bát giác cao 5 mét. Trong thời gian qua nhân dân và du khách đến tham quan, chiêm bái với một sự kính trọng và niềm tin thiêng liêng; đồng thời cũng là một công trình tạo điểm nhấn quan trọng của thắng cảnh Biển Hồ.

Cùng với những khu vực du lịch trong thành phố như Quảng trường Đại đoàn kết với tượng đài Bác Hồ với những dân tộc bản địa Tây Nguyên, Bảo tàng Hồ Chí Minh – Trụ sở Gia Lai và Kon Tum, Bảo tàng tỉnh, Công viên Văn hóa Đồng Xanh, Công viên Hồ Diên Hồng, Di tích Lịch sử văn hóa truyền thống Nhà Lao Pleiku, Đền tưởng niệm Hội Phú, Chùa Minh Thành … cùng nhiều địa điểm khác của Pleiku và tỉnh Gia Lai, kỳ vọng rằng thắng cảnh Biển Hồ cũng sẽ tạo nên những ấn tượng thâm thúy, để lại những kỷ niệm xinh xắn trong lòng hành khách khi đến với phố núi Pleiku .

Thanh Hương

Source: https://evbn.org
Category: Địa Danh