Di tích lịch sử cách mạng “Nhà cao cẳng” số 18 Lê Lợi Vũng Tàu
Nhà cao cẳng rộng 160 mét vuông, và sở dĩ có tên gọi như vậy vì phía dưới ngôi nhà là hàng 4 dãy cột đá, mỗi cột cao 2,2 m, cạnh vuông 40 cm như đôi chân chống đỡ ngôi nhà. Nhà được kiến thiết xây dựng theo kiến trúc kiểu nhà nghỉ khác biệt, có hàng rào, sân vườn bao quanh. Nhà được chia thành 2 khu : khu nhà chính và khu nhà phụ .
Khu nhà chính gồm 2 tầng, tầng trệt là dãy cột trụ chống đỡ cả ngôi nhà. Tầng lầu là nơi ở chính của ngôi nhà, được phong cách thiết kế 2 mặt trước và sau có cầu thang lên xuống, xây thoai thoải từ phía ngoài trời dẫn lên lầu. Bên trong có một sảnh lớn dùng để tiếp khách và các phòng nhỏ dùng để nghỉ ngơi. Ở các phòng đều có hành lang cửa số hướng ra khu vườn, tạo nên một khoảng trống yên bình. Mái nhà được lợp bằng ngói tây, tựa như mái nhà của dân tộc bản địa Thái, mái dốc xuống ở 4 phía, 2 phía đầu hồi đều có tam giác nhỏ để đón gió chống nóng. Khu nhà phụ là gian nhà rộng 2,25 m, mái ngang 6 m dùng làm căn phòng nhà bếp và lối dẫn lên nhà chính .
“ Nhà cao cẳng ” được ông Deloudet, Công chức, Sĩ quan người Pháp thao tác ở TP HCM cho kiến thiết xây dựng triển khai xong vào khoảng chừng năm 1949. Ngôi nhà được xây để ông cùng vợ là bà Chau Chon làm nơi nghỉ mát ở Vũng Tàu. Xung quanh khu vực “ Nhà cao cẳng ” có nhiều biệt thự cao cấp và khu nghỉ mát, hướng ra bờ biển, bảo mật an ninh được kiểm tra rất khắt khe .
Năm 1950, ông Deloudet về Pháp, ngôi nhà trở thành gia tài của bà Chau Chon. Đến năm 1951, bà bán ngôi nhà này cho kỹ sư nông nghiệp Nguyễn Văn Chiến. Năm 1952, ông Ba Trà, công nhân một nhà máy sản xuất nước ở Bà Rịa được giao trách nhiệm trông coi “ Nhà cao cẳng ”. Ông là một người nhiệt tình tham gia vào các trào lưu cách mạng của Đảng bộ ; ông nhiều lần bị giặc bắt, được thả và luôn nằm trong tầm ngắm của quân địch. Với ý thức yêu nước, tại Vũng Tàu, ông nhanh gọn liên kết với Đảng và liên tục làm cơ sở bí hiểm cho các cán bộ hoạt động giải trí cách mạng .
Lợi dụng sự không cẩn thận, thiếu cẩn trọng của địch, trong thời hạn từ năm 1956 – 1959, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bà Rịa-Long Khánh đã biến “ Nhà cao cẳng ” và các biệt thự nghỉ dưỡng xung quanh thành cơ sở cách mạng, làm nơi ăn, chốn ở, nơi đi lại hoạt động và sinh hoạt hội họp của các chiến sỹ chỉ huy trào lưu cách mạng .
Tại đây, dưới sự chỉ dẫn dắt của chiến sỹ Năm An Chi, trào lưu cách mạng trong quần chúng nhân dân tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ và sâu rộng. Trong các năm 1956, 1957, nhiều cuộc họp bí hiểm diễn ra tại “ Nhà cao cẳng ”. Trong cuộc họp, nhiều chủ trương của Đảng được tiến hành, kịp thời bám sát tình hình, thôi thúc trào lưu cách mạng địa phương tăng trưởng .
Trong tháng 3 và tháng 4 năm 1959, chính tại nơi đây, Thường vụ Tỉnh ủy đã tổ chức triển khai cuộc họp với Huyện ủy Vũng Tàu nhằm mục đích kiểm tra công tác làm việc học tập Nghị quyết 15 của Trung ương Đảng và tiến hành những Chỉ thị của Đảng bộ liên tỉnh miền Đông ; chương trình hoạt động trào lưu quần chúng nhân dân chống luật 10/59 của chính quyền sở tại Ngô Đình Diệm .
Ông Võ Quý Khanh cho biết, hiện tại di tích lịch sử cách mạng “ Nhà cao cẳng ” nằm trong khuôn viên của Cục Hải quan TP.Vũng Tàu và do đơn vị chức năng này quản trị. Phần lớn kiến trúc ngôi nhà vẫn được giữ nguyên vẹn. Do chỉ sống sót trong thời hạn ngắn của thời kỳ đầu kháng chiến chống đế quốc Mỹ nên các hiện vật không được lưu lại. Năm 1991, “ Nhà cao cẳng ” được Bộ VHTT công nhận là di tích lịch sử cách mạng .
Bài, ảnh : BẢO NGỌC
Báo Bà Rịa – Vũng Tàu
5/5 – ( 1 bầu chọn )
Source: https://evbn.org
Category: Địa Danh