Giao dịch chênh lệch hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán trên thị trường chứng khoán

Bài viết bàn về việc bảo vệ quyền lợi cho nhà đầu tư khi thanh toán giao dịch chênh lệch hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán trên đầu tư và chứng khoán .

1. Hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán

Hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán là những thỏa thuận hợp tác mua hoặc bán giá trị tiêu chuẩn của một chỉ số chứng khoán ở một mức giá xác lập vào một ngày trong tương lai. Đối tượng mua và bán là chỉ số chứng khoán, sử dụng những biến hóa của chỉ số chứng khoán làm tiêu chuẩn. Hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán được giao dịch thanh toán bù trừ chứ không phải bằng cách giao thực những CP cơ bản. Chỉ số chứng khoán là sự phản ánh tổng lực dịch chuyển của thị trường, được sử dụng để nghiên cứu và phân tích và Dự kiến dịch chuyển giá CP trong tương lai cho những nhà đầu tư, hoặc để phân phối cơ sở cho những quyết định hành động góp vốn đầu tư. Như vậy, đây là loại hợp đồng tương lai đặc biệt quan trọng bởi cách theo dõi giá trị của một chỉ số cơ bản .
Hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán là một trong những công cụ góp vốn đầu tư được sử dụng tích cực nhất trên toàn quốc tế. Đặc điểm của hợp đồng tương lai là loại hợp đồng đã được chuẩn hóa ( những lao lý của hợp đồng đều được chuẩn hóa về pháp luật, giá trị, khối lượng của chỉ số chứng khoán ), giúp giảm rủi ro đáng tiếc và tăng tính thanh toán .
Thị phần chứng khoán phái sinh tại Nước Ta chính thức được Open ngày 10/8/2017, tại Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HN, khai trương mở bán phiên thanh toán giao dịch tiên phong vào lúc 8 h45. Có 4 mã hợp đồng tương lai trên chỉ số VN30 được niêm yết, đó là : VN30F1708, VN30F1709, VN30F1712, VN30F1803 .

2. Giao dịch chênh lệch giá của hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán

Các kế hoạch thanh toán giao dịch trên thị trường kinh tế tài chính dần được nhiều mẫu mã hóa với sự sinh ra của hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán. Hợp đồng tương lai là mẫu sản phẩm phái sinh đơn thuần nhất cho nhà đầu tư làm quen trong toàn cảnh đầu tư và chứng khoán phái sinh là một thị trường mới. Với chỉ số CP làm gia tài cơ sở, hợp đồng tương lai cho phép nhà góp vốn đầu tư nắm giữ vị thế mua / bán với một rổ CP thay vì từng loại CP và khó nắm giữ đúng tỷ suất từng mã chứng khoán tựa như như rổ CP của chỉ số, nhờ đó cũng giảm thiểu những ngân sách thanh toán giao dịch phát sinh .
Trong thị trường vốn, những kế hoạch thanh toán giao dịch thường được chia thành những kế hoạch thông tin, kỹ thuật và nhiễu. Hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán có những kế hoạch thanh toán giao dịch độc lạ như phòng ngừa rủi ro đáng tiếc và kinh doanh thương mại chênh lệch giá. Đối với những nhà đầu tư, những kế hoạch thanh toán giao dịch khác nhau tạo ra những quyền lợi và ngân sách khác nhau. Đồng thời, hành vi của nhà đầu tư cũng ảnh hưởng tác động đến chỉ số thị trường và hoạt động giải trí chung của thị trường, từ đó tác động ảnh hưởng đến quyền lợi, ngân sách và rủi ro đáng tiếc tương quan đến kế hoạch thanh toán giao dịch .
Những người thanh toán giao dịch chênh lệch giá hướng tới tiềm năng tìm kiếm doanh thu mà không phải chịu những rủi ro đáng tiếc có tương quan. Nghiệp vụ thanh toán giao dịch chênh lệch ( arbitrage ) được coi là một kế hoạch phi rủi ro đáng tiếc, nếu toàn cảnh thị trường được cho phép mà không làm xô lệch những tham số giả định khởi đầu. Nguyên tắc của kế hoạch này là khai thác lỗi định giá giữa giá hợp đồng tương lai so với giá triết lý. Trong trường hợp giá hợp đồng tương lai chỉ số VN30 Index cao hơn so với giá kim chỉ nan một mức nhất định, nhà đầu tư sẽ triển khai Short ( bán khống ) hợp đồng tương lai, đồng thời mua rổ CP tạo nên chỉ số VN30 Index và ngược lại .
Trong điều kiện kèm theo những tham số giả định không bị xô lệch hay khi thanh toán giao dịch được thực thi tuyệt đối, thì doanh thu của thanh toán giao dịch được cố định và thắt chặt, bất kể là diễn biến của chỉ số VN30 Index hay giá hợp đồng tương lai sau đó đi theo hướng nào. Nhà góp vốn đầu tư chỉ việc nắm giữ đến thời gian đáo hạn để thu doanh thu, hoặc chốt lời ngay khi chênh lệch giảm xuống mức hài hòa và hợp lý. Thực tế, diễn biến giá hợp đồng tương lai chỉ số VN30 Index trên thị trường gần đây đều vượt quá xa mức định giá triết lý, do nhà đầu tư đặt kỳ vọng quá cao vào khuynh hướng tăng của thị trường CP .
Đối với những thanh toán giao dịch đầu tư mạnh phái sinh thuần túy, kỳ vọng đó không sai, nhưng chênh lệch lớn này tạo điều kiện kèm theo cho những thanh toán giao dịch arbitrage. Nhà góp vốn đầu tư thực thi thanh toán giao dịch này hoàn toàn có thể sử dụng vốn vay vì chênh lệch đủ lớn để bù đắp cho cả lãi suất vay đi vay. Do nhà đầu tư mới tham gia thị trường phái sinh ngày càng nhiều và kỳ vọng quá lớn, nên chênh lệch giữa giá thanh toán giao dịch hợp đồng tương lai với mức định giá hài hòa và hợp lý liên tục chênh lệch rất lớn, kích thích những thanh toán giao dịch arbitrage. Giao dịch hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán VN30 trong 4 tháng đầu năm được biểu lộ trong Bảng 1 và Hình 1 .

Bảng 1. Tổng hợp giao dịch hợp đồng tương lai chỉ số VN30 tháng 4/2022

(Nguồn: Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội)

Hình 1: Tổng hợp giao dịch hợp đồng tương lai chỉ số VN30 tháng 4/2022

(Nguồn: Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội)

Tháng 4/2022, giao dịch trên thị trường chứng khoán phái sinh tăng mạnh so với tháng trước. Tổng khối lượng giao dịch hợp đồng tương lai trong tháng đạt 4,053,391 hợp đồng, giá trị giao dịch theo danh nghĩa hợp đồng đạt 591 nghìn tỷ đồng. Tính bình quân, khối lượng giao dịch hợp đồng tương lai trong tháng đạt 202,670 hợp đồng/phiên, tăng 56,68% so với tháng trước, giá trị giao dịch bình quân đạt 29,55 nghìn tỷ đồng, tăng 53,15% so với tháng trước.

Chỉ số VN30 tháng 4/2022 giảm 5,53 % so với tháng trước đó và đạt 1.417,31 điểm tại thời gian cuối tháng. Trong khi đó, thanh toán giao dịch mẫu sản phẩm hợp đồng tương lai VN30 tăng mạnh, khối lượng thanh toán giao dịch trung bình đạt 202.601 hợp đồng / phiên, tăng 56,63 %, giá trị thanh toán giao dịch theo danh nghĩa hợp đồng trung bình đạt 29.483 tỷ đồng, tăng 52,77 % so với tháng trước. Phiên thanh toán giao dịch ngày 26/4/2022 có khối lượng thanh toán giao dịch lớn nhất, đạt 394.782 hợp đồng. Đây cũng là phiên có khối lượng thanh toán giao dịch cao nhất kể từ đầu năm 2022 .
Với khối lượng thanh toán giao dịch lớn và tham vọng của nhà đầu tư cao hoàn toàn có thể dẫn đến việc mạng lưới hệ thống của những sàn thanh toán giao dịch quá tải. Hiệu quả hoạt động giải trí của mạng lưới hệ thống cũng sẽ ảnh hưởng tác động không nhỏ đến những nhà đầu tư. Trong chiều tăng, mạng lưới hệ thống thanh toán giao dịch chậm không phải là yếu tố lớn, nhưng nếu thị trường sụt giảm, nhà đầu tư không bán được, sẽ dẫn đến thua lỗ. Khi thanh toán giao dịch chênh lệch, nhà đầu tư hoàn toàn có thể không gặp nhiều rủi ro đáng tiếc nội tại, nhưng nếu không có kế hoạch đúng và tương thích, cũng hoàn toàn có thể dẫn đến giảm sút doanh thu và gặp rủi ro đáng tiếc mạng lưới hệ thống trên thị trường .

3. Một số giải pháp đảm bảo lợi ích, giảm rủi ro trong giao dịch chênh lệch cho nhà đầu tư khi giao dịch chênh lệch trên thị trường chứng khoán

3.1. Về phía nhà đầu tư

Thứ nhất, cần nhìn nhận kế hoạch cho từng thanh toán giao dịch chênh lệch. Đánh giá kế hoạch thanh toán giao dịch cho thị trường tương lai chỉ số chứng khoán đa phần tương quan đến việc nghiên cứu và phân tích quyền lợi, ngân sách và rủi ro đáng tiếc. Phân tích ngân sách gồm có nghiên cứu và phân tích chiếm hữu vốn và nghiên cứu và phân tích ngân sách ảnh hưởng tác động. Mỗi góc nhìn ( tức là quyền lợi, ngân sách và rủi ro đáng tiếc ) hoàn toàn có thể tác động ảnh hưởng đến doanh thu của kế hoạch thanh toán giao dịch. Hiệu quả của kế hoạch thanh toán giao dịch là chỉ số cơ bản. Nếu những nhà đầu tư chỉ theo đuổi doanh thu cao mà không chăm sóc đến rủi ro đáng tiếc, chiếm hữu vốn và ngân sách tác động ảnh hưởng, họ có năng lực phải đương đầu với rủi ro đáng tiếc lớn và ngân sách cao hơn. Trong khi đó, việc thiếu nhận thức và kiến thức và kỹ năng quản trị rủi ro đáng tiếc hoàn toàn có thể tác động ảnh hưởng đến sự không thay đổi của thị trường và gây ra những dịch chuyển mạnh .
Thứ hai, nhà đầu tư cần xác lập được rõ vị thế của mình trên thị trường dựa trên 2 yếu tố chính là quy mô thị trường và quy mô góp vốn đầu tư của bản thân. Việc xác lập được vị thế này sẽ giúp tránh được những rủi ro đáng tiếc khi tổ chức triển khai kinh doanh thương mại chứng khoán phủ nhận những lệnh đặt vượt mức được cho phép .

3.2. Về phía Ủy ban chứng khoán

Hoàn thiện những pháp luật về ký quỹ trên đầu tư và chứng khoán phái sinh. Các nhu yếu về ký quỹ do những tổ chức triển khai thanh toán giao dịch bù trừ vận dụng cho thành viên. Mức ký quỹ thường được xác lập bằng cách dựa trên những chiêu thức định lượng do những tổ chức triển khai thanh toán giao dịch bù trừ ý kiến đề nghị và được cơ quan quản trị phê duyệt. Hiện nay, những nước sử dụng thông dụng chiêu thức VAR để xác lập tỷ suất ký quỹ cho những mẫu sản phẩm phái sinh, đặc biệt quan trọng so với hợp đồng tương lai chỉ số và trái phiếu chính phủ nước nhà. Tỷ lệ ký quỹ của sàn thanh toán giao dịch cần được kiểm soát và điều chỉnh linh động, cần phải thận trọng trong việc lao lý tỷ suất ký quỹ trong mỗi tiến trình tăng trưởng của thị trường, đặc biệt quan trọng là trong quá trình thị trường có những dịch chuyển mạnh, nhằm mục đích bảo vệ bảo đảm an toàn trong hoạt động giải trí bù trừ giao dịch thanh toán thanh toán giao dịch chứng khoán phái sinh, nâng cao năng lực phòng ngừa và giải quyết và xử lý rủi ro đáng tiếc mất năng lực thanh toán giao dịch của nhà đầu tư và thành viên bù trừ. Tỷ lệ ký quỹ không nên được cố định và thắt chặt mà phải được kiểm soát và điều chỉnh khi thị trường có dịch chuyển mạnh hoặc dành riêng một tỷ suất ký quỹ cao hơn cho những tổ chức triển khai, cá thể đầu tư mạnh, …
Hoàn thiện quy trình tiến độ giải quyết và xử lý về việc mất năng lực thanh toán giao dịch. Về mất năng lực thanh toán giao dịch, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước hoàn toàn có thể vận dụng theo tiến trình giải quyết và xử lý việc mất năng lực giao dịch thanh toán của những nước khác với thứ tự ưu tiên như sau : ( i ) Thanh lý tài sản ký quỹ bằng tiền / chứng khoán để triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm ; ( ii ) Sử dụng khoản góp phần vào quỹ bù trừ của thành viên mất năng lực giao dịch thanh toán ; ( iii ) Sử dụng khoản góp phần vào quỹ bù trừ của thành viên khác ; ( iv ) Quỹ dự trữ rủi ro đáng tiếc của tổ chức triển khai bù trừ thanh toán giao dịch ; ( v ) Vốn chủ sở hữu của tổ chức triển khai bù trừ giao dịch thanh toán .
Tăng cường quản trị rủi ro đáng tiếc cho những tổ chức triển khai kinh doanh thương mại chứng khoán. Theo hướng dẫn của cơ quan quản trị, những tổ chức triển khai kinh doanh thương mại chứng khoán phái sinh ( công ty chứng khoán ) thiết kế xây dựng tiến trình quản trị rủi ro đáng tiếc cho nhà đầu tư chứng khoán phái sinh, trong đó có mức rủi ro đáng tiếc tối đa ( thường thì gấp 10 lần tổng số tiền ký quỹ, tức là tiền / gia tài được ký quỹ trên thông tin tài khoản ). Khi vượt mức này, tổ chức triển khai kinh doanh thương mại chứng khoán phái sinh nhu yếu nhà đầu tư giảm mức rủi ro đáng tiếc trong khoảng chừng thời hạn nhất định bằng cách giao dịch thanh toán số lượng hợp đồng mở vượt quá trải qua giao dịch ngược .

Tăng cường giám sát trên thị trường OTC. Đối với thị trường phái sinh OTC, nhằm tăng cường công tác giám sát, các nước có thị trường này đều có một điểm chung là thiết lập cơ chế báo cáo thông tin chi tiết về nội dung hợp đồng, thông tin giao dịch, đối tác giao dịch cho một trung tâm dữ liệu giao dịch và có sự kết nối với cơ quan quản lý để có sự theo dõi, giám sát liên quan.

Xây dựng mạng lưới hệ thống chỉ số nhìn nhận hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán. Xây dựng được mạng lưới hệ thống những chỉ số đáng đáng tin cậy, phản ánh đúng tình hình cung và cầu của thị trường, để tham chiếu trong những thanh toán giao dịch phái sinh. Về lâu dài hơn, những mẫu sản phẩm chứng khoán phái sinh không riêng gì giúp bảo vệ doanh thu của nhà đầu tư trên đầu tư và chứng khoán, mà còn giúp phòng ngừa rủi ro đáng tiếc so với những mẫu sản phẩm khác, như : sản phẩm & hàng hóa, lãi suất vay như thông lệ của những nước trên quốc tế .
Hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán, có những lợi thế riêng không liên quan gì đến nhau và hoàn toàn có thể được thanh toán giao dịch theo nhiều cách, đóng một vai trò quan trọng trên thị trường vốn. Giao dịch chênh lệch hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán là thanh toán giao dịch đem lại quyền lợi cho nhà đầu tư mà chịu ít rủi ro đáng tiếc, do vẫn hoàn toàn có thể triển khai thanh toán giao dịch dù giá gia tài cơ sở tăng hay giảm. Tuy nhiên, nhà đầu tư cũng cần khám phá rõ về những thanh toán giao dịch trên thị trường, theo dõi dịch chuyển giá trên cả 2 thị trường cơ sở và thị trường phái sinh, nghiêm chỉnh chấp hành luật và lao lý trên kinh doanh thị trường chứng khoán để giảm thiểu những rủi ro đáng tiếc mạng lưới hệ thống .

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

1. Nguyễn Lê Cường, Hoàng Thị Bích Hà, (2017). Giáo trình chứng khoán phái sinh. NXB Tài chính.
2. Robert L.Mc Donald (Dịch giả: Vũ Thanh Tùng) (2017). Cẩm nang chứng khoán phái sinh. NXB Thanh niên.
3. Ủy ban Chứng khoán nhà nước (2020). Thị trường chứng khoán phái sinh phát huy vai trò trong thời kỳ Covid. Tạp chí Chứng khoán online 12/2020.
4. Website: www.hnx.vn, http://hsx.vn, www.ssc.gov.vn, www.vsd.vn, vietstock.vn

Source: https://evbn.org
Category : blog Leading