Những quan điểm tâm lý học hiện đại

1.Tâm lý học hành vi (Watsơn, 1878-1958, Mĩ)

Chủ nghĩa hành vi do nhà tâm lý học Mỹ J.Watsơn sáng lập. Ông có dự tính thiết kế xây dựng một nền tâm lý học tối tân và khoa học, chỉ có đối tượng người tiêu dùng điều tra và nghiên cứu là hành vi của con người và ở động vật hoang dã không tính đến yếu tố nội tâm. Chính vì lẽ đó mà phái này gọi là hành vi chủ nghĩa .Chủ trương không diễn đạt hay giảng giải các trạng thái ý thức, mà điều tra và nghiên cứu hành vi của con người ( khung hình người ). Hành vi này được hiểu là tổng số các cử động hình thức bề ngoài được nẩy sinh để cung ứng một kích thích nào đó, theo công thức kích thích phản ứng ( S R ). Các cử động này triển khai công dụng thích nghi với thiên nhiên và môi trường chung quanh. Vì hoàn toàn có thể quan sát được các cử động này, nên hoàn toàn có thể và phải nghiên cứu và điều tra chúng một cách khách quan. Từ đó người ta rút ra Kết luận hoàn toàn có thể tinh chỉnh và điều khiển và hình thành hành vi cuả con người theo chiêu thức thử và sai. Đây là một dòng tâm lý học duy vật máy móc từ chỗ coi con người như thể một cái máy, như thể một động vật hoang dã biết nói, coi con người chỉ như thể một khung hình riêng có năng lực phản ứng để thụ động kích thích vào thực trạng. Đây là quan điểm tự nhiên chủ nghĩa, thực dụng và phi lịch sử dân tộc, không phản ánh được đời sống thực của con người đơn cử, đang sống và thao tác và hoạt động giải trí trong các điều kiện kèm theo lịch sử vẻ vang xã hội .

Ưu điểm: Với công thức trên, J. Watsơn đã nêu lên một quan điểm tiến bộ trong tâm lí học: coi hành vi là do ngoại cảnh quyết định, hành vi có thể quan sát được, nghiên cứu một cách khách quan, từ đó có thể điều khiển hành vi theo phương pháp thử  sai.

Nhược điểm: Chủ nghĩa hành vi quan niệm một cách cơ học, máy móc về hành vi, đánh đồng hành vi của con người với hành vi của con vật. Chủ nghĩa hành vi đồng nhất phản ứng với nội dung tâm lí bên trong làm mất tính chủ thể, tính xã hội của tâm lí con người, đồng nhất tâm lí con người với tâm lí con vật.

Đây chính là quan điểm tự nhiên chủ nghĩa, phi lịch sử dân tộc và thực dụng .Ví dụ :

* Skiner ( trường ĐH Havvard Mỹ) đã dùng nguyên lý tăng cường để huấn luyện chim, bồ câu, chuột. Để chuột cống đói trong hộp Skiner chứa thức ăn nhưng không nhìn thấy được có gắn đòn bẩy. Sau một thời gian chuột mò mẫm lấy chân thử ấn vào đòn bẩy lập tức thức ăn bật ra và từ đấy trở đi, khi nào đói chuột tiếp tục ấn chân vào đòn bẩy để lấy thức ăn.

* TS tâm lý Hà lan Achian Kortlandt đã nghiên cứu nhiều hành vi tập tính của Hắc Tinh Tinh ở vùng châu Phi phát hiện nhiều tư liệu khá lý thú. Khi Hắc Tinh Tinh đưa bàn tay ra nhưng úp lòng bàn tay xuống là dấu hiệu phục tùng, chìa ngón tay trỏ xuống là nguy hiểm tói gần. Hai bàn tay giơ cao lên trời có nghĩa là đường không đi được.

2.Tâm lý học Gestalt gọi là tâm lý học cấu trúc do bộ ba Vecthaimơ, Côlơ, Côpca sáng lập ở Đức.

Học thuyết tâm lý học Gestalt sinh ra ở Đức thuộc phe phái tâm lý học duy tâm khách quan. Các nhà tâm lý học cấu trúc cho rằng thực chất hiện tượng kỳ lạ tâm lý đều vốn có tính cấu trúc, thế cho nên điều tra và nghiên cứu phải theo khuynh hướng tổng thể và toàn diện với cả một cấu trúc chỉnh thể .Đây là một trong những dòng tâm lý duy tâm khách quan chuyên nghiên cứu và điều tra tri giác và không ít điều tra và nghiên cứu tư duy trong những mối liên hệ thực giữa sự vật được tri giác hay thực trạng yên cầu tư duy với người tri giác hay tư duy. Nhờ vậy đã tìm ra đặc thù không thay đổi của tri giác, quy luật hình thành nền trong tri giác, quy luật bổ trợ khi tri giác, quy luật bừng hiểu trong tư duy. Các nhà tâm lý Géstalt ít chú ý quan tâm đến vai của vốn kinh nghiệm tay nghề sống, kinh nghiệm tay nghề xã hội lịch sử vẻ vang .

3. Phân tâm học do bác sĩ người Áo đề xướng:

Học thuyết này cho rằng không chỉ điều tra và nghiên cứu ý thức mà bỏ lỡ vô thức. Ông cho rằng chính yếu tố vô thức mới là yếu tố quyết định hành động nhất trong tâm lý con người .

Phơrớt cho rằng nhân cách con người gồm 3 phần : vô thức, ý thức, siêu thức .Phần vô thức tiềm ẩn các bản năng sinh vật trong đó bản năng tình dục là TT. Những bản năng sinh học là nguồn phân phối năng lương cho hoạt động giải trí của con người. Những bản năng này sống sót theo nguyên tắc yên cầu và thỏa mãn nhu cầu .Phần ý thức gồm những phương pháp ứng xử và tâm lý đã được hình thành trong đời sống trải qua những kinh nghiệm tay nghề để đối phó với quốc tế bên ngoài nhằm mục đích giúp con người thích nghi với thực tiễn đời sống .Phần siêu thức gốm những kiểm chế thu được trong quy trình tăng trưởng nhân cách. Đó là sự kiềm chế các họat động của phần vô thức và phần ý thức. Siêu thức ngăn không cho ý thức thực thi những phần sai lầm để thỏa mãn nhu cầu các bản năng. Phần siêu thức gần giống như cái mà ta gọi là lương tâm .Dòng tâm lý này lý giải tâm lý con người bằng cách sinh vật hoá con người tác giả của nó cho rằng bằng cách đó sẽ có một khoa học khách quan về con người. Luận điểm cơ bản của ông coi bản năng sinh dục là cội nguồn của hàng loạt quốc tế niềm tin, từ nội tâm đến hành vi bên ngoài, thậm chí còn kể cả phát minh sáng tạo thẩm mỹ và nghệ thuật. Học thuyết Phơrớt là là cơ sở bắt đầu của tâm lý học hiện sinh, biểu lộ quan điểm sinh vất hoá tâm lý con ngườiCác dòng tâm lý trên đều tự gọi là khách quan nhưng đều bỏ lỡ các mối quan hệ thực chất của con người, thế là đánh mất con người đơn cử sống, thao tác, hoạt động giải trí trong trong xã hội lịch sử vẻ vang đơn cử, cho nên vì thế các dòng phái ấy đều không đạt tới mong ước chân thành của họ là thiết kế xây dựng một khoa học khách quan về quốc tế tâm lý của con người ,

4. Tâm lý học nhân văn

Đại biểu là C.Rôgiơ và H. Maslaw. Họ cho rằng thực chất con người vốn là tốt đẹp, có lòng vị tha, có tiềm năng phát minh sáng tạo. Tâm lý học cần giúp con người tìm được bản ngã đích thực của minh. Con người cần đối xử với nhau một cách tế nhị, cởi mở lẫn nhauTuy nhiên tâm lý học nhân văn tách con người khỏi các mối quan hệ xã hội, quan tâm tới mặt nhân văn trừu tượng trong con người. Họ không thấy được nguồn gốc hình thành tính nhân văn đó có ở hoạt động giải trí sống của mỗi người trong xã hội loài người, tách con người ra khỏi mối quan hệ xã hội .

5. Tâm lý học nhận thức :

Học thuyết này do G. Piagiê, Brunơ ( Thụy Sĩ ) sáng lập. Trường phái này lấy hoạt động giải trí nhận thức của con người làm đối tượng người dùng điều tra và nghiên cứu của mình. Họ nghiên cứu và điều tra tâm lý con người trong mối quan hệ với môi trường tự nhiên, với khung hình và với bộ não. Họ đã phát hiện ra nhiều quy luật của tri giác, trí nhớ, tư duy, ngôn từ .

6. Tâm lý học hoạt động:

Dòng phái này do các nhà tâm lý học Liên Xô ( cũ ) như L.X.Vưgốtxky, X.L Lubinstein, A. Lêôchiép cùng với nhiều nhà tâm lý của Đức, Pháp, Bungari sáng lập. Trường phái này lấy triết học Mác-Lênin làm cơ sở lý luận và phương pháp luận, coi tâm lý là sự phản ánh hiện thực khác quan vào não trải qua hoạt động giải trí. Tâm lý người được hình thành trong hoạt động giải trí, tiếp xúc và trong các mối quan hệ xã hội .

Video liên quan