SKKN: "Vận dụng bài toán có nội dung thực tiễn vào dạy môn Toán 6"

2021 – 05-14 T14 : 09 : 37-04 : 00

Bạn đang đọc: SKKN: “Vận dụng bài toán có nội dung thực tiễn vào dạy môn Toán 6”

https://evbn.org/vi/news/chuyen-de/skkn-van-dung-bai-toan-co-noi-dung-thuc-tien-vao-day-mon-toan-6-177.html/ themes / default / images / no_image. gif

https://evbn.org/uploads/banner-copy_1.png

Ta đã biết Toán học là một môn khoa học mang tính tư duy trừu tượng cao độ là một trong những khoa học cổ nhất của loài người, nó xuất phát từ thực tế đời sống, trước hết là nhu yếu đếm rồi sau đó từ các yếu tố phát sinh trong thực tiễn phức tạp hơn, khoanh vùng phạm vi ứng dụng của Toán học ngày càng to lớn. Toán học luôn dựa vào thực tiễn, lấy thực tiễn là nguồn động lực và tiềm năng Giao hàng sau cuối. Ngược lại toán học có công dụng can đảm và mạnh mẽ so với thực tiễn đời sống, sản xuất và các ngành khoa học kĩ thuật .

Hiện nay yếu tố tăng cường điều tra và nghiên cứu, giảng dạy, ứng dụng Toán học vào các nghành đời sống xã hội Nước Ta được chăm sóc, triển khai theo mục tiêu “ lấy ứng dụng làm tiềm năng, lấy toán học làm công cụ ”. Vậy nên để cung ứng được các nhu yếu phát sinh từ thực tiễn đời sống bản thân mỗi một người thầy dạy Toán cần dạy toán cho học viên biết liên hệ được thực tế vừa là một nhu yếu vừa là một hoạt động giải trí rất là thiết yếu lúc bấy giờ .

Một tình hình chung lúc bấy giờ trong công tác làm việc giảng dạy môn Toán là giáo viên tuy đã có chăm sóc đến việc nghiên cứu và điều tra khai thác đưa các bài toán thực tế vào dạy học toán để kích thích tính tích cực của học viên nhưng do giáo viên còn nhiều hạn chế nên hầu hết vận dụng các bài tập trong sách giáo khoa. Bên cạnh đó thường qua các kì thi các bài toán thực tế ít được Open nên giáo viên ít chăm sóc đưa vào trong việc giảng dạy ôn tập cho học viên .

Một phần do các em học viên tuy cũng nhận thức được rằng toán học rất thiết yếu cho đời sống và các em cũng tò mò muốn biết về ứng dụng của toán học trong thực tế đời sống. Nhưng các em cũng sẽ nghĩ rằng môn toán là môn học khó, vốn kỹ năng và kiến thức thực tế còn hạn hẹp lúng túng khi tóm tắt hay nghiên cứu và phân tích tìm lời giải cho bài toán có nội dung thực tế .

Nếu giáo viên không khuynh hướng cho các em học và khám phá các yếu tố diễn ra trong đời sống thì các em sẽ hờ hững và cũng chỉ biết học rồi để đó mà thôi .

Hiện tại chất lượng môn Toán còn rất thấp so với bộ môn khác, chưa đồng đều, không không thay đổi, cuối năm học 2016 – 2017 chất lượng của môn Toán chỉ đạt được :

Số/ HS

8.0 – 10

6.5 – 7.9

5.0 – 6.4

3.5 – 4.9

0-3. 4

TB trở lên

6A5 / 35

2.86

22.86

5.71

8.57

85.71

Chính vì lẽ trên là một giáo viên dạy toán đã công tác hơn 15 năm, xuất phát từ những thực tế kể trên tôi đã nhận thấy được vai trò và ý nghĩa vô cùng quan trọng của việc rèn cho học sinh năng lực giải các bài toán liên quan đến thực tiễn cuộc sống. Bản thân thôi thúc tôi muốn làm một việc gì đó nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục môn toán nói riêng, chất lượng giáo dục nói chung mà mong mỏi cho học sinh của mình nhận thức sâu sắc các vấn đề học toán và vận dụng toán học vào thực tiễn cuộc sống. Vậy phải làm sao để giảng dạy Toán học gắn liền với thực tiễn của đất nước Việt Nam cũng như thực tiễn trên thế giới? Câu hỏi đặt ra khiến tôi đã tìm tòi học hỏi sưu tầm xây dựng một số bài toán mang tính thực tiễn để lồng ghép trong tiết dạy mà chúng ta thường chủ quan không đưa ra. Đây cũng là những kinh nghiệm nhỏ trong quá trình giảng dạy của tôi để đúc kết thành đề tài: “

Vận dụng bài toán có nội dung thực tiễn vào dạy môn Toán 6 ” .

II. NỘI DUNG

Kinh nghiệm cho thấy không có hoạt động nào thúc đẩy mạnh mẽ động cơ học tập của các học sinh bằng các tình huống thực tế, nó lôi cuốn hấp dẫn tạo điều kiện cho các em thực hiện tốt các hoạt động sáng tạo tri thức trong quá trình học tập về sau. Tôi chỉ đưa ra một vài bài tập điển hình khác nhau ở chương trình toán lớp 6 và áp dụng cho học sinh trường THCS Chu Văn An, xã Tân An, huyện ĐakPơ, tỉnh Gia Lai.

Những bài tập dưới đây đa phần tương quan đến thực tiễn đời sống, thân mật xung quanh học viên, giúp các em hứng thú hơn trong học tập, ghi nhớ kỹ năng và kiến thức một cách có chủ đích, bảo vệ tính chân thực không yên cầu quá nhiều tri thức bổ trợ

. Thông qua đó học viên cũng thấy được sự liên môn giữa toán học với các môn học khác như : hóa học, sinh học, địa lí, … và chạm đến ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm của học viên khi nhận thức được yếu tố tầm quan trọng của toán học phát sinh trong thực tế đời sống .

Các bài tập dưới đây được sử dụng hầu hết vào việc củng cố kiến thức và kỹ năng, đây là việc quan trọng để giáo viên kiểm tra và nhìn nhận tác dụng dạy học của mình trải qua việc lĩnh hội kỹ năng và kiến thức thực tế của học viên. Các bài tập này tương quan đến kỹ năng và kiến thức vừa kiến thiết xây dựng để học viên hiểu sâu kỹ năng và kiến thức và nhớ lâu và để các em thấy được toán học rất thân thiện với đời sống. Sau đây là những bài toán đơn cử tôi đã nghiên cứu và điều tra khám phá và đưa ra :

Bài toán 1

Áp dụng củng cố bài “ Phép cộng và phép nhân ”. Toán 6 tập 1 .

Đề : Quán chè của mẹ Lan bán toàn bộ các ngày trong tuần. Mỗi ngày thường ( từ thứ 2 đến thứ 6 ) bán được 150 ly. Riêng thứ bảy và chủ nhật thì quán đông gấp đôi ngày thường. Hỏi tháng 12 năm 2017 quán chè của mẹ Lan bán lời được bao nhiêu tiền, biết rằng mỗi ly chè lời 1200 đồng ?

Với bài toán này giáo viên đưa ra nhằm mục đích mục tiêu củng cố về các phép toán cơ bản cộng, trừ, nhân, chia trên tập hợp số tự nhiên và cần hướng dẫn học viên giải theo các bước lập luận giám sát như sau :

Bước 1. Xác định được tháng 12 năm 2017 có bao nhiêu ngày và bao nhiêu ngày thứ bảy bao nhiêu ngày chủ nhật trong tháng đó ?

Bước 2. Tính số ly chè bán được trong tháng đó vào hai ngày thứ bảy và chủ nhật

Bước 3. Tính số ly chè bán được trong những ngày thường ?

Bước 4. Cộng hai tác dụng bán trong ngày thường và thứ bảy, chủ nhật ?

Bước 5. Từ đó tính được số tiền lời trong tháng 12 .

Bài giải hoàn hảo

Tháng 12 năm 2017 có 31 ngày và có 5 ngày thứ 7, 5 ngày chủ nhật nên :

Số ly chè bán được trong những ngày cuối tuần là : 150.2.10 = 3000 ( ly )

Số ly chè bán được ngày thường là : 150. ( 31-10 ) = 3150 ( ly )

Số ly chè bán được tổng số là : 3000 + 3150 = 6150 ( ly )

Số tiền bán chè lời trong tháng 12 năm 2017 là : 6150. 1200 = 7 380 000 ( đồng )

Vậy số tiền mẹ Lan bán chè lời trong tháng 12 năm 2017 là 7.380.000 đồng

Với bài toán đơn thuần như trên học viên sẽ rất thú vị khi tìm ra được hiệu quả đúng. Giáo viên hoàn toàn có thể lan rộng ra : Em hoàn toàn có thể vận dụng với những bài tựa như trong đời sống như : Tính số tiền lời của một quán bán phở hay quán cháo trong 1 tháng hay một năm v.v…

Bài toán 2

Áp dụng củng cố bài “ Phép trừ và phép chia

”

. Toán 6 tập 1 .

Đề : Đợt nghỉ lễ 30/4 và 1/5 năm 2018, một nhóm bạn 15 người tổ chức triển khai đi du lịch. Sau khi đã hợp đồng xong, vì lí do cá thể nên 3 người có việc gấp không hề tham gia được. Vậy nên 12 người còn lại mỗi người phải đóng thêm 200.000 VNĐ so với dự trù bắt đầu. Hỏi ngân sách chuyến đi là bao nhiêu ? ( ngân sách chuyến đi chia đều cho mỗi người )

Với bài toán này giáo viên hướng dẫn học viên giải theo các bước lập luận thống kê giám sát theo trình tự như sau :

Bước 1. Xác định được tổng số tiền 12 bạn đóng thêm là bao nhiêu ( tương ứng với số tiền với 3 người phải đóng ) ?

Bước 2. Số tiền mỗi bạn phải đóng lúc đầu là bao nhiêu ?

Bước 3. Tính tổng số tiền ngân sách cho chuyến đi ?

Bài giải hoàn hảo

Tổng số tiền mà 12 bạn đóng thêm là : 200000. 12 = 2 400 000 ( đồng )

Số tiền mỗi bạn phải đóng lúc đầu là : 2400000 : 3 = 800 000 ( đồng )

Chi tiêu cho chuyến đi là : 800000. 15 = 12 000 000 ( đồng )

Vậy ngân sách cho chuyến đi là 12 000 000 đồng

Bài toán 3

Áp dụng củng cố bài “ Luyện tập : Phép trừ và phép chia

”

. Toán 6 tập 1 .

Đề :

Giả sử mái ấm gia đình em định lát gạch men cho nền nhà một căn phòng hình chữ nhật có chiều dài là 6 m, chiều rộng là 5 m bằng những viên gạch hình vuông vắn có cạnh 50 cm. Hãy tính số gạch cần mua để lát đủ căn phòng ?

Với bài toán này giáo viên hướng dẫn học viên giải theo các bước lập luận giám sát theo các bước như sau :

Bước 1. Xác định được diện tích quy hoạnh căn phòng hình chữ nhật là bao nhiêu ?

Bước 2. Xác định được diện tích quy hoạnh một viên gạch là bao nhiêu ?

Bước 3. Lấy diện tích quy hoạnh căn phòng chia cho diện tích quy hoạnh một viên gạch sẽ ra số viên gạch cần mua .

Bài giải hoàn hảo

Diện tích căn phòng hình chữ nhật là : 6.5 = 30 ( mét vuông )

Diện tích mỗi viên gạch là : 50.50 = 2500 ( cm2 ) = 0,25 ( mét vuông )

Số viên gạch cần mua là : 30 : 0,25 = 120 ( viên )

Vậy số viên gạch cần mua là 120 viên

Sau khi giải xong bài toán giáo viên có thể dùng câu hỏi để mở rộng : Để lát đủ căn phòng thì cần chi phí bao nhiêu tiền?

Với câu hỏi trên học viên cần phải tự tìm hiểu và khám phá Chi tiêu của một viên gạch cần mua thì mới tính được ngân sách mua gạch để lát căn phòng. Cách làm này giúp học viên nhận ra rõ được kỹ năng và kiến thức toán học của mình được vận dụng trong thực tiễn một cách thiết yếu và rõ ràng, từ đó kích thích các em ham học toán hơn. Và giáo viên liên hệ thực tế : Thực tế khi lát gạch nền nhà, người ta đếm xem mỗi chiều lát được bao nhiêu viên gạch, tuy nhiên số gạch cần lát mỗi chiều không phải khi nào cũng là 1 số ít tự nhiên. Trong trường hợp số gạch không là số tự nhiên thì ta cũng cần tính khác đi, cần linh động đo lường và thống kê sao cho tương thích .

Bài toán 4

Áp dụng củng cố bài “Lũy thừa với số mũ tự nhiên. Nhân hai lũy thừa cùng cơ số”. Toán 6 tập 1

Đề : Trong một tiết học Toán thầy giáo lấy ra một tờ giấy A4 và cắt làm đôi thành hai phần bằng nhau. Lần thứ hai thầy lại cắt làm đôi hai mảnh đó. Lần thứ ba thầy lại cắt làm đôi mỗi mảnh đã có. Hỏi cứ như vậy cho đến lần thứ 10 thì thầy giáo có được bao nhiêu mảnh giấy ?

Bài toán này khá đơn thuần và rất dễ hiểu nhưng thực ra hiệu quả giải ra rất đáng kinh ngạc và rất mê hoặc ngoài sức tưởng tượng của học viên. Qua đó cho học viên thấy rằng nhiều lúc có những việc thật nhỏ nhưng nếu tích hợp lại thì hoàn toàn có thể tạo nên một sức mạnh to lớn. Và qua đó cũng cho ta thấy rằng đừng khi nào xem thường bất kể một điều gì dù là nhỏ nhất .

Giáo viên hướng dẫn: Giáo viên và học sinh cùng hoạt động thực hành cắt giấy, sau mỗi lần cắt cho học sinh đếm kết quả được bao nhiêu mảnh giấy và ghi ra, học sinh sẽ thấy được lần sau sẽ cắt được gấp đôi lần trước đó và dự đoán được kết quả sau 10 lần cắt cũng như sau n lần cắt.

Bài giải hoàn chỉnh

Xem thêm: Thiết lập góc nhìn đa chiều – Duy Tân

Lần thứ nhất thầy giáo cắt được: 1.2 = 2 (1.2 = 21)

Lần thứ hai thầy giáo cắt được: 2.2 = 4 (2.2 = 21. 2 = 22)

Lần thứ ba thầy giáo cắt được: 4.2 = 8 (4.2 = 22. 2 = 23)

Lần thứ tư thầy giáo cắt được: 8.2 = 16 (8.2 = 23. 2 = 24)

…..

Lần thứ 10 thầy giáo cắt được: 512.2 = 1024 (512.2 = 29. 2 = 210)

Vậy sau 10 lần cắt thì thầy giáo đã có 1024 mảnh giấy .

Điều mê hoặc trong bài toán này là học viên tìm ra được quy luật của bài toán nếu thầy giáo cắt mảnh giấy n lần thì hiệu quả học viên sẽ đoán được ngay là ta cắt được 2 n mảnh giấy .

Bài toán 5 .

Áp dụng củng cố bài

“ Tìm giá trị phân số của một số ít cho trước

” .

Toán 6 tập 2 .

Đề : Ông Hoàng cân nặng 90 kg thuộc dạng người quá mập nên ông phải tập thể dục ( tập gym ) để giảm cân. Tháng đầu ông tập đều đặn giảm được 5 %, tháng sau lại giảm 5 % so với tháng trước. Hỏi sau 4 tháng ông Hoàng còn nặng bao nhiêu kg ?

Với bài toán này giáo viên hướng dẫn học viên liên tưởng đến kỹ năng và kiến thức tìm giá trị phân số của một số ít cho trước :

Bước 1. Xác định được sau tháng thứ nhất ông Hoàng giảm bao nhiêu cân và cân nặng còn bao nhiêu so với khởi đầu ?

Bước 2 .

Sau tháng thứ hai ông còn nặng bao nhiêu so với tháng thứ nhất ?

Bước 3. Sau tháng thứ ba ông còn nặng bao nhiêu so với tháng thứ hai ?

Bài giải hoàn hảo :

Sau tháng thứ nhất ông Hoàng cân nặng còn :

90 – 90. 5 % = 85,5 ( kg )

Sau tháng thứ hai ông còn nặng :

85,5 – 85,5. 5 % = 81,225 ( kg )

Sau tháng thứ 3 ông còn nặng là :

81,225 – 81,225. 8 % = 77,16375 ( kg )

Vậy sau tháng thứ 3 ông còn nặng 77,16375 ( kg )

Liên hệ

: Với bài toán này giáo viên cũng hoàn toàn có thể lồng ghép liên hệ được thực tế cho những học viên thừa cân muốn giảm cân hiệu suất cao cần :

+ Siêng luyện tập thể dục mỗi ngày .

+ Không để cho khung hình căng thẳng mệt mỏi .

+ Biết lựa chọn các loại thực phẩm tương thích cho bữa ăn .

+ Ăn uống đúng cách v.v…

Bài toán 6

Áp dụng củng cố bài “

Tìm giá trị phân số của một số ít cho trước ”

Toán 6 tập 2 .

Đề :

Nhà bà Năm nuôi một đàn gia cầm gồm gà và vịt có tổng thể 120 con. Biết rằng số gà mái gấp 3 lần số gà trống, 60 % số gia cầm là vịt. Hỏi mỗi loại có bao nhiêu con ?

Bài toán này cũng rất thân thiện với các em học viên ở vùng nông thôn. G

iáo viên hướng dẫn học viên giải theo các bước lập luận như sau :

Bước 1. Xác định được 60 % số vịt là bao nhiêu con ?

Bước 2. Tính số gà bao nhiêu con .

Bước 3. Ta biết số gà mái gấp 3 lần số gà trống có nghĩa là số gà mái chiếm 3 phần và gà trống chiếm 1 phần, tổng số phần là 4. Ta tìm được ngay số gà trống .

Bước 4. Tìm được số gà mái .

Bài giải hoàn hảo

Số vịt là : 120.60 % = 72 ( con )

Số gà là : 120 – 72 = 48 ( con )

Số gà trống là : 48 : 4 = 12 con

Số gà mái là : 12. 3 = 36 ( con )

* Một số giải pháp để triển khai giảng dạy có hiệu suất cao các bài toán trên như sau :

– Đối với giáo viên :

+ Giáo viên cần tăng cường lựa chọn, lồng ghép đưa thêm các bài toán có nội dung sát thực tế để học viên có điều kiện kèm theo vận dụng kỹ năng và kiến thức vào thực tiễn. Cần thiết kế xây dựng nguồn tư liệu nhiều mẫu mã về ứng dụng của nội dung toán học trong thực tiễn, làm cơ sở cho việc dạy học cho học viên của trường mình được vận dụng thoáng đãng .

+ Các bài toán đưa ra phải hướng đúng con đường cho học viên từ lúc nêu đến lúc xử lý yếu tố càng ngắn gọn càng tốt và phải tương thích với mọi đối tượng người dùng học viên .

+ Các bài toán thực tiễn phải luôn mang một đặc thù là tích hợp và liên kết các nội dung kỹ năng và kiến thức khác .

+ Đẩy mạnh điều tra và nghiên cứu, giảng dạy ứng dụng toán học vào thực tiễn. Thực hiện theo mục tiêu “ lấy ứng dụng làm tiềm năng, lấy toán học làm công cụ ”. Phải cho các em thấy được tầm quan trọng của Toán học so với thực tế .

+ Tăng cường các bài toán thực tiễn vào các bài kiểm tra nhìn nhận. Bởi vì những bài toán thực tế được chăm sóc đưa vào trong kiểm tra toán sẽ là cơ sở để giáo viên nhìn nhận về tình hình lĩnh hội kiến thức và kỹ năng, thiết kế tri thức. Qua đó cũng rèn luyện cho các em hình thành kĩ năng cả về năng lượng thái độ và phẩm chất, đây là mẫu sản phẩm giáo dục ta thu được một cách đơn cử. Góp phần hình thành các năng lượng giáo dục toán học, năng lượng dạy học của giáo viên cũng như năng lượng tự học, tự nghiên cứu và điều tra của học viên .

– Đối với học viên :

+ Học sinh phải nắm chắc kỹ năng và kiến thức kim chỉ nan, giải tốt các bài tập cơ bản .

+ Rèn thói quen không nhờ vào nhiều vào sách vở ;

+ Luôn chịu khó tìm tòi, tâm lý, vận dụng tốt các kỹ năng và kiến thức toán học vào đời sống .

+ Với mỗi bài toán phải rút ra bài học kinh nghiệm cho bản thân .

III. KẾT LUẬN

1. Tính hiệu suất cao của đề tài

Sau khi vận dụng các bài toán trên vào trong tiết dạy cho học viên lớp 6 trường trung học cơ sở Đường Chu Văn An tôi nhận thấy :

– Đa số các em đã yêu dấu giờ học Toán học, nhiều học viên tích cực mê hồn kiến thiết xây dựng bài, học viên bị hấp dẫn trong những tiết học toán .

– Kích thích được tính tò mò chịu khó học tập không bỏ ngỏ các kiến thức và kỹ năng toán học, học viên bộc lộ được quan điểm riêng, có tính phát minh sáng tạo không còn tránh mặt như trước kia ..

– Các em cũng có hứng thú hơn trong việc xử lý những khó khăn vất vả trong việc đo lường và thống kê thực tế của mái ấm gia đình cũng như xung quanh đời sống .

– Là cầu nối tương tác giữa giáo viên và học viên được gần nhau hơn .

– Điều đáng mừng là trong năm học này có rất nhiều em ( 9 học viên ) có hứng thú học tập và đạt kêt quả học viên giỏi bộ môn toán lớp 6 .

Kết quả đơn cử đạt được trung bình môn Toán khối 6 cuối năm học 2017 – 2018 sau khi vận dụng đề tài như sau :

Số / HS

8.0 – 10

6.5 – 7.9

5.0 – 6.4

3.5 – 4.9

0-3. 4

TB trở lên

6A5 / 36

27.78

47.22

100

2. Khả năng ứng dụng

: Với đề tài này cũng hoàn toàn có thể vận dụng thoáng rộng cho mọi đối tượng người tiêu dùng học viên trường trung học cơ sở Đường Chu Văn An cũng như các đối tượng người tiêu dùng học viên các trường khác .

* Khi nghiên cứu đề tài “

Vận dụng bài toán có nội dung thực tiễn vào dạy môn Toán 6 ”tôi đã có thêm những hiểu biết của mình để góp thêm phần nâng cao chất lượng giảng dạy của bản thân trong những năm tiếp theo. Ngoài SGK và SBT tôi còn tìm hiểu thêm thêm bài tập nâng cao ở các sách chuyên đề về môn toán, trên các trang mạng thông tin đại chúng, cạnh bên đó tôi học hỏi thêm ở đồng nghiệp. Tuy nhiên trong nội dung đề tài này không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận được sự trợ giúp của thầy cô giáo và sự góp ý của các đồng nghiệp cấp trên để đề tài này được triển khai xong hơn .

Xem thêm: Luật sư Hoàng Duy Hùng: Góp ý hay gieo rắc ‘độc dược chính trị’?

Source: https://evbn.org
Category: Góc Nhìn