7 di tích lịch sử huyện Bình Chánh

Khu di tích Dân công Hỏa tuyến xã Vĩnh Lộc

Để Giao hàng tổng tiến công và nổi dậy của quân và dân ta trong đợt I và II tại TP HCM năm Mậu Thân 1968, được sự chỉ huy của phân khu II, cấp ủy xã Vĩnh Lộc, Chi bộ ấp Tân Hòa 1, Tân hòa 2, Thới Hòa cùng những cơ sở cách mạng nồng cốt đã hoạt động, tổ chức triển khai những đoàn dân công với hàng trăm nam nữ người trẻ tuổi tham gia đi ship hàng chiến đấu .

Tổ chức dân công hỏa tuyến không yên cầu kỷ luật ngặt nghèo khắc nghiệt như bộ đội địa phương hay quân đội chính qui. Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc là những nam, nữ người trẻ tuổi tham gia dân công với phần lớn là nữ ở lứa tuổi từ 16-20 tuổi. Đây là lứa tuổi hồn nhiên, yêu đời, khi được hoạt động đã sẵn sàng chuẩn bị gánh vác những trách nhiệm nặng nề không hề so đo, đo lường và thống kê, không ngại khó khăn, quyết tử. Nhiệm vụ hầu hết của dân công hỏa tuyến là ship hàng chiến đấu. Mỗi khi có trận đánh, những đoàn dân công luân phiên nhau ship hàng, mỗi đoàncó khoảng chừng 50 – 60 người, có du kích dẫn đường. Đoàn dân công Vĩnh Lộc với nữ chiếm đa phần, phục trang tự có của nữ dân công rất bình dị và ngăn nắp, mỗi khi đi làm trách nhiệm những chị thường mang khăn rằn, mặc áo bà ba màu đen hoặc màu xanh thẳm, quần săn quá gối, có mang theo võng để sử dụng khi nghỉ ngơi và khi thiết yếu làm võng cáng thương bệnh binh .

Khoảng 22 giờ 30 phút ngày 15 tháng 6 năm 1968 ( nhằm mục đích ngày 20 tháng 5 năm 1968 âm lịch ), cũng như mọi đêm, đêm ấy, đoàn dân công với gần 60 người được lệnh đưa thương bệnh binh vượt bưng Láng Sấu xuống Đức Hòa – Long An và tải đạn về Hồ Chí Minh. Khi đoàn dân công qua khỏi “ vùng trắng ” tới đồng bưng thì bị máy bay địch thả pháo sáng và phát hiện ra đội hình, chúng đã xả đạn như vãi trấu vào đoàn dân công trên đồng bưng trống trải. Sau trận oanh kích của địch, 35 người trong đoàn quyết tử, trong đó có 32 dân công ( 25 nữ, 7 nam, có 05 người đã lập mái ấm gia đình ), 03 bộ đội nòng cốt ; 25 người sống sót, bị thương tật .Ngay đêm đó, mặc kệ gian truân và sự khủng bố niềm tin của địch, bà con ấp Tân Hòa 1, Tân Hòa 2 đã tiến ra đồng bưng cứu chữa những người bị thương và đưa xác con trẻ mình lên những chiếc xe bò về nhà chăm nom và tổ chức triển khai lễ an táng cho những người con đã quyết tử. Đêm 15/6/1968 là đêm đau thương, đêm không thể nào quên trước sự quyết tử rất lớn của người dân Vĩnh Lộc .Trong đại chiến không cân sức trước quân địch, bà con Vĩnh Lộc tận mắt chứng kiến nhiều trận đấu kiên cường, gan góc quyết tử của những chiến sỹ cách mạng. Những dân công hỏa tuyến là những người tay không, chân đất, giữa đồng bưng trống trải, không vũ khí, họ quyết tử trong tư thế ôm lấy nhau, truyền cho nhau sức mạnh, đất đồng bưng hiền hòa với những đìa nước, dứa dại, cỏ lau là nơi duy nhất nâng đỡ, che chở cho những con người quả cảm ấy .

Sự quyết tử của những chiến sỹ dân công Vĩnh Lộc là điểm son sáng ngời về niềm tin yêu nước và chủ nghĩa anh hùng cách mạng của dân tộc bản địa Nước Ta anh hùng. Khu di tích là bản hùng ca về hình ảnh những cô gái vùng ven TP HCM đi dân công Giao hàng mặt trận ; là nơi lưu giữ những tấm gương sáng ngời của người trẻ tuổi vùng ven Thành phố đã vượt gian nan, sẳn sàng quyết tử, vững tin vào thắng lợi ; là khu vực văn hóa truyền thống, nơi giáo dục truyền thống cuội nguồn cách mạng cho thế hệ trẻ .

Bình Chánh là huyện nằm ở phía Tây – Tây Nam của nội Thành phố Hồ Chí Minh. Toạ độ địa lý của huyện là 1060 27’51 – 1060 42’ kinh Đông và 1020 27’38’’- 100 52’30’’ vĩ Bắc. Bình Chánh là một trong 5 huyện ngoại thành, có tổng diện tích tự nhiên là 25.255,29 ha, chiếm 12% diện tích toàn Thành Phố. Dân số năm 2011 là 458.930 người, mật độ dân số trung bình là 1.851 người/km2. Với 15 xã và 01 thị trấn, xã có diện tích lớn nhất là xã Lê Minh Xuân 3.508,87 ha, xã nhỏ nhất là An Phú Tây với 586,58 ha.

* Địa giới hành chính của huyện như sau : – Phía Bắc giáp huyện Hóc Môn. – Phía Đông giáp Q. Bình Tân, Quận 8, Quận 7 và huyện Nhà Bè. – Phía Nam giáp huyện Bến Lức và huyện Cần Giuộc tỉnh Long An .– Phía Tây giáp huyện Đức Hoà tỉnh Long An .

Với vị trí là cửa ngõ phía Tây vào nội thành TP. Hồ Chí Minh, nối liền với các trục đường giao thông quan trọng như Quốc lộ 1A, đây là huyết mạch giao thông chính từ các tỉnh đồng bằng Sông Cửu Long đến các tỉnh vùng trọng điểm kinh tế phía Nam và các tỉnh miền Đông Nam Bộ. Với các tuyến đường liên Tỉnh lộ 10 nối liền với khu công nghiệp Đức Hòa (Long An); đường Nguyễn Văn Linh nối từ Quốc lộ 1A đến khu công nghiệp Nhà Bè và khu chế xuất Tân Thuận quận 7, vượt sông Sài Gòn đến quận 2 và đi Đồng Nai, Quốc lộ 50 nối huyện Bình Chánh với các huyện Cần Giuộc, Cần Đước (Long An). Bình Chánh trở thành cầu nối giao lưu kinh tế, giao thương đường bộ giữa vùng đồng bằng Sông Cửu Long với vùng kinh tế miền Đông Nam Bộ và các khu công nghiệp trọng điểm.

Dưới thời nhà Nguyễn, Bình Chánh thuộc huyện Tân Long, phủ Tân Bình, tỉnh Gia Định. Sau khi Pháp xâm lược và quản lý, đã đổi khác phương pháp quản lý và phân ranh hành chánh, theo đó thì Bình Chánh lại thuộc Q. Trung Quận ( về phía chính quyền sở tại cách mạng thì gọi là huyện Trung Huyện ) tỉnh Chợ Lớn. Đến năm 1957 huyện Bình Chánh được xây dựng trên cơ sở tách ra từ huyện Trung Huyện ; và đến năm 1960 do nhu yếu của cuộc kháng chiến Bình Chánh lại tách ra Nam, Bắc Bình Chánh ; Nam gọi là Bình Chánh – Nhà Bè, Bắc nhập với Tân Bình gọi là Bình Tân. Đến năm 1972, tên gọi huyện Bình Chánh được phục sinh trên cơ sở hợp nhất Nam, Bắc Bình Chánh. Đến tháng 12 năm 2003, do sự tăng dân số cơ học và để tạo điều kiện kèm theo thuận tiện để tăng trưởng, Huyện Bình Chánh tách ra xây dựng thêm Quận Bình Tân. Vậy lúc bấy giờ Huyện Bình Chánh còn lại 16 xã – thị trấn, với diện tích quy hoạnh là 25.255,58 ha, và dân số năm 2009 là 418.513 người.

     Cùng với quá trình hình thành và phát triển của Huyện, nhân dân Bình Chánh với truyền thống yêu nước, chống áp bức bất công, ngay từ những ngày đầu khi thực dân Pháp sang xâm lược nước ta, nhân dân Bình Chánh đã đứng lên đấu tranh chống lại dưới ngọn cờ nghĩa khí của Bình Tây Đại Nguyên Soái Trương Định và các lực lượng kháng chiến khác. Đến khi Đảng Cộng Sản Việt Nam ra đời (3/2/1930 ), tại Bình Chánh có các ông : Hồ Văn Long, Nguyễn Văn Kỉnh, Nguyễn Văn Tiếp, Nguyễn Văn Tạo, Nguyễn Văn Trân …là những người đầu tiên giác ngộ cách mạng, đồng thời là cánh chim đầu đàn dẫn dắt nhân dân Bình Chánh làm cách mạng. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân Bình Chánh hăng hái đứng lên đấu tranh chống lại sự áp bức bất công, chống lại sự cai trị tàn bạo của thực dân Pháp, như tham gia phong trào chống sưu cao thuế nặng (1930 –1931 ), tham gia vào cuộc khởi nghĩa Nam Kỳ (1940 )…Năm 1945, khi Cách mạng tháng Tám thành công, nước nhà được độc lập, nhân dân Bình Chánh đã cùng nhân dân cả nước hồ hởi đón chào sự độc lập của nước nhà, nhưng thực dân Pháp lại quay trở lại xâm lược nước ta lần nữa, nhân dân Bình Chánh lại hăng hái đứng lên chống lại sự xâm lược của thực dân Pháp; dưới sự lãnh đạo của Đảng, trên mảnh đất Bình Chánh anh hùng đã có những trận đánh oanh liệt, gây cho địch nhiều thiệt lại rất to lớn, nặng nề và góp phần làm cho tinh thần binh lính địch hoang mang, dao động.

Bình Chánh nổi tiếng với địa điểm địa thế căn cứ Vườn Thơm – Bà Vụ, trở thành nơi đứng chân những lực lượng vũ trang và cán bộ chỉ huy hạng sang của ta. Từ “ Vành đai đỏ ” này, quân dân ta đã xiết chặt vòng vây tiến công vào TT đầu não của địch tại TP HCM. Đặc biệt trong trận chống càn tại Láng Le – Bàu Cò ngày 15 / 04 / 1948, quân dân Bình Chánh đã tạo nên một chiến công hiển hách, chiến công này được ghi vào lịch sử vũ trang của quân đội nhân dân Nước Ta. Những chiến công hiển hách ấy luôn được thừa kế và phát huy trong tiến trình kháng chiến chống Mỹ, Bình Chánh trở thành địa thế căn cứ, là chỗ dựa của những lực lượng cách mạng đứng chân tại đây, đồng thời cũng xuất phát từ đây, lực lượng cách mạng đã tổ chức triển khai nhiều trận đánh thọc sâu vào cơ quan đầu não của địch tại Hồ Chí Minh, điển hình như cuộc tổng tiến công và nổi dậy năm Mậu Thân 1968, đặt biệt là đã góp thêm phần vào thắng lợi của chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử vào tháng 04 năm 1975, thắng lợi này đã giải phóng trọn vẹn quốc gia và giành lại độc lập cho dân tộc bản địa. Với những góp phần và chiến công vẻ vang trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và đế quốc Mỹ, Đảng bộ và nhân dân Huyện Bình Chánh vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng thương hiệu Huyện Anh Hùng. Thực hiện Nghị định 130 / 2003 / NĐ ngày 5 tháng 11 năm 2003 của Thủ tướng nhà nước về việc chia tách địa giới hành chánh, ngày 02 tháng 12 năm 2003 Huyện Bình Chánh đã thực thi xong việc chia tách. Trên cơ sở chia tách 4 xã – thị xã : Tân Tạo, Bình Trị Đông, Bình Hưng Hòa và Thị trấn An Lạc để xây dựng 10 phường thường trực Quận Bình Tân. Sau lễ công bố xây dựng Quận Bình Tân, Huyện Bình Chánh đã tổ chức triển khai lễ công bố xây dựng Thị trấn Tân Túc, lúc bấy giờ huyện Bình Chánh còn lại 16 xã – thị trấn, trong đó có 1.266 tổ, 80 ấp, thành phố, 112.801 hộ với 418.513 nhân khẩu. Tóm lại, sự hình thành và tăng trưởng của huyện Bình Chánh từ khi xây dựng cho đến nay, nhân dân Bình Chánh không ngừng chiến đấu, lao động và phát minh sáng tạo để góp thêm phần thiết kế xây dựng Huyện nhà ngày một tăng trưởng và đi lên, xứng danh với thương hiệu cao quý do Đảng – Nhà nước trao tặng “ Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân ”.