Vô Cảm Là Gì? Nguyên Nhân, Biểu Hiện Và Cách Khắc Phục – TÂM LÝ TRỊ LIỆU NHC

Ngày nay, vô cảm đang trở thành vấn nạn mà cả xã hội phải đối mặt. Vô cảm tàn phá tâm hồn của con người, làm mất đi ý nghĩa thực sự của cuộc sống và về lâu dài có thể nguy hại đến gia đình, xã hội. Song song với việc nâng cao năng lực, mỗi cá nhân cần biết cách bồi dưỡng nhân cách và hướng đến những giá trị đạo đức bền vững.

Vô cảm là gì?

Vô cảm là trạng thái cảm hứng đặc trưng bởi sự lãnh đạm, lãnh đạm, không chăm sóc đến những vấn đề, yếu tố xảy ra xung quanh – đặc biệt quan trọng là những vấn đề gây ra tổn thương về sức khỏe thể chất và ý thức cho con người, động vật hoang dã. Nói một cách dễ hiểu, người vô cảm là người không có bất kỳ cảm hứng gì trước nỗi đau của người khác, thiếu sự đồng cảm, sẻ chia và không cảm thấy phẫn uất trước những bất công trong xã hội .

Về cơ bản, vô cảm không phải là bệnh mà chỉ là trạng thái cảm xúc và thái độ của mỗi cá nhân. Tuy nhiên, vô cảm gây ra rất nhiều hậu quả đối với cá nhân, gia đình và xã hội. Trước sự phát triển của nền kinh tế thị trường, sự vô cảm của con người đã trở nên sâu sắc đến mức báo động. Nếu như trước đây, vô cảm chỉ ảnh hưởng đến cá nhân thì giờ đây, thái độ thờ ơ và lãnh đạm còn xảy ra ở tập thể.

Vô cảm là “ mầm mống ” cần phải được diệt trừ sớm vì có năng lực “ lây lan ” nhanh – đặc biệt quan trọng là ở học viên. Bởi trẻ chưa có hiểu biết thâm thúy và bị tác động ảnh hưởng nhiều bởi thái độ, cách ứng xử của những người xung quanh. Nếu bạn hữu, thầy cô và mái ấm gia đình đều vô cảm, trẻ cũng sẽ hình thành tâm ý lạnh nhạt, thiếu sự đồng cảm và không hiểu được nỗi đau của người khác .

Biểu hiện của vô cảm theo từng mức độ

Vô cảm có biểu lộ khá phong phú với nhiều mức độ khác nhau. Nếu không phát hiện sớm, thực trạng sẽ trở nên thâm thúy hơn theo thời hạn và gây ra nhiều hậu quả về lâu dài hơn .

Các biểu lộ nhận ra người vô cảm :

• Biểu hiện ban đầu là không biết nói lời cảm ơn, xin lỗi, không thể hiện sự vui mừng, phấn khích trước những hoạt động có tính chất vui vẻ (khai giảng, bế giảng, cuộc thi thể thao,…).
• Khi lắng nghe bạn bè hoặc người thân chia sẻ những sự việc có tính chất đau buồn, người vô cảm thường tỏ thái độ không quan tâm và thờ ơ.
• Không biết giúp đỡ những người gặp phải nghịch cảnh hoặc chỉ đơn giản là vô cảm trước sự nhờ vả của những người xung quanh như anh chị em ruột, người già, bạn bè,…
• Khi đối mặt với những tình huống như gặp người bị thương trên đường, tai nạn giao thông, cháy nhà,… những người vô cảm thường không quan tâm vì nghĩ đây không phải việc của mình và không hề cảm thấy đau xót. Thực tế, cũng có nhiều người không dám giúp đỡ khi thấy người gặp nạn vì lo sợ bị lừa đảo. Tuy nhiên, những người này vẫn có cảm xúc thương xót và đồng cảm với người khác.
• Trong phạm vi nhà trường, nhiều học sinh vô cảm khi chứng kiến bạn bè bị bạo lực. Thậm chí, nhiều học sinh còn cổ vũ nhiệt tình và quay phim lại.
• Một số người còn vô cảm với chính mình với những biểu hiện như không quan tâm khi bản thân gặt hái được thành công hoặc bị thất bại. Ngoài ra khi bị trách phạt, người bị vô cảm cũng không cảm thấy buồn bã hay thất vọng về bản thân.
• Sự vô cảm khiến con người mất đi liên hệ với cuộc sống và những người xung quanh dẫn đến những biểu hiện như thiếu tinh thần trách nhiệm, trơ lì, thậm chí bất cần đời và không có động lực để học tập hay làm việc.

Nếu chỉ nhìn hình thức bề ngoài, vô cảm không tác động ảnh hưởng quá nhiều đến đời sống. Tuy nhiên về vĩnh viễn, thực trạng này sẽ khiến nhân cách trở nên không bình thường, thiếu link với người thân trong gia đình, bạn hữu và xã hội. Thậm chí, người vô cảm hoàn toàn có thể sống tách biệt vì không có nhu yếu được chăm sóc, san sẻ .

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng vô cảm

Vô cảm đang trở thành vấn nạn mà cả xã hội phải đương đầu. Theo những chuyên viên, thực trạng này có nguyên do rất phong phú và được chia thành 3 nhóm sau :

1. Nguyên nhân từ bản thân

Vô cảm hoàn toàn có thể bắt nguồn từ chính bản thân mỗi người. Các nguyên do thường gặp gồm có :

• Lối sống ích kỷ, mong muốn được hưởng thụ và thực dụng nên thiếu đi sự đồng cảm với nỗi đau và những mất mát của người khác.
• Chứng kiến sự vô cảm từ những người khác và bản thân không có chính kiến dẫn đến việc có thái độ, cảm xúc tương tự.
• Nhiều người trở nên vô cảm vì liên tục bị hãm hại, lừa dối dẫn đến mất niềm tin trong cuộc sống.
• Tính cách nhút nhát, sống khép mình và thiếu bản lĩnh nên lo sợ việc giúp đỡ người bị nạn có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của bản thân. Dần dần, bản thân mất đi sự đồng cảm và trở nên thờ ơ, chai lì.

2. Nguyên nhân từ phía gia đình

Cách giáo dục từ mái ấm gia đình ảnh hưởng tác động nhiều đến tính cách và nhận thức của mỗi người. Vì vậy ngoài những nguyên do từ chính bản thân, thái độ vô cảm hoàn toàn có thể xuất phát do những nguyên do từ phía mái ấm gia đình :

• Gia đình không gương mẫu về lối sống, phụ huynh có lối sống ích kỷ, thờ ơ và không có sự đồng cảm với người khác.
• Gia đình không quan tâm đến con cái dẫn đến việc trẻ không được nuôi dạy và giáo dục đúng đắn. Nếu không có định hướng từ gia đình, trẻ rất dễ nhiễm thói hư tật xấu và hình thành thái độ vô cảm, thờ ơ từ xã hội.
• Phụ huynh chỉ chú trọng đến việc học tập mà không bồi dưỡng nhân cách và rèn cho con những đức tính tốt như tương thân tương ái, yêu thương, đồng cảm và chia sẻ với mọi người xung quanh. Vì không được nuôi dưỡng những tính cách này nên trẻ có thể thờ ơ và không thấu hiểu được nỗi đau của người khác.
• Bố mẹ chiều chuộng và đáp ứng mọi yêu cầu của con một cách vô điều kiện khiến con trở nên ích kỷ, chỉ biết nhận và không biết cho đi. Những đứa trẻ này khi lớn lên dễ bị vô cảm, thờ ơ trước những nghịch cảnh và nỗi đau của người khác.
• Người ra, việc bố mẹ đánh mắng, chì chiết con cái vô lý cũng khiến con chai sạn về cảm xúc. Vì con chai lỳ với nỗi đau nên không thể thấu hiểu và đồng cảm với những người xung quanh.

Gia đình là yếu tố quan trọng trong quy trình hình thành nhân cách và nhận thức của con người. Chính thế cho nên, mái ấm gia đình cần đặc biệt quan trọng chăm sóc đến tính cách, tâm ý của con bên cạnh thành tích học tập và sự tăng trưởng sức khỏe thể chất. Ngày nay, đời sống của nhiều mái ấm gia đình trở nên khá giả nên cha mẹ thường có khuynh hướng bảo bọc và chiều chuộng con cháu quá mức. Đây là nguyên do hầu hết khiến tỷ suất người vô cảm, lãnh đạm và lãnh đạm ngày càng tăng .

3. Tác động từ xã hội

Trong những năm gần đây, thái độ sống vô cảm đang “ lây lan ” rất nhanh với đối tượng người tiêu dùng đa phần là học viên, sinh viên và người trẻ tuổi. Ngoài nguyên do xuất phát từ chính bản thân và mái ấm gia đình, thực trạng này còn bắt nguồn từ những yếu tố tâm ý xã hội như :

• Sự bùng nổ của các nền tảng mạng xã hội góp phần đáng kể trong việc “ lây lan” thái độ sống vô cảm. Đa phần người trẻ đều hướng đến những giá trị vật chất mà quên nuôi dưỡng tâm hồn và hướng bản thân đến những tính cách tốt.
• Nhiều cá nhân đạt được thành công sớm trở nên tự cao, kiêu căng và thiếu sự đồng cảm với những người xung quanh.
• Với sự bùng nổ thông tin như hiện nay, nhiều người trẻ học theo lối sống của một số nhân vật có ảnh hưởng mà quên đi những giá trị đạo đức truyền thống.
• Học sinh cũng có thể trở nên vô cảm nếu nhà trường không giáo dục toàn diện cả về tri thức, nhân cách và đạo đức. Ngoài ra, việc giáo viên thiếu sự quan tâm đến hoàn cảnh của các em, ít quan tâm và chia sẻ cũng khiến học sinh có cảm xúc nghèo nàn và thờ ơ với nỗi đau của người khác.

Ngày nay, đời sống bận rộn khiến xã hội ít chăm sóc đến những chuẩn mực đạo đức. Chính thế cho nên, người trẻ thường chú trọng đến sự nghiệp và vật chất mà quên đi những giá trị về niềm tin .

Hậu quả, tác hại của vô cảm

Vô cảm gây ra nhiều ảnh hưởng tác động so với đời sống của mỗi cá thể, mái ấm gia đình và xã hội. Đối với cá thể, thái độ vô cảm tàn phá tâm hồn khiến bản thân mỗi người mất đi những cảm hứng vốn dĩ và trở nên chai sạn trước nỗi đau, mất mát của người khác. Những người vô cảm cũng dễ có hành vi vi phạm quy chuẩn đạo đức và pháp lý vì không hề biết thương xót, đồng cảm hay san sẻ .
Nếu vô cảm xảy ra ở mái ấm gia đình và tập thể, xã hội sẽ phải gánh chịu những hậu quả nghiêm trọng. Trong những năm gần đây, không khó để tất cả chúng ta tận mắt chứng kiến việc mọi người vô cảm, bỏ mặc người gặp nạn, … Sự dửng dưng và lãnh đạm của những người xung quanh khiến người gặp nạn không được tương hỗ kịp thời, từ từ mất đi kỳ vọng và niềm tin với đời sống .

Sâu xa hơn, vô cảm khiến xã hội tụt hậu, suy đồi bởi những giá trị đạo đức không được coi trọng và nguy hại đến tính mạng con người. Bên cạnh đó, thái độ dửng dưng và thờ ơ ở học sinh còn ảnh hưởng đến quá trình hình thành nhân cách. Nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời, các em rất dễ bị rối loạn nhân cách khi bước vào giai đoạn trưởng thành.

Cách khắc phục, cải thiện tình trạng vô cảm

Vô cảm thực sự là “ mầm mống ” so với mỗi cá thể và xã hội. Ngay khi nhận thấy bản thân và những người xung quanh có bộc lộ dửng dưng, lạnh nhạt và thiếu sự thấu cảm, nên can thiệp ngay những giải pháp khắc phục sau :

1. Các biện pháp tự cải thiện

Nếu bản thân bạn đang có bộc lộ lạnh nhạt, lãnh đạm và không chăm sóc đến mọi thứ xung quanh, bạn nên cải tổ sớm để tránh thực trạng vô cảm trở nên thâm thúy hơn. Vô cảm khiến cho đời sống trở nên tẻ nhạt, mất đi niềm tin, kỳ vọng và ý nghĩa thực sự .

Để khắc phục chứng vô cảm và tu dưỡng tình yêu thương với mọi người, bạn hoàn toàn có thể tự cải tổ bằng những giải pháp sau :

• Quan sát cảm xúc của người khác: Những người vô cảm thường nghèo nàn về cảm xúc, không biết vui mừng, buồn bã, thất vọng hay bi quan. Để hiểu rõ hơn về cảm xúc, bạn nên quan sát biểu cảm của người khác trong từng hoàn cảnh. Khi hiểu được cảm xúc và tâm lý của những người xung quanh, bạn cũng sẽ dần hình thành những cảm xúc tương tự. Đây cũng là lý do vì sao khi sống cùng với những người vô cảm, bạn cũng sẽ dần thờ ơ, lãnh đạm khi nhìn thấy sự mất mát và nỗi đau.
• Học cách thể hiện sự quan tâm: Đặc điểm thường thấy của người vô cảm là không biểu hiện cảm xúc và thiếu sự quan tâm đối với người khác. Chính vì vậy ngoài việc chú ý đến cảm xúc của người khác, bạn nên bày tỏ sự quan tâm với những người xung quanh từ người thân đến bạn bè và đồng nghiệp. Ban đầu, việc này có thể hơi khó khăn nên bạn có thể quan sát cách mọi người quan tâm đến nhau để có kỹ năng bày tỏ sự thấu cảm và quan tâm đối với người khác.
• Noi gương những người giàu lòng nhân ái: Trong cuộc sống hiện đại, mọi người thường chạy theo những giá trị vật chất mà quên đi truyền thống tương thân tương ái của dân tộc. Dù vậy, vẫn có những người giàu lòng nhân ái luôn luôn hỗ trợ và giúp đỡ người có hoàn cảnh khó khăn. Để bồi dưỡng cho bản thân lòng nhân ái, bạn nên noi gương những người xung quanh hoặc những nhân vật truyền cảm hứng.
• Có ý thức về chuẩn mực đạo đức: Ngày nay, giáo dục quá chú trọng vào việc nâng cao kiến thức mà quên mất việc trau dồi các em những tính cách tốt và giúp các em ý thức được những giá trị đạo đức. Để cải thiện chứng vô cảm, bản thân mỗi người cần tìm hiểu, ý thức và phát huy những giá trị truyền thống cao đẹp như đoàn kết, tương thân tương ái,…
• Nỗ lực cải thiện bản thân: Nhiều người ý thức được việc bản thân nghèo nàn về cảm xúc nhưng không có động lực để cải thiện. Vì vậy, điều cần nhất giúp bạn vượt qua chứng vô cảm là sự nỗ lực. Luôn nhớ rằng, cảm xúc là thứ cần thiết đế gắn kết con người với nhau, như vậy mới có thể tạo ra gia đình và xã hội lành mạnh. Sự vô cảm trong mỗi người chính là “mầm mống” khiến con người sống xa cách và tách biệt.

Trước khi trở nên vô cảm, bản thân tất cả chúng ta đã từng là những đứa trẻ vô tư, tự do với niềm vui và nỗi buồn của chính mình. Trẻ em luôn có sự thấu cảm, lòng thương xót trước nỗi đau của người khác và thậm chí còn là động vật hoang dã. Tuy nhiên trong quy trình trưởng thành, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể trở nên lãnh đạm, lãnh đạm do cách giáo dục và tác động ảnh hưởng từ xã hội .
Rõ ràng sự vô cảm khiến thưởng thức sống trở nên nghèo nàn, đời sống vô vị, tẻ nhạt và không còn ý nghĩa. Trong khi đó, trẻ nhỏ luôn tìm thấy niềm vui từ những điều nhỏ nhất trong đời sống. Vì vậy, hãy cố cải tổ bản thân để tìm lại ý nghĩa của đời sống và có thời cơ thưởng thức toàn vẹn những cung bậc xúc cảm .

2. Các biện pháp hỗ trợ gia đình, nhà trường

Ngoài những giải pháp tự cải tổ, mái ấm gia đình và nhà trường cũng cần có can thiệp kịp thời để tu dưỡng nhân cách và hướng mỗi người đến những giá trị vững chắc trong đời sống .

Các giải pháp tương hỗ khắc phục chứng vô cảm từ mái ấm gia đình và nhà trường :

• Về phía gia đình, bố mẹ nên xem xét lại phương pháp giáo dục. Không nên nuông chiều trẻ vô lý hoặc quá hà khắc với con cái. Thay vào đó, cần giáo dục trẻ nghiêm khắc dựa trên tinh thần tôn trọng và lắng nghe. Ngoài ra, bố mẹ cũng cần nuôi dưỡng cho bản thân tinh thần tương thân tương ái để con cái hình thành lòng thương xót trước nỗi đau của người khác.
• Các thành viên trong gia đình phải luôn quan tâm và chia sẻ lẫn nhau vượt qua những khó khăn trong cuộc sống. Từ đó giúp trẻ hình thành lối sống yêu thương và đùm bọc những người có hoàn cảnh khó khăn hơn.
• Khi con cái có những hành vi lệch chuẩn, gia đình nên trò chuyện để thấu hiểu tâm lý và cảm xúc của con. Trẻ chưa có sự hiểu biết sâu sắc về cuộc sống nên việc có những quan niệm, suy nghĩ lệch lạc là điều dễ hiểu. Bố mẹ nên trò chuyện để con hiểu được đúng – sai thay vì chì chiết, trách móc và đánh đập trẻ.
• Giáo dục con cách chia sẻ từ những điều nhỏ nhất như đề nghị trẻ chia sẻ bánh kẹo cho các bạn khác, biết hỗ trợ mẹ nấu ăn, làm việc nhà, nhường nhịn anh chị em,…
• Đối với học sinh, nhà trường cần đẩy mạnh công tác giáo dục về đạo đức để trẻ có cảm xúc và biết chia sẻ với những hoàn cảnh khó khăn. Thầy cô giáo nên dành sự quan tâm đến những học sinh nghèo, khuyến khích, động viên và kêu gọi hỗ trợ để các em có động lực đến trường. Đồng thời điều này cũng giúp các em học sinh khác biết cách chia sẻ và đùm bọc những người có hoàn cảnh kém may mắn.

3. Can thiệp tham vấn, trị liệu tâm lý

Vô cảm hoàn toàn có thể trở nên thâm thúy nếu không được can thiệp kịp thời. Ở những trường hợp này, nên xem xét tham vấn hoặc trị liệu tâm ý vì bản thân người sống vô cảm hoàn toàn có thể không tự mình nuôi dưỡng được những tính cách tốt, nhất là khi mái ấm gia đình đều sống lạnh nhạt và lãnh đạm .

Bên cạnh đó, nhiều trường hợp vô cảm có tương quan đến rối loạn xúc cảm và một số ít dạng rối loạn nhân cách như rối loạn nhân cách ái kỷ, rối loạn nhân cách chống đối xã hội, rối loạn nhân cách phân liệt và rối loạn nhân cách dạng phân liệt. Những trường hợp này, bạn cần can thiệp tâm ý trị liệu để kiểm soát và điều chỉnh những méo mó trong tâm lý và hướng bệnh nhân đến những tính cách tốt như thấu cảm, san sẻ, biết chăm sóc, thương xót, …

Trung tâm Tâm lý trị liệu NHC Việt Nam là đơn vị trị liệu tâm lý uy tín tại Việt Nam. Trung tâm NHC Việt Nam hiện đang ứng dụng kiến thức khoa học, giải pháp, quy trình trị liệu mới nhất để chữa lành tâm bệnh, chăm sóc sức khỏe tâm trí cho người Việt.

Với đội ngũ chuyên viên tâm ý, Master Coach số 1 đến từ Ủy ban NLP Hoa Kỳ, Trung tâm NHC Nước Ta đã đảm nhiệm trị liệu cho nhiều trường hợp gặp khó khăn vất vả trong việc bộc lộ xúc cảm, hờ hững, lãnh đạm có hiệu quả tốt và trở lại với đời sống thông thường .

Chuyên gia tâm lý, Master Coach Bùi thị Hải Yến: “Vô cảm là một vấn đề tâm lý khó khăn hơn so với cả trầm cảm và hưng cảm. Thực tế, cảm xúc tê liệt thường là một cơ chế tự vệ. Đó là một cách mà chúng ta đã học được để tự bảo vệ mình khỏi nỗi đau về tinh thần và thể chất khi phải đối diện với một hoặc nhiều trải nghiệm xấu trong quá khứ. Chúng tôi có phương pháp dòng thời gian và những quy trình trị liệu để kết nối với tiềm thức của khách hàng để tìm ra nguyên nhân gốc rễ, sự kiện khiến khách hàng trở nên vô cảm“.

Sau khi mày mò nguyên do nền tảng khiến người mua vô cảm, những chuyên viên sẽ có liệu trình, giải pháp đơn cử để giúp người mua học cách biểu lộ xúc cảm chân thực và cởi mở, đánh đổ neo xấu đi và setup niềm tin, tư duy tích cực và tương hỗ về đời sống .

Để biết thêm thông tin chi tiết về chương trình trị liệu vô cảm, các bạn có thể liên hệ với Trung tâm NHC Việt Nam qua hotline 096 589 8008 hoặc gửi câu hỏi cho chuyên gia tại đây.

Vô cảm thực sự là yếu tố lớn của mỗi cá thể. Nếu không tìm cách cải tổ, sự lãnh đạm và lãnh đạm sẽ trở nên thâm thúy hơn. Từ đó trở thành mối nguy cơ tiềm ẩn cho mái ấm gia đình và xã hội. Ngoài việc trau dồi và tu dưỡng nhân cách cho chính bản thân, bạn cũng nên chăm sóc đến những người xung quanh để thiết kế xây dựng tập thể lành mạnh và đoàn kết .

Source: https://evbn.org
Category: Làm Gì