Nguyễn Công Trứ – Không chỉ đa tài, đa tình, đa đoan…

Xung quanh cuộc đời và sự nghiệp của con người đa tài, đa tình và cũng đa đoan này lại có nhiều ý kiến khác nhau tại Hội thảo khoa học danh nhân Nguyễn Công Trứ vào ngày 19-12 tại Hà Tĩnh.

Phóng to
Di ảnh của Nguyễn Công Trứ	Bàn thờ Nguyễn Công Trứ tại huyện Nghi Xuân

Ngay từ thuở còn hàn vi, Nguyễn Công Trứ đã nuôi lý tưởng giúp đời, lập sự nghiệp, sự nghiệp : “ Đã mang tiếng ở trong trời đất / Phải có danh gì với núi sông ”. Vậy mà cuộc sống ông là những thăng trầm trong sự nghiệp. Ông được thăng thưởng quan tước nhiều lần vì những thành tích, chiến công trong quân sự chiến lược và kinh tế tài chính, tới chức thượng thư, tổng đốc ; nhưng cũng nhiều lần bị giáng phạt, nhiều lần giáng liền ba bốn cấp …
Ngay từ đầu buổi hội thảo chiến lược, PGS tiến sỹ Trần Ngọc Vượng đã khuynh hướng buổi hội thảo chiến lược không nên nhìn nhận về Nguyễn Công Trứ là một đại thần với bao vinh quang, danh vọng như Thượng thư, Phủ doãn, Tổng đốc, Dinh điền sứ, Đại tướng … mà quên mất rằng đằng sau ông có hơn nửa đời sống trong cảnh nghèo nàn của một bạch diện thư sinh .

Nguyễn Công Trứ là một người đa tài, một đời dấn thân, bị kìm nén, lên xuống mà đã làm được thế, buộc hậu thế chúng ta đây phải nhìn lại cuộc đời thực, mà ta tưởng như tầm thường đó lại phản ảnh của một thế sự – GS Phong Lê đã thổi lửa vào buổi hổi thảo. Và rất nhiều nhà khoa học đã chỉ ra Nguyễn Công Trứ là một người ngay thẳng, rõ ràng, công bằng, không chấp nhận những cách ứng xử nước đôi thiếu minh bạch, thể hiện một tính cách “thuần Nghệ” trong những vần thơ, hay những câu hát nói.

Và ta bắt gặp một “Nguyễn Công Trứ rất yêu thương, tôn trọng phụ nữ, hiểu thấu tâm lý phụ nữ chứ không hề coi thường, khinh rẻ họ” – Thạc sĩ Nguyễn Hữu Tâm đã nhấn mạnh. Theo ông Tâm, muốn tìm kiếm trong thơ Nguyễn Công Trứ cái gọi là “tư tưởng coi thường phụ nữ” không khác mò kim đáy biển.

Và ta bắt gặp một “Nguyễn Công Trứ rất yêu thương, tôn trọng phụ nữ, hiểu thấu tâm lý phụ nữ chứ không hề coi thường, khinh rẻ họ” – Thạc sĩ Nguyễn Hữu Tâm đã nhấn mạnh. Theo ông Tâm, muốn tìm kiếm trong thơ Nguyễn Công Trứ cái gọi là “tư tưởng coi thường phụ nữ” không khác mò kim đáy biển.

Nguyễn Công Trứ “ coi thường quần chúng ”, không thấu cận dân tình ? tiến sỹ Nguyễn Duy Mến khẳng định chắc chắn đây là một cái nhìn sai lầm đáng tiếc. Trước đây, nhiều người khi nhìn nhận về công lao, sự nghiệp của Nguyễn Công Trứ đã cho rằng việc ông đàn áp khởi nghĩa nông dân là “ phản bội lại quyền hạn của nông dân ”, trung thành với chủ một cách mù quáng với nhà nước chuyên chế phản động .
Ông Mến đã chỉ ra, trong con mắt của một số ít học giả, Nguyễn Công Trứ là một người quan liêu, cực đoan, ngông nghênh, suốt đời theo đuổi một “ chí đàn ông ” mang sắc tố cá thể chủ nghĩa, không thấu cận dân tình vì vậy từ một người có lòng thương dân vô hình trung đôi lúc trở thành một kẻ phản bội lại quyền hạn chính đáng của họ. Đó là ánh mắt tàn dư của “ phong kiến ” nhìn về ông .
GS Phong Lê cho rằng những người nhìn nhận như vậy mới là “ quan liêu ”, bởi chưa hiểu được một cách thâm thúy đời sống, tâm tư nguyện vọng của Nguyễn Công Trứ, cũng như xuất phát từ ý niệm phủ nhận trọn vẹn những góp phần của nhà Nguyễn đối với dân tộc bản địa, lịch sử dân tộc, cho rằng triều Nguyễn có thực chất “ chuyên chế, phản động ” nên những đại thần trung thành với chủ và có công lao với triều đại ấy là sai lầm đáng tiếc, mù quáng .

Buổi hội thảo đã có những đánh giá thỏa đáng, công bằng hơn về bản chất, vai trò của triều Nguyễn, ghi nhận những đóng góp nhất định của triều đại này đối với lịch sử. Và khẳng định: cần ghi nhận Nguyễn Công Trứ như một bậc vi nhân gia như thời cuộc còn cho phép.

Như vậy, dù trong bất kỳ nghành nghề dịch vụ nào, Nguyễn Công Trứ vẫn là một “ ông ngất ngưởng ” ngạo nghễ trên đỉnh điểm của năng lực, bản lĩnh và nhân cách, như cây tùng non Hống vi vu với gió ngàn … Giới khoa học đã so sánh Nguyễn Công Trứ với Nguyễn Du, thì Nguyễn Công Trứ còn gần dân hơn, giữa ông và người dân đen phần nhiều không có khoảng cách, được người dân gọi thân thương là cố Lớn chứ không gọi theo quan tước mặc dầu chức quan của ông có lúc đã đến cực phẩm .
Chí đàn ông của ông xuất phát từ sự thưởng thức thâm thúy đời sống lam lũ, khổ nghèo của người nông dân, chứ không đơn thuần là một phút cao hứng trong thư phòng lộng lẫy của vương công quý tộc như 1 số ít người lầm tưởng .
Nguyễn Công Trứ chưa khi nào trái chiều, tách rời giữa lý tưởng “ trí quân ” và “ trạch dân ”. Với ông hai tiềm năng ấy tuy hai mà một, cái này là điều kiện kèm theo của cái kia, tương hỗ cho cái kia. Là người học rộng, Nguyễn Công Trứ có một cái nhìn quán thông kim cổ để nhận xét thời thế, hiểu rõ quốc sự, dân tình .

Source: https://evbn.org
Category: Giới Tính