Trình bày quan niệm duy vật biện chứng về vận động và không gian, thời gian
Đáp án:
Với tính cách là một thực thể, vật chất có những thuộc tính như hoạt động, khoảng trống, thời gian. Chúng trực tiếp vấn đáp cho câu hỏi : Vật chất sống sót bằng cách nào, như thế nào ? Cũng như ý niệm về vật chất, những ý niệm về hoạt động, khoảng trống, thời gian Open rất sớm trong lịch sử dân tộc triết học, mà nội dung của chúng không ngừng được làm phong phú và đa dạng và thâm thúy thêm nhờ vào sự tăng trưởng của những khoa học cụ thể. Tuy nhiên, không nên như nhau ý niệm triết học về hoạt động, khoảng trống, thời gian với những ý niệm của khoa học cụ thể về chúng .
1. Quan niệm duy vật biện chứng về hoạt động
a) Vận động là gì?
Với tính cách là “ thuộc tính cố hữu của vật chất ”, là “ phương pháp sống sót của vật chất ”, “ hoạt động, hiểu theo nghĩa chung nhất ( … ) gồm có toàn bộ mọi sự đổi khác và mọi quy trình diễn ra trong thiên hà, kể từ sự đổi khác vị trí đơn thuần cho đến tư duy ”. Điều này có nghĩa là :
– Trong quốc tế, không có hoạt động bên ngoài vật chất và cũng không có vật chất không hoạt động ; hoạt động và vật chất thống nhất với nhau .
– Vận động khi nào cũng là tự hoạt động của vật chất được tạo nên do sự ảnh hưởng tác động qua lại giữa những yếu tố nội tại trong cấu trúc của vật chất, trong đó, xích míc là nguồn gốc sâu xa của mọi sự hoạt động xảy ra trong quốc tế .
– Vận động vật chất là tuyệt đối, nhưng tính tuyệt đối của hoạt động chẳng những không loại trừ mà còn bao hàm trong nó sự đứng im tương đối, chính bới, nếu không có sự đứng im tương đối thì không có sự vật nào sống sót được. Hiện tượng đứng im tương đối hay trạng thái cân đối trong thời điểm tạm thời, sự không thay đổi về chất của sự vật luôn xảy ra trong quy trình hoạt động của nó. Đứng im chỉ là một hình thức hoạt động đặc biệt quan trọng – hoạt động trong trạng thái cân đối của sự vật vật chất đơn cử có gắn liền với một hệ quy chiếu hay một quan hệ xác lập. Ph. Angghen đã chỉ ra rằng, “ hoạt động riêng không liên quan gì đến nhau có xu thế chuyển thành cân đối, hoạt động hàng loạt phá vỡ sự cân đối riêng không liên quan gì đến nhau ấy ”, “ mọi sự cân đối chỉ là tương đối và trong thời điểm tạm thời ” trong sự hoạt động tuyệt đối và vĩnh viễn của quốc tế vật chất. Và, “ trong quốc tế, không có gì ngoài vật chất đang hoạt động và vật chất đang hoạt động không hề hoạt động ở đâu ngoài khoảng trống và thời gian ” .
Các thành tựu của khoa học tự nhiên tân tiến – triết lý trường tương tác … đã góp thêm phần chứng tỏ cho quan điểm duy vật biện chứng về tự hoạt động của vật chất, đồng thời bác bỏ ý niệm duy tâm siêu hình cho rằng nguồn gốc hoạt động của quốc tế vật chất tự nhiên nằm trong một lực lượng phi vật chất siêu nhiên nào đó bên ngoài quốc tế vật chất – Cái hích của Thượng đế. Quan điểm này, xét đến cùng, bộc lộ sự bế tắc trong lý giải quốc tế. Tuy nhiên, trong lịch sử dân tộc khoa học, chủ nghĩa duy tâm thường bám vào những thành tựu mới của khoa học để xuyên tạc chúng. Ví dụ, chủ nghĩa duy tâm vật lý học dựa trên cách hiểu siêu hình, giống hệt vật chất với khối lượng, giống hệt hoạt động với nguồn năng lượng xuyên tạc công thức E = mc2, để rút ra Tóm lại cho rằng vật chất biến thành nguồn năng lượng, và coi sự sống sót nguồn năng lượng thuần tuý là vật chứng của sự sống sót hoạt động không có vật chất. Sự thật, công thức này chỉ nói lên mối đối sánh tương quan giữa khối lượng và nguồn năng lượng – hai đặc trưng cơ bản của vật chất – chứ không nói lên khối lượng biến thành nguồn năng lượng, và cũng không được cho phép coi nguồn năng lượng là hoạt động thuần tuý không có vật chất hay là cơ sở của quốc tế .
Vật chất chỉ sống sót bằng cách hoạt động. Trong hoạt động và trải qua hoạt động mà vật chất bộc lộ sự sống sót của chính mình. Vận động của vật chất được bộc lộ bằng muôn vàn hình thức, kiểu khác nhau ; trong đó, hoạt động của ý thức, tư duy, trên trong thực tiễn, cũng là mẫu sản phẩm của sự hoạt động vật chất. Khám phá quốc tế khách quan, nhận thức vật chất, xét về thực ra, là vạch ra tính đơn cử của những hình thức và kiểu hoạt động của quốc tế vật chất. Do vật chất không được phát minh sáng tạo và không bị diệt trừ ( tính tuyệt đối ) nên vận động vật chất trong quốc tế cũng không được sinh ra hay không mất đi, mà chỉ chuyển từ hình thức, kiểu này sang hình thức, kiểu khác. Tính phong phú của sống sót vật chất trong quốc tế được bộc lộ bằng tính phong phú của những hình thức hoạt động .
b) Các hình thức vận động
• Dựa vào trình độ tăng trưởng của khoa học vào cuối thế kỷ 19, Ph. Angghen chia hoạt động ra thành 5 hình thức : Vận động cơ học – sự vận động và di chuyển của vật thể trong khoảng trống theo thời gian ; Vận động vật lý bộc lộ trải qua những hiện tượng kỳ lạ nhiệt, điện, từ, ánh sáng … ; Vận động hóa học biểu lộ bằng sự hóa hợp và phân giải những chất … ; Vận động sinh học biểu lộ bằng sự trao đổi chất giữa khung hình sống và thiên nhiên và môi trường … ; Vận động xã hội gồm có mọi sự biến hóa xảy ra trong đời sống xã hội .
Tuy nhiên, nếu dựa trên trình độ tăng trưởng của khoa học lúc bấy giờ thì hoạt động hoàn toàn có thể được chia ra thành 3 nhóm : hoạt động trong nghành nghề dịch vụ vật chất vô sinh gồm có hoạt động cơ học, hoạt động vật lý, vận động hóa học ; hoạt động trong nghành vật chất hữu sinh gồm có hoạt động dưới tế bào, hoạt động tế bào, hoạt động thành viên, hoạt động của sinh quyển ; hoạt động trong nghành vật chất xã hội gồm có mọi sự đổi khác trong những cá thể hay hội đồng xã hội .
• Cơ sở phân loại và ý nghĩa của việc phân loại hoạt động :
Một là, những hình thức hoạt động nói trên khác nhau về chất, chúng ứng với những trình độ cấu trúc – tổ chức triển khai khác nhau của vật chất, và được những khoa học liên ngành hay chuyên ngành khác nhau điều tra và nghiên cứu, nhưng bản thân chúng không cô lập mà hoàn toàn có thể chuyển hóa qua lại lẫn nhau. Luận điểm này đã được chứng tỏ bởi định luật bảo toàn và chuyển hóa nguồn năng lượng, bởi những triết lý trường thống nhất .
Hai là, những hình thức hoạt động cao Open trên cơ sở của những hình thức hoạt động thấp và bao hàm trong nó những hình thức hoạt động thấp hơn, trong khi đó, những hình thức hoạt động ở trình độ thấp không bao hàm những hình thức hoạt động ở trình độ cao hơn. Do đó, tất cả chúng ta không được quy giản hình thức hoạt động cao về với những hình thức hoạt động thấp. Việc chủ nghĩa cơ giới quy mọi vận động vật chất về với hoạt động cơ học, chủ nghĩa Darwin xã hội quy hoạt động xã hội về với hoạt động sinh học … đều là những sai lầm đáng tiếc cần phê phán .
Ba là, trong hiện thực, một sự vật vật chất nào đó hoàn toàn có thể sống sót bằng nhiều hình thức hoạt động khác nhau, tuy nhiên, bản thân sự vật đó khi nào cũng được đặc trưng bằng một hình thức hoạt động cơ bản. Các hình thức hoạt động khác nhau của sự vật vật chất hoàn toàn có thể chuyển hóa lẫn nhau nhưng vận động vật chất nói chung thì vĩnh viễn sống sót cùng với sự sống sót vĩnh viễn của vật chất. Vì vậy, muốn khám phá hiện tượng kỳ lạ vật chất ở Lever cấu trúc nào thì phải dựa trên hình thức hoạt động cơ bản của vật chất ở Lever đó để lý giải .
2. Quan niệm duy vật biện chứng về khoảng trống và thời gian
Không gian, thời gian là những phạm trù xuất hiện rất sớm trong nền văn hóa nhân loại. Ngay từ xa xưa, không gian được dùng để nói lên vị trí, kích thước, sự đồng tồn tại của các sự vật, còn thời gian được dùng để nói lên độ lâu của các tiến trình, trình tự thay đổi trước sau của sự tồn tại trong thế giới. Tuy nhiên, bàn về không gian và thời gian nói chung, về tính khách quan, tính tuyệt đối, tính bất biến của chúng luôn là đề tài tranh cải trong lịch sử triết học .
Chủ nghĩa duy vật biện chứng cho rằng, khoảng trống và thời gian thống nhất với nhau và với vật chất hoạt động ; khoảng trống và thời gian là thuộc tính cố hữu, là hình thức sống sót của vật chất hoạt động. Trong quốc tế, không có khoảng trống và thời gian bên ngoài vật chất hoạt động, và cũng không có vật chất hoạt động bên ngoài khoảng trống và thời gian .
Do vật chất hoạt động sống sót khách quan, vĩnh cữu, vô tận nên khoảng trống và thời gian cũng mang bản tính khách quan, vĩnh cữu, vô tận. Ngoài ra, khoảng trống có tính ba chiều ( dài, rộng, cao ) và thời gian có tính một chiều ( quá khứ hiện tại tương lai ). Chúng thống nhất lại thành không – thời gian bốn chiều hay không – thời gian thực – là thuộc tính cố hữu, hình thức sống sót của vật chất hoạt động trong quốc tế. Đầu thế kỷ 20, kim chỉ nan tương đối Einstein sinh ra đã bác bỏ tính tuyệt đối – không bao giờ thay đổi của khoảng trống và thời gian và chứng tỏ tính tương đối – biến hóa, tính thống nhất của khoảng trống và thời gian với vận chất hoạt động, nghĩa là luận chứng cho quan điểm duy vật biện chứng về khoảng trống và thời gian .
Tính phong phú của quốc tế vật chất hoạt động được biểu lộ qua tính phong phú của cấu trúc khoảng trống và thời gian. Vì vậy, tương ứng với cấu trúc – tổ chức triển khai của vật chất mà khoa học lúc bấy giờ phát hiện ra – vật chất vô sinh, vật chất hữu sinh và vật chất xã hội, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể nói về khoảng trống và thời gian vật lý học, khoảng trống và thời gian sinh học, khoảng trống và thời gian xã hội. Đây là khoảng trống và thời gian hiện thực. Trong toán học thuật ngữ khoảng trống n chiều chỉ là sự trừu tượng hóa để điều tra và nghiên cứu những đối tượng người dùng đặc trưng .
Source: https://evbn.org
Category: Góc Nhìn