Bài học về nhân cách mà em rút ra được từ truyện “Chức phán sự đền Tản Viên” | Vatgia Hỏi & Đáp

Chuyện chức phán sự đền Tản Viên không chỉ mê hoặc người đọc ở những chi tiết cụ thể kì ảo li kì, ở diễn biến mê hoặc mà còn ở nội dung phản ánh của tác phẩm. Ra đời đã cách đây mấy thế kỉ nhưng bức tranh hiện thực được Nguyễn Dữ trình diện trong tác phẩm vẫn còn có ý nghĩa, giá trị cho đến tận ngày này .Bối cảnh của truyện xảy ra vào lúc đầu thế kỉ XV. Căn cứ cho toàn cảnh này chính là lai lịch của tên Bách hộ họ thôi, cuối đời nhà Hồ, quân Minh sang xâm lược nước ta. Ngoài ra còn hoàn toàn có thể kể đến cụ thể Tử Văn nhận chức phán sự, có người quen nhìn thấy Tử Văn vào năm Giáp Ngọ – 1417, đây là những cơ sở chứng minh và khẳng định sự sinh ra của câu truyện vào đầu thế kỉ XV. Thời điểm Nguyễn Dữ chấp bút viết tác phẩm là vào tầm nửa đầu thế kỉ XVI, đó là thời gian xã hội phong kiến khởi đầu đi vào quá trình suy thoái và khủng hoảng, nội chiến Lê – Mạc xảy ra liên miên, đời sống xã hội không ổn định, rối ren, đời sống nhân dân vô cùng cực khổ. Chính trong khoảng chừng thời hạn này Nguyễn Dữ cũng chỉ ra làm quan được vài năm rồi lui về ở ẩn. Bởi vậy, ông mượn toàn cảnh của xã hội thế kỉ XV nhưng thực ra là muốn trình diện hiện thực xã hội mà ông đang sống – đầu thế kỉ XVI với nhiều bất công ngang trái : kẻ ác lộng hành, được hưởng an nhàn, sung sướng, người hiền phải chịu nhiều oan khuất, sống khổ cực ; quan lại tham lam của đút, người đại diện thay mặt cho pháp lý bị lấp tai, che mắt. Đó chính là hiện thực rất là không ổn định được Nguyễn Dữ phản ánh trong tác phẩm .

Trước hết, giá trị hiện thực của tác phẩm được thể hiện ở những bất công ngang trái trong xã hội: tên tướng giặc họ Thôi độc ác gian xảo hưởng cuộc sống an nhàn, còn vị thổ thần hiền lành bị đuổi đi, chịu nhiều bất công. Lúc sống tên Bách hộ họ Thôi là một tướng chuyên đi xâm lược nước khác, mưu đồ làm những việc trái với đạo trời, cho đến khi chết hắn vẫn hiện nguyên hình là một kẻ cướp – cướp đền, cướp nơi ở của người khác. Tính cách đó của hắn được thể hiện nhất quán trong mọi cử chỉ, hành động. Khi bị Tử Văn đốt đền, hắn biến thành hồn ma, tự xưng là cư sĩ, dùng đạo lí Nho gia để buộc tội người ngay thắng, lấy oai danh của quỷ thần để dọa nạt Tử Văn hòng làm cho chàng sợ hãi mà dựng lại đền cho hắn. Khi không thực hiện được ý đồ thì tức giần, thề độc rồi “phất áo đi”.

Khi xuống âm ti đối chất, hắn vô cùng lo lắng bởi vậy đã đến trước Tử Văn để liệu kế kêu cầu Diêm Vương. Nhưng trước sự cứng cỏi tâu trình của Tử Văn hắn lại ngoan cố, ra sức vu oan, cãi cọ với Tử Văn, nhằm làm lẫn lộn phải trái ngay trước mặt Diêm Vương: “Ấy vậy là ở trước vương phủ mà hắn còn ghê gớ như thế, mồm năm miệng mười, đơm đặt bịa tạc. Huống hồ ở một nơi đền miếu quạnh hiu hắn sợ gì mà không dám cho một mồi lửa”. Tử Văn vẫn cứng cỏi vạch tội hắn xin Diêm Vương cử người đi xác minh thì tên Bách hộ họ Thôi một mặt lăng nhục Tử Văn, mặt khác lại kêu cầu xin Diêm Vương khoan dung tha cho Tử Văn: “Gã kia là một kẻ học trò, thật là ngu bướng, quả là đáng tội lắm. Nhưng đã trách mắng như vậy, cũng đủ răn đe rồi. Xin đại vương khoan dung tha cho hắn để tỏ cái đức rộng rãi…”. Những thủ đoạn đó đã cho thấy sự gian ngoan, xảo quyệt của hắn hòng có thể thoát tội. Đem tên tướng giặc bại trận làm đối tượng đả kích Nguyễn Dữ đã thể hiện sâu sắc tinh thần dân tộc cao cả: tên tướng giặc đã bị trừng trị thích đáng, Tử Văn được khôi phục danh dự và hưởng phần thưởng xứng đáng với sự thẳng thắn, chính trực của mình.

Không chỉ vậy, tác phẩm còn tố cáo quan lại, thánh thần ở âm tính bị đồng xu tiền che mắt, thao tác quan liêu. Các miếu thần lân cận vì tham của đút của tên Bách hộ mà bênh vực cho hồn ma tướng giặc, sự gian tà như “ rễ ác mọc lan, khó lòng lay động ”, khiến cho vị ông thổ ông địa phải ở ẩn, chịu khổ cực suốt bao năm mà không tài nào hoàn toàn có thể minh oan được cho bản thân. Ngay cả Diêm Vương thao tác cũng rất là quan liêu, xem xét vấn đề chưa kĩ lưỡng, khởi đầu mới chỉ nghe lời tố cáo của tên Bách hộ mà chút nữa đã phán oan tội cho Ngô Tử Văn. Khi Tử Văn Open thì lập tức bị kết tội, bộc lộ qua lời nhận xét hồ đồ của Diêm Vương “ Kẻ kia là một cư sĩ, trung thần lẫm liệt, có công với tiên triều, nên hoàng thiên cho được huyết thực ở một ngôi đền để đền công khó nhọc. Mày là một kẻ hàn sĩ, sao dám hỗn láo, tội ác tự mình làm ra, còn trốn đi đằng nào ? ”. Bên cạnh đó lời trách phạt của Diêm Cương với những phán quan, Nguyễn Dữ đã trình diện hiện thực xã hội nhức nhối của xã hội đương thời : “ Lũ những ngươi chia tòa sở, giữ chức sự, cầm lệnh chí công, làm phép chí công, thưởng thì xứng danh mà không thiên vị, phạt thì đích xác mà không nghiệt ngã, vậy mà con có sự gian dối càn bậy như vậy ” .Chuyện chức phán sự đền Tản Viên đã trình diện hiện thực xã hội đương thời, trong đó điều nhức nhối chính là nạn thăm quan ô lại tiếp tay cho cái ác, cái xấu được mặc sức hoành hành, gây nên biết bao nỗi đau khổ cho người dân lương thiện. Tác phẩm cũng là lời lôi kéo của tác giả, mọi người hãy đứng lên để cùng đấu tranh tàn phá cái xấu, cái ác, bảo vệ công lí, chính nghĩa .

Source: https://evbn.org
Category : Làm Gì