Mạng máy tính – Wikipedia tiếng Việt - EU-Vietnam Business Network (EVBN)

Mạng máy tính là mạng viễn thông kỹ thuật số cho phép các nút mạng chia sẻ tài nguyên. Trong các mạng máy tính, các thiết bị máy tính trao đổi dữ liệu với nhau bằng các kết nối (liên kết dữ liệu) giữa các nút. Các liên kết dữ liệu này được thiết lập qua cáp mạng như dây hoặc cáp quang hoặc phương tiện không dây như Wi-Fi.

Các thiết bị máy tính mạng làm trách nhiệm khởi động, định tuyến và chấm hết tài liệu được gọi là những nút mạng. [ 1 ] Các nút thường được xác lập bởi địa chỉ mạng và hoàn toàn có thể gồm có sever mạng như máy tính cá thể, điện thoại thông minh và máy chủ, cũng như phần cứng mạng như bộ định tuyến và chuyển mạch. Hai thiết bị như vậy hoàn toàn có thể được cho là được liên kết với nhau khi một thiết bị hoàn toàn có thể trao đổi thông tin với thiết bị kia, mặc dầu chúng có liên kết trực tiếp với nhau hay không. Trong hầu hết những trường hợp, những giao thức truyền thông online dành riêng cho ứng dụng được xếp lớp ( nghĩa là mang theo trọng tải ) so với những giao thức tiếp thị quảng cáo chung khác. Bộ sưu tập công nghệ thông tin ghê gớm này yên cầu phải có những người quản trị mạng tay nghề cao để giữ cho toàn bộ mạng lưới hệ thống mạng hoạt động giải trí tốt .Mạng máy tính tương hỗ một số lượng lớn những ứng dụng và dịch vụ như truy vấn vào World Wide Web, video kỹ thuật số, âm thanh kỹ thuật số, sử dụng chung những máy chủ tàng trữ và ứng dụng, máy in và máy fax, và sử dụng email và ứng dụng nhắn tin tức thời cũng như nhiều ứng dụng khác. Mạng máy tính khác nhau về phương pháp truyền tin được sử dụng để mang tín hiệu, giao thức truyền thông online để tổ chức triển khai lưu lượng mạng, kích cỡ của mạng, cấu trúc link, chính sách tinh chỉnh và điều khiển lưu lượng và dự tính tổ chức triển khai mạng. Mạng máy tính nổi tiếng nhất là Internet .

Máy tính của thập niên 1940 là các thiết bị cơ-điện tử lớn và rất dễ hỏng. Sự phát minh ra transistor bán dẫn vào năm 1947 tạo ra cơ hội để làm ra chiếc máy tính nhỏ và đáng tin cậy hơn.

Bạn đang đọc: Mạng máy tính – Wikipedia tiếng Việt

Năm 1950, các máy tính lớn mainframe chạy bởi các chương trình ghi trên thẻ đục lỗ (punched card) bắt đầu được dùng trong các học viện lớn. Điều này tuy tạo nhiều thuận lợi với máy tính có khả năng được lập trình nhưng cũng có rất nhiều khó khăn trong việc tạo ra các chương trình dựa trên thẻ đục lỗ này.[2]

Vào cuối thập niên 1950, người ta ý tưởng ra mạch tích hợp ( IC ) chứa nhiều transistor trên một mẫu bán dẫn nhỏ, tạo ra một bước nhảy vọt trong việc sản xuất những máy tính mạnh hơn, nhanh hơn và nhỏ hơn. Đến nay, IC hoàn toàn có thể chứa hàng triệu transistor trên nhiều mạch .

Vào cuối thập niên 1960, đầu thập niên 1970, các máy tính nhỏ được gọi là minicomputer bắt đầu xuất hiện.[3]

Năm 1977, công ty máy tính Apple Computer giới thiệu máy vi tính còn được gọi là máy tính cá nhân (personal computer – PC).[4]

Năm 1981, IBM đưa ra máy tính cá thể tiên phong. Sự thu nhỏ ngày càng phức tạp hơn của những IC đưa đến việc sử dụng thoáng rộng máy tính cá thể tại nhà và trong kinh doanh thương mại .

Vào giữa thập niên 1980, người sử dụng dùng các máy tính độc lập bắt đầu chia sẻ các tập tin bằng cách dùng modem kết nối với các máy tính khác. Cách thức này được gọi là điểm nối điểm, hay truyền theo kiểu quay số. Khái niệm này được mở rộng bằng cách dùng các máy tính là trung tâm truyền tin trong một kết nối quay số. Các máy tính này được gọi là sàn thông báo (bulletin board). Các người dùng kết nối đến sàn thông báo này, để lại đó hay lấy đi các thông điệp, cũng như gửi lên hay tải về các tập tin. Hạn chế của hệ thống là có rất ít hướng truyền tin, và chỉ với những ai biết về sàn thông báo đó. Ngoài ra, các máy tính tại sàn thông báo cần một modem cho mỗi kết nối, khi số lượng kết nối tăng lên, hệ thống không thề đáp ứng được nhu cầu.

Qua những thập niên 1950, 1970, 1980 và 1990, Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ đã tăng trưởng những mạng diện rộng WAN có độ an toàn và đáng tin cậy cao, nhằm mục đích ship hàng những mục tiêu quân sự chiến lược và khoa học. Công nghệ này khác truyền tin điểm nối điểm. Nó được cho phép nhiều máy tính liên kết lại với nhau bằng những đường dẫn khác nhau. Bản thân mạng sẽ xác lập tài liệu chuyển dời từ máy tính này đến máy tính khác như thế nào. Thay vì chỉ hoàn toàn có thể thông tin với một máy tính tại một thời gian, nó hoàn toàn có thể thông tin với nhiều máy tính cùng lúc bằng cùng một liên kết. Sau này, WAN của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ đã trở thành Internet .

Mục Lục

Các yếu tố xã hội[sửa|sửa mã nguồn]

Quan hệ giữa người với người trở nên nhanh gọn, thuận tiện và thân mật hơn cũng mang lại nhiều yếu tố xã hội cần xử lý như :

Lạm dụng hệ thống mạng để làm điều phi pháp hay thiếu đạo đức: Các tổ chức buôn người, khiêu dâm, lừa gạt, hay tội phạm qua mạng, tổ chức tin tặc để ăn cắp tài sản của công dân và các cơ quan, tổ chức khủng bố.
Mạng càng lớn thì nguy cơ lan truyền các phần mềm ác ý (malware) càng dễ xảy ra.
Hệ thống buôn bán trở nên khó kiểm soát hơn nhưng cũng tạo điều kiện cho cạnh tranh gay gắt hơn.
Một vấn đề nảy sinh là xác định biên giới giữa việc kiểm soát nhân viên làm công và quyền tư hữu của họ. (Chủ thì muốn toàn quyền kiểm soát các điện thư hay các cuộc trò chuyện trực tuyến nhưng điều này có thể vi phạm nghiêm trọng quyền cá nhân).
Vấn đề giáo dục thanh thiếu niên cũng trở nên khó khăn hơn vì các em có thể tham gia vào các việc trên mạng mà cha mẹ khó kiểm soát nổi.
Hơn bao giờ hết với phương tiện thông tin nhanh chóng thì sự tự do ngôn luận hay lạm dụng quyền ngôn luận cũng có thể ảnh hưởng sâu rộng hơn trước đây như là các trường hợp của các phần mềm quảng cáo (adware) và các thư rác (spam mail).

Việc tăng trưởng những mạng lưới hệ thống mạng máy tính đem đến nhiều quyền lợi cho xã hội như :

Nhiều người có thể dùng chung một phần mềm tiện ích.
Một nhóm người cùng thực hiện một đề án nếu nối mạng họ sẽ dùng chung dữ liệu của đề án, dùng chung tập tin chính (master file) của đề án, họ trao đổi thông tin với nhau dễ dàng.
Dữ liệu được quản lý tập trung nên bảo mật an toàn, trao đổi giữa những người sử dụng thuận lợi, nhanh chóng, backup dữ liệu tốt hơn.
Sử dụng chung các thiết bị máy in, máy scanner, đĩa cứng và các thiết bị khác.
Người sử dụng và trao đổi thông tin với nhau dễ dàng thông qua dịch vụ thư điện tử (Email), dịch vụ Chat, dịch vụ truyền file (FTP), dịch vụ Web,…
Xóa bỏ rào cản về khoảng cách địa lý giữa các máy tính trong hệ thống mạng muốn chia sẻ và trao đổi dữ liệu với nhau.
Một số người sử dụng không cần phải trang bị máy tính đắt tiền (chi phí thấp mà chức năng lại mạnh).
Cho phép người lập trình ở một trung tâm máy tính này có thể sử dụng các chương trình tiện ích, vùng nhớ của một trung tâm máy tính khác đang rỗi để làm tăng hiệu quả kinh tế của hệ thống.
An toàn cho dữ liệu và phần mềm vì nó quản lý quyền truy cập của các tài khoản người dùng (phụ thuộc vào các chuyên gia quản trị mạng).

Mô hình đo lường và thống kê mạng[sửa|sửa mã nguồn]

Mô hình đo lường và thống kê tập trung chuyên sâu ( Centralized computing )[sửa|sửa mã nguồn]

Toàn bộ những tiến trình giải quyết và xử lý diễn ra tại máy tính TT. Các máy trạm cuối ( Terminals ) được nối mạng với máy tính TT và chỉ hoạt động giải trí như những thiết bị nhập xuất tài liệu được cho phép người dùng xem trên màn hình hiển thị và nhập liệu qua bàn phím. Các máy trạm đầu cuối không tàng trữ và giải quyết và xử lý tài liệu. Mô hình đo lường và thống kê mạng trên hoàn toàn có thể tiến hành trên mạng lưới hệ thống phần cứng hoặc ứng dụng được setup trên sever ( Server ) .Ưu điểm : Dữ liệu bảo mật thông tin bảo đảm an toàn, dễ sao lưu, dễ diệt virus và ngân sách thiết lập thấp .Khuyết điểm : Khó phân phối được những nhu yếu của nhiều ứng dụng khác nhau, vận tốc truy xuất chậm .

Mô hình giám sát phân tán ( Distributed computing )[sửa|sửa mã nguồn]

Các máy tính có năng lực hoạt động giải trí độc lập, những việc làm được tách nhỏ và giao cho nhiều máy tính khác nhau trong mạng thay vì tập trung chuyên sâu giải quyết và xử lý trên máy TT. Tuy dữ liệu được giải quyết và xử lý và tàng trữ tại máy cục bộ nhưng những máy tính này được nối mạng với nhau nên chúng hoàn toàn có thể trao đổi tài liệu và những dịch vụ .Ưu điểm : Truy xuất nhanh, hầu hết không số lượng giới hạn những ứng dụng .Khuyết điểm : Dữ liệu tàng trữ rời rạc khó đồng điệu, sao lưu và rất dễ nhiễm virus. hehehehehehheheh

Mô hình thống kê giám sát cộng tác ( Collaborative computing )[sửa|sửa mã nguồn]

Mô hình thống kê giám sát mạng cộng tác gồm có nhiều máy tính hoàn toàn có thể hợp tác để triển khai một việc làm. Một máy tính này hoàn toàn có thể mượn năng lượng thống kê giám sát, giải quyết và xử lý của máy tính khác bằng cách chạy những chương trình trên những máy tính nằm trong mạng .Ưu điểm : Xử lý rất nhanh và mạnh, hoàn toàn có thể dùng để chạy những ứng dụng có những phép toán lớn, giải quyết và xử lý tài liệu lớn. Ví dụ : bẻ khóa những hệ mã, giám sát DNA, …Khuyết điểm : Các tài liệu được tàng trữ trên những vị trí khác nhau nên rất khó đồng nhất và sao lưu, năng lực nhiễm virus rất cao .

Phân loại mạng[sửa|sửa mã nguồn]

LAN (từ Anh ngữ: local area network), hay còn gọi là “mạng cục bộ”, là mạng tư nhân trong một toà nhà, một khu vực (trường học hay cơ quan chẳng hạn) có cỡ chừng vài km.[5] Chúng nối các máy chủ và các máy trạm trong các văn phòng và nhà máy để chia sẻ tài nguyên và trao đổi thông tin. LAN có 3 đặc điểm:

Giới hạn về tầm cỡ phạm vi hoạt động từ vài mét cho đến 1 km.
Thường dùng kỹ thuật đơn giản chỉ có một đường dây cáp (cable) nối tất cả máy. Vận tốc truyền dữ liệu thông thường là 10 Mbps, 100 Mbps, 1 Gbps, và gần đây là 100 Gbps.[6]
Ba kiến trúc mạng kiểu LAN thông dụng bao gồm:
- Mạng bus hay mạng tuyến tính. Các máy nối nhau một cách liên tục thành một hàng từ máy này sang máy kia. Ví dụ của nó là Ethernet (chuẩn IEEE 802.3).
- Mạng vòng. Các máy nối nhau như trên và máy cuối lại được nối ngược trở lại với máy đầu tiên tạo thành vòng kín. Thí dụ mạng vòng thẻ bài IBM (IBM token ring).
- Mạng sao.

Mạng thư viện trong nhánh quy mô cây và việc trấn áp những tài nguyên mạng

MAN (từ Anh ngữ: metropolitan area network), hay còn gọi là “mạng đô thị”, là mạng có cỡ lớn hơn LAN, phạm vi vài km. Nó có thể bao gồm nhóm các văn phòng gần nhau trong thành phố, nó có thể là công cộng hay tư nhân và có đặc điểm:

Chỉ có tối đa hai dây cáp nối.
Không dùng các kỹ thuật nối chuyển.
Có thể hỗ trợ chung vận chuyển dữ liệu và đàm thoại, hay ngay cả truyền hình. Ngày nay người ta có thể dùng kỹ thuật cáp quang (fiber optical) để truyền tín hiệu. Vận tốc có hiện nay thể đạt đến 10 Gbps.

Ví dụ của kỹ thuật này là mạng DQDB (Distributed Queue Dual Bus) hay còn gọi là bus kép theo hàng phân phối (tiêu chuẩn IEEE 802.6).

Các kiểu nối trong WAN

WAN (wide area network), còn gọi là “mạng diện rộng”, dùng trong vùng địa lý lớn thường cho quốc gia hay cả lục địa, phạm vi vài trăm cho đến vài ngàn km. Chúng bao gồm tập hợp các máy nhằm chạy các chương trình cho người dùng. Các máy này thường gọi là máy lưu trữ(host) hay còn có tên là máy chủ, máy đầu cuối (end system). Các máy chính được nối nhau bởi các mạng truyền thông con (communication subnet) hay gọn hơn là mạng con (subnet). Nhiệm vụ của mạng con là chuyển tải các thông điệp (message) từ máy chủ này sang máy chủ khác.

Mạng con thường có hai thành phần chính :

Các đường dây vận chuyển còn gọi là mạch (circuit), kênh (channel), hay đường trung chuyển (trunk).
Các thiết bị nối chuyển. Đây là loại máy tính chuyện biệt hoá dùng để nối hai hay nhiều đường trung chuyển nhằm di chuyển các dữ liệu giữa các máy. Khi dữ liệu đến trong các đường vô, thiết bị nối chuyển này phải chọn (theo thuật toán đã định) một đường dây ra để gửi dữ liệu đó đi. Tên gọi của thiết bị này là nút chuyển gói (packet switching node) hay hệ thống trung chuyển (intermediate system). Máy tính dùng cho việc nối chuyển gọi là “bộ chọn đường” hay “bộ định tuyến” (router).

Hầu hết các WAN bao gồm nhiều đường cáp hay là đường dây điện thoại, mỗi đường dây như vậy nối với một cặp bộ định tuyến. Nếu hai bộ định tuyến không nối chung đường dây thì chúng sẽ liên lạc nhau bằng cách gián tiếp qua nhiều bộ định truyến trung gian khác. Khi bộ định tuyến nhận được một gói dữ liệu thì nó sẽ chứa gói này cho đến khi đường dây ra cần cho gói đó được trống thì nó sẽ chuyển gói đó đi. Trường hợp này ta gọi là nguyên lý mạng con điểm nối điểm, hay nguyên lý mạng con lưu trữ và chuyển tiếp (store-and-forward), hay nguyên lý mạng con nối chuyển gói.

Có nhiều kiểu thông số kỹ thuật cho WAN dùng nguyên tắc điểm tới điểm như là dạng sao, dạng vòng, dạng cây, dạng hoàn hảo, dạng giao vòng, hay bất định .

Mô hình mạng[sửa|sửa mã nguồn]

Mạng hình sao ( Star Network )[sửa|sửa mã nguồn]

Có tổng thể những trạm được liên kết với một thiết bị TT có trách nhiệm nhận tín hiệu từ những trạm và chuyển đến trạm đích. Tùy theo nhu yếu tiếp thị quảng cáo trên mạng mà thiết bị TT hoàn toàn có thể là hub, switch, router hay sever TT. Vai trò của thiết bị TT là thiết lập những link Point – to – Point .

Ưu điểm là thiết lập mạng đơn giản, dễ dàng cấu hình lại mạng (thêm, bớt các trạm), dễ dàng kiểm soát và khắc phục sự cố, tận dụng được tối đa tốc độ truyền của đường truyền vật lý.
Khuyết điểm là độ dài đường truyền nối một trạm với thiết bị trung tâm bị hạn chế (bán kính khoảng 100m với công nghệ hiện nay).

Mạng tuyến tính ( Bus Network )[sửa|sửa mã nguồn]

Có toàn bộ những trạm phân loại trên một đường truyền chung ( bus ). Đường truyền chính được số lượng giới hạn hai đầu bằng hai đầu nối đặc biệt quan trọng gọi là terminator. Mỗi trạm được nối với trục chính qua một đầu nối chữ T ( T-connector ) hoặc một thiết bị thu phát ( transceiver ). Mô hình mạng Bus hoạt động giải trí theo những link Point – to – Multipoint hay Broadcast .

Ưu điểm: Dễ thiết kế và chi phí thấp.
Khuyết điểm: Tính ổn định kém, chỉ một nút mạng hỏng là toàn bộ mạng bị ngừng hoạt động.

Mạng hình vòng ( Ring Network )[sửa|sửa mã nguồn]

Tín hiệu được truyền đi trên vòng theo một chiều duy nhất. Mỗi trạm của mạng được nối với nhau qua một bộ chuyển tiếp ( repeater ) có trách nhiệm nhận tín hiệu rồi chuyển tiếp đến trạm tiếp nối trên vòng. Như vậy tín hiệu được lưu chuyển trên vòng theo một chuỗi liên tục những link Point – to – Point giữa những repeater .

Ưu điểm: Mạng hình vòng có ưu điểm tương tự như mạng hình sao.
Nhược điểm: Một trạm hoặc cáp hỏng là toàn bộ mạng bị ngừng hoạt động, thêm hoặc bớt một trạm khó hơn, giao thức truy nhập mạng phức tạp.

Mạng phối hợp ( Mesh Network )[sửa|sửa mã nguồn]

Kết hợp hình sao và tuyến tính ( Star Bus Network ) : Cấu hình mạng dạng này có bộ phận tách tín hiệu ( splitter ) giữ vai trò thiết bị TT, mạng lưới hệ thống dây cáp mạng thông số kỹ thuật là Star Topology và Linear Bus Topology. Lợi điểm của thông số kỹ thuật này là mạng hoàn toàn có thể gồm nhiều nhóm thao tác ở cách xa nhau, ARCNET là mạng dạng tích hợp Star Bus Network. Cấu hình dạng này đưa lại sự uyển chuyển trong việc sắp xếp đường dây thích hợp thuận tiện so với bất kỳ toà nhà nào .Kết hợp hình sao và vòng ( Star Ring Network ) : Cấu hình dạng phối hợp Star Ring Network, có một ” thẻ bài ” liên lạc ( Token ) được chuyển vòng quanh một cái HUB TT. Mỗi trạm thao tác được nối với HUB – là cầu nối giữa những trạm thao tác và để tǎng khoảng cách thiết yếu .

Mạng hình vòng
Mạng tuyến tính

Các chiêu thức truyền tin[sửa|sửa mã nguồn]

Mạng chuyển mạch kênh ( Circuit Switching Network )[sửa|sửa mã nguồn]

Khi có hai trạm cần trao đổi thông tin với nhau thì giữa chúng sẽ được thiết lập một ” kênh ” cố định và thắt chặt và được duy trì cho đến khi một trong hai bên ngắt liên kết. Dữ liệu chỉ được truyền theo con đường cố định và thắt chặt này. Kỹ thuật chuyển mạch kênh được sử dụng trong những liên kết ATM ( Asynchronous Transfer Mode ) và Dial-up ISDN ( Integrated Services Digital Networks ). Ví dụ về mạng chuyển mạch kênh là mạng điện thoại cảm ứng .Ưu điểm là kênh truyền được dành riêng trong suốt quy trình tiếp xúc do đó vận tốc truyền tài liệu được bảo vệ. Điều này là đặc biệt quan trọng quan trọng so với những ứng dụng thời hạn thực như audio và video .Nhược điểm là phải tốn thời hạn để thiết lập đường truyền cố định và thắt chặt giữa hai trạm ; hiệu suất sử dụng đường truyền không cao, vì có lúc trên kênh không có tài liệu truyền của hai trạm liên kết, nhưng những trạm khác không được sử dụng kênh truyền này .

Mạng chuyển mạch thông tin ( Message Switching Network )[sửa|sửa mã nguồn]

Không giống chuyển mạch kênh, chuyển mạch thông tin không thiết lập link dành riêng giữa hai trạm tiếp xúc mà thay vào đó mỗi thông tin được xem như một khối độc lập gồm có cả địa chỉ nguồn và địa chỉ đích. Mỗi thông tin sẽ được truyền qua những trạm trong mạng cho đến khi nó đến được địa chỉ đích, mỗi trạm trung gian sẽ nhận và tàng trữ thông tin cho đến khi trạm trung gian sau đó chuẩn bị sẵn sàng để nhận thông tin sau đó nó chuyển tiếp thông tin đến trạm tiếp nối, chính vì nguyên do này mà mạng chuyển mạch thông tin còn hoàn toàn có thể được gọi là mạng lưu và chuyển tiếp ( Store and Forward Network ). Một ví dụ nổi bật về kỹ thuật này là dịch vụ thư điện tử ( e-mail ), nó được chuyển tiếp qua những trạm cho đến khi tới được đích cần đến .Ưu điểm là cung ứng một sự quản trị hiệu suất cao hơn so với sự lưu thông của mạng, bằng cách gán những thứ tự ưu tiên cho những thông tin và bảo vệ những thông tin có độ ưu tiên cao hơn sẽ được lưu chuyển thay vì bị trễ do quy trình lưu thông trên mạng ; giảm sự ùn tắc trên mạng, những trạm trung gian hoàn toàn có thể lưu giữ những thông tin cho đến khi kênh truyền rảnh mới gửi thông tin đi ; tăng hiệu suất cao sử dụng kênh truyền, với kỹ thuật này những trạm hoàn toàn có thể dùng chung kênh truyền .Nhược điểm là độ trễ do việc tàng trữ và chuyển tiếp thông tin là không tương thích với những ứng dụng thời hạn thực, Các trạm trung gian phải có dung tích bộ nhớ rất lớn để lưu giữ những thông tin trước khi chuyển tiếp nó tới một trạm trung gian khác ( size của những thông tin không bị hạn chế ) .

Mạng chuyển mạch gói ( Packet Switching Network )[sửa|sửa mã nguồn]

Kỹ thuật này được đưa ra nhằm mục đích tận dụng những ưu điểm và khắc phục những điểm yếu kém của hai kỹ thuật trên, so với kỹ thuật này những thông tin được chia thành những gói tin ( packet ) có size biến hóa, mỗi gói tin gồm có tài liệu, địa chỉ nguồn, địa chỉ đích và những thông tin về địa chỉ những trạm trung gian. Các gói tin riêng không liên quan gì đến nhau không phải luôn luôn đi theo một con đường duy nhất, điều này được gọi là chọn đường độc lập ( independent routing ) .Ưu điểm là dải thông hoàn toàn có thể được quản trị bằng cách chia nhỏ tài liệu vào những đường khác nhau trong trường hợp kênh truyền bận ; nếu một link bị sự cố trong quy trình truyền thông online thì những gói tin còn lại hoàn toàn có thể được gửi đi theo những con đường khác ; điểm khác nhau cơ bản giữa kỹ thuật chuyển mạch thông tin và kỹ thuật chuyển mạch gói là trong kỹ thuật chuyển mạch gói những gói tin được số lượng giới hạn về độ dài tối đa điều này được cho phép những trạm chuyển mạch hoàn toàn có thể lưu giữ những gói tin vào bộ nhớ trong mà không phải đưa ra bộ nhớ ngoài do đó giảm được thời hạn truy nhập và tăng hiệu suất cao truyền tin .Nhược điểm là khó khăn vất vả của giải pháp chuyển mạch gói cần xử lý là tập hợp những gói tin tại nơi nhận để tạo lại thông tin khởi đầu cũng như giải quyết và xử lý việc mất những gói tin .

Mô hình ứng dụng mạng[sửa|sửa mã nguồn]

Mô hình mạng ngang hàng ( Peer – to – Peer Network )[sửa|sửa mã nguồn]

Mạng peer – to – peer là một ví dụ rất đơn thuần của những mạng LAN. Chúng được cho phép mọi nút mạng vừa đóng vai trò là thực thể nhu yếu những dịch vụ mạng ( client ), vừa là những thực thể phân phối những dịch vụ mạng ( server ). Trong thiên nhiên và môi trường này, người dùng trên từng máy tính chịu nghĩa vụ và trách nhiệm điều hành quản lý và san sẻ tài nguyên của máy tính mình. Mô hình này chỉ tương thích với những tổ chức triển khai nhỏ và không chăm sóc đến yếu tố bảo mật thông tin. Phần mềm mạng peer – to – peer được phong cách thiết kế sao cho những thực thể ngang hàng triển khai cùng những công dụng tương tự như nhau .Các đặc thù của mạng peer – to – peer là mạng peer – to – peer còn được biết đến như mạng workgroup ( nhóm thao tác ) và được sử dụng cho những mạng có ≤ 10 người sử dụng ( user ) thao tác trên mạng đó ; không yên cầu phải có người quản trị mạng ( administrator ) ; trong mạng peer – to – peer mỗ người sử dụng thao tác như người quản trị cho trạm thao tác riêng của họ và chọn tài nguyên hoặc tài liệu nào mà họ sẽ cho phép san sẻ trên mạng cũng như quyết định hành động ai hoàn toàn có thể truy xuất đến tài nguyên và tài liệu đó .

Ưu điểm là đơn giản cho việc cài đặt và chi phí tương đối rẻ.

Xem thêm: Những cách giúp bạn giảm đau bụng kinh

Nhược điểm là Không quản trị tập trung chuyên sâu, đặc biệt quan trọng trong trường hợp có nhiều thông tin tài khoản cho một người sử dụng ( user ) truy xuất vào những trạm thao tác khác nhau ; việc bảo mật thông tin mạng hoàn toàn có thể bị vi phạm với những người sử dụng có chung tên người dùng, mật khẩu truy xuất tới cùng tài nguyên ; không hề sao chép dự trữ ( backup ) tài liệu tập trung chuyên sâu. Dữ liệu được tàng trữ rải rác trên từng trạm .

Mô hình mạng khách chủ ( Client – Server Network / Server Based Network )[sửa|sửa mã nguồn]

Mạng khách chủ tương quan đến việc xác lập vai trò của những thực thể tiếp thị quảng cáo trong mạng. Mạng này xác lập thực thể nào hoàn toàn có thể tạo ra những nhu yếu dịch vụ và thực thể nào hoàn toàn có thể ship hàng những nhu yếu đó .Các máy được tổ chức triển khai thành những miền ( domain ). An ninh trên những domain được quản trị bởi một số ít sever đặc biệt quan trọng gọi là domain controller. Trên domain có một master domain controller được gọi là PDC ( Primary Domain Controller ) và một BDC ( Backup Domain Controller ) để đề phòng trường hợp PDC gặp sự cố .

Mô hình quản trị mạng[sửa|sửa mã nguồn]

Mô hình mạng Workgroup[sửa|sửa mã nguồn]

Mô hình mạng Workgroup là một nhóm máy tính mạng cùng san sẻ tài nguyên như file tài liệu, máy in. Nó là một nhóm lôgíc của những máy tính mà toàn bộ chúng có cùng tên nhóm. Có thể có nhiều nhóm thao tác ( workgroups ) khác nhau cùng liên kết trên một mạng cục bộ ( LAN ) .Mô hình mạng Workgroup cũng được coi là mạng peer-to-peer chính do toàn bộ những máy trong workgroup có quyền san sẻ tài nguyên như nhau mà không cần sự chỉ định của Server. Mỗi máy tính trong nhóm tự bảo dưỡng, bảo mật thông tin cơ sở tài liệu cục bộ của nó. Điều này có nghĩa là, toàn bộ sự quản trị về thông tin tài khoản người dùng, bảo mật thông tin cho nguồn tài nguyên san sẻ không được tập trung chuyên sâu hóa. Bạn hoàn toàn có thể liên kết tới một nhóm đã sống sót hoặc khởi tạo một nhóm mới .Ưu điểm là Workgroups không nhu yếu máy tính chạy trên hệ điều hành quản lý Windows Server để tập trung chuyên sâu hóa thông tin bảo mật thông tin ; workgroups phong cách thiết kế và hiện thực đơn giản và không nhu yếu lập kế hoạch có khoanh vùng phạm vi rộng và quản trị như domain nhu yếu ; workgroups thuận tiện so với nhóm có số máy tính ít và gần nhau ( ≤ 10 máy ) .Nhược điểm là mỗi người dùng phải có một thông tin tài khoản người dùng trên mỗi máy tính mà họ muốn đăng nhập ; bất kể sự biến hóa thông tin tài khoản người dùng, như thể biến hóa mật khẩu hoặc thêm thông tin tài khoản người dùng mới, phải được làm trên toàn bộ những máy tính trong Workgroup, nếu bạn quên bổ trợ thông tin tài khoản người dùng mới tới một máy tính trong nhóm thì người dùng mới sẽ không hề đăng nhập vào máy tính đó và không hề truy xuất tới tài nguyên của máy tính đó ; việc san sẻ thiết bị và file được giải quyết và xử lý bởi những máy tính riêng, và chỉ cho người dùng có thông tin tài khoản trên máy tính đó được sử dụng .

Mô hình mạng Domain[sửa|sửa mã nguồn]

Mô hình mạng Domain là một nhóm máy tính mạng cùng san sẻ cơ sở tài liệu thư mục tập trung chuyên sâu ( central directory database ). Thư mục tài liệu chứa thông tin tài khoản người dùng và thông tin bảo mật thông tin cho hàng loạt Domain. Thư mục tài liệu này được biết như thể thư mục hiện hành ( Active Directory ) .Trong một Domain, thư mục chỉ sống sót trên những máy tính được thông số kỹ thuật như máy tinh chỉnh và điều khiển miền ( domain controller ). Một domain controller là một Server quản trị toàn bộ những góc nhìn bảo mật thông tin của Domain. Không giống như mạng Workgroup, bảo mật thông tin và quản trị trong domain được tập trung chuyên sâu hóa. Để có Domain controller, những sever ( server ) phải chạy dịch vụ làm Domain controller ( dịch vụ được tích hợp sẵn trên những phiên bản Windows Server của Microsoft ; hoặc trên Linux, ta thông số kỹ thuật dịch vụ Samba để làm trách nhiệm Domain controller, … ) .Một domain không được xem như một vị trí đơn hoặc thông số kỹ thuật mạng riêng không liên quan gì đến nhau. Các máy tính trong cùng domain hoàn toàn có thể ở trên một mạng LAN hoặc WAN. Chúng hoàn toàn có thể tiếp xúc với nhau qua bất kể liên kết vật lý nào, như : Dial-up, Integrated Services Digital Network ( ISDN ), Ethernet, Token Ring, Frame Relay, Satellite, Fibre Channel .Ưu điểm là được cho phép quản trị tập trung chuyên sâu. Nếu người dùng biến hóa mật khẩu của họ, thì sự thay sẽ được update tự động hóa trên toàn Domain ; Domain cung ứng quá trình đăng nhập đơn thuần để người dùng truy xuất những tài nguyên mạng mà họ được phép truy vấn ; Domain cung ứng linh động để người quản trị hoàn toàn có thể khởi tạo mạng rất to lớn .Các miền nổi bật trong Windows Server hoàn toàn có thể chứa những kiểu máy tính sau :

Máy điều khiển miền (Domain controllers) lưu trữ và bảo trì bản sao thư mục. Trong domain, tài khoản người dùng được tạo một lần, Windows Server ghi nó trong thư mục này. Khi người dùng đăng nhập tới máy tính trong domain, domain controller kiểm tra thư mục nhờ tên người sử dụng, mật khẩu và giới hạn đăng nhập. Khi có nhiều domain controllers, chúng định kỳ tái tạo thông tin thư mục của chúng.
Các máy chủ thành viên (Member servers): Một máy member server là một máy chủ mà không được cấu hình như là domain controller. Máy chủ không lưu trữ thông tin thư mục và không thể xác nhận domain người dùng. Các máy chủ có thể cung cấp các tài nguyên chia sẻ như các thư mục dùng chung hay các máy in.
Các máy tính trạm (Client computers): Các máy tính trạm chạy một hệ điều hành dùng cho máy trạm của người dùng và cho phép người dùng truy cập tới nguồn tài nguyên trong domain.

Không giống như Workgroup, Domain phải sống sót trước khi người dùng tham gia vào nó. Việc tham gia vào Domain luôn nhu yếu người quản trị Domain phân phối thông tin tài khoản cho máy tính của người dùng tới domain đó. Tuy nhiên, nếu người quản trị cho người dùng đúng độc quyền, người dùng hoàn toàn có thể khởi tạo thông tin tài khoản máy tính của mình trong quy trình thiết lập .

Thông số mạng[sửa|sửa mã nguồn]

Trong công nghệ tiên tiến máy tính, băng thông là đại lượng được dùng để chỉ một khối lượng tài liệu hoàn toàn có thể truyền tải được trong một thời hạn nhất định. Đối với những thiết bị kỹ thuật số, băng thông được tính với đơn vị chức năng bps ( bit mỗi giây ) hay Bps ( byte mỗi giây ) .
Độ trễ là khoảng chừng thời hạn chuyển một thông điệp từ nút này đến nút khác trong mạng lưới hệ thống mạng .
Thông lượng là lượng tài liệu đi qua đường truyền trong một đơn vị chức năng thời hạn. Hay thông lượng là băng thông thực sự mà những ứng dụng mạng được sử dụng trong một thời hạn đơn cử ( thông lượng hoàn toàn có thể được biến hóa theo thời hạn ) .Thông lượng thường nhỏ hơn nhiều so với băng thông tối đa hoàn toàn có thể có của thiên nhiên và môi trường truyền dẫn được sử dụng ( Throughput ≤ Bandwidth ) .Thông lượng của mạng máy tính phụ thuộc vào vào những yếu tố như khoảng cách link, thiên nhiên và môi trường truyền dẫn, những công nghệ tiên tiến mạng, dạng tài liệu được truyền, số lượng người dùng trên mạng, máy tính người dùng, sever, …

Các giải pháp truyền thông online tài liệu[sửa|sửa mã nguồn]

Phương thức unicast: Một nút nguồn muốn gửi một thông điệp đến duy nhất một nút đích trên hệ thống mạng.
Phương thức multicast: Một nút nguồn muốn gửi một thông điệp đến một nhóm các nút đích trên hệ thống mạng.
Phương thức broadcast: Một nút nguồn muốn gửi một thông điệp đến tất cả các nút đích khác trên hệ thống mạng.

Giao thức mạng[sửa|sửa mã nguồn]

Các quy mô mạng nổi bật[sửa|sửa mã nguồn]

Các quy mô dưới đây, TCP / IP và OSI là những tiêu chuẩn, không phải là những bộ lọc hay ứng dụng tạo giao thức .
Mô hình OSI với bảy tầng .OSI, hay còn gọi là ” Mô hình tham chiếu liên kết những mạng lưới hệ thống mở “, viết ngắn là OSI Model hoặc OSI Reference Model là phong cách thiết kế dựa trên sự tăng trưởng của ISO ( Tổ chức Tiêu chuẩn Quốc tế ) và IUT-T. Mô hình gồm có 7 tầng :

Tầng ứng dụng (Tầng 7): cho phép người dùng (con người hay phần mềm) truy cập vào mạng bằng cách cung cấp giao diện người dùng, hỗ trợ các dịch vụ như gửi thư điện tử truy cập và truyền file từ xa, quản lý CSDL dùng chung và một số dịch vụ khác về thông tin.
Tầng trình diễn (Tầng 6): thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến cú pháp và nội dung của thông tin gửi đi.
Tầng phiên (Tầng 5): đóng vai trò “kiểm soát viên” hội thoại (dialog) của mạng với nhiệm vụ thiết lập, duy trì và đồng bộ hóa tính liên tác giữa hai bên.
Tầng giao vận(Tầng 4): nhận dữ liệu từ tầng phiên, cắt chúng thành những đơn vị nhỏ nếu cần, gửi chúng xuống tầng mạng và kiểm tra rằng các đơn vị này đến được đầu nhận.
Tầng mạng (Tầng 3): điều khiển vận hành của mạng con. Xác định mở đầu và kết thúc của một cuộc truyền dữ liệu.
Tầng liên kết dữ liệu (Tầng 2): nhiệm vụ chính là chuyển dạng của dữ liệu thành các khung dữ liệu (data frames) theo các thuật toán nhằm mục đích phát hiện, điều chỉnh và giải quyết các vấn đề như hư, mất và trùng lập các khung dữ liệu.
Tầng vật lý (Tầng 1): Thực hiện các chức năng cần thiết để truyền luồng dữ liệu dưới dạng bit đi qua các môi trường vật lý.

TCP / IP cũng giống như OSI nhưng kiểu này có ít hơn ba tầng :

Tầng ứng dụng: bao gồm nhiều giao thức cấp cao. Trước đây người ta sử dụng các áp dụng đầu cuối ảo như TELNET, FTP, SMTP. Sau đó nhiều giao thức đã được định nghĩa thêm vào như DNS, HTTP…
Tầng giao vận: nhiệm vụ giống như phần giao vận của OSI nhưng có hai giao thức được dùng tới là TCP và UDP.
Tầng mạng: chịu trách nhiệm chuyển gói dữ liệu từ nơi gửi đến nơi nhận, gói dữ liệu có thể phải đi qua nhiều mạng (các chặng trung gian). Tầng liên kết dữ liệu thực hiện truyền gói dữ liệu giữa hai thiết bị trong cùng một mạng, còn tầng mạng đảm bảo rằng gói dữ liệu sẽ được chuyển từ nơi gửi đến đúng nơi nhận. Tầng này định nghĩa một dạng thức của gói và của giao thức là IP.
Tầng liên kết dữ liệu: Sử dụng để truyền gói dữ liệu trên một môi trường vật lý.

Thiết bị mạng[sửa|sửa mã nguồn]

Thiết bị truyền dẫn[sửa|sửa mã nguồn]

Cáp xoắn đôi (Twisted pair cable): Cáp xoắn đôi gồm nhiều cặp dây đồng xoắn lại với nhau nhằm chống phát xạ nhiễu điện từ. Do giá thành thấp nên cáp xoắn được dùng rất rộng rãi. Có hai loại cáp xoắn đôi được sử dụng rộng rãi trong LAN là loại có vỏ bọc chống nhiễu và loại không có vỏ bọc chống nhiễu.
Cáp đồng trục (Coaxial Cable)
Cáp sợi quang (Fiber optic cable): là một loại cáp viễn thông làm bằng thủy tinh hoặc nhựa, sử dụng ánh sáng để truyền tín hiệu. Cáp quang dài, mỏng thành phần của thủy tinh trong suốt bằng đường kính của một sợi tóc. Chúng được sắp xếp trong bó được gọi là cáp quang và được sử dụng để truyền tín hiệu trong khoảng cách rất xa. Không giống như cáp đồng truyền tín hiệu bằng điện, cáp quang ít bị nhiễu, tốc độ cao và truyền xa hơn.

Thiết bị liên kết[sửa|sửa mã nguồn]

Wireless Access Point là thiết bị kết nối mạng không dây được thiết kế theo chuẩn IEEE 802.11b, cho phép nối LAN to LAN, dùng cơ chế CSMA/CA để giải quyết tranh chấp, dùng cả hai kiến trúc kết nối mạng là Infrastructure và AdHoc, mã hóa theo 64/128 bit. Nó còn hỗ trợ tốc độ truyền không dây lên tới 11Mbps trên băng tần 2,4 GHz và dùng công nghệ radio DSSS (Direct Sequence Spectrum Spreading).
Wireless Ethernet Bridge là thiết bị cho phép các thiết bị Ethernet kết nối vào mạng không dây. Ví dụ như thiết bị Linksys WET54G Wireless-G Ethernet Bridge. Nó hỗ trợ bất kỳ thiết bị Ethernet nào kết nối vào mạng không dây dù thiết bị Ethernet đó có thể là một thiết bị đơn hoặc một router kết nối đến nhiều thiết bị khác.
Card mạng là một loại card mở rộng được gắn thêm trên máy tính, cung cấp giao tiếp vật lý và logic giữa máy tính với các thiết bị mạng, hệ thống mạng thông qua phương tiện truyền dẫn.
Repeater đơn giản chỉ là một bộ khuếch đại tín hiệu giữa hai cổng của hai phân đoạn mạng. Repeater được dùng trong mô hình mạng Bus nhằm mở rộng khoảng cách tối đa trên một đường cáp. Có hai loại Repeater đang được sử dụng là Repeater điện và Repeater điện quang. Dùng để nối hai mạng có cùng giao thức truyền thông
Hub là thiết bị có chức năng giống như Repeater nhưng nhiều cổng giao tiếp hơn cho phép nhiều thiết bị mạng kết nối tập trung với nhau tại một điểm. Hub thông thường có từ 4 đến 24 cổng giao tiếp, thường sử dụng trong những mạng Ethernet 10BaseT. Thật ra, Hub chi là Repeater nhiều cổng. Hub lặp lại bất kỳ tín hiệu nào nhận được từ một cổng bất kỳ và gửi tín hiệu đó đến tất cả các cổng còn lại trên nó. Hub hoạt động ở lớp vật lý của mô hình OSI và cũng không lọc được dữ liệu. Hub thường được dùng để nối mạng, thông qua những đầu cắm của nó người ta liên kết với các máy tính dưới dạng hình sao. Hub được chia làm hai loại chính: Hub thụ động (Passive hub) và Hub chủ động (Active hub).
Bridge là thiết bị cho phép nối kết hai nhánh mạng, có chức năng chuyển có chọn lọc các gói tin đến nhánh mạng chứa máy nhận gói tin. Để lọc các gói tin và biết được gói tin nào thuộc nhánh mạng nào thì Bridge phải chứa bảng địa chỉ MAC. Bảng địa chỉ này có thể được khởi tạo tự động hay phải cấu hình bằng tay. Do Bridge hiểu được địa chỉ MAC nên Bridge hoạt động ở tầng hai (tầng data link) trong mô hình OSI.
Modem là thiết bị dùng để chuyển đổi dữ liệu định dạng số thành dữ liệu định dạng tương tự cho một quá trình truyền từ môi trường tín hiệu số qua môi trường tín hiệu tương tự và sau đó trở môi trường tín hiệu số ở phía nhận cuối cùng. Tên gọi Modem thật ra là từ viết tắt được ghép bởi những chữ cái đầu tiên của MOdulator/DEModulator – Bộ điều biến/Bộ giải điều biến.
Switch là sự kết hợp hài hòa về kỹ thuật giữa Bridge và Hub. Cơ chế hoạt động của Switch rất giống Hub bởi vì là thiết bị tập trung các kết nối mạng lại trên nó. Những cổng giao tiếp trên Switch là những Bridge thu nhỏ được xây dựng trên mỗi cổng giao tiếp tương ứng.
Router là bộ định tuyến dùng để nối kết nhiều phân đoạn mạng, hay nhiều kiểu mạng (thường là không đồng nhất về kiến trúc và công nghệ) vào trong cùng một mạng tương tác. Thông thường có một bộ xử lý, bộ nhớ, và hai hay nhiều cổng giao tiếp ra/vào.
Brouter
Gateway là thiết bị trung gian dùng để nối kết những mạng khác nhau cả về kiến trúc lẫn môi trường mạng. Gateway được hiểu như cổng ra vào chính của một mạng nội bộ bên trong kết nối với mạng khác bên ngoài. Có thể đó là thiết bị phần cứng chuyên dụng nhưng thường là một server cung cấp kết nối cho các máy mà nó quản lý đi ra bên ngoài giao tiếp với một mạng khác.

Các công nghệ tiên tiến mạng[sửa|sửa mã nguồn]

Bài chi tiết cụ thể : Ethernet
Bài cụ thể : FDDIVề thực chất FDDI giống như Token Ring, nhưng là double Token Ring. Nghĩa là FDDI có 2 vòng Token Ring, nhưng thật ra chỉ có 1 vòng hoạt động giải trí, còn 1 vòng dùng để dự trữ trong trường hợp vòng kia down .FDDI bảo vệ LAN hoạt động giải trí hiệu suất cao, và kô xảy ra thực trạng down, và security cao hơn .

Mạng thuê bao[sửa|sửa mã nguồn]

Mạng chuyển mạch[sửa|sửa mã nguồn]

ATM ( Asynchronous Transfer Mode ) là công nghệ tiên tiến chuyển mạch gói thích hợp với mọi mô hình dịch vụ lúc bấy giờ. Nó được dùng trong cả mạng truy nhập lẫn mạng lõi. Hoạt động ở tầng 2 datalink của OSI- Dữ liệu cần gởi được chia thành những gói có độ dài cố định và thắt chặt là 53 bytes, được gọi là một tế bào ( cell ) .

X.25 là một giao thức đã được công nhận bởi CCITT (viết tắt từ tiếng Anh: Consultative Committee for International Telegraph and Telephone, nghĩa là Hội đồng Tham Vấn về Điện Thoại và Điện Tín Quốc tế). Giao thức này là giao thức rất phổ biến được đưa ra nhằm bảo đảm sự nguyên vẹn của dữ liệu khi di chuyển trong mạng. Nó định nghĩa sự kết nối với nhau của nhiều mạng dùng kỹ thuật nối chuyển gói với các máy tính liên hệ hoặc các đầu ra. X.25 cho phép các máy tính của nhiều mạng công cộng khác nhau có thể liên lạc xuyên qua một máy tính trung gian ở tầng network.

Frame relay là một giao thức về nối chuyển gói dùng cho việc nối các thiết bị trong WAN. Giao thức này được tạo ra để dùng trong môi trường có vận tốc rất nhanh và khả năng bị lỗi ít. Ở Mỹ, nó hỗ trợ vận tốc T-1 (hay DS1) lên đến 1.544 Mbps. Thực ra, frame relay cơ bản dựa trên giao thức cũ là X.25. Sự khác nhau ở đây, frame relay là kỹ thuật “gói nhanh” (fast-packet) và kỹ thuật này sẽ không tiến hành điều chỉnh lỗi. Khi lỗi tìm ra, thì nó chỉ đơn giản huỷ bỏ gói có lỗi đi. Các đầu cuối chịu trách nhiệm cho việc phát hiện lỗi và yêu cầu gửi lại gói đã hủy bỏ.

Bài cụ thể : DSLBài cụ thể : ADSLBài chi tiết cụ thể : HDSLBài cụ thể : RADSLBài cụ thể : VDSL

ARPANET là mạng kiểu WAN, nse) khởi xướng đầu thập niên 1960 nhằm tạo ra một mạng có thể tồn tại với chiến tranh hạt nhân lúc đó có thể xảy ra giữa Mỹ và Liên Xô. Chữ ARPANET là từ chữ Advance Research Project Agency và chữ NET viết hợp lại. Đây là một trong những mạng đầu tiên dùng kỹ thuật nối chuyển gói, nó bao gồm các mạng con và nhiều máy chính. Các mạng con thì được thiết kế dùng các minicomputer gọi là các IMP, hay Bộ xử lý mẫu tin giao diện, (từ chữ Interface Message Processor) để bảo đảm khả năng truyền thông, mỗi IMP phải nối với ít nhất hai IMP khác và gọi các phần mềm của các mạng con này là giao thức IMP-IMP. Các IMP nối nhau bởi các tuyến điện thoai 56 Kbps sẵn có. ARPANET đã phát triển rất mạnh bởi sự ủng hộ của các đại học. Nhiều giao thức khác đã được thử nghiệm và áp dụng trên mạng này trong đó quan trọng là việc phát minh ra giao thức TCP/IP dùng trong các LAN nối với ARPANET. Đến 1983, ARPANET đã chứng tỏ sự bền bỉ và thành công bao gồm hơn 200 IMP và hàng trăm máy chính. Cũng trong thập niên 1980, nhiều LAN đã nối vào ARPANET và thiết kế DNS, hay hệ thống đặt tên miền, (từ chữ Domain Naming System) cũng ra đời trên mạng này trước tiên. Đến 1990 thì mạng này mới hết được sử dụng. Đây được xem là mạng có tính cách lịch sử là tiền thân của Internet.

Vào 1984 thì tổ chức National Science Foundation của Hoa Kỳ (gọi tắt là NSF) đã thiết kế nhằm phục vụ cho nhu cầu nghiên cứu và thông tin giữa các đại học bao gồm 6 siêu máy tính từ nhiều trung tâm trải rộng trong Hoa Kỳ. Đây là mạng WAN đầu tiên dùng TCP/IP. Cuối thập niên 1990 thì kĩ thuật sợi quang (fiber optics) đã được áp dụng. Tháng 12 năm 1991 thì mạng National Research and Educational Network ra đời để thay cho NSFNET và dùng vận tốc đến hàng giga bit. Đến 1995 thì NSFNET không còn cần thiết nữa.

Số lượng máy tính nối vào ARPANET tăng nhanh sau khi TCP / IP trở thành giao diện chính thức duy nhất vào ngày 1 tháng 1 năm 1983. Sau khi ARPANET và NSFNET nối nhau thì sự tăng trưởng mạng tăng theo hàm mũ. Nhiều nơi trên quốc tế mở màn nối vào làm thành những mạng ở Canada, Châu Âu và bên kia Đại Tây Dương đã hình thành Internet. Từ 1990, Internet đã có hơn 300 mạng và 2000 máy tính nối vào. Đến 1995 đã có hàng trăm mạng cỡ trung bình, hàng chục ngàn LAN, hàng triệu máy chính, và hàng chục triệu người dùng Internet. Độ lớn của nó nhân đôi sau mỗi hai năm .Chất liệu chính giữ Internet nối mạng với nhau là giao thức TCP / IP và chồng giao diện TCP / IP. TCP / IP đã làm cho những dịch vụ trở nên phổ dụng. Đến tháng 1 năm 1992, thì sự tăng trưởng tự phát của Internet không còn hữu hiệu nữa. Tổ chức Internet Society sinh ra nhằm mục đích cổ vũ và để quản trị nó. Internet có những ứng dụng chính sau :

Thư điện tử (email): cung cấp khả năng viết, gửi và nhận các thư điện tử.
Nhóm tin (newsgroup): các diễn đàn cho người dùng trao đổi thông tin. Có nhiều chục ngàn nhóm như vậy và có kiểu cách, phong thái riêng.
Đăng nhập từ xa (remote login): giúp cho người dùng ở bất kì nơì nào có thể dùng Internet để đăng nhập và sử dụng hay điều khiển một máy khác chỗ mà họ có tài khoản. Nổi tiếng là chương trình Telnet.
Truyền tập tin (file transfer): dùng chương trình FTP để chuyển các tập tin qua Internet đi khắp nơi.
Máy truy tìm (search engine) các chương trình này qua Internet có thể giúp người ta tìm thông tin ở mọi dạng, mọi cấp về mọi thứ. Từ việc tìm các tài liệu nghiên cứu chuyên sâu cho đến tìm người và thông tin về người đó, hay tìm cách thức đi đường bản đồ,…

Mạng không dây[sửa|sửa mã nguồn]

Máy tính rất thường được liên kết với mạng bằng những link không dây

Các thiết bị cầm tay hay bỏ túi thường có thể liên lạc với nhau bằng phương pháp không dây và theo kiểu LAN. Một phương án khác được dùng cho điện thoại cầm tay dựa trên giao thức CDPD (Cellular Digital Packet Data) hay là dữ liệu gói kiểu cellular số.

Các thiết bị không dây trọn vẹn hoàn toàn có thể nối vào mạng thường thì ( có dây ) tạo thành mạng hỗn hợp ( trang bị trên 1 số ít máy bay chở khách .

Các mạng trên thế giới có thể khác biệt nhau về phần cứng và phần mềm, để chúng liên lạc được với nhau cần phải có thiết bị gọi là cổng nối (gateway) làm nhiệm vụ điều hợp. Một tập hợp các mạng nối kết nhau được gọi là liên mạng. Dạng thông thường nhất của liên mạng là một tập hợp nhiều LAN nối nhau bởi một WAN.

Bài cụ thể : PSTNBài cụ thể : ISDN

ISDN từ chữ Integrated Services Digital Network nghĩa là “mạng kỹ thuật số các dịch vụ tổng hợp”. Một cách tổng quát thì ISDN là loại mạng sử dụng kỹ thuật nối chuyển mạch. ISDN là một tiêu chuẩn quốc tế về truyền thông bằng âm thanh, dữ liệu, tín hiệu và hình ảnh kỹ thuật số. Một thí dụ là nó có thể dùng cho các buổi hội thảo truyền hình (videoconference) cùng lúc trao đổi hình ảnh, âm thanh, và chữ giữa các máy cá nhân có nối kết với nhóm các hệ thống hội thảo truyền hình.
Hệ thống ISDN sử dụng các nối kết qua đường dây điện thoại số cho phép nhiều kênh truyền hoạt động đồng thời qua cùng một tiêu chuẩn giao diện duy nhất. Người dùng ở nhà và các cơ sở kinh tế muốn có ISDN qua hệ thống dường dây điện thoại số cần phải cài thêm các trang bị đặc biệt về phần cứng gọi là bộ tiếp hợp (adapter). Vận tốc tối đa hiện tại của ISDN lên đến 128 Kbps. Nhiều địa phương không trang bị đưòng dây điện thoại số thì sẽ không cài đặt được kỹ thuật ISDN.

Xem thêm: Cá hồi nấu món gì? 12 cách chế biến cá hồi Dễ mà Cực Ngon