Malé – Wikipedia tiếng Việt

Malé (phát âm địa phương: [ˈmɑːlɛ], tiếng Dhivehi: މާލެ) là thủ đô và thành phố đông dân nhất của Cộng hòa Maldives. Đây là một trong những thành phố có mật độ dân số cao nhất thể giới,[2][3] với dân số 133.412 người[1] và diện tích 9,27 kilômét vuông (3,58 dặm vuông Anh). Thành phố về mặt địa lý tọa lạc tại phía nam nhóm đảo san hô Bắc Malé (rạn san hô vòng Kaafu).[4] Về mặt hành chính, thành phố gồm một đảo trung tâm, một đảo sân bay, và hai đảo khác được quản lý bởi Hội đồng Thành phố Malé.

Đây từng là đảo của Vua, mà tại đó những vị quân chủ cai quản đất nước và là nơi cung điện tọa lạc. Thành phố khi đó được gọi là Mahal.[5] Nó từng là một thành phố với tường thành và cổng ra vào (doroshi). Cung điện hoàng gia (Gan’duvaru) và pháo đài đã bị phá huỷ dưới thời tổng thống Ibrahim Nasir, sau khi nền quân chủ bị xóa bỏ năm 1968. Những năm gần đây, đảo đã được mở rộng nhờ dự án lấy đất lấn biển.

Malé tọa lạc tại phía nam rạn san hô vòng Kaafu, trung tâm thành phố nằm ở đảo Malé. Ba đảo khác cũng giúp hình thành nên thành phố. Bến cảng thương mại ở đảo chính cũng là tâm điểm của mọi hoạt động thương mại quốc gia.[6]

Đảo chính được đô thị hóa cao độ, với phần khu công trình kiến thiết xây dựng chiếm hàng loạt hòn đảo. [ 6 ] Gần một phần ba dân sô Maldives sống tại Thành Phố Hà Nội ; dân số đã tăng lên từ 20.000 người năm 1987 tới 100.000 người năm 2006. Nhiều người Maldivies và những dân cư ngoại bang tại những phần khác của Maldives vẫn đến hòn đảo để sống trong một thời hạn vì đây là TT hành chính và kinh tế tài chính quốc gia .

Owing to the large amount of tuna fish offal and blood, the waters around that sandbank looked like a big pool of blood (“maa ley gandeh”: “maa” (from the Tiếng Phạn मह “maha”, meaning big, and “lē” blood). Traditionally the first inhabitants of the Maldives, which include the Giravaru people, didn’t have kings. They lived in a simple society and were ruled by local headmen.

Toàn bộ nhóm hòn đảo, Maldives, trong thực tiễn được đặt theo tên TP. hà Nội của nó. Từ ” Maldives ” có nghĩa là ” những hòn hòn đảo ( dives ) của Malé “. [ 7 ]Những người định cư tiên phong ở quần đảo Maldives là người Dravida [ 8 ] đến từ bờ biển lân cận tại tiểu lục địa Ấn Độ tân tiến và Ceylon. Các điều tra và nghiên cứu so sánh về những truyền thống lịch sử ngôn từ, truyền miệng và văn hóa truyền thống khác của Maldives, cùng với văn hóa truyền thống dân gian, cho thấy sự ảnh hưởng tác động can đảm và mạnh mẽ của người Dravida so với xã hội Maldives, với TT là Malé, từ thời cổ đại. Những người Giraavaru của hòn đảo Giraavaru khẳng định chắc chắn họ có gốc từ những người định cư Tamil tiên phong của Maldives. [ 9 ]

Người ta cho rằng những dân cư Tamil đầu tiên tới đây đã gọi quần đảo này là Malaitivu, có nghĩa là Quần đảo Vòng hoa hay Quần đảo Chuỗi. Theo truyền thuyết địa phương, các ngư dân Giraavaru thường xuyên đến một bãi cát ( finolhu ) lớn ở rìa phía nam của quần đảo san hô để làm sạch cá ngừ sau khi đánh bắt. Do có một lượng lớn nội tạng và máu cá ngừ, vùng nước xung quanh bãi cát đó trông giống như một bể máu lớn (“maa ley gandeh”: “maa” (từ tiếng Phạn मह “maha”, nghĩa là lớn’ ‘và “lē”‘ ‘máu). Theo truyền thống, những cư dân đầu tiên của Maldives, bao gồm người Giravaru, không có vua. Họ sống trong một xã hội đơn giản và được cai trị bởi những người đứng đầu địa phương.

Tuy nhiên, một ngày nọ, một hoàng tử từ tiểu lục địa tên là Koimala đi một con thuyền lớn tới quần đảo Malé. Người dân Giraavaru phát hiện ra tàu của ông từ xa và chào đón ông. Họ cho phép Koimala định cư trên bãi cát rộng lớn đó giữa dòng nước nhuốm máu cá. Cây được trồng trên bãi cát và người ta nói rằng cây đầu tiên mọc trên đó là cây đu đủ. (Tuy nhiên, đây có thể ám chỉ bất kỳ cây ăn quả bởi từ tiếng Dhivehi cổ xưa và từ tiếng Dhivehi trong thời hiện đại, đối với trái cây (falhoa) có dạng giống như từ đu đủ.[10]) Thời gian trôi qua, người dân đảo địa phương chấp nhận sự cai trị của Hoàng tử phương Bắc. Người ta xây dựng một cung điện được xây dựng và hòn đảo có tên chính thức là Maa-le (Malé), trong khi hòn đảo gần nhất được đặt tên là Hulhu-le.

Khi Ibn Battouta tới Malé vào năm 1343, ông có những miêu tả khá bao quát về thành phố cũng như hàng loạt Quần đảo Maldives. Ông nói rằng Nữ hoàng Reendi Khadeeja có một dinh thự ở Malé, mà từ những đặc thù của nó hoàn toàn có thể tưởng tượng được những hoàng cung của những người quản lý sultan sau này ở TT của hòn hòn đảo. Trong hoàng cung có 1 số ít hố chứa vỏ ốc cowrie. Ibn Battouta cũng đề cập đến 1 số ít nhà thời thánh Hồi giáo bằng gỗ. [ 11 ]Malé được sultan Muhammad Imaduddin củng cố vào thế kỷ 17. Ông cho người kiến thiết xây dựng những bức tường ở phía bắc, phía đông và phía tây của hòn hòn đảo. Bến cảng bên trong được sử dụng bởi những tàu đánh cá và thuyền dhoni nhỏ, trong khi những tàu lớn hơn phải neo đậu ở cảng bên ngoài, giữa những hòn đảo Vilingili và Hulhule. Hòn đảo có diện tích quy hoạnh chưa đầy một dặm vuông và được bao quanh bởi một đầm nước nông. [ 11 ]Malé có 2148 dân cư vào năm 1888, nhưng việc ngày càng tăng dân số dẫn tới không đủ khoảng trống cho nhà ở. Các pháo đài trang nghiêm cũ và những bức tường hư hỏng bị dỡ bỏ vào quy trình tiến độ 1925 – 1927 dưới triều đại của vua Muhammad Shamsuddin III, và được thiết kế xây dựng lại ở quy mô nhỏ hơn. Các con đường cũng được lan rộng ra và làm thẳng. Các nghĩa trang cũng đã được dọn sạch để có được nhiều khoảng trống nhà ở hơn .

Cung điện Hoàng gia (Gan’duvaru) cùng với pháo đài bị phá hủy khi thành phố được tu sửa dưới thời Tổng thống Ibrahim Nasir sau khi chế độ quân chủ bị bãi bỏ vào năm 1968. Chỉ còn lại Bảo tàng Quốc gia, dinh của vị vua cuối cùng, cũng như Nhà thờ Thứ Sáu Malé.
Dân số của Malé đã sớm tăng lên 11.453 vào năm 1967 và 29.522 vào năm 1977. Để phục vụ cho dân số ngày càng tăng, đến năm 1986, đầm cạn quanh Malé đã được khai hoang.[11]

Nơi được rất linh nhất ở Malé là Medhu Ziyaaraiy, bên kia đường của Nhà thờ Thứ Sáu Malé : đây là nơi đặt ngôi mộ của Shaikh Abdul Barakat Yusuf, người được coi là đưa Maldives trở thành vương quốc Hồi giáo vào năm 1153 .
Malé có khí hậu nhiệt đới gió mùa gió mùa dựa trên phân loại khí hậu Köppen. Thành phố có cả mùa mưa và mùa khô, trong đó mùa mưa lê dài từ tháng 4 đến tháng 1 và mùa khô hơn gồm có những tháng 2 và tháng 3. Không giống như 1 số ít thành phố có cùng khí hậu này, Malé có nhiệt độ tương đối không thay đổi trong suốt cả năm, với mức cao trung bình là 30 °C hay 86 °F và mức thấp trung bình là 26,5 °C hay 79,7 °F, tương tự với trung bình hàng ngày quanh năm của nhiều thành phố tại xích đạo. Thành phố có lượng mưa trung bình hàng năm trên 1.900 milimét hay 75 inch. Nhiệt độ cao quanh năm một phần do Maldives có cao độ thấp nhất trên quốc tế .

Phân cấp hành chính[sửa|sửa mã nguồn]

Thành phố được chia thành sáu đơn vị hành chính, bốn trong số đó là trên đảo Malé: Henveiru, Galolhu, Maafannu và Macchangolhi. Hòn đảo Vilingili gần đó trước đây là một khu du lịch và trước đó nữa vẫn còn là một nhà tù, là khu vực thứ năm (Vilimalé). Đơn vị hành chính thứ sáu là Hulhumalé, một đảo nhân tạo có người ở từ năm 2004. Ngoài ra, đảo sân bay Hulhule là một phần của thành phố. Chính phủ đã lên kế hoạch phát triển rạn san hô Gulhi Falu, triển khai vào năm 2008[15][16][17]

Quang cảnh MaléĐảo Malé là hòn hòn đảo có tỷ lệ dân số cao thứ năm quốc tế, và là hòn đảo đông dân thứ 160 quốc tế. Vì không có vùng nông thôn xung quanh, toàn bộ những hạ tầng phải được đặt tại chính thành phố. Nước nhà hàng được là nước ngầm đã quan khử muối ; những khu công trình nước bơm nước lợ từ những giếng sâu 50 – 60 m ( 160 – 200 ft ) trong thành phố và khử muối bằng cách sử dụng chiêu thức thẩm thấu ngược. [ 18 ] Điện được tạo ra nhờ sử dụng máy phát điện diesel. [ 19 ] Nước thải chưa qua giải quyết và xử lý được bơm ra biển. [ 18 ] Chất thải rắn được luân chuyển đến những hòn đảo gần đó, và được sử dụng để lấp những đầm phá. Sân bay quốc tế Malé được kiến thiết xây dựng theo cách này và hiện tại đầm Thilafushi đang được lấp đầy. [ 20 ] [ 21 ]Nhiều tòa nhà chính phủ nước nhà và những cơ quan được đặt gần bờ biển. Sân bay quốc tế Malé nằm trên hòn đảo Hulhule gồm có một bến đỗ thủy phi cơ để vận tải đường bộ trong nước. Một số dự án Bất Động Sản bồi đắp đất đã góp thêm phần lan rộng ra bến cảng .

Giao thông liên hòn đảo[sửa|sửa mã nguồn]

Vì Malé, Hulhulé và Hulhumalé hiện được link bằng đường đi bộ, việc đi lại giữa những hòn đảo hoàn toàn có thể được triển khai bằng đường đi bộ. Đối với những hòn đảo khác, luân chuyển liên hòn đảo là bằng phà .

Mỗi hòn đảo của Malé được phục vụ bởi một mạng lưới đường trải nhựa dày đặc, được đặt tên là magu, hingun và goalhi. Giao thông đường bộ khá là đông đúc, đặc biệt là trên đảo Malé.

Malé và Đảo Hulhulé được link với nhau bằng cầu Sinamalé, thông xe vào tháng 10 năm 2018, trong khi Hulhulé và Hulhumalé được link trải qua một đường đắp xuyên biển, qua đó cho phép mạng lưới đường đi bộ của ba hòn đảo được liên kết. Giao thông công cộng gồm có một số ít tuyến xe buýt trong mỗi hòn đảo, cũng như liên kết cả ba hòn đảo .
Sân bay quốc tế Malé nằm ở Hulhulé là trường bay của thành phố cũng như trường bay chính ở Maldives. Với việc khánh thành cầu Sinamale, người ta hoàn toàn có thể từ Malé tới trường bay bằng đường đi bộ. Trước khi khánh thành cầu, giao thông vận tải giữa trường bay và Malé phải trải qua dịch vụ phà. Hulhulé và Hulhumalé được liên kết trải qua một đường đắp xuyên biển kể từ khi Hulhumalé tăng trưởng, quá đó những người ở Hulhumalé cũng hoàn toàn có thể tới trường bay bằng đường đi bộ .

Giao thông liên hòn đảo[sửa|sửa mã nguồn]

Vì Malé, Hulhulé và Hulhumalé hiện được link bằng đường đi bộ, việc đi lại giữa những hòn đảo hoàn toàn có thể được thực thi bằng đường đi bộ. Đối với những hòn đảo khác, phương tiện đi lại giao thông vận tải là phà .

• Sultans Gardens Park
• Tòa nhà Quốc hội cũ
• Toàn cảnh Maldives
• 

  Hình ảnh cảng Malé từ trên cao

  Xem thêm: Nhà vệ sinh công cộng – Wikipedia tiếng Việt

• H. C. P. Bell, The Maldive Islands, An account of the physical features, History, Inhabitants, Productions and Trade. Colombo 1883, ISBN 81-206-1222-1
• H.C.P. Bell, The Maldive Islands; Monograph on the History, Archaeology and Epigraphy. Reprint Colombo 1940. Council for Linguistic and Historical Research. Malé 1989
• H.C.P. Bell, Excerpta Maldiviana. Reprint Asian Educational Services. New Delhi 2002
• Xavier Romero-Frias, The Maldive Islanders, A Study of the Popular Culture of an Ancient Ocean Kingdom. Barcelona 1999, ISBN 84-7254-801-5

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

• Phương tiện liên quan tới Malé tại Wikimedia Commons
• Hướng dẫn du lịch Malé từ Wikivoyage

Source: https://evbn.org
Category: Ở Đâu?