Budapest – Wikipedia tiếng Việt

Budapest (tiếng Hungary: [ˈbudɒpɛʃt]  ( nghe))[11] là thủ đô và thành phố đông dân nhất của Hungary, và một trong những thành phố lớn nhất trong Liên minh Châu Âu.[12][13][14] Với dân số ước tính năm 2016 là 1.752.704 phân bố trên một diện tích khoảng 525 kilômét vuông (203 dặm vuông Anh), Budapest cũng là một trong những thành phố lớn có mật độ dân số cao nhất tại EU.[5][15] Budapest vừa là một thành phố và vừa là một hạt, và tạo thành trung tâm của vùng đô thị Budapest, nó có diện tích 7.626 kilômét vuông (2.944 dặm vuông Anh) và dân số 3.303.786, chiếm 33 phần trăm dân số Hungary.[16][17] Vùng đô thị Budapest có GDP 141,0 tỷ đô la Mỹ (129,4 tỷ euro) năm 2016, chiếm 49,6 phần trăm GDP của Hungary.[9][18] GDP trên đầu người của thành phố là 64.283 đô la Mỹ, bằng 148% trung bình của EU tính theo sức mua tương đương.[10] Do đó thành phố này năm trong danh sách 100 thành phố theo GDP trên thế giới[19]
và khiến nó trở thành một trong những nền kinh tế khu vực lớn nhất Liên minh Châu Âu.[20]

Budapest là một thành phố toàn thế giới đứng vị trí số 1 với thế mạnh về thương mại, kinh tế tài chính, tiếp thị quảng cáo, nghệ thuật và thẩm mỹ, thời trang, nghiên cứu và điều tra, công nghệ tiên tiến, giáo dục và vui chơi. [ 21 ] [ 22 ] Nó là một R&D và TT kinh tế tài chính dẫn đầu [ 23 ] và là thành phố Trung và Đông Âu được xếp hạng cao nhất về Chỉ số 100 Thành phố Sáng tạo, [ 24 ] [ 25 ] [ 26 ] nó cũng được xếp hạng là nền kinh tế tài chính đô thị tăng trưởng nhanh thứ hai tại châu Âu. [ 27 ] Thành phố là nơi có sàn thanh toán giao dịch sàn chứng khoán lớn thứ hai về giá trị vốn hóa thị trường tại Trung và Đông Âu, [ 28 ] sàn thanh toán giao dịch sàn chứng khoán Budapest và Q. kinh doanh thương mại của nó có trụ sở của những ngân hàng nhà nước vương quốc lớn nhất và quốc tế và những công ty. [ 29 ] [ 30 ] [ 31 ] Budapest còn là nơi có văn phòng khu vực chính của nhiều tổ chức triển khai quốc tế, gồm có Liên Hiệp Quốc và ICDT, [ 32 ] ngoài gia nó còn có trụ sở của Viện phát minh sáng tạo và Công nghệ Châu Âu, [ 33 ] cao đẳng Cảnh sát Châu Âu [ 34 ] và văn phòng quốc tế tiên phong của Cơ quan Thúc đẩy Đầu tư Trung Quốc. [ 35 ] Có hơn 40 trường cao đẳng và ĐH ở Budapest, gồm có ĐH Eötvös Loránd, ĐH Semmelweis và ĐH Công nghệ và Kinh tế Budapest là những trường trong tốp 500 trên quốc tế. [ 36 ] [ 37 ] Mở cửa năm 1896, [ 38 ] mạng lưới hệ thống tàu điện ngầm Budapest ship hàng 1,27 triệu hành khách còn mạng lưới hệ thống xe điện Budapest ship hàng 1,08 triệu hành khách mỗi ngày. [ 39 ] Budapest được xếp hạng là thành phố Trung và Đông Âu đáng sống nhất theo chỉ số chất lượng đời sống của EIU. [ 40 ] [ 41 ] [ 42 ]

Lịch sử của Budapest bắt đầu với Aquincum, ban đầu là một khu định cư của người Celt,[43][44] đã trở thành kinh đô La Mã của Hạ Pannonia.[43] Người Magyar đã đến lãnh thổ này vào thế kỷ thứ 9[45] vào thế kỷ 9. Khu định cư đầu tiên của họ đã bị cướp bóc bởi quân Mông Cổ giai đoạn năm 1241-42.[46]
Thị trấn được tái thiết lập đã trở thành một trong những trung tâm của văn hoá Phục hưng nhân bản[47] vào thế kỷ 15.[48] Sau trận Mohács và 150 năm sau khi thuộc Ottoman,[49] sự phát triển khu vực đã chuyển sang một giai đoạn mới thịnh vượng vào các thế kỷ 18 và 19, và Budapest đã trở thành một thành phố toàn cầu sau khi hợp nhất vào năm 1873.[50] Thành phố cũng đã trở thành thủ đô lớn thứ nhì của Đế quốc Áo-Hung, một cường quốc bị giải thể vào năm 1918. Budapest đã là trung điểm của cách mạng Hungaria năm 1848[note 1], Cộng hoà Xô Viết Hungary năm 1919, chiến dịch Panzerfaust năm 1944, chiến dịch Budapest năm 1945, và cách mạng Hungary năm 1956.

Được xem là một trong những thành phố đẹp nhất ở châu Âu, [ 45 ] [ 51 ] [ 52 ] [ 53 ] di sản quốc tế UNESCO nằm ở thành phố này gồm hai bờ sông Donau, thành phố thành tháp Buda, quốc lộ Andrássy, trung tâm vui chơi quảng trường những anh hùng và tuyến đường tàu điện ngầm Thiên niên kỷ, tuyến cổ thứ nhì quốc tế. [ 52 ] [ 54 ] Các khu vực điển hình nổi bật khác gồm tổng số 80 suối địa nhiệt, [ 55 ] mạng lưới hệ thống hang động nước nóng lớn nhất quốc tế, [ 56 ] Hội đường Do Thái giáo Lớn lớn thứ nhì, và toà nhà Quốc hội Hungary .

Từ nguyên học[sửa|sửa mã nguồn]

“Budapest” là sự kết hợp của các thành phố Buda và Pest, hai thành phố này cùng với Óbuda, thống nhất vào năm 1873.[57] Sự xuất hiện có tài liệu ban đầu về sự kết hợp của tên “Buda-Pest” là năm 1831 trong sách Világ (Thế giới/Ánh sáng) bởi Bá tước István Széchenyi.[58]

Nguồn gốc của tên ” Buda ” và ” Pest ” không rõ ràng. ” Buda ” hoàn toàn có thể đến từ :

• một phái sinh của Bod hoặc Bud, một tên người có gốc Turk, nghĩa là ‘cành nhỏ’.[59]
• một tên người Slav, Buda, dạng ngắn của Budimír, Budivoj.[60]

Tuy nhiên, về mặt ngôn ngữ, một nguồn gốc từ Đức thông qua phái sinh tiếng Slav вода (voda, nước) là không thể, và không chắc chắn rằng một từ Turk thực sự xuất phát từ từ buta ~ buda ‘cành, nhánh’.[61]

Theo một thần thoại cổ xưa ghi lại trong biên niên sử từ thời Trung Cổ, Buda xuất phát từ tên của người sáng lập của nó, Bleda, anh trai của người quản lý Hunnic Attila .

Có một số giả thuyết về Pest. Có người[62] cho rằng tên này bắt nguồn từ thời La Mã, vì có một pháo đài địa phương (Contra-Aquincum) gọi là Ptolemaios “Pession” (“Πέσσιον”, iii.7.§ 2).[63] Một người khác cho rằng Pest bắt nguồn từ từ tiếng Slav cho hang động, пещера, hoặc peștera. Một trích dẫn thứ ba пещ, hay peșt, nhắc đến một hang động nơi hỏa hoạn bị đốt cháy.[64]

Lịch sử bắt đầu[sửa|sửa mã nguồn]

Khu định cư tiên phong tại chủ quyền lãnh thổ Budapest được xây bởi người Celt [ 43 ] trước năm 1 SCN. Sau đó nó bị chiếm bởi người La Mã. Khu định cư La Mã – Aquincum – trở thành thành phố chính của Pannonia Inferior năm 106 SCN. [ 43 ] Ban đầu nó là một khu định cư quân sự chiến lược, và từ từ thành phố tăng trưởng xung quanh đó, khiến nó trở thành TT của đời sống thương mại của thành phố. Ngày nay khu vực này tương ứng với Q. Óbuda tại Budapest. [ 65 ] Người La Mã xây đường, đài vòng, phòng tắm và nhà với sàn được sưởi trong khu quân sự chiến lược được thành bao quanh này. [ 66 ] Thành phố La Mã Aquincum là khu vực La Mã được bảo tồn tốt nhất tại Hungary. Khu khảo cổ học được biến thành một kho lưu trữ bảo tàng với những khu vực trong nhà và ngoài trời. [ 67 ]Tộc Magyar đứng vị trí số 1 bởi Árpád, bị ép ra khỏi quê nhà khởi đầu của họ ở phía bắc Bulgaria bởi Tsar Simeon sau Trận Nam Buh, định cư tại vùng chủ quyền lãnh thổ này vào cuối thế kỷ thứ 9 thế chỗ cho những người định cư Bulgaria xây dựng ra những thị xã Buda và Pest, [ 45 ] [ 68 ] và một thế kỷ sau đó chính thức xây dựng Vương quốc Hungary. [ 45 ] Nghiên cứu đặt nơi cư trú hoàn toàn có thể xảy ra của Árpáds là một nơi tiên phong của quyền lực tối cao TT gần những gì sau này trở thành Budapest. [ 69 ] Sự xâm lược của người Tatar trong thế kỷ 13 nhanh gọn chứng tỏ rằng rất khó để kiến thiết xây dựng phòng thủ trên một đồng bằng. [ 15 ] [ 45 ] Vua Béla IV của Hungary do đó ra lệnh kiến thiết xây dựng những bức tường đá gia cố xung quanh những thị xã [ 45 ] và thiết lập hoàng cung hoàng gia của riêng mình trên đỉnh của những ngọn đồi bảo vệ của Buda. Năm 1361, nó trở thành thủ đô hà nội của Hungary. [ 15 ] [ 46 ]Vai trò văn hóa truyền thống của Buda đặc biệt quan trọng quan trọng trong thời kỳ trị vì của Vua Matthias Corvinus. Phục Hưng của Ý có ảnh hưởng tác động lớn đến thành phố. Thư viện của nó, Bibliotheca Corviniana, là bộ sưu tập lịch sử vẻ vang và những khu công trình khoa học và triết học vĩ đại nhất châu Âu trong thế kỷ 15, và chỉ đứng thứ hai về kích cỡ sau Thư viện Vatican. [ 15 ] Sau sự xây dựng của trường ĐH Hungary tiên phong tại Pécs năm 1367 ( Đại học Pécs ), ĐH thứ hai được xây dựng tại Óbuda năm 1395 ( Đại học Óbuda ). [ 70 ] Cuốn sách Hungary tiên phong được in tại Buda năm 1473. [ 71 ] Buda có khoảng chừng 5.000 người định cư vào khoảng chừng năm 1500. [ 72 ]
Chiếm lại Buda từ Đế quốc Ottoman, 1686 ( tranh vẽ thế kỷ 17 )Người Ottoman xâm lược Buda năm 1526, cũng như năm 1529, và sau cuối chiếm được nó năm 1541. [ 73 ] Sự đô hộ của Thổ Nhĩ Kỳ lê dài hơn 140 năm. [ 15 ] Người Ottoman gốc Turk thiết kế xây dựng nhiều phòng tắm điển hình nổi bật trong thành phố. [ 45 ] Một số phòng tắm được thiết kế xây dựng bởi người Turk trong thời hạn quản lý của họ vẫn được sử dụng trong 500 năm sau ( Nhà tắm Rudas và Nhà tắm Király ). Năm 1547 số lượng Kitô hữu giảm xuống còn khoảng chừng 1000, và tới năm 1647 nó giảm xuống chỉ còn khoảng chừng 70. [ 72 ] Phần phía tây bị chiếm của vương quốc này trở thành một phần của Đế quốc Habsburg được gọi là Hungary Hoàng gia .Năm 1686, hai năm sau cuộc vây hãm Buda không thành công xuất sắc, một chiến dịch mới được khởi đầu để tiến vào chủ đô Hungary. Lần này, quân đội của Liên minh thần thánh lớn gấp đôi, gồm có hơn 74.000 nghìn người, gồm có lính người Đức, người Croatia, người Hà Lan, người Hungary, người Anh, người Tây Ban Nha, người Séc, người Ý, người Pháp, người Burgundi, người Đan Mạch và người Thụy Điển, cùng với những người châu Âu khác với vai trò tình nguyện viên, pháo thủ và những sĩ quan. Quân Kitô vây hãm Buda, và trong 1 số ít năm sau đó, toàn bộ những vùng đất trước đây thuộc về Hungary, trừ vùng gần Timișoara ( Temesvár ), bị lấy đi khỏi người Turk. Trong Hiệp ước Karlowitz năm 1699, những sự biến hóa về vùng chủ quyền lãnh thổ này được công nhận chính thức để cho thấy sự kết thúc sự quản lý của người Turk, và năm 1718 hàng loạt Vương quốc Hungary được giải phóng khỏi sự đô hộ của Ottoman .

Khí hậu của Budapest nằm ở Khí hậu lục địa ẩm, Dfb/Cfb. Mùa đông lạnh, mùa hè nóng và ẩm. Lượng mưa lớn và giảm dần từ Tây sang Đông.
Khí hậu của Budapest có khí hậu lục địa ẩm (Köppen Dfb), với mùa đông khá lạnh và mùa hè ấm theo tiêu chuẩn khí hậu 1971-2000 khi sử dụng đẳng nhiệt 0 °C.[74]
Mùa đông (tháng 11 đến đầu tháng 3) có thể lạnh và ít ánh nắng. Tuyết rơi khá thường xuyên trong hầu hết các năm, và nhiệt độ buổi tối là −10 °C (14 °F) không phải không phổ biến giữa tháng 12 và tháng 2. Những tháng mùa xuân (tháng 3 và tháng 4) có thời tiết thay đổi, với nhiệt độ trung bình tăng nhanh. Thời tiết vào cuối tháng 3 và tháng 4 thường rất dễ chịu vào ban ngày và trong lành vào ban đêm. Mùa hè dài của Budapest – kéo dài từ tháng 5 đến giữa tháng 9 – ấm áp hoặc rất ấm. Budapest có nhiều ánh nắng mùa hè giống như nhiều khu nghỉ dưỡng Địa Trung Hải. Các cơn mưa lớn bất ngờ cũng xảy ra, đặc biệt là vào tháng Năm và tháng Sáu. Mùa thu ở Budapest (giữa tháng 9 đến cuối tháng 10) được đặc trưng bởi mưa nhỏ và những ngày nắng dài với nhiệt độ vừa phải. Nhiệt độ thường trở nên lạnh hơn vào cuối tháng 10. Mùa xuân và mùa thu thường ôn hòa.

Hầu hết Budapest ngày nay là kết quả của sự đổi mới tỏng thế kỷ 19, nhưng đại lộ rộng khi đó chỉ bao quanh và chia đôi nhiều khu vực hoạt động cũ hơn được tạo ra bởi nhiều thế kỷ trong sự phát triển của thành phố Budapest. Đô thị rộng lớn của Budapest thường được mô tả bằng cách sử dụng một bộ các tên quận. Đây là một trong hai chỉ định không chính thức, phản ánh tên của các làng đã được nhập vào các khu, hoặc được thay thế các đơn vị hành chính của các quận cũ.[77]
Một số tên vẫn được sử dụng theo truyền thống, mỗi tên đề cập tới một vùng với đặc trưng riêng, nhưng không có ranh giới chính thức.[78]
Ban đầu, Budapest có 10 quận sau khi thành lập bằng cách thống nhất ba thành phố năm 1873. Kể từ năm 1950, vùng Đại Budapest được chia thành 22 khu (và 23 từ năm 1994). Vào thời điểm đó đã có những thay đổi cả về thứ tự của các quận và về kích cỡ của chúng. Thành phố hiện nay bao gồm 23 quận, 6 ở Buda, 16 ở Pest và 1 trên Đảo Csepel ở giữa chúng.
Trung tâm thành phố theo nghĩa rộng hơn bao gồm Quận V, VI, VII, VIII, IX[79] và XIII ở phía Pest, và I, II, XI và XII ở phía Buda của thành phố.[80]

Quận I là một khu vực nhỏ ở TT Buda, gồm có thành tháp Buda. Quận II cũng ở Buda, ở phía tât bắc, và Quận III trải dài theo phía rìa bắc của Buda. Muốn tới Quận IV phải đi qua sông Danube để đến Pest ( ở phía đông ), và cũng ở phía bắc. Với Quận V, một vòng tròn khác mở màn, nó nằm ngay ở TT của Pest. Quận VI, VII, VIII và IX là những Q. nằm cạnh về phía đông, đi xuống phía nam, lần lượt nằm cạnh nhau. Quận X nằm ở một vòng tròn khác xa hơn cũng ở Pest, nhưng sang lại phía Buda nếu muốn đến Quận XI và XII, đi về phía bắc. Không còn Q. nào khác ở vòng tròn này, phải quay lại về phía Pest để đến Q. XIII, XIV, XV, XVI, XVII, XVIII, XIX và XX ( phần xa nhất của thành phố ), gần thành hình bán nguyệt, quay lại về phía nam. Quận XXI là lan rộng ra của tuyến đường trên về phía một nhánh của Danube, ở đầu phía bắc của hòn đảo dài phía nam Budapest. Quận XXII vẫn ở trên tuyến đó về phía tây nam Buda, và ở đầu cuối là Quận XXIII ở rìa phía nam của Pest, không theo quy luật chỉ vì nó là một phần của Quận XX tới năm 1994. [ 81 ]

Nhân khẩu học[sửa|sửa mã nguồn]

Budapest là thành phố đông dân nhất Hungary và một trong những thành phố lớn nhất trong Liên minh Châu Âu, với số người định cư tăng dần, ước tính 1.742.000 người năm năm trước, với số người di cư vào bên trong nhiều hơn số người di cư ra bên ngoài. [ 12 ] Những xu thế này hoàn toàn có thể được nhìn thấy khắp vùng đô thị Budapest, là nơi sống của 3,3 triệu người. [ 94 ] [ 95 ] Con số ngày chiếm 34 % dân số Hungary. Năm năm trước, thành phố này có tỷ lệ dân số 3.314 người trên kilômét vuông ( 8.580 / dặm vuông ), nó là khu tự quản đông dân nhất Hungary. Mật độ dân số của Elisabethtown-Quận VII là 30.989 / km² ( 80.260 / dặm vuông ), là tỷ lệ dân số cao nhất tại Hungary và là một trong những nơi có tỷ lệ dân số cao nhất quốc tế, hoàn toàn có thể so sánh với tỷ lệ dân số của Manhattan là 25.846 / km². [ 96 ]Budapest là ” thành phố tăng trưởng năng động ” thứ tư theo dân số tại châu Âu, [ 97 ] và Euromonitor Dự kiến dân số sẽ tăng lên gần 10 % giữa năm 2005 và 2030. [ 98 ] Mạng lưới Quan sát Châu Âu về Phát triển Lãnh thổ và Sự kết nối nói rằng dân số Budapest sẽ tăng từ 10 % đến 30 % chỉ do nhập cư cho tới năm 2050. [ 99 ] Một dòng chảy liên tục của người nhập cư trong những năm gần đây đã thôi thúc tăng trưởng dân số ở Budapest. Lợi ích về hiệu suất và tỷ trọng dân số hoạt động giải trí kinh tế tài chính tương đối lớn lý giải tại sao thu nhập mái ấm gia đình ở Budapest đã tăng đến một mức độ lớn hơn so với những khu vực khác của Hungary. Thu nhập cao hơn ở Budapest được phản ánh trong phần tiêu tốn thấp hơn mà dân cư của thành phố phân chia cho tiêu tốn thiết yếu như thức ăn và đồ uống không cồn. [ 94 ]Trong cuộc thống kê dân số năm 2011, có 1.729.040 người với 906.782 hộ mái ấm gia đình sống tại Budapest. [ 100 ] Khoảng 1,6 triệu người từ vùng đô thị này hoàn toàn có thể ở trong Budapest vào giờ thao tác, cà trung những sự kiện đặc biệt quan trọng. Sự biến động số lượng người này là do hàng trăm ngàn dân cư ngoài thành phố đến thành phố với mục tiêu thao tác, giáo dục, chăm nom sức khỏe thể chất và những sự kiện đặc biệt quan trọng. Theo sắc tộc có 1.397.851 ( 80,8 % ) người Hungary, 19.530 ( 1,1 % ) người Di-gan, 18.278 ( 1,0 % ) người Đức, 6.189 ( 0,4 % ) người Romania, 4.692 ( 0,3 % ) người Trung Quốc và 2.581 ( 0,1 % ) người Slovakia. 301.943 người ( 17,5 % ) không công bố sắc tộc của họ. Tại Hungary mọi người hoàn toàn có thể công bố nhiều hơn một sắc tộc, nên tổng số người theo những sắc tộc nhiều hơn tổng dân số. [ 89 ] [ 101 ] Thành phố này là nơi ở một trong những hội đồng người Do Thái lớn nhất tại châu Âu. [ 102 ]Cũng theo thống kê đó, 1.600.585 người ( 92,6 % ) sinh ra tại Hungary, 126.036 người ( 7,3 % ) sinh ra bên ngoài Hungary trong khi có 2.419 người ( 0,1 % ) không rõ nơi sinh. [ 89 ] Mặc dù chỉ 1,7 % dân số Hungary năm 2009 là người quốc tế, 43 % trong số họ sống tại Budapest, chiếm 4,4 % dân số thành phố ( tăng lên từ 2 % năm 2001 ). [ 90 ] Gần hai phần ba người quốc tế sống ở Hungary dưới 40 tuổi. Động lực chính cho nhóm tuổi này sống ở Hungary là việc làm. [ 90 ] Theo thống kê dân số năm 2011, 1.712.153 người ( 99,0 % ) nói tiếng Hungary, trong đó 1.692.815 người ( 97,9 % ) coi nó là ngôn từ tiên phong, trong khi 19.338 người ( 1,1 % ) coi nó là ngôn từ thứ hai. Các tiếng ( quốc tế ) được nói khác là : tiếng Anh ( 536.855 người nói, 31,0 % ), tiếng Đức ( 266.249 người nói, 15.4 % ), tiếng Pháp ( 56.208 người nói, 3,3 % ) và tiếng Nga ( 54.613 người nói, 3,2 % ). [ 89 ]Budapest là nơi ở của hội đồng Công giáo đông dân nhất tại Trung Âu, gồm có 698.521 người ( 40,4 % ) năm 2011. [ 89 ] Theo cuộc thống kê năm 2011, có 501.117 ( 29,0 % ) người theo Công giáo Rôma, 146.756 ( 8,5 % ) người theo Thần học Calvin, 30.293 ( 1,8 % ) người theo Giáo hội Luther, 16.192 ( 0,9 % ) người theo Công giáo Hy Lạp, 7.925 ( 0,5 % ) người theo Do Thái giáo và 3.710 ( 0,2 % ) người theo Chính thống giáo tại Budapest. 395.964 người ( 22,9 % ) không tôn giáo trong khi 585.475 người ( 33,9 % ) không công bố tôn giáo. [ 89 ] Một báo cáo giải trình của Cơ quan Thống kê Trung Hungary cho thấy rằng số lượng người Di-gan tại Budapest tăng từ 2 % năm 1990 đến 4,6 % năm 2009. [ 90 ] [ 103 ]

Các khu vực chính và du lịch[sửa|sửa mã nguồn]

Nhà quốc hội kiến trúc Gothic thời Phục Hưng, tòa nhà lớn nhất tại Hungary với chiều dài 268 mét (879 ft), trong đó có Vương miện Thần thánh Hungary. Ẩm thực Hungary và văn hóa cà phê: ví dụ, Gerbeaud Café, Cafe New York, và Százéves, Biarritz, Fortuna, Alabárdos, Arany Szarvas, Kárpátia và nhà hàng nổi tiếng thế giới Mátyás Pince. Có các di tích La Mã tại bảo tàng Aquincum, và những dụng cụ lịch sử tại bảo tàng Lâu đài Nagytétény, chỉ là 2 trong số 223 bảo tàng tại Budapest. Một bảo tàng lịch sử khác là House of Terror, bên trong tòa nhà là nơi gặp gỡ của tổng hành dinh Nazi. Đồi Lâu đài, bờ sông Danube và toàn bộ Andrássy út đã được công nhận là di sản văn hóa thế giới UNESCO.

Đồi Lâu đài và Quận Lâu đài ; có 3 nhà thời thánh ở đây, sáu kho lưu trữ bảo tàng, và một nhóm nhà, đường, trung tâm vui chơi quảng trường mê hoặc. Cung điện hoàng gia trước kia là một trong những hình tượng của Hungary – và đã là nơi nhiều trận chiến xảy ra kể từ thế kỷ 13. Ngày nay nó chứa hai kho lưu trữ bảo tàng ấn tượng và Bảo tàng Széchenyi Quốc gia. Cung điện Sándor gần đó gồm có những văn phòng và nơi ở chính thức của Tổng thống Hungary. Nhà thờ Matthias bảy trăm tuổi là một trong những bảo vật của Budapest, nó có phong thái neo-Gothic, được trang trí với đá cuội sắc tố và những đỉnh nhọn tinh xảo. Cạnh đó là tượng cưỡi ngựa của vị vua tiên phong của Hungary, Vua Saint Stephen, và đằng sau đó là Fisherman’s Bastion, được xây năm 1905 bởi kiến trúc sư Frigyes Schulek, Fishermen’s Bastions được đặt tên theo liên đoàn cùng tên mà trong thời Trung Cổ có trách nhiệm bảo vệ phần này của thành lũy, từ đây hoàn toàn có thể nhìn toàn cảnh thành phố. Tượng của Turul, con chim bảo lãnh truyền thuyết thần thoại của Hungary, hoàn toàn có thể được tìm thấy ở cả Quận Lâu đài và Quận 12 .Hội đường Do Thái giáo Đường Dohány là Hội đường Do Thái giáo lớn nhất châu âu, và là Hội đường Do Thái giáo lớn thứ hai còn hoạt động giải trí trên quốc tế. [ 104 ] Hội đường Do Thái giáo này nằm ở Q. Do Thái và gồm 1 số ít khu đất tại TT Budapest được tiếp giáp bởi đường Király utca, Wesselényi utca, Grand Boulevard và Bajcsy Zsilinszky. Nó được xây theo phong thái Marốc phục hưng năm 1859 và có sức chứa chỗ ngồi là 3.000 chỗ. Cạnh đó là một bức điêu khắc mô phỏng một cây liễu rủ bằng thép để tưởng niệm tạn nhân người Hungary của Holocaust .
Một trong những nguyên do người La Mã quyết định hành động định cư ở khu vực ngay phía tây sông Danube và xây dựng TP. hà Nội vùng miền tại Aquincum ( giờ đây là một phần của Óbuda, ở phía bắc Budapest ) là để họ hoàn toàn có thể sử dụng và tận thưởng suối nước nóng. Cũng có những tàn tích hoàn toàn có thể thấy thời nay của rất nhiều phòng tắm được xây trong khoảng chừng thời hạn này. Những phòng tắm mới được tây trong thời kỳ Thổ Nhĩ Kỳ ( 1541 – 1686 ) có mục tiêu để tắm và cũng dùng để chữa bệnh, và 1 số ít trong đó vẫn được sử dụng tới ngày này. [ 105 ] [ 106 ]Budapest đã có được khét tiếng là một thành phố của suối khoáng trong những năm 1920, sau khi lần đầu nhận ra tiềm năng kinh tế tài chính nước nóng trong việc lôi cuốn hành khách. Thật vậy, năm 1934, Budapest được chính thức xếp hạng là ” Thành phố của suối khoáng “. Ngày nay, những phòng tắm hầu hết được sử dụng liên tục bởi thế hệ lớn tuổi, như, với ngoại lệ là vũ trường nước ” Magic Bath ” và ” Cinetrip “, những người trẻ tuổi có xu thế thích hồ bơi ngoài trời được mở trong mùa hè .Việc kiến thiết xây dựng những phòng tắm Király mở màn vào năm 1565, và hầu hết những tòa nhà thời nay có niên đại từ thời kỳ Thổ Nhĩ Kỳ, đáng chú ý quan tâm nhất là hồ bơi có mái vòm đẹp .

Cơ sở hạ tầng và giao thông vận tải vận tải đường bộ[sửa|sửa mã nguồn]

Budapest có Sân bay quốc tế Ferenc Liszt Budapest ( BUD ) ( được đặt tên theo Franz Liszt, nhà soạn nhạc Hungary nổi tiếng ), một trong những trường bay đông đúc nhất tại Trung và Đông Âu, nằm ở 16 kilômét ( 9,9 mi ) về phía đông nam TT Budapest, tại Quận XVIII. Sân bay này giúp liên kết quốc tế với hầu hết những thành phố lớn tại châu Âu, và cũng liên kết tới Bắc Mỹ, châu Phi và Trung Đông. Vì là trường bay đông đúc nhất của Hungary, quản trị gần như tổng thể giao thông vận tải hàng không của vương quốc. Budapest Liszt Ferenc quản trị khoảng chừng 250 chuyến bay có kế hoạch mỗi ngày năm 2013, và ngày càng nhiều chuyến bay thuê bao. Luân Đôn, Brussels, Frankfurt, Munich, Paris, và Amsterdam lần lượt là những liên kết quốc tế đông đúc nhất, trong khi Toronto, Montreal, Dubai, Doha và Alicante là những điểm đến ít chuyến nhất. [ 107 ] Ngày nay trường bay là trụ sở của Ryanair, Wizz Air, Budapest Aircraft Service, CityLine Hungary, Farnair Hungary và Travel Service Hungary. Sân bay này hoàn toàn có thể được tiếp cận bằng những phương tiện đi lại giao thông vận tải công cộng từ TT bởi tuyến Metro số 3 và sau đó là xe buýt trường bay số 200E. [ 108 ]Là một phần của kế hoạch tăng trưởng kế hoạch, 561 triệu euro đã được sử dụng vào việc lan rộng ra và tân tiến hóa hạ tầng trường bay cho tới tháng 12 năm 2012. Hầu hết những sự tăng trưởng ngày đã được hoàn thành xong, [ 109 ] những phần được hoãn lại là khu vực sản phẩm & hàng hóa mới và cảng mới cho ga 2A và 2B, nhưng những sự tăng trưởng này hiện chỉ để dự trữ, và sẽ được khởi đầu ngay khi lưu lượng của trường bay đạt mức độ thích hợp. SkyCourt, tòa nhà mới nhất có kiến trúc nghệ thuật và thẩm mỹ giữa ga 2A và 2B gồm có 5 tầng. Kiểm tra bảo đảm an toàn của hành khách được chuyển tới đây cùng với khu phân loại sản phẩm & hàng hóa mới, khu phòng chờ thương gia mới của Malév và SkyTeam, cũng là phòng chờ thẻ Master tiên phong tại châu Âu. [ 110 ]

Giao thông công cộng[sửa|sửa mã nguồn]

Hệ thống tàu điện ngầm của Budapest trong thành phố và ngoại ô

Giao thông công cộng tại Budapest được cung cấp bởi Trung tâm Vận tải Budapest (BKK, Budapesti Közlekedési Központ), một trong những thẩm quyền vận tải lớn nhất tại châu Âu.[111] BKK vận hành 4 tuyến tàu điện ngầm (bao gồm Tuyến 1, đường sắt ngầm đầu tiên tại lục địa châu Âu), 5 tuyến đường sắt ngoại ô, 33 tuyến xe điện, 15 tuyến xe điện bánh hơi, 264 tuyến xe buýt (bao gồm 40 tuyến đêm), 4 tàu thủy, và BuBi, một hệ thống chia sẻ xe đạp thông minh. Trong một ngày trong tuần trung bình, các tuyến của BKK vận tải 3,9 triệu người; năm 2011, nó vận hành tổng cộng 1,4 tỷ hành khách.[112] Năm 2014, 65% lượng người tham gia giao thông tại Budapest sử dụng phương tiện giao thông công cộng và 35% bằng ô tô. Mục tiêu là 80%–20% năm 2030 theo chiến lược của BKK.

Sự phát triển của complex hệ thống giao thông thông minh phức tạp trong thành phố tiến triển nhanh chóng; việc áp dụng đèn giao thông thông minh rất phổ biến, chúng được quản lý bằng GPS và máy tính và tự động ưu tiên các phương tiện giao thông được kết nối GPS, cũng như giao thông được đo và phân tích trên đường và người lái xe được thông báo về thời gian di chuyển và giao thông dự kiến bởi màn hình thông minh (dự án EasyWay).[113] Người sử dụng phương tiện giao thông công cộng ngay lập tức được thông báo về bất cứ thay đổi nào về giao thông công cộng trực tuyến, trên màn hình điện thoại thông minh và hệ thống thông tin hành khách (PIDS), người lái xe cũng nhận biết được thay đổi về giao thông và quản lý đường sá trong thời gian thực trực tuyến và trên điện thoại thông minh qua BKK Info.[114][115] Tất cả các phương tiện cũng có thể được theo dõi trực tuyến và trên điện thoại thông minh với hệ thống PIDS Futár,[116] cùng với đó việc đưa ra hệ thống vé tích hợp trực tuyến sẽ hỗ trợ việc đo số lượng hành khách trên mỗi tuyến và quản lý thông minh tần suất dịch vụ.

Đường và đường tàu[sửa|sửa mã nguồn]

Budapest là nơi trung chuyển đường sá quan trọng nhất, với tổng thể những xa lộ và đường sắt chính kết thúc tại phạm vi thành phố. Hệ thống đường trong thành phố được phong cách thiết kế theo cách tương tự như như của Paris, với 1 số ít đường vành đai và những con đường tỏa ra từ TT. Đường vành đai M0 xung quanh Budapest sắp hoàn thành xong, chỉ có một phần bị thiếu ở phía tây do những tranh chấp địa phương. Hiện tại đường vành đai dài 80 kilômét ( 50 dặm ), và sau khi triển khai xong, nó sẽ có chiều dài là 107 kilômét ( 66 mi ) .Thành phố là một TT giao thông vận tải quan trọng vì tổng thể những tuyến đường chính của châu Âu và những tuyến đường sắt châu Âu đều dẫn đến Budapest. [ 117 ] Sông Danube đã và vẫn là một tuyến đường thủy quan trọng và khu vực này ở TT lưu vực Karpat nằm ở đường giao nhau của những tuyến đường thương mại. [ 118 ] Đường sắt chính của Hungary được điều hành quản lý bởi Đường sắt Nhà nước Hungary. Có ba ga đường tàu chính ở Budapest, ga Đông Budapest, ga Tây Budapest và ga Nam Budapest, quản lý và vận hành cả những dịch vụ đường tàu trong nước và quốc tế. Budapest là một trong những điểm dừng chính của tuyến đường Trung và Đông Âu. [ 119 ] Ngoài ra còn có dịch vụ đường sắt đi ngoại ô trong và xung quanh Budapest, ba tuyến được quản lý và vận hành với tên HÉV .

Cảng, tàu thủy và những loại khác[sửa|sửa mã nguồn]

Sông Danube chảy qua Budapest trên đường từ Đức đến Biển Đen. Con sông hoàn toàn có thể thuận tiện điều hướng và vì thế Budapest trong lịch sử dân tộc có cảng thương mại lớn tại Csepel và Újpest. Phía Pest cũng là một cảng nổi tiếng với những cảng hàng hải quốc tế cho sản phẩm & hàng hóa [ 120 ] và cho tàu khách. [ 121 ] Trong những tháng ngày hè, một dịch vụ tàu cánh ngầm hoạt động giải trí trên sông Danube liên kết thành phố với Viên .BKK ( qua nhà quản lý và vận hành BKV ) cũng phân phối phương tiện đi lại giao thông vận tải công cộng với dịch vụ thuyền trong khoanh vùng phạm vi của thành phố. Bốn tuyến, được lưu lại D11-14, liên kết hai bờ với Đảo Margaret và hòn đảo Hajógyári, từ Római fürdő ( phía Bắc Buda, đến hòn đảo Óbudai ) hoặc Cầu Árpád ( phía Pest ) đến Cầu Rákóczi, với tổng số 15 điểm dừng. Ngoài ra, 1 số ít công ty cung ứng những chuyến đi thuyền du lịch thăm quan và cũng là một phương tiện đi lại vừa ở dưới nước vừa ở trên cạn ( xe buýt và thuyền ) hoạt động giải trí liên tục .Chất lượng nước ở những bến cảng Budapest được cải tổ đáng kể trong những năm gần đây, những cơ sở giải quyết và xử lý giải quyết và xử lý 100 % lượng nước thải được tạo ra vào năm 2010. Người Budapest tiếp tục đi kayak, xuồng, mô tô nước và thuyền buồm trên sông Danube, nơi đã liên tục trở thành một khu vực vui chơi lớn cho thành phố .Các phương tiện đi lại giao thông vận tải đặc biệt quan trọng ở Budapest, bên cạnh những tàu điện ngầm, gồm có đường tàu ngoại ô, xe điện và thuyền. Có một vài loại phương tiện đi lại ít phổ cập hơn ở Budapest, giống như xe điện bánh hơi trên một số ít tuyến trong Pest, Đường sắt leo núi Đồi Lâu đài giữa cầu Dây xích và thành tháp Buda, xe xe hơi nhỏ cho thuê ở hòn đảo Margaret, cáp treo ghế, đường tàu răng cưa Budapest và đường tàu trẻ nhỏ. Ba loại sau cuối chạy giữa những ngọn đồi Buda .
Budapest là nơi có hơn 35 cơ sở giáo dục bậc cao, nhiều trong số đó là trường ĐH. Theo Quy trình Bologna, nhiều bằng cấp được phân phối được công nhận ở những vương quốc trên khắp châu Âu. Y học, nha khoa, dược phẩm, thú y, và kỹ thuật là một số ít trong những nghành phổ cập nhất cho người quốc tế học tại Budapest. Hầu hết những trường ĐH ở Budapest phân phối những khóa học bằng tiếng Anh, cũng như trong những ngôn từ khác như tiếng Đức, tiếng Pháp và tiếng Hà Lan, nhằm mục đích vào người quốc tế. Nhiều sinh viên từ những vương quốc châu Âu khác dành một hoặc hai học kỳ tại Budapest trải qua Chương trình Erasmus. [ 122 ]

Quan hệ quốc tế[sửa|sửa mã nguồn]

Budapest có khá nhiều thành phố kết nghĩa và cộng tác trên quốc tế. [ 123 ] Giống như Budapest, nhiều trong số đó là thành phố có tầm tác động ảnh hưởng nhất của những vương quốc, đa phần là Thành Phố Hà Nội văn hóa truyền thống, kinh tế tài chính, chính trị của vương quốc đó. Thị trưởng của Budapest nói rằng mục tiêu của việc cải tổ quan hệ với thành phố kết nghĩa là được cho phép và thôi thúc sự trao đổi thông tin và kinh nghiệm tay nghề, cũng như phối hợp trong việc quản trị thành phố, giáo dục, văn hóa truyền thống, du lịch, tiếp thị quảng cáo, thương mại và kinh doanh thương mại. [ 124 ]

Thành phố kết nghĩa[sửa|sửa mã nguồn]

Thành phố cộng tác[sửa|sửa mã nguồn]

Một số Q. của thành phố cũng kết nghĩa với những thành phố nhỏ và Q. của những thành phố lớn khác ; xem bài Danh sách Q. tại Budapest để biết thêm thông tin .

1. ^ Lúc đó còn là Buda và Pest riêng không liên quan gì đến nhau

Danh sách tìm hiểu thêm[sửa|sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://evbn.org
Category: Ở Đâu?