Ý nghĩa nhan đề Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê

Truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi là một tác phẩm nổi tiếng của tác giả Lê Minh Khuê được đưa vào chương trình Ngữ văn lớp 9. Phân tích ý nghĩa nhan đề của tác phẩm này là một trong những dạng bài thường xuyên được đưa vào các bài kiểm tra nhỏ cho đến cả kì thi vào lớp 10 quan trọng cũng sẽ có dạng bài này. Hơn nữa, để có thể hiểu được tác phẩm một cách sâu sắc nhất, thì trước tiên, người học cần phải nắm được ý nghĩa nhan đề của tác phẩm. Do đó, dưới đây, vieclam123.vn sẽ chia sẻ cho các bậc phụ huynh cùng các em học sinh những yêu cầu đối với bài phân tích nhan đề Những ngôi sao xa xôi cũng như một số bài phân tích mẫu để các bậc phụ huynh cùng các em học sinh có thể tham khảo.

1. Yêu cầu đối với bài phân tích ý nghĩa nhan đề Những ngôi sao xa xôi

1.1. Yêu cầu đối với hình thức của bài phân tích

• Đối với một bài phân tích ý nghĩa nhan đề, các em học sinh cần có cho mình kĩ năng viết đoạn văn hoặc bài văn ngắn để qua đó, trình bày được cảm nhận và suy nghĩ của mình về ý nghĩa của một chi tiết nào đó trong các tác phẩm văn học.

• Trong đoạn văn hoặc bài văn ngắn của mình, các em học sinh cần phải đưa ra được các luận điểm lớn thật đúng đắn và sáng tỏ.

• Để đoạn văn của mình có sức thuyết phục, các em học sinh cần hành văn thật lưu loát cũng như có những lí lẽ thuyết phục.

1.2. Yêu cầu về nội dung của bài phân tích

Tùy vào cách hành văn của từng học sinh mà sẽ có những cách viết, cách phân tích ý nghĩa nhan đề khác nhau, tuy nhiên, bài văn của các em học sinh cần đảm bảo được các nội dung cơ bản sau:

• Tác phẩm Những ngôi sao xa xôi là một tác phẩm có nhan đề hay, nhan đề này vừa có những hình ảnh với ý nghĩa cụ thể, đồng thời những hình này cũng mang những ý nghĩa ẩn dụ vô cùng sâu sắc.

• Những ngôi sao xa xôi gợi cho người đọc hình ảnh về những ngôi sao lấp lánh trên bầu trời quê hương của nhân vật chính trong câu chuyện – Phương Định. Và đây là hình ảnh trong trí nhớ của cô, gắn liền với tuổi thơ bên gia đình vô cùng ấm áp và hạnh phúc. Những kí ức đẹp đẽ luôn hiện lên trong tâm trí Phương Định cho thấy dù cho hoàn cảnh chiến tranh có tàn khốc đến đâu, thì những cô gái thanh niên xung phong vẫn luôn giữ được sự hồn nhiên, trong sáng, mơ mộng trong tâm hồn của mình. Đồng thời, qua đây, ta cũng thấy được tình yêu thương, gắn bó với quê hương của những cô gái làm thanh niên xung phong.

• Qua nhan đề này, ta còn thấy được sự lấp lánh của ba cô gái thanh niên thời kháng chiến chống Mĩ. Dù chiến tranh có khốc liệt đến đâu, dù bom đạn có dội xuống tuyến đường Trường Sơn tàn khốc như thế nào, thì ba cô gái vẫn như những ngôi sao lấp lánh trên đỉnh cao Trường Sơn, sao tuy ở xa nhưng lại gần gũi và luôn khiến con người ở mọi thời đại đều cảm phục, thương yêu.

• Tên tác phẩm gợi lên những xúc cảm lãng mạn trong thời cách mạng oai hùng, làm giảm bớt đi phần nào những đau thương, mất mát mà chiến tranh gây ra.

•  Đồng thời, Những ngôi sao xa xôi cũng góp phần thể hiện tư tưởng của tác giả cũng như chủ đề của câu chuyện đó là đề cao chủ nghĩa anh hùng, vẻ đẹp tâm hồn, đồng thời cũng ca ngợi những phẩm chất đáng quý của con người Việt Nam thời cứu nước.

2. Bài văn mẫu phân tích ý nghĩa nhan đề Những ngôi sao xa xôi

Nhan đề Những ngôi sao xa xôi như muốn gợi nhớ về những ngôi sao trong trí nhớ của nhân vật Phương Định, đó là khoảng thời gian yên bình, hạnh phúc và ấm áp khi cô gái trẻ được sống trong tình thương của gia đình. Điều này cho thấy tấm lòng của cô luôn luôn hướng về gia đình, về nơi chôn rau cắt rốn.

Những ngôi sao xa xôi còn là biểu tượng cho tâm hồn hết sức tươi trẻ, lãng mạn và mơ mộng của những cô gái thành phố đi là thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn khốc liệt. Đây cũng là biểu hiện cho những khát vọng hết sức giản dị của những tâm hồn thiếu nữ, ước mơ về một cuộc sống êm ả, thanh bình. Điều này đối lập hoàn toàn với hình ảnh chiến tranh khốc liệt, không khí bom đạn bàng hoàng, tất cả những thứ tàn khốc này dường như đều trở nên lu mờ trước những ước mơ vô cùng tươi đẹp của các cô gái. Ánh sáng của những vì sao có thể không rực rỡ và chói lòa được như mặt trời, không sáng tỏ được như mặt trăng, phải thật sự để tâm mới có thể nhận ra ánh sáng tinh khôi của những vì sao. Qua đây, tác giả dường như muốn nói rằng vẻ đẹp của những cô gái thanh niên xung phong cũng giống như vẻ đẹp của những ngôi sao trời, phải thật chăm chú quan sát, cảm nhận thì mới thấy được những vẻ đẹp đáng được trân quý toát ra từ sâu trong tâm hồn họ.

Nhan đề của tác phẩm còn muốn nói lên rằng, ba cô gái đi làm thanh niên xung phong giống như những ngôi sao sáng trên bầu trời vô cùng rộng lớn, tinh thần yêu nước, sự dũng cảm, vẻ đẹp tâm hồn của họ luôn toả sáng lấp lánh một cách diệu kì. Và họ càng tỏa sáng hơn nữa khi tràn đầy nhiệt huyết để luôn hoàn thành nhiệm vụ trên tuyến đường Trường Sơn gian khổ. Sự tỏa sáng của họ khiến người dân Việt Nam bao đời đều cảm thấy khâm phục.

Không những thế, nhan đề còn như một lời khẳng định về vẻ đẹp tâm hồn của những thanh niên trẻ Việt Nam, đồng thời ca ngợi những phẩm chất đáng quý đó. Người Việt Nam luôn sẵn sàng đứng lên, tỏa sáng như những vì sao lấp lánh để chiến đấu bảo vệ sự tự do, độc lập của dân tộc.

Dù là một câu chuyện ngắn viết về đề tài chiến tranh, song, nhan đề của tác phẩm khiến cho người đọc không có cảm giác về sự ác liệt cũng như mất mát của cuộc chiến. Người đọc chỉ thấy ánh lên những niềm tin, những tia hi vọng lấp lánh như những vì sao trời, những tia hi vọng, những niềm lạc quan về một tương lai tươi sáng – ngày mà đất nước được hoàn toàn độc lập. Và sự lạc quan toát ra ngay từ nhan đề chính là ẩn ý sâu sắc của nhà văn Lê Minh Khuê khi đặt tiêu đề Những ngôi sao xa xôi cho tác phẩm của mình.

Nói tóm lại, qua nhan đề này, tác giả Lê Minh Khuê muốn làm nổi bật tâm hồn mơ mộng, trong sáng của những cô gái trẻ, đồng thời cũng muốn ca ngợi tinh thần dũng cảm của các cô gái trong cuộc chiến đấu vô cùng gian khổ vì độc lập dân tộc. Các cô gái đã hi sinh cả tuổi thanh xuân trên tuyến đường Trường Sơn tàn khốc – đây cũng là biểu tượng, là hình ảnh đẹp tượng trưng cho cả một thế hệ trẻ Việt Nam vô cùng anh dũng thời kháng chiến chống Mĩ cứu nước.

Trên đây là những ý chính cần làm nổi bật khi phân tích nhan đề tác phẩm Những ngôi sao xa xôi của nhà văn Lê Minh Khuê cùng một bài văn mẫu phân tích nhan đề hay nhất. Mong rằng với những gì mà vieclam123.vn vừa chia sẻ, các bậc phụ huynh và các em học sinh sẽ có được tài liệu hữu ích nhất cho quá trình học môn Ngữ văn.

>> Đọc thêm: