Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ – Ngữ văn 6

Bài tập minh họa

Ví dụ

Đề bài: Hãy tìm ví dụ từ có nhiều nghĩa, phân tích và chứng minh tính chất nhiều nghĩa của ví dụ đó.

Gợi ý làm bài

• Với từ “Ăn’’:
  • Ăn cơm: cho vào cơ thể thức nuôi sống (nghĩa gốc).
  • Ăn cưới: Ăn uống nhân dịp cưới.
  • Da ăn nắng: Da hấp thụ ánh nắng cho thấm vào, nhiễm vào.
  • Ăn ảnh: Vẻ đẹp được tôn lên trong ảnh.
  • Tàu ăn hàng: Tiếp nhận hàng để chuyên chở.
  • Sông ăn ra biển: Lan ra, hướng đến biển.
  • Sơn ăn mặt: Làm huỷ hoại dần từng phần.

→ Như vậy, từ “Ăn” là một từ nhiều nghĩa.

• Nghĩa đen: Mỗi từ bao giờ cũng có một nghĩa chính, nghĩa gốc và còn gọi là nghĩa đen. Nghĩa đen là nghĩa trực tiếp, gần gũi, quen thuộc, dễ hiểu; nghĩa đen không hoặc ít phụ thuộc vào văn cảnh.
• Nghĩa bóng (nghĩa chuyển): Là nghĩa có sau, được suy ra từ nghĩa đen. Muốn hiểu nghĩa chính xác của một từ được dùng, phải tìm nghĩa trong văn cảnh.

→ Từ “ăn” có nhiều nghĩa ⇒ Từ nhiều nghĩa.