Trung tâm Kiểm soát bệnh tật: 5 năm xây dựng và những thành tựu trong sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật: 5 năm xây dựng và những thành tựu trong sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân

    Được thành lập từ ngày 01/01/2017, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Lào Cai bước đầu hình thành trên cơ sở cơ sở hợp nhất Trung tâm Y tế Dự phòng, Trung tâm Truyền thông GDSK và Trung tâm Phòng chống Sốt rét  KST- CT. Đến ngày 01/6/2019 tiếp tục sáp nhập thêm Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS và Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản. Từ đây, Trung tâm KSBT trở thành một đơn vị thống nhất, có vị trí quan trọng trong hệ thống y tế tỉnh Lào Cai.

    Vượt qua khó khăn những ngày đầu sáp nhập

    Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Lào Cai là đơn vị sự nghiệp y tế công lập hạng I thuộc Sở Y tế, được thành lập ngày 01/01/2017 theo Quyết định số 4804/QĐ-UBND ngày 28/12/2016 của UBND tỉnh Lào Cai trên cơ sở sáp nhập 3 đơn vị Trung tâm Y tế dự phòng, Trung tâm Phòng chống Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng và Trung tâm Truyền thông – Giáo dục sức khỏe. Ngày 1/6/2019 tiếp tục sáp nhập Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS và Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản theo Quyết định số 1146/QĐ-UBND ngày 26/4/2019 của UBND tỉnh Lào Cai.

    Trung tâm KSBT có trụ sở tại tòa nhà số 2, trụ sở khối 5, phường Bình Minh, thành phố Lào Cai. Về cơ cấu tổ chức bộ máy, ban đầu khi vừa hoàn thành sáp nhập 5 đơn vị, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Lào Cai có: 01 Giám đốc và 07 Phó giám đốc, 03 phòng chức năng gồm: Phòng Tổ chức – Hành chính; Phòng Kế hoạch – Nghiệp vụ; Phòng Tài chính – Kế toán và 12 khoa chuyên môn là: Khoa Phòng, chống bệnh truyền nhiễm; Khoa Phòng, chống bệnh không lây nhiễm; Khoa Phòng, chống HIV/AIDS; Khoa Dinh dưỡng; Khoa Sức khỏe môi trường – Y tế trường học; Khoa Bệnh nghề nghiệp;  Khoa Sức khỏe sinh sản; Khoa Truyền thông – Giáo dục sức khỏe; Khoa Ký sinh trùng – Côn trùng; Khoa Dược – Vật tư y tế; Khoa Xét nghiệm – Chẩn đoán hình ảnh – Thăm dò chức năng; Phòng khám đa khoa. Tổng số chỉ tiêu biên chế và hợp đồng được giao thời điểm vừa hoàn thành sáp nhập là 173 người.

    Với nhiệm vụ: thực hiện chức năng tham mưu và tổ chức thực hiện các hoạt động chuyên môn, kỹ thuật, nghiệp vụ về phòng, chống dịch, bệnh truyền nhiễm; bệnh không lây nhiễm; phòng, chống tác động của các yếu tố nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe; quản lý sức khỏe cộng đồng; khám phát hiện, điều trị dự phòng và các dịch vụ y tế khác phù hợp với lĩnh vực chuyên môn trên địa bàn tỉnh theo quy định của pháp luật. Những ngày đầu mới đi vào hoạt động Trung tâm đứng trước những bộn bề khó khăn từ việc tổ chức nhân sự đến sắp xếp lại các khoa phòng, ổn định và duy trì tốt công tác chuyên môn của các chương trình y tế thuộc lĩnh vực quản lý.

    Khắc phục mọi khó khăn những ngày đầu sáp nhập, bằng sự đoàn kết, đồng lòng của Ban giám đốc và tập thể cán bộ công chức, viên chức, người lao động, các khoa, phòng của Trung tâm từng bước kiện toàn tổ chức; nhân lực được bố trí phù hợp với trình độ chuyên môn, vị trí làm việc từng khoa, phòng; xây dựng các nội quy, quy chế, quy định hoạt động của đơn vị. Với tinh thần “chung một mái nhà, chung một tiếng nói, chung một quyết tâm”, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai đã sử dụng có hiệu quả các trang thiết bị, nhân lực hiện có, duy trì tốt công tác chuyên môn của các khoa phòng, chương trình y tế; Hỗ trợ, chỉ đạo công tác chuyên môn về YTDP cho TTYT các huyện, thành phố; Xây dựng một môi trường y tế chuyên môn cao, chất lượng dịch vụ tốt, phù hợp tình hình thực tế của địa phương, đáp lại sự tin tưởng của các thế hệ lãnh đạo và nhân dân tỉnh nhà.

Trung tâm KSBT giám sát hoạt động tiêm chủng vắc xin tại điểm tiêm

    Vững vàng nơi tuyến đầu chống dịch

    Thời điểm cuối năm 2019, dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona (tên chính thức sau này là COVID-19) xuất hiện và lây lan tại các nước trên thế giới, đặc biệt là tại Trung Quốc. Vì là tỉnh có cửa khẩu với tỉnh Vân Nam, Trung Quốc nên mặc dù chưa có ca bệnh, nhưng để thực hiện tốt nhiệm vụ dự phòng, ngăn chặn dịch bệnh qua cửa khẩu, tháng 01/2020, cùng với cả tỉnh, Trung tâm KSBT Lào Cai bước vào cuộc chiến với đại dịch.

    Trải qua các giai đoạn chống dịch, từ lúc chưa có ca bệnh, tới khi dịch bệnh xuất hiện, lây lan mạnh và khi tình hình trở lại ổn định. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai luôn phát huy vai trò là đơn vị y tế dự phòng hàng đầu của tỉnh, chủ động, linh hoạt, sáng tạo, bám sát thực tiễn để tham mưu cho Sở Y tế và UBND tỉnh ban hành nhiều quyết định, giải pháp kịp thời nhằm thực hiện quyết liệt, khẩn trương, nghiêm túc và hiệu quả công tác phòng, chống dịch COVID-19. Chủ động xây dựng các phương án, kế hoạch nhằm ứng phó các cấp độ của dịch, chuẩn bị đầy đủ nhân lực, vật lực và trang thiết bị phục vụ cho công tác phòng chống dịch.

    Xuyên suốt quá trình chống dịch, đơn vị đã thành lập 06 đội đáp ứng nhanh luôn sẵn sàng có mặt ở các điểm nóng, vùng tâm dịch, chủ động tổ chức truy vết thần tốc, cách ly triệt để, đồng thời xác định khu vực cần áp dụng các biện pháp phong tỏa, giãn cách xã hội chính xác. Hỗ trợ các địa phương trong việc lấy mẫu xét nghiệm, giám sát, điều tra ca bệnh, khử khuẩn môi trường…

Khám, quán lý hồ sơ sức khỏe cho người lao động 

    Là một trong 22 cơ sở đầu tiên trong cả nước được Bộ Y tế công nhận đủ điều kiện xét nghiệm khẳng định COVID-19. Thời điểm dịch căng thẳng, với lực lượng chỉ có 3 kíp xét nghiệm Realtime-PCR gồm 6 người, Trung tâm đã phân công cán bộ hợp lý, thực hiện hàng nghìn mẫu xét nghiệm mỗi ngày, giúp phát hiện, bóc tách F0 khỏi cộng đồng. Giai đoạn sau, để phù hợp với tình hình thực tế, Trung tâm đã thực hiện đào tạo, hỗ trợ các đơn vị các kỹ thuật chuyên môn trong việc lấy mẫu và hỗ trợ một số đơn vị xây dựng phòng xét nghiệm sàng lọc PCR, nâng cao năng lực xét nghiệm của hệ thống y tế các tuyến.

      Công tác truyền thông phòng, chống dịch COVID-19 luôn được đơn vị chú trọng, thường xuyên đổi mới cách làm và hình thức triển khai phù hợp với thực tế, nhằm đưa những thông tin chỉ đạo, các quy định mới của Bộ Y tế, của tỉnh đến với người dân nhanh nhất; hướng dẫn người dân các biện pháp phòng, chống dịch và vận động nêu cao tinh thần chủ động của mỗi cá nhân trong việc thực hiện các biện pháp phòng chống dịch.

    Không chỉ làm tốt nhiệm vụ tham mưu và chủ động triển khai các hoạt động phòng chống dịch bệnh trên địa bàn tỉnh. Trong giai đoạn khó khăn cấp bách, khối lượng công việc phục vụ công tác phòng chống dịch COVID-19 của tỉnh nhà còn rất lớn, nhưng trên tinh thần đoàn kết, chia sẻ khó khăn, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai đã cử 06 cán bộ tham gia 04 đoàn hỗ trợ các tỉnh Bắc Giang, Bình Dương, Đồng Nai chống dịch COVID-19.  Bên cạnh đó, đơn vị còn cử cán bộ tham gia làm nhiệm vụ tại Chốt kiểm soát dịch bệnh Km 237, Cao tốc Nội Bài – Lào Cai, làm nhiệm ­­­­­vụ các khu cách ly tập trung và Bệnh viện dã chiến số 2 của tỉnh.

Khám, quản lý sức khỏe sinh sản tại phòng khám của đơn vị

     Xác định tiêm vắc xin phòng COVID-19 là biện pháp hữu hiệu góp phần thành công trong kiểm soát dịch COVID-19, đơn vị đặc biệt chú trọng công tác tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19. Công tác tham mưu được triển khai nhanh chóng, đầy đủ; Việc tiếp nhận, bảo quản và bàn giao vắc xin cho các đơn vị trong toàn tỉnh, việc triển khai các bàn tiêm tại đơn vị luôn được đảm bảo an toàn và đúng quy định, việc giám sát công tác tiêm chủng vắc xin tại các điểm tiêm được thực hiện thường xuyên. Nhờ đó, tỷ lệ bao phủ tiêm vắc xin phòng COVID-19 với 02 mũi cơ bản trong toàn tỉnh đã đạt trên 99% đối tượng, tạo miễn dịch cộng đồng, góp phần làm thay đổi mô hình diễn biến của bệnh COVID-19.

Khám sàng lọc các loại bệnh cho bà con tại cơ sở

    Sau gần 3 năm chiến đấu với đại dịch COVID-19, cơ bản tình hình dịch COVID-19 trên địa bàn tỉnh đã ổn định và bước vào giai đoạn bình thường mới. Sau 5 năm sáp nhập, có lẽ đây là thử thách chông gai nhất đối với tập thể ban giám đốc, lãnh đạo các khoa, phòng cũng như mỗi cán bộ, nhân viên trong đơn vị. Nhưng nhờ sự đoàn kết, sáng tạo, không quản ngại khó khăn, nguy hiểm, những cán bộ của CDC Lào Cai đã ngày đêm lặng thầm cống hiến, góp phần quan trọng vào kết quả cuộc chiến phòng, chống đại dịch.

    Nỗ lực để phát triển

    Để phát triển đơn vị vững mạnh toàn diện, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Lào Cai luôn đặt mục tiêu nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ là một trong những nhiệm vụ then chốt, vì vậy Trung tâm thường xuyên rà soát, sắp xếp bố trí việc làm phù hợp với trình độ, năng lực của cán bộ, đặc biệt quan tâm công tác đào tạo nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, hàng năm đều cử hàng chục lượt cán bộ theo học các khóa đào tạo ngắn hạn, dài hạn, các lớp bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, chính trị, an ninh quốc phòng…. Sau 5 năm hoạt động, từ chỗ chỉ có 27 cán bộ có trình độ trên đại học thì đến năm 2022 đơn vị đã có 45 cán bộ có trình độ trên đại học. Hiện tại, đơn vị vẫn đang có hơn 20 cán bộ đang theo học các lớp đại học và sau đại học tại các trường.

Phối hợp với các đơn vị tổ chức khám sàng lọc, quản lý các bệnh không lây nhiễm 

    Với đội ngũ cán bộ có kinh nghiệm, trình độ chuyên môn, được đào tạo bài bản, cùng với nhiều máy móc, thiết bị hiện đại, trong 5 năm hoạt động, dù có giai đoạn phải tập trung toàn lực để phòng chống dịch bệnh, Trung tâm KSBT vẫn tổ chức duy trì các hoạt động, chương trình y tế dự phòng do đơn vị quản lý, chủ trì. Các hoạt động phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm; kiểm soát các bệnh không lây nhiễm; phòng, chống tác động của các yếu tố nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe; quản lý sức khỏe cộng đồng; công tác phòng chống HIV/AIDS được triển khai đồng bộ, từ dự phòng đến chăm sóc điều trị. Công tác phòng chống suy dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em được chỉ đạo thực hiện sát sao ngay từ tuyến cơ sở. Chính vì vậy các chương trình đều hoàn thành đạt chỉ tiêu và vượt chỉ tiêu được giao.

Quan trắc môi trường lao động tại các nhà máy, xí nghiệp trên địa bàn tỉnh

         Cùng với đó, Trung tâm cũng triển khai giải pháp để xây dựng đề án xã hội hóa của đơn vị. Năm 2019, Trung tâm đã hoàn thiện hồ sơ trình Sở Y tế cấp phép hoạt động Phòng khám đa khoa; Tăng cường phối hợp với các đơn vị bạn phát triển hình thức liên doanh, liên kết khai thác tiềm năng kỹ thuật. Mạnh dạn đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất, cử nhiều đợt cán bộ đi đào tạo các khóa dài hạn, ngắn hạn chuyên sâu để nâng cao trình độ chuyên môn của cán bộ, đáp ứng nhu cầu phát triển dịch vụ y tế tại Trung tâm. Theo xu thế chung, đơn vị cũng đang triển khai nhiều giải pháp về Công nghệ thông tin, ứng dụng các phần mềm quản lý chương trình y tế, quản lý hành chính, quản lý tiêm chủng, dịch bệnh, hồ sơ sức khỏe điện tử, góp phần thực hiện xây dựng chính quyền điện tử theo chủ trương, đề án của tỉnh.

    Song hành cùng các hoạt động động của chính quyền, tổ chức đảng và các tổ chức đoàn thể của Trung tâm KSBT cũng luôn duy trì tốt hoạt động. Chi bộ luôn là tổ chức lãnh đạo, chỉ đạo về mặt chính trị, tư tưởng cho toàn thể cán bộ, đảng viên và người lao động; tổ chức Công đoàn luôn sát cánh cùng chính quyền làm tốt nhiệm vụ chăm lo cho đời sống của cán bộ công chức, viên chức và người lao động, đặc biệt là trong việc thực hiện chế độ, chính sách về tiền lương, BHXH, khen thưởng, kỷ luật, hưởng ứng các hoạt động xã hội, đền ơn đáp nghĩa, tương thân tương ái, thăm hỏi, động viên và hỗ trợ đoàn viên khó khăn trong lúc ốm đau, bệnh tật hay vào những dịp lễ, tết. Tổ chức Đoàn thanh niên với vai trò tập hợp thanh niên triển khai các hoạt động tình nguyện, xã hội. Các tổ chức đảng, đoàn thể của đơn vị đã phát động các phong trào thi đua “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, “Lao động giỏi, lao động sáng tạo”… các hoạt động giao lưu, thể thao, văn hóa văn nghệ, tạo không khí phấn khởi và tạo động lực để mỗi cá nhân yên tâm công tác và cống hiến. Trung bình mỗi năm, Trung tâm đều có từ 10-15 sáng kiến, đề tài nghiên cứu khoa học được công nhận và áp dụng hiệu quả vào thực tế công việc.

    Những kết quả đạt được

      Với sự tin tưởng, ủng hộ của Tỉnh ủy, HĐND, UBND, các ban ngành, sự chỉ đạo sát sao của Sở Y tế và sự đoàn kết, cố gắng của tập thể lãnh đạo, cán bộ. Sau 5 năm thành lập, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai đang từng bước phát triển lớn mạnh.

Tuyên truyền phòng chống dịch bệnh và chuyển đổi số cho người dân

    Trung tâm đã duy trì thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát, phòng chống dịch tại các huyện, thành phố, kịp thời lấy mẫu xét nghiệm các ca bệnh truyền nhiễm, triển khai, báo cáo tình hình dịch bệnh, chủ động chuẩn bị đầy đủ hóa chất khử khuẩn, vật tư, trang thiết bị và nhân lực để sẵn sàng hỗ trợ, triển khai các hoạt động chống dịch kịp thời.

    Tiêm chủng mở rộng được coi là một trong những nhiệm vụ quan trọng, Chương trình được thực hiện đồng loạt trên tại tất cả các xã, phường, thôn, bản. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật đã ban hành các văn bản chỉ đạo Trung tâm Y tế các huyện, thị xã, thành phố tăng cường công tác tiêm chủng, cử lãnh đạo đơn vị, cán bộ chuyên môn thực hiện công tác kiểm tra, giám sát hàng tháng tại các huyện, thành phố. Vì vậy công tác tiêm chủng mở rộng trên địa bàn tỉnh Lào Cai trong những năm qua đều đạt trên 90%.

Hướng dẫn bà con thực hành dinh dưỡng tại 1 buổi sinh hoạt Câu lạc bộ tại cộng đồng

    Song song với việc kiểm soát các bệnh truyền nhiễm, các vấn đề sức khỏe môi trường, kiểm soát các yếu tố nguy cơ và phòng chống bệnh không lây nhiễm cũng được Trung tâm chú trọng và đẩy mạnh thông qua việc phát triển mạng lưới, thực hiện giám sát phát hiện các nguy cơ. Từ tháng 6/ 2019 các chức năng nhiệm vụ phòng chống các bệnh không lây nhiễm phổ biến như: đái tháo đường, phổi tắc nghẽn mãn tính, ung thư, quản lí sức khỏe tâm thần… của Bệnh viện Nội tiết và BVĐK tỉnh đã được chuyển về Trung tâm KSBT quản lí. Ngay sau khi tiếp nhận đơn vị đã tham mưu cho Sở y tế trình UBND tỉnh kế hoạch về chiến lược phòng chống các bệnh không lây nhiễm trên địa bàn tỉnh; kế hoạch thực hiện điều trị, quản lý Tăng huyết áp theo nguyên lý y học gia đình tại các TYT xã, phường, thị trấn. Hiện nay, tỷ lệ bệnh nhân đái tháo đường được quản lý điều trị tại Lào Cai đạt 58,24%; tỷ lệ bệnh nhân tăng huyết áp có nguy cơ cao được điều trị đúng phác đồ quy định đạt 57,07%; 100% bệnh nhân tâm thần được quản lý, điều trị;

    Công tác phòng chống HIV/AIDS được duy trì thực hiện tốt, hiện đơn vị đang quản lý, chăm sóc, hỗ trợ 1.458 người nhiễm HIV/AIDS, tiếp cận để tư vấn, chăm sóc tại nhà trong cho 740 lượt người nhiễm HIV. Chăm sóc và điều trị ARV cho 1.163 BN HIV/AIDS. Công tác dinh dưỡng được đơn vị chỉ đạo thực hiện sát sao ngay từ tuyến cơ sở. Đảm bảo trẻ từ 06 – 60 tháng và bà mẹ sau sinh trong vòng 01 tháng được uống Vitamin A đầy đủ.

     Bên cạnh đó các chương trình khác như Phòng chống sốt rét, Công tác phòng chống bệnh về mắt và phòng chống bệnh da liễu, chăm sóc SKSS và truyền thông GDSK… cũng được Trung tâm KSBT quan tâm thực hiện duy trì tốt. Đến nay tỉnh Lào Cai đã được công nhân Loại trừ Sốt rét và loại trừ bệnh Phong. Các chương trình đều hoàn thành đạt chỉ tiêu và vượt chỉ tiêu được giao. Thực hiện tốt công tác khám, quản lý sức khỏe nghề nghiệp và đo quan trắc môi trường lao động.

    Ghi nhận những kết quả đạt được của tập thể cán bộ, CNVC đơn vị, trong 5 năm qua Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai đã nhận được nhiều danh hiệu cao quý mà Đảng và Nhà nước trao tặng:

– Năm 2020, Trung tâm được Thủ tướng chính phủ tặng Bằng khen về công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19;

– Năm 2021 được chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen đơn vị xuất sắc toàn diện.

– 01 cán bộ được Bằng khen của Thủ tướng chính phủ;

– 02 cán bộ được phong tặng Thầy thuốc ưu tú;

– 06 tập thể khoa, phòng và hơn 40 cá nhân được nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai, cùng rất nhiều giấy khen của Sở Y tế, các đơn vị, chương trình cho các tập thể, cá nhân của đơn vị.

    Đây chính là phần thưởng xứng đáng ghi nhận sự cống hiến hết mình của từng cán bộ viên chức lao động theo từng giai đoạn phát triển của đơn vị và là nguồn động lực to lớn để chúng tôi tiếp tục miệt mài công hiến tất cả vì sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân nói chung và sự nghiệp y tế dự phòng nói riêng.

    Với sự tin tưởng của các cấp lãnh đạo và toàn thể nhân dân, Trung tâm KSBT Lào Cai sẽ tiếp tục nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ; xây dựng hệ thống giám sát, phòng chống dịch bệnh, phát triển các kỹ thuật công nghệ cao; đẩy mạnh xã hội hóa y tế dự phòng; tăng cường công tác nghiên cứu khoa học… xây dựng đơn vị ngày càng vững mạnh, hiện đại, chuyên sâu, xứng đáng là đơn vị đứng đầu về lĩnh vực YTDP của tỉnh và là đơn vị tiên phong nhiều kỹ thuật mới trong khu vực, xứng đáng với sự tin tưởng của các thế hệ lãnh đạo và nhân dân tỉnh nhà./.

Thạc sỹ-BSCKII. Trần Minh Hiếu

Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật