Top 10 đặc trưng về phong tục đón Tết Nguyên đán miền Bắc

Tết là thời điểm mà ai ai cũng háo hức, từ già trẻ trai gái, đều đón chờ một mùa xuân ấm áp, vui vẻ, sum vầy bên gia đình. Ở Việt Nam, mỗi vùng miền đều có những nét đặc trưng trong phong tục đón Tết. Những nét đặc trưng đó là gì? Những yếu tố nào làm phong tục đón Tết giữa 3 vùng Bắc, Trung, Nam lại có những nét riêng? Trong bài viết dưới đây của Leading10.vn sẽ cho ra cho bạn Top 10 phong tục độc lạ đón Tết của người miền Bắc!

Hoa đào: Biểu tượng Tết miền Bắc

Ở miền Nam, hình ảnh của Tết thường gắn với hình ảnh tràn ngập sắc vàng của những cành hoa mai rực rỡ. Tuy nhiên, ở miền Bắc lại khác, Tết miền Bắc lại được đặc trưng bởi sắc hồng của hoa đào. Sự khác biệt này là do hoa đào thích hợp với thời tiết se lạnh miền Bắc trong khi đó hoa mai lại thích sự ấm áp của miền Nam. Nhưng dù có như thế nào thì hai loại hoa này đã ăn sâu vào tiềm thức con người Việt Nam mỗi khi tết đến, như báo hiệu một năm mới hứa hẹn nhiều may mắn, an khang, thịnh vượng.

Mỗi mùa xuân về, màu hồng lại bao trùm khắp các ngọn núi Tây Bắc, phủ khắp các phiên chợ miền xuôi. Hoa đào được bày bán nhiều trên các con đường hoặc ngay tại vườn nhà. Có 2 loại hoa đào, đó là đào phai( có màu hồng nhạt) và hoa bích (có màu hồng đậm). Nhiều người tranh thủ muốn kiếm thêm cho dịp Tết còn dậy từ sáng sớm rồi lựa chọn các gốc hoa và chở về thành phố để bán. Hoa đào tượng trưng cho sự sinh sôi nảy nở. Màu sắc tươi sáng còn mang ý nghĩa may mắn, sung túc và thịnh vượng. Đúng là một loài hoa sinh ra để dành cho ngày Tết.

Mâm ngũ quả rực rỡ

Đối với người Bắc, mâm ngũ quả không nhất thiết phải chuẩn bị đầy đủ các loại quả để đọc lái thành một câu trọn vẹn ý nghĩa như trong Nam. Điều quan trọng nhất và trước hết là phải đẹp. Thường trên mâm ngũ quả có 5 loại trái cây chính là chuối, bưởi, đào, hồng, quýt. Cách bài trí cũng khá đơn giản, đ nải chuối xanh và đều được đặt ở dưới cùng để đỡ lấy toàn bộ các cây trái khác. So với mâm ngũ quả trong Nam thì mâm ngũ quả ở miền Bắc thường nhỏ hơn.

Ngoài mâm ngũ quả, tủ thờ còn có bát đũa, những gói bánh nhiều màu, những gói kẹo lớn và 2 cây mía ở 2 bên để cho ông bà, ông vải chống gậy lên trời cầu bình an cho con cháu. Vì là nơi đầu tiên khách nhìn thấy khi bước chân vào nhà nên tủ thờ sẽ là nơi bày biện đẹp mắt nhất. Người Bắc khá coi trọng hình thức, vì thế họ luôn thể hiện khả năng kinh tế của mình thông qua các loại đồ vật bày trên tủ thờ. Bây giờ, thói quen để rượu gạo lên tủ thờ đã thưa dần thay vào là rượu ngoại đắt tiền và bắt mắt.

Mâm cỗ Tết miền Bắc

Phong tục đón Tết ở miền Bắc thì đặc biệt không thể nào thiếu được mâm cỗ cúng gia tiên. Mâm cỗ Tết miền Bắc được chuẩn bị rất cầu kỳ từ màu sắc, hương vị đến cả hình thức đều vô cùng đẹp mắt. Trong các gia đình truyền thống, thậm chí mâm cỗ cúng còn phải đảm bảo đầy đủ 4 bát, 4 đĩa; tượng trưng cho 4 phương 4 hướng. Cỗ bày trên mâm đồng hoặc gỗ thì mới đúng theo phong tục.

Các món thường xuất hiện trên mâm cỗ ngày Tết miền Bắc bao gồm: giò lụa, thịt lợn luộc, thịt gà luộc, chả quế. Nếu thời gian dư dả, người ta còn chuẩn bị thêm cả đĩa xôi, thịt đông- đây là món ăn đặc trưng trong những ngày Tết lạnh của khu vực này.

Các phong tục đón Tết truyền thống ở miền Bắc

Ngày Tết, người miền Bắc rất coi trọng các phong tục truyền thống đã được lưu truyền qua nhiều thế hệ. Ngoài cúng ông Công ông Táo, bày biện mâm ngũ quả, cành đào ngày Tết thì còn rất nhiều hoạt động đặc trưng khác. Ví dụ như ăn cơm tất niên. Mâm cơm tất niên là một cái gì đó tượng trưng cho sự đoàn tụ, sum vầy. Trong thời khắc chia tay năm cũ, tất cả thành viên trong nhà sẽ ngồi lại với nhau ăn uống bên mâm cơm gia đình.

Sau khi đón giao thừa, mọi người sẽ cùng ra ngoài hái lộc cầu may và lì xì cho nhau. Thay vì đón giao thừa ngoài đường; thì người miền Bắc thích giản dị bên nhau trong thời khắc chuyển giao năm cũ và năm mới.

Kiêng kỵ đầu năm

Người miền Bắc có khá nhiều tục kiêng trong ngày Tết, bởi họ vẫn tuân theo một luật đơn giản: “Có thờ có thiêng, có kiêng có lành”.

Thời tiết

Điểm khác biệt đầu tiên mà có lẽ ai cũng biết đến đó chính là thời tiết vào dịp tết giữa hai miền Bắc nam, trong khi tại miền Bắc tiết trời se lạnh mọi người ra đường với những áo ấm, khăn len thì tại miền Nam tiết trời ấm áp và có phần hơi nóng nực. Tuy nhiên, không phải năm nào cũng theo thời tiết như thế, còn phải tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác.

Điều này là do vị trí địa lý của nước ta trải dài theo nhiều vĩ độ gây ra sự phân hóa về thời tiết rõ rệt. Chính sự khác biệt về thời tiết sẽ là nguyên nhân dẫn tới có những độc đáo riêng trong việc đón tết ở từng vùng.

Bánh cổ truyền

Ở miền Bắc bánh chưng đã là món ăn lưu truyền qua nhiều đời, bánh chưng được gói bằng lá dong với hình dạng vuông vức bên trong là gạo nếp, nhân hành, thịt mỡ và đậu xanh. Bánh chưng từng đi vào truyền thuyết với biệu tượng là mặt đất bao la nuôi nấng bao thế hệ.

Xem thêm: Tốp 10 lời chúc tết 2022 bằng ngôn ngữ tiếng anh độc lạ nhất

Dưa hành

“Thịt mỡ dưa hành câu đối đỏ, cây nêu kêu pháo bánh chưng xanh” đây là những thứ đặc trưng của tết ở miền Bắc, trong đó có món dưa hành được làm từ củ hành tươi muối với dưa, khi ăn có vị nồng nồng của hành hòa lẫn với vị chua thanh của dưa sẽ khiến bạn không thể chối từ.

Chơi tết

Đối với người miền Bắc cái tết thường mang ý nghĩa thiêng liêng khi toàn thể gia đình được sum họp, đoàn viên, và người miền Bắc thường dành thời gian tết để chúc tết gia đình, họ hàng, làng xóm. Trong khi đó tại miền Nam tư tưởng tết đã thoáng hơn, người miền Nam chủ yếu quan niệm tết là thời gian nghỉ ngơi sau một năm làm việc vất vả vì thế thường đi du lịch đây đó, nghỉ mát cắm trại cùng gia đình và bạn bè.

Thịt kho

Với người miền Bắc tết đến không thể thiếu được nồi thịt đông, thịt đông là thịt kho sau đấy để ngoài thời tiết lạnh sẽ tự động đông lại, điều quan trọng của món này là phải để đông tự nhiên mới ngon, lúc ăn mới giữ được nguyên vị béo và mùi thơm của thịt.

Ở miền Nam do thời tiết ấm áp không thể làm thịt đông thì lại có món thịt kho hột vịt để ăn cả tết. Thịt kho hột vịt là món phổ biến đối với người dân miền Nam và thường được ăn kèm với củ kiệu ngày tết thì ngon bá cháy.

Xem thêm: Top 36 lời chúc năm mới đến người thân yêu vào năm 2022

Những nét đặc trưng khác

Thời khắc đầu năm mới

Sau khi đón giao thừa, tại miền Bắc thường sẽ ra đường đi hái lộc, người ta chọn những mầm non, tươi xanh để mang về để trên bàn thờ với mong muốn mang về nhiều lợi lộc trong năm mới.

Tại miền Nam người ta thường rủ nhau đi đền chùa để cúng bái, cầu cho một năm mới bình an, tài lộc. Dù cho phong tục có khác nhau nhưng tất cả đều mang môt mục đích là cầu cho gia đình qua năm mới phát tài, phát lộc, bình an, may mắn sẽ đến.

Cúng ông Táo

Ở miền Bắc thường có phong tục cúng ông Táo bằng cá chép với ý nghĩa tượng trưng cho việc dùng cá chép để đưa ông Táo về trời chầu Ngọc Hoàng. Còn ở miền Nam người ta thường cúng bánh kẹo hoặc các thứ hoa quả chứ không cúng bằng cá chép bởi vì người ta quan niệm rằng cá chép là con vật linh thiêng và nên tránh đụng tới.

Tiếp khách

Nơi đâu đi nữa khi tết đến, xuân về việc đến nhà chúc tết nhau là nét đẹp trong văn hóa. Người miền Bắc khi khách tới nhà thường mang trà bánh, mứt, các loại kẹo ngọt để mời. Còn đối với người miền Nam thường là các cuộc nhậu dai dẳng để cùng chúc nhau năm mới thêm nhiều điều may mắn.

Ngày tết đối với người Việt Nam từ xa xưa đã mang nhiều ý nghĩa đặc biệt, tết là sum vầy, là vui vẻ, là chúc nhau những câu chúc để bước qua năm mới đầy tài lộc. Nhưng có lẽ rất nhiều người trong chúng ta không để ý đến sự khác biệt giữa tết miền Nam và miền Bắc, và cũng chính sự khác biệt này tạo nên nét độc đáo riêng của từng vùng trong ngày tết cổ truyền dân tộc.

Dù ở vùng miền nào trên đất nước Việt Nam thì việc đón tết cũng là việc thiêng liêng, dù cho phong tục có khác nhau dẫn đến nhiều cách đón tết khác nhau, nhưng tất cả đều có điểm chung là đều mong muốn đón một cái tết đầm ấm, sum vầy bên gia đình rồi cùng nhau chúc những câu chúc cho một năm mới thêm tấn tài tấn lộc, tất cả đều ngập tràn trong niềm vui để chuẩn bị đón chờ năm mới với những điều mới.

Cảm ơn bạn đọc đã theo dõi bài viết về Top 10 đặc trưng về phong tục đón Tết Nguyên đán miền Bắc tại Leading10.vn. Vậy còn Tết ở miền Nam và miền Trung sẽ có sự khác biệt như thế nào? Tiếp tục cập nhật để biết thêm những nét độc đáo trong ngày Tết Nguyên đán của Việt Nam nhé!

Tốp 10 phong tục độc lạ đón tết của người Bắc