Chào Bác sĩ nông nghiệp, Bác sĩ cho tôi hỏi thời vụ trồng đậu đen ở miền Bắc tốt nhất là tháng mấy và cách trồng, chăm sóc như thế nào để cây cho năng suất, chất lượng hạt cao nhất. Xin cảm ơn.

30/11/2022

 – 

sa

Đậu đen hiện đang là loại cây nông nghiệp cho giá trị kinh tế cao, được trồng nhiều ở các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên nước ta. Nhìn chung, đây là loài cây dễ trồng, dễ chăm sóc và không cần bỏ quá nhiều chi phí nên bạn có thể trồng cây đậu đen kinh doanh. Đối với câu hỏi của bạn về thời vụ trồng đậu đen ở miền Bắc và cách trồng, chăm sóc cây đậu đen, chúng tôi xin được trả lời như sau: 

1. Thời vụ thích hợp để trồng đậu đen 

Đối với các cây họ đậu, bạn có thể trồng vào bất kỳ thời điểm trong năm. Nhưng để cây có khả năng chống chịu sâu bệnh tốt, cho năng suất cao nhất thì bạn có thể chọn thời vụ trồng đỗ đen thích hợp là từ tháng 2 – 5 hoặc tháng 11, 12 hằng năm. 

Trong đó, thời vụ trồng đậu đen ở miền Bắc thích hợp nhất là trồng vào vụ xuân hè và vụ hè thu:

• Vụ xuân hè: Bạn gieo hạt đậu đen từ tháng 2 – 3 dương lịch.

• Vù hè thu: Bạn gieo hạt vào tháng 4 – 5 dương lịch.

Riêng đối với các tỉnh Bắc Trung Bộ có vùng đất cát thì có thể trồng hạt đậu đen và tháng giêng âm lịch. 

Ngoài ra, thời vụ trồng đậu đen còn phụ thuộc vào kinh nghiệm và tập quán trồng trọt của từng địa phương.

Những địa phương có vùng đất cát có thể gieo hạt giống đậu đen vào tháng giêng (Nguồn: Internet)

2. Chuẩn bị hạt giống và đất trồng cây đậu đen

Lựa chọn hạt giống cây đậu đen

Đối với hạt giống đậu đen, bạn có thể lấy từ cây trồng mùa trước hoặc mua từ các cửa hàng cây giống. Ngoài quan tâm đến thời vụ trồng đậu đen miền Bắc, bạn cần chú trọng đến công đoạn chọn hạt giống. Bởi hạt giống tốt mới cho tỉ lệ nảy mầm cao, cây phát triển tốt.

Bạn chọn những hạt giống đậu đen to, chắc, mẩy, bóng, có vỏ mịn, không bị xước, hạt có kích thước đồng đều nhau để làm giống. Những loại hạt  đạt yêu cầu được bán trên thị trường hiện nay có tỷ lệ nảy mầm lên đến 80%. 

Trong các giống đậu đen được trồng phổ biến hiện nay, giống đậu đen Gia Lai và đậu đen Bình Định được đánh giá là những giống đậu đen ngon nhất, cho năng suất cao. Bạn có thể cân nhắc chọn những giống này để gieo trồng.  

Làm đất trồng cây đậu đen

Cũng như thời vụ trồng đậu đen miền Bắc, yếu tố đất cũng quyết định đến sự sinh trưởng, phát triển và năng suất cây trồng. Nhìn chung, đậu đen là giống nông nghiệp dễ trồng và không kén đất. Nhưng để cây sinh trưởng tốt nhất, cho năng suất và chất lượng hạt cao, thì bạn nên chọn đất trồng đạt các tiêu chí như: đất tơi xốp, không chai sạn, không bị khô cứng, cũng không quá ẩm ướt. Loại đất trồng đậu đen tốt nhất là đất khả năng thoát nước tốt, không ngập úng hay chua phèn.

Trước khi tiến hành gieo hạt đậu đen, bạn làm sạch cỏ dại rồi cày xới đất lên để phơi khô. Xong xuôi, bạn đập nhỏ đất, nhặt đá cục và cỏ dại còn sót lại. 

Làm đất trồng xong thì lên luống trồng. Bạn tạo các luống có chiều cao khoảng 35cm, chiều rộng khoảng 1,2 – 1,5m, khoảng cách giữa các luống chừng 25cm tùy vào độ rộng của thửa đất trồng. Thực hiện việc làm rạch cỏ cho luống trồng rồi rải một lớn phân lân bón lót bao gồm phân chuồng ủ hoai và tro lên trên rạch.

Lên luống trồng đậu đen (Nguồn: Internet)

3. Kỹ thuật gieo hạt đậu đen đúng cách 

Gieo hạt đậu đen

Sau khi đã chọn được thời vụ trồng đậu đen ở miền Bắc, chọn giống và làm đất, bà con thực hiện công đoạn gieo hạt. 

Đối với hạt đậu đen, vỏ của chúng khá mỏng nên không cần phải ngâm ủ trước. 

Bạn tiến hành gieo hạt giống lên luống trồng đã chuẩn bị trước đó. Ở một vị trí, bạn gieo khoảng từ 2 – 3 hạt. Gieo xong thì phủ lên luống trồng một lớp đất mỏng rồi dùng rơm phủ lên trên. Tưới nước ngay sau đó và tưới thường xuyên hằng ngày nhằm đảm bảo đất trồng luôn đủ ẩm để giúp cây nhanh nảy mầm.

Bên cạnh việc gieo hạt đậu đen trên luống chính, bạn có thể gieo thêm hạt dự phòng ở những khoảng đất nhỏ. Thời điểm cây mọc được 2 lá mầm, bạn kiểm tra các cây trên luống chính nếu cây nào yếu ớt, không mọc thì dùng cây gieo dự phòng dặm vào.

Chăm sóc sau gieo hạt

Đậu đen là giống cây chịu hạn khá tốt Vì vậy, bà con không cần thiết phải tưới nhiều cho cây. Tuy nhiên cũng không được để cho đất khô cằn cỗi, nếu thấy đất khô phải lập tức bổ sung nước ngay. 

Khi cây đã nảy mầm, bạn kiểm tra mật độ cây non xem có bị dày quá không, nếu dày thì tiến hành tỉa bớt. Cây non lên được 40 – 50cm thì tiến hành bấm ngọn nhằm hạn chế việc cây phát triển chiều cao để cho cây đẻ thêm nhiều nhánh mới, tạo nhiều quả, tập trung dinh dưỡng cho quá trình tạo quả và nuôi quả. 

Tưới nước thường xuyên sau thời điểm cây trồng được hơn 2 tháng. Đây là  thời điểm cây sẽ ra hoa và kết trái nên cần được bổ sung đủ nước và dinh dưỡng hơn bình thường.

4. Kỹ thuật chăm sóc cây đậu đen sau gieo trồng

Làm cỏ và hãm ngọn cho cây

Nếu việc chọn đúng thời vụ trồng đậu đen miền Bắc giúp cây thích nghi tốt với điều kiện khí hậu, sinh trưởng, phát triển tốt thì làm cỏ và hãm ngọn đóng vai trò giúp cây phân nhánh, phát triển khỏe mạnh, hạn chế sâu bệnh hại và cho năng suất quả cao. Bạn tiến hành làm cỏ, hãm ngọn cho cây đậu đen vào các thời điểm:

• Lần thứ nhất: thực hiện 10 ngày sau khi cây mọc. Lúc này, bạn kiểm tra và loại bỏ cỏ dại trên và xung quanh luống trồng để chúng không cạnh tranh dinh dưỡng với cây con và tạo môi trường để sâu bệnh phát triển. Đồng thời, nhổ bỏ bớt cây yếu, cây quá dày, cây bị sâu bệnh. 

• Lần thứ hai: thực hiện vào khoảng thời điểm 20 ngày sau lần làm cỏ đầu tiên. Lần này, bạn tiến hành xới đất, vun gốc cho cây. Lần này bạn cũng nên kiểm tra, loại bỏ những cây yếu ớt, bị dị dạng để tập trung dinh dưỡng cho các cây khỏe mạnh phát triển. 

• Lần thứ ba: Tiến hành thực hiện vào thời điểm trước lúc cây ra hoa. Lần này bạn làm cỏ, xới đất, vun gốc để cây không bị đổ ngã. Bên cạnh đó, cần ngắt bỏ một số lá già, lá sát gốc để hạn chế sâu bệnh.  

Bón phân cho cây

Nhu cầu phân bón của cây đậu đen rất lớn. Vì vậy, bà con cần bổ sung đầy đủ để cây phát triển tốt và năng suất quả cao. Lượng phân bón thích hợp cho 1000m2 đất trồng đậu đen là 500kg phân chuồng ủ hoai mục + 30kg phân lân + 10kg phân kali KCL: 10kg + 15kg phân đạm SA + 50kg vôi bột.

Thời điểm cây đậu đen ra được 3 lá, bạn bón thúc đợt 1 đạm và kali cho cây. Thời điểm cây được 2 tháng tuổi, bạn tiến hành bón thúc đợt 2 cho cây. Cách bón như sau: 

• Đối với vôi: Bón vào đất sau khi rạch hàng trên luống hoặc bón sau thời điểm làm đất lần cuối. Bạn rải một lớp vôi lên bề mặt đất nhằm tiêu diệt vi khuẩn trong đất.

• Bón lót: Bón vào thời điểm trước gieo hạt. Lúc này, bạn trộn phân chuồng và  phân lân với nhau để bón.

• Bón thúc lần 1: Trộn 5 kg phân Kali Clorua (KCl) + 7,5 kg phân đạm SA rồi bón đều xung quanh gốc cây, cách gốc khoảng 10cm. Bón xong thì xới nhẹ đất để phân nhanh thấm.

• Bón thúc lần 2: Trộn đều 5kg phân Kali Clorua + 7,5 kg phân đạm SA rồi bón xung quanh gốc như lần 1. 

Phòng ngừa sâu bệnh hại đậu đen

Đậu đen thường bị một số loại sâu bệnh hại tấn công như sâu ăn lá, dòi đục thân, sâu đục trái, rầy mềm, đốm lá, cháy lá,…

Để hạn chế sâu bệnh hại tấn công cây, bạn áp dụng các biện pháp phòng trừ như: 

• Giữ đất và môi trường luôn thông thoáng, sạch sẽ, nhổ cỏ thường xuyên, loại bỏ cây héo úa, lá già bệnh.

• Trồng đậu đen luân canh với các cây trồng khác như lạc, đỗ…

• Khi mật độ sâu bệnh dày, bạn nên phun thuốc trừ sâu để trị bệnh cho cây đúng cách, đúng lúc và kịp thời.

Đối với câu hỏi của bạn, chúng tôi xin được trả lời như trên. Hy vọng giải đáp của chúng tôi khiến bạn hài lòng. Chúc bạn luôn vui và khỏe mạnh. 

>>> Xem thêm: Kỹ thuật trồng đậu tương cho năng suất cao

– Thông tin tham khảo được Bác sĩ nông nghiệp tổng hợp –

Chia sẻ: