Tại sao nước biển lại mặn?

Bất kỳ ai cũng nhận ra rằng, nước biển rất mặn. Tại sao lại như vậy?

Lí do khiến nước biển mặn là do chúng chứa lượng muối rất lớn. Tính trung
bình, các đại dương trên Trái đất chứa khoảng 3,5% thành phần là muối (natri
clorua), tức là tương đương tổng cộng khoảng 50 triệu tỉ tấn muối. Nếu bạn rải
toàn bộ số muối này lên đất liền, chúng đủ để tạo ra một lớp dày khoảng 152 mét.

Bằng cách nào số muối khổng lồ này xâm nhập được vào các đại dương? Theo
nghiên cứu, một phần muối có nguồn gốc từ đá và các trầm tích dưới đáy biển. Số
muối khác lại thoát ra từ các miệng phun núi lửa nằm ẩn sâu dưới những lớp sóng.
Tuy nhiên, phần lớn lượng muối trong các đại dương lại bắt nguồn từ đất liền bao
quanh chúng ta.

Nước mưa hòa tan các khoáng chất và muối từ đá và đất khô, rồi cuốn trôi
chúng ra sông. Tuy nhiên, lượng muối tích tụ trong các sông vẫn rất nhỏ, không
đầy 1/200 lượng natri clorua tồn tại trong nước biển. Dẫy vậy, lượng muối nhất
định này vẫn tích tụ ở đó và cuối cùng cũng tới được các đại dương khi nước sông
đổ về qua các cửa biển.

Điều quan trọng là, muối sau đó được cô đặc hơn trong các đại dương, do sức
nóng mặt trời khiến nước trên bề mặt của chúng bốc hơi, để lại muối phía sau.
Trên khắp toàn cầu, 4 tỉ tấn muối từ các dòng sông đã thâm nhập vào các đại
dương mỗi năm. Vì vậy, các đại dương của chúng ta chắc chắn trở nên mặn hơn và
mặn hơn nhiều so với thuở sơ khai. Tuy nhiên, lượng muối tăng thêm mỗi năm từ
các dòng sông hiện nhìn chung cân bằng với lượng muối tích tụ trở lại dưới đáy
biển.

Độ mặn của nước biển cũng không như nhau trên khắp Trái đất. Ở các vùng cực,
nước biển không mặn bằng những nơi khác vì chúng đã được băng tan hòa loãng.
Trong khi đó, ở các vùng nhiệt đới quanh xích đạo, lượng nhiệt nóng tăng thêm
khiến lượng nước bốc hơi lớn hơn lượng nước mưa trút xuống, làm nước biển mặn
hơn.

Hiện ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy, sự khác biệt về độ mặn của nước
biển trên khắp toàn cầu đang gia tăng. Chẳng hạn như, khi nhiệt độ nước biển
tăng lên, một phần Đại Tây Dương tăng tốc bốc hơi nước và do đó tăng độ mặn của
nước biển. Hiện tượng này trông có vẻ không quan trọng, nhưng càng có nhiều muối
trong các đại dương, nước biển càng mặn và càng làm chậm lại quá trình hải lưu,
ảnh hưởng tới sự lưu thông của các chất dinh dưỡng thiết yếu trong đại dương.

Tuấn Anh (theo BBC)