Tại sao nói cuộc Duy tân Minh Trị có ý nghĩa như một cuộc cách mạng tư sản? – frv.edu.vn
Câu hỏi: Vì sao cuộc Duy tân Minh Trị có ý nghĩa như một cuộc cách mạng tư sản?
Câu trả lời
Cách mạng tư sản có đặc điểm là:
Mục đích: đánh đổ ách thống trị của giai cấp phong kiến, thiết lập chế độ chuyên chính tư sản, tạo điều kiện cho chủ nghĩa tư bản phát triển.
– Lực lượng lãnh đạo: tiểu tư sản.
– Động lực cách mạng: quần chúng nhân dân.
– Kết quả, ý nghĩa: ách thống trị của giai cấp tư sản được xác lập, chủ nghĩa tư bản phát triển mạnh mẽ.
Cuộc Duy tân Minh Trị tuy không lật đổ hoàn toàn ách thống trị của giai cấp phong kiến nhưng đã xóa bỏ tàn tích của giai cấp phong kiến, tạo điều kiện cho chủ nghĩa tư bản phát triển.
Sau cuộc Duy tân Minh Trị, Nhật Bản từ một nước phong kiến vươn lên phát triển theo con đường tư bản chủ nghĩa.
⟹ Như vậy, cuộc Duy tân Minh Trị có ý nghĩa như một cuộc Cách mạng tư sản.
Để làm rõ câu trả lời cho câu hỏi, mời các bạn đọc thêm về Thiên hoàng Minh Trị và nội dung cuộc Phục hưng Thiên hoàng.
1. Thiên hoàng Minh Trị
Thiên hoàng Minh Trị (Emperor Meiji) còn được gọi là Thiên hoàng Minh Trị, Thiên hoàng Mutsuhito hay Thiên hoàng Minh Trị. Ông là người có công lớn khi đưa nước Nhật thoát khỏi chế độ phong kiến Mạc phủ và đi theo con đường tư bản chủ nghĩa.
Thiên hoàng Minh Trị Mutsuhito sinh ngày 3 tháng 11 năm 1852, là con trai thứ hai của Thiên hoàng Hiếu Minh với Nakayama Yoshiko, một phi tần và là con gái của lãnh chúa Nakayama Tadayasu thuộc gia tộc Fujiwara.
Khi lên ngôi, lợi dụng Thiên hoàng Minh Trị còn trẻ, các daimyo và giai cấp tư sản đã lợi dụng sự kiện đó dẫn 1.000 võ sĩ đạo đến Tokyo với lý do ủng hộ Thiên hoàng đánh bại và lật đổ Mạc phủ Tokugawa vào tháng 12 năm 1867. Tháng 1 năm 1868, Mutsuhito chính thức giành lại quyền kiểm soát đất nước từ Mạc phủ, chính thức chấm dứt 265 năm chế độ phong kiến dưới chế độ Mạc phủ.
Ngày 12 tháng 10 năm 1868, Thiên hoàng đăng quang tại Tử Miếu ở cố đô Kyotō, lấy niên hiệu là Minh Trị Thiên hoàng, và tuyên bố 5 lời thề trước nhân dân.
Ngày 4 tháng 11 năm 1868, Thiên hoàng Minh Trị dời đô Nhật Bản từ Kyoto về Tokyo, với những điều kiện thuận lợi về kinh tế, địa lý, chính trị giúp Thiên hoàng dễ dàng trị vì hơn.
Thời gian đầu trị vì, Thiên hoàng Minh Trị gần như không có tiếng nói trong các cuộc thảo luận của các cận thần, phê chuẩn mọi nghị quyết của Nội các cũng như đàn áp phong trào Dân quyền.
Tháng 10 năm 1881, ông đưa ra một lá thư tuyên bố sẽ triệu tập quốc hội vào năm 1890, nhưng quyền lực vẫn nằm trong tay Thiên hoàng. Chế độ hoàng đế hiện đại dần đi đến sự hoàn thiện.
Với quyền lực của mình, Hoàng đế đã học cách cướp bóc tài chính của Mạc phủ trước đây, trở thành ông trùm và địa chủ lớn nhất Nhật Bản.
Trong thời gian trị vì, Thiên hoàng Minh Trị đã đưa ra nhiều chính sách đổi mới như:
– Công bố sắc lệnh giáo dục năm 1880 quy định các trường dạy môn lịch sử phải chú trọng đến thể chế kiến quốc.
– Năm 1890, ban hành Giáo dục ngôn ngữ, lấy việc “phò tá hoàng đế” và “chi trung chí hiếu” làm cơ sở, buộc học sinh hàng ngày phải cúi đầu trước hình ảnh của hoàng đế.
– Ngày 4-1-1882, Người ban hành “Sắc tứ quân tử”,
– Năm 1885, Hoàng đế bãi bỏ chính quyền Đài Quan cũ và xây dựng hệ thống Nội các theo mô hình phương Tây. Đứng đầu là Tổng Quốc vụ khanh, bộ trưởng nhà nước dưới quyền Thiên hoàng.
– Ban hành Đại Hiến pháp Đế quốc Nhật Bản năm 1889, dựa trên hiến pháp Phổ làm hình mẫu
Ngày 30 tháng 7 năm 1912, ông qua đời vì bệnh ung thư dạ dày, hưởng thọ 60 tuổi, thụy là Thiên hoàng Minh Trị.
2. Cải cách dưới thời Thiên hoàng Minh Trị
Ngày 12 tháng 10 năm 1868, Thiên hoàng Minh Trị đăng quang tại Tử Miếu ở cố đô Kyoto, lấy niên hiệu là Thiên hoàng Minh Trị.
5 lời thề của Hoàng đế khi lên ngôi;
- Mở hội nghị công khai, trăm công nghìn việc do dư luận quyết định
- Trên dưới một lòng, gắng sức lo việc nước
- Võ công một chiều, từ công chúng đến bình dân đều được phép ngồi chễm chệ, che chắn cho lòng nhiệt thành, sốt sắng của mọi người.
- Thay vì rũ bỏ hết những thói hư, tật xấu đã tích trữ bấy lâu, thì từ đây, hãy cố gắng giữ vững tinh thần tự lập, hòa hợp với lẽ công bằng của trời đất.
- Cầu tri thức khắp thiên hạ, làm cho nước nhà hùng cường.
Công việc đầu tiên đánh dấu bước phát triển mạnh mẽ của Thiên hoàng Minh Trị là dời đô từ cố đô Kyoto về Tokyo, cải cách đất nước theo hướng tư bản chủ nghĩa. Dưới đây là một số nội dung chính của cuộc Duy tân Minh Trị 1868:
2.1 Cải cách cơ cấu nhà nước
Dưới thời Thiên hoàng Minh Trị, ông đã thực hiện nhiều thay đổi và cải cách trong chính trị, xã hội và kinh tế Nhật Bản. Cuối năm 1885, ông bãi bỏ chính phủ Thái Man cũ và xây dựng hệ thống Nội các theo mô hình phương Tây, đứng đầu Nội các là Tổng Bí thư và Quốc vụ khanh. Cái nôi sẽ là một tổ chức dưới sự kiểm soát của Hoàng đế.
2.2 Ban hành Hiến pháp đầu tiên của Nhật Bản
Thiên hoàng Minh Trị cũng là người ban hành Hiến pháp đầu tiên của đất nước, được gọi là Hiến pháp Minh Trị. Theo đó, Thiên hoàng được xác lập với quyền lực tuyệt đối “thiêng liêng và bất khả xâm phạm” và trở thành Nguyên thủ quốc gia, nắm toàn quyền điều hành đất nước.
Trong nước, Thiên hoàng có thể dựa vào Hiến pháp để triệu tập hoặc giải tán hội đồng, bổ nhiệm hoặc cách chức các quan lại và chỉ huy Lục quân, Hải quân và Không quân Nhật Bản. Về đối ngoại, Thiên hoàng có quyền tuyên chiến, cầu hòa, ký hòa ước.
Cấu trúc của nhà nước thực hiện các chức năng và quyền hạn bên dưới Hoàng đế, bao gồm hội đồng giúp Hoàng đế xét xử các công việc quốc gia, tòa án sử dụng danh nghĩa của Hoàng đế để xét xử và Phòng chứa bí mật. Cơ quan cố vấn của Hoàng đế.
Bản Hiến pháp 1889 này đã giúp Nhật Bản chuyển dần từ chế độ quân chủ chuyên chế sang chế độ quân chủ lập hiến, chính trị đảng phái của giai cấp tư sản.
2.3 Cải cách giáo dục
Thiên hoàng Minh Trị đặc biệt coi trọng cải cách giáo dục, đẩy mạnh cải cách, xóa bỏ những sai lầm, trì trệ của giáo dục Nhật Bản.
Năm 1871, Bộ Giáo dục Nhật Bản được thành lập với nhiệm vụ phụ trách các hoạt động giáo dục, đồng thời quyết định về chương trình giáo dục. Đến năm 1872, thể chế này được Bộ Giáo dục ban hành, bắt đầu một giai đoạn phát triển mới trong lịch sử giáo dục Nhật Bản.
Ngoài ra, triều đình còn gửi du học sinh sang các nước phương Tây như Đức, Anh hay Mỹ để tìm hiểu về hệ thống chính trị, kinh tế và dân sự. Sau khi về nước, những học sinh giỏi nhất trong số đó sẽ tham gia xây dựng đất nước.
Năm 1889, Thiên hoàng Minh Trị ban hành sắc lệnh giáo dục, nhằm khuyến khích việc làm, ủng hộ những giá trị tinh thần tiến bộ trong học tập.
Với những chính sách giáo dục đúng đắn của Thiên hoàng Minh Trị, Nhật Bản dần trở thành một xã hội có nền giáo dục tốt. Tất cả trẻ em từ 6-14 tuổi đều phải đến trường. Triều đình Minh Trị cũng không ngần ngại chịu trách nhiệm về chi phí của những nghiên cứu đó.
2.4 Cải cách kinh tế xã hội của Nhật Bản
Hoàng đế cũng trao quyền tự do thương mại và di chuyển, thiết lập một hệ thống tiền tệ thống nhất. Đồng thời, xây dựng cơ sở hạ tầng và phát triển chủ nghĩa tư bản về nông thôn.
Bên cạnh đó, Thần đạo đã thay thế Phật giáo trở thành quốc đạo của Nhật Bản. Thần đạo được sử dụng như một công cụ, hướng con người đến việc tôn thờ Thiên hoàng, đặt ông ngang hàng với các vị thần.
Với nhiều công lao to lớn trong việc lập nên “kỳ tích Nhật Bản” và xóa bỏ chế độ Mạc phủ, Thiên hoàng Minh Trị đã để lại nhiều thành tựu cho Nhật Bản. Đến nay, ông vẫn là vị vua được người dân “xứ sở Phù Tang” tôn thờ, cũng là nhà thông thái đã góp phần tạo nên một cường quốc phát triển hàng đầu châu Á.
Đăng bởi: THPT Phan Đình Phùng
Chuyên mục: Lịch sử lớp 11 , Lịch sử 11
Bạn thấy bài viết Tại sao nói cuộc Duy tân Minh Trị có ý nghĩa như một cuộc cách mạng tư sản?
có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Tại sao nói cuộc Duy tân Minh Trị có ý nghĩa như một cuộc cách mạng tư sản?
bên dưới để Trường THPT Phan Đình Phùng có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: frv.edu.vn của Trường THPT Phan Đình Phùng
Chuyên mục: Giáo dục
Nhớ để nguồn bài viết này: Tại sao nói cuộc Duy tân Minh Trị có ý nghĩa như một cuộc cách mạng tư sản?
của website frv.edu.vn