“TÁC GIẢ A.CONAN DOYLE VÀ TÁC PHẨM SHERLOCK HOLMES” – CLB NGƯỜI YÊU SÁCH

“TÁC GIẢ A.CONAN DOYLE VÀ TÁC PHẨM SHERLOCK HOLMES”

(
19-12-2022 – 09:36 AM ) – Lượt xem:
170

Thám tử lừng danh Sherlock Holmes được xem là nhân vật hư cấu thành công nhất của nhà văn Sir Arthur Conan Doyle. Bộ truyện tranh Thám tử lừng danh Conan cũng được lấy cảm hứng từ chính nhân vật Sherlock Holmes. Sách Kỷ lục Guinness đã thống kê Holmes là nhân vật điện ảnh xuất hiện nhiều nhất, với sự diễn xuất của 70 nam diễn viên khác nhau trong trên 200 bộ phim…… “Sherlock Holmes chưa từng sống nhưng sẽ không bao giờ chết”, “Nếu nói nhà văn tồn tại bằng tác phẩm, thì có nghĩa là Conan Doyle còn tồn tại mãi mãi”.

Vào lúc 9 giờ ngày 04/12/2022, tại Thư viện tư nhân Phạm Thế Cường (352 đường số 8, phường 11, Gò Vấp, Tp.HCM), CLB người yêu sách Nguyễn Huy Tưởng (CLB NYS) đã tổ chức sinh hoạt thường kỳ với chủ đề: “Tác giả A.Conan Doyle và tác phẩm Sherlock Holmes” và ra mắt tác phẩm “Chuyện tình người Hà Nội” của tác giả Nguyễn Thị Hương.

Buổi tọa đàm diễn ra sôi nổi và với sự tham gia của 30 thành viên cùng sự góp mặt của Nhà văn nhà báo Trần Quốc Toàn.

Ấn phẩm số 116 của CLB NYS là các bài viết, sưu tầm những chuyện lạ kỳ, thú vị về nhà văn Sir Arthur Conan Doyle (Conan Doyle) và thám tử hư cấu Sherlock Holmes – nhân vật không có đối thủ, sống mãi dã qua 3 thế kỷ,… Trang mục Nguyễn Huy Tưởng còn với thời gian; Vấn đề sự kiện: “Nguyễn Huy Tưởng: Tìm đến một mê cung” – Hà Minh Đức; “Thân ái – Đặng Thai Mai”,  “Văn hóa trong cảm thức nhà văn” – Nguyễn Huy Thắng. Trên giá sách của chúng tôi có Lời tựa của nhà văn – nhà báo Cao Thâm cho cuốn sách “Chuyện tình người Hà Nội” cuốn sách hay của một người yêu Hà Nội; những lời phi lộ của tác giả Nguyễn Thị Hương về quá trình thai nghén và ra đời cuốn sách Chuyện tình người Hà Nội.

 Mở đầu là phần ra mắt tác phẩm mới, chủ nhiệm Phạm Thế Cường giới thiệu sơ nét về truyện ngắn và ký “Chuyện tình người Hà Nội”, về tác giả Nguyễn Thị Hương, bút danh: Hoa Cúc, Hoa Cúc Vàng, sinh năm 1959 tại Thái Lan. Hiện sống và viết tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Được một số giải thưởng văn và thơ.

Tác giả Nguyễn Thị Hương đã nói lời tri ân chủ nhiệm Phạm Thế Cường đã tạo điều kiện cho buổi ra mắt tác phẩm Chuyện tình người Hà Nội, trân trọng cảm ơn những người thầy đầu tiên đã dẫn dắt chị trên con đường văn nghiệp: Nhà văn nhà báo Cao Thâm, nhà văn Trần Quốc Toàn; Nhà giáo Trịnh Lương – Nhà giáo Đỗ Gia Cầm đã động viên, giúp đỡ chị hoàn thành cuốn sách. Đây là cuốn sách chị đã chắt chiu trong 6 năm trời khi đang chiến đấu với bệnh ung thư và đứng dậy,viết để dâng tặng Cha Mẹ, tri ân tới gia đình, bạn bè và những người Hà Nội thân yêu.

Nhà văn nhà báo Trần Quốc Toàn, chúc mừng sinh nhật tác giả Nguyễn Thị Hương, một ngày đặc biệt gắn với  nhà văn người Scotland tên tuổi với tiểu thuyết trinh thám Sherlock Holmes, gắn với ngày ra mắt tác phẩm Chuyện tình người Hà Nội. Nhà văn Trần Quốc Toàn đã có vài nhận xét ngắn gọn về tác phẩm: Truyện “Vân là người Hà Nội” như một “mini tiểu thuyết” với nhiều khúc quanh, nhiều bất ngờ, nếu đặt tiêu đề truyện “Vân vẫn là người Hà Nội” thì nhân vật chính sẽ sáng lên từ tên truyện với sự tự tin tới kiêu hãnh. “Chuyện tình một người Hà Nội cổ”, đoạn nhập đề nhiều chi tiết sống nhưng phần sau viết vội thành ra rối: Bức tranh cô gái khỏa thân” khiến người đọc nhớ bức khỏa thân đã vẽ trong Truyện Kiếu “Rõ ràng trong ngọc trắng ngà/ dày dày sẵn đúc một tòa thiên nhiên”. ….Kết lời, Nhà văn Trần Quốc Toàn xin mua 1 quyển “sách được tặng” như 1 món quà mừng sinh nhật tác giả.

Từ thắc mắc của Nhà văn Trần Quốc Toàn: cà pháo có chia nhiều múi?, tác giả Nguyễn Thị Hương cho biết đó là cà pháo là loại có múi và được tác giả nói đến trong Phần II Tự truyện và Tản văn, “Rau muống và cà pháo” trang 187.

Tiếp theo phát biểu của  anh Tùng chúc mừng tác giả Nguyễn Thị Hương ra mắt tác phẩm, chị Thu Hương đã hát tặng các cử tọa ca khúc Mùa Thu Hà Nội. Chị Nguyễn Ngọc Lý – nguyên Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Môi trường và Cộng đồng (CECR), chị ruột tác giả – nói lời tri ân CLB NYS đã tổ chức buổi ra mắt sách “Chuyện tình người Hà Nội”;  chia sẻ hành trình chăm sóc em gái mình suốt thời gian phẫu thuật, hóa trị để chữa căn bệnh ung thư ở Thái Lan, giúp đỡ em gái hoàn thành ấn phẩm đầu tay.

tác giả Nguyễn Thị Hương đã ký tặng sách Chuyện tình người Hà Nội cho các cử tọa.

Tiếp sang phần chủ đề chính: “Tác giả A.Conan Doyle và tác phẩm Sherlock Holmes”, qua màn hình chiếu và tủ sách trưng bày tại phòng hội thảo, có các quyển Thám tử Sherlock Holmes của A.Conan Doyle in tại Việt Nam. Bộ tương đối đầy đủ đầu tiên của nhóm tác giả Phạm Quang Trung do NXB Lâm Đồng in lần đầu năm 1985, những cuốn do nhiều nhà XB tái bản, bên cạnh đó NXB Kim Đồng, Trẻ, VHVN…, một số cuốn mỏng chỉ 1,2 truyện. NXB Văn Nghệ, HNV, VĂN HỌC… cũng in những bản khác do nhóm tác giả khác dịch chủ yếu là sách liên kết. Chủ nhiệm Phạm Thế Cường giới thiệu sơ nét về tác giả và tác phẩm: Sir Arthur Conan Doyle (Conan Doyle) sinh ngày 22 tháng 5 năm 1859 trong gia đình nghệ sĩ. Nơi sinh – Edinburgh, Scotland. Mặc dù thực tế là gia đình Doyle đang trong tình trạng nghèo khổ vì chứng nghiện rượu kinh niên của người cha, cậu bé đã lớn lên thông minh và có học thức. Tình yêu của những cuốn sách được thấm nhuần từ thời thơ ấu, khi mẹ của Arthur Mary dành nhiều giờ kể cho con mình những câu chuyện khác nhau được rút ra từ văn học. Tốt nghiệp trường Cao đẳng Stonyhurst năm 1876, Conan Doyle lựa chọn học y khoa của Đại học Edinburgh thuộc Scotland, phía Bắc Ireland. Tại trường Y, Conan Doyle gặp được vị Giáo sư Tiến sĩ Joseph Bell – một người có khả năng quan sát nhạy bén, đây cũng là người đã truyền cảm hứng cho Conan Doyle sáng tạo ra nhân vật thám tử hư cấu nổi tiếng Sherlock Holmes sau này.

Cuộc sống gia đình

Năm 1885, Conan Doyle kết hôn với Louisa Hawkins và sống ở Luân Đôn, nước Anh và sinh được hai người con một trai một gái.

Năm 1890, Conan Doyle tốt nghiệp thêm chuyên ngành Mắt tại trường Y.

Năm 1906, bà Louisa Hawkins qua đời do căn bệnh lao phổi. Một năm sau đó, Conan Doyle đã tái hôn với Jean Leckie, cặp đôi sống hạnh phúc và có với nhau hai người con trai, một cô con gái.

Trong chuyến du lịch đến Hà Lan năm 1929, Conan Doyle bắt đầu có những cơn đau ngực dữ dội đến mức phải đưa vào bờ gấp và gần như nằm liệt trên giường tại nhà riêng. Ngày 7/7/1930, Conan Doyle cầm một bông hoa trên tay và thốt lên với vợ mình rằng: “Em thật tuyệt vời”, sau đó, ông ra đi mãi mãi. Để vinh danh, một bức tượng của ông được xây dựng ở Crowborough, nơi ông cư trú gần 23 năm, và để tưởng nhớ ông, tượng đài của Sherlock Holmes đã được dựng lên trên chính quê hương của Conan ở Picardy Place, Edinburgh, Scotland. Du khách tìm đến địa điểm này chỉ để một lần được ngắm nhìn thần tượng Sherlock Holmes.

Sự nghiệp sáng tác

Trong suốt cuộc đời mình, Conan Doyle đã để lại cho đời sau một khối lượng tác phẩm khổng lồ từ truyện ngắn đến tiểu thuyết với nhiều chủ đề rộng.

Năm 1886, Conan Doyle bắt đầu viết cuốn tiểu thuyết “A Tangled Skein”, hai năm sau, tác phẩm được đổi tên thành “A Study in Scarlet” và xuất bản trên tạp chí Beeton’s Christmas. Trong cuốn tiểu thuyết này đã xuất hiện thêm nhân vật Thám tử Sherlock Holmes và trợ lý của anh ta – bác sĩ Watson. 

chị Nguyễn Ngọc Lý tham gia tọa đàm

Tác phẩm tạo nên một tiếng vang lớn và được đón đọc nồng nhiệt. Cuốn tiểu thuyết này là câu chuyện đầu tiên trong số 60 câu chuyện mà Conan Doyle viết về hành trình phá án của Sherlock Holmes – nhân vật đi cùng với sự nghiệp văn đến cuối đời của ông. Từ năm 1887 đến năm 1916, Conan Doyle cho ra đời ba cuốn sách mà các chuyên gia đánh giá rằng cả ba tác phẩm có độ chân thực lớn như thể là tự truyện của Conan Doyle. 

Ba tác phẩm bao gồm: Beyond the City (1893 – Ngoài thành phố), The Stark Munro Letters (1895) và A Song (1899 – tạm dịch: Một điệp khúc ca). Sau khi đạt được nhiều tiếng vang lớn, Conan Doyle quyết định từ giã ngành y và chuyên tâm cho sự nghiệp sáng tác. Từ năm 1890 đến đầu năm 1900, Conan Doyle ra liên tục bốn tác phẩm về chuỗi hành trình phá án của Sherlock Holmes, gồm: Dấu hiệu của bộ tứ (1890), Cuộc phiêu lưu của Shelock Holmes (1892), Hồi ức của Shelock Holmes (1894) và Chó săn Baskervilles (1901). 

Thám tử  lừng danh Sherlock Holmes được xem là nhận vật hư cấu thành công nhất của Conan Doyle, độc giả của ông càng lúc càng đông, tất cả đều đổ dồn đến nhân vật Sherlock Holmes, điều này vô hình tạo ra áp lực cho Conan Doyle. Đến tháng 12/1893, Conan Doyle đã cho nhân vật Holmes rơi xuống một thác nước trong tác phẩm The Final Problem (tạm dịch: Vấn đề cuối cùng). Vì độc giả quá yêu nhân vật Sherlock Holmes nên cuối cùng Conan Doyle phải thỏa hiệp làm cho nhân vật này “sống lại” bằng cách thoát chết trong quyển “Bí mật ngôi nhà trống” phát hành năm 1903. Vì sự thành công vượt trội của tác phẩm, từ lâu, tuyệt tác Sherlock Holmes đã trở thành nguồn cảm hứng cho rất nhiều tác phẩm ở nhiều loại hình nghệ thuật như: âm nhạc, điện ảnh, ca kịch, truyền hình. Ngay cả bộ truyện tranh Thám tử lừng danh Conan cũng được lấy cảm hứng từ chính nhân vật Sherlock Holmes của Conan Doyle. Tác giả của truyện Conan hâm mộ Holmes đến mức lấy tên ngài Conan Doyle đặt cho tên nhân vật của mình. Sách Kỷ lục Guinness đã thống kê Holmes là nhân vật điện ảnh xuất hiện nhiều nhất, với sự diễn xuất của 70 nam diễn viên khác nhau trong trên 200 bộ phim…… “Sherlock Holmes chưa từng sống nhưng sẽ không bao giờ chết”, “Nếu nói nhà văn tồn tại bằng tác phẩm, thì có nghĩa là Conan Doyle còn tồn tại mãi mãi”.

Ra mắt “Chuyện tình người Hà Nội”

Đã có 12 lượt ý kiến trao đổi tại buổi mạn đàm giúp các cử tọa khám phá sâu hơn về Conan Doyle và nhân vật Sherlock Homes:

Theo Luật sư Trần Anh Tuấn, Sherlock Holmes là thần tượng của rất nhiều người, đa số ai cũng từng đọc, Conan Doyle đã dẫn dắt người đọc đi vào thế giới phiêu lưu khám phá, “mưu kế” để tìm ra công lý. Những vụ án được sắp xếp một cách chặt chẽ và hợp lý không một kẻ hở, Sherlock Holmes được viết vào cuối thế kỷ XIX, khi mà những kỹ thuật cùng điều kiện phá án vẫn còn rất thô sơ nhưng vẫn mang tính thời sự cho đến ngày nay.

Anh Hạnh, độc giả cuốn hút theo Sherlock Holmes, thông qua những chi tiết cùng suy luận trước một dữ kiện nhỏ nhất để chàng thám tử phá được vụ án lớn. Trước đây chỉ đọc từng tập truyện, nay đã được đóng thành bộ, dù  đọc rồi vẫn thích đọc mãi.

Anh Hoan (nickname Đồng bào), Sherlock Holmes không có gì là “mưu kế” mà là tính “tò mò”, một tính cách của nghề trinh thám. Nghĩ đến Sherlock Holmes liên tưởng đến nhà tình báo Phạm Xuân Ẩn.

Bác sĩ Đinh Tiến Long, “quan sát” là khởi điểm cho pháp luật tìm ra được những chứng cứ để phá án. Một trong những cố vấn của Conan Doyle chính là bác sỹ phẫu thuật Joseph Bell, thế mạnh lớn nhất của ông chính là óc quan sát. Khi làm trợ lý cho Joseph Bell, Conan Doyle đã từng chứng kiến cách người thầy của mình đoán “trúng phóc” nghề nghiệp cũ của một bệnh nhân cũng như nơi ông từng làm việc.

Nhà văn Tố Hoài: Không mê truyện trinh thám nhưng đánh giá cao tác phẩm “Mười bảy khoảnh khắc mùa xuân” cuốn tiểu thuyết trinh thám nổi tiếng của nhà văn Yulian Semyonov, ra đời năm 1969.

Bạn Lê Thị Dung, từng là thiếu nhi Thư viện Phạm Thế Cường đã say mê truyện    “Thám tử lừng danh Edogawa Conan” sau này mới tìm đến Sherlock Holmes…. một thám tử luôn luôn đem theo chiếc mũ phớt, kính lúp và chiếc tẩu, có kiến thức về hoá học, giỏi violon, võ Nhật Bản, đấu kiếm, quyền anh. Một người đàn ông tài năng, và lập dị

Nhà văn nhà báo Trần Quốc Toàn, Dù không mê trinh thám nhưng mê ý tưởng phát triển của tác phẩm, nhiều điều đáng học hỏi ở Conan Doyle. Trinh thám cũng nên có tính hài hước, mong rằng sẽ có series truyện mô phỏng theo tính cách của Sherlock Holmes kéo dài và hay hơn.  

CN Phạm Thế Cường, khi Conan Doyle ngừng viết về Sherlock Holmes thì các nhà văn viết trinh thám khác còn tiếp tục mô phỏng tính cách của Sherlock Holmes để viết tiếp các truyện li kì khác về nhân vật này.Theo thống kê của Leslie Klinger, chuyên gia về Sherlock Holmes, trên thế giới có hơn 4.000 dị bản của tác phẩm này. Bà nói: “Chỉ vài cuốn được coi là “ra hồn”. Ở Việt Nam có Nhà văn Phạm Cao Củng viết truyện trinh thám “, năm 1939, khi học Trường Kỹ nghệ thực hành Hải Phòng ông cho in truyện Vết tay trên trần, khoảng 100 trang. Có thể coi đây là cuốn tiểu thuyết trinh thám đầu tiên của văn học hiện đại. Ông đã sáng tạo nên những câu chuyện thấm đẫm đời sống Việt Nam dù phá án theo phương pháp suy luận diễn dịch kiểu Sherloc Holmes. Series Thám tử Kỳ Phát gồm năm cuốn: Đám cưới Kỳ Phát, Nhà sư thọt, Chiếc tất nhuộm bùn, Vết tay trên trần, Kỳ Phát giết người.

Theo Nhà giáo Phạm Vũ Động, ở Sài Gòn trước 1975 không có truyện Sherlock Holmes được dịch.

Buổi tọa đàm tháng 12/2022 với chủ đề: “Tác giả A.Conan Doyle và tác phẩm Sherlock Holmes” và ra mắt tác phẩm “Chuyện tình người Hà Nội” của tác giả Nguyễn Thị Hương đã thành công tốt đẹp. Chủ nhiệm Phạm Thế Cường thay mặt BCN CLB cảm ơn mọi người đã về tham dự đông đủ, đồng thời giới thiệu chủ đề sinh hoạt vào ngày chủ nhật 08/01/2023 đón chào Tết Quý Mão với chủ đề “Nhà văn với Tết”.

 

Ngọc Dung