Doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) là thành phần đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam.

I. SME là gì

?

Doanh nghiệp SME là gì? nó là cụm từ viết tắt của từ Small and Medium Enterprise đây là một dạng doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ (doanh nghiệp vừa và nhỏ) hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh mới thông dụng nhất trên thị trường kinh doanh toàn cầu nói chung và thị trường Việt Nam nói riêng. Dạng doanh nghiệp này chiếm tới 98% trong tổng số các doanh nghiệp trên thị trường hiện nay và tạo nên 50% việc làm cho người lao động. Doanh nghiệp SME đang là mô hình doanh nghiệp có sự phát triển một cách chóng mặt trong những năm gần đây, bạn nên phân biệt nó với startup công ty mới khởi nghiệp. 

Theo nghị định 39/2018/NĐ-CP thì doanh nghiệp chủ yếu dựa vào số lượng lao động và doanh thu hoặc vốn trên báo cáo tài chính làm các tiêu thức chính phân biệt loại doanh nghiệp. 

Doanh nghiệp siêu nhỏ: Có số lao động tham gia BHXH bình quân/năm không quá 10 người. Tổng doanh thu của năm không quá 3 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 3 tỷ đồng.

Doanh nghiệp nhỏ: Có số lao động tham gia BHXH bình quân/năm không quá 100 người. Tổng doanh thu của năm không quá 50 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 20 tỷ đồng. Không phải là doanh nghiệp siêu nhỏ theo quy định.

Doanh nghiệp vừa: Có số lao động tham gia BHXH bình quân/năm không quá 200 người. Tổng doanh thu của năm không quá 200 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 100 tỷ đồng. Không phải là doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp siêu nhỏ theo quy định.

II. Thách thức và lợi thế của SME là gì? 

1. Lợi thế

Tính đơn giản: tại startup/SME không nặng nề tính hình thức và quy trình như các công ty lớn, thông tin được quyết định nhanh chóng.

Tính linh hoạt: startup/SME có tính linh hoạt cao, nhân sự thường có quyền quyết định cao hơn so với cùng vị trí ở những công ty lớn hay tập đoàn.

Thu nhập có ưu đãi, có thưởng tốt: startup/SME có cơ cấu chi phí thường không nặng nề như công ty lớn, nên lương/thưởng sẽ rất cao khi nhân sự làm việc đạt hiệu quả.

Nhân sự có trải nghiệm đa dạng hơn: tại startup/SME nhân sự thường được đảm nhiệm nhiều vị trí nên tăng tính linh hoạt, tăng sự hiểu biết, tăng sự trưởng thành.

• Chia sẻ lợi nhuận/cổ phần: làm việc tại startup/SME dễ dàng được chia sẻ lợi nhuận/cổ phần hơn.

2. Thách thức

Tuyển dụng và đãi ngộ nhân tài luôn là vấn đề có sức hút mạnh mẽ đến cộng đồng doanh nghiệp, đây không chỉ là “vấn đề khó” của các tập đoàn, công ty lớn mà còn là vấn đề “lao tâm khổ tứ”, “khó giải” của các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), công ty khởi nghiệp (startup). Theo nghiên cứu thì một trong 3 nguyên nhân khiến startup & SME phá sản là vì vấn đề nhân sự, đặc biệt là từ những nhà sáng lập viên (founder).

 Không có thương hiệu hấp dẫn, đa số ứng viên muốn làm việc cho công ty lớn để mau thăng tiến, nhiều cơ hội học hỏi.

– Không quy mô, không hoành tráng, không có lịch sử thành công, môi trường làm việc thiếu chuyên nghiệp và cạnh tranh kém hấp dẫn, thiếu công cụ và hệ thống hỗ trợ công việc.

– Ít ngân sách để quảng bá thu hút ứng viên. Thiếu bộ phận nhân sự chuyên nghiệp. Điều hành doanh nghiệp thiếu năng lực quản trị tiên tiến: chỉ thu hút được ứng viên chất lượng trung bình hoặc kém, giữ họ trong thời gian ngắn.

– Thiếu hệ thống đào tạo & hệ  phát triển cá nhân, ít trả lương cao, phúc lợi hấp dẫn.

Thiếu vốn: SME ít có cơ hội tiếp cận các khoản đầu tư và nguồn vốn vay từ quỹ, ngân hàng.Bởi tiềm lực về vốn của các doanh nghiệp SME không thể cạnh tranh được với các doanh nghiệp này. Đồng thời cơ sở vật chất, hạ tầng của các doanh nghiệp SME không được khách hàng đánh giá cao, mức chi phí trong việc vận hành quản lý và tiến hành các hoạt động quảng cáo rất lớn khiến cho các doanh nghiệp SME luôn gặp phải khó khăn và thách thức

Chịu sự cạnh tranh từ các thương hiệu lớn, các doanh nghiệp làm ăn lâu dài có số lượng khách hàng đông đảo

Thiếu năng lực quản trị doanh nghiệp bài bản.

III. SME cần làm gì để lớn?

1. Chiến lược nhân sự phù hợp

SME & startup cần xây dựng nền tảng gì để tìm được người phù hợp với ngân sách và đặc thù của doanh nghiệp. Để có được nguồn ứng viên dồi dào & chất lượng thì việc xây dựng thương hiệu tuyển dụng là rất quan trọng nhưng đây cũng là điểm yếu nhất của startup/SME, nên hồ sơ ứng viên vừa ít vừa thiếu chất lượng 

Ngày nay với mạng xã hội phổ biến (Facebook, Linkedin…) bất kỳ doanh chủ nào cũng có thể xây dựng được thương hiệu cá nhân và kèm theo đó là thương hiệu tuyển dụng cho chính cá nhân tức cũng chính là doanh nghiệp vậy. Người doanh chủ cần tập trung mạnh mẽ vào giá trị cá nhân để tạo sự tin cậy, sự thấu hiểu về công việc, về trách nhiệm xã hội… để chính từ đó sẽ thu hút được những ứng viên tiềm năng có đồng giá trị

Tạo sự khác biệt trong quá trình tuyển dụng: nếu muốn hút ứng viên trẻ tuổi thì nên hóm hỉnh một chút, rồi thông qua hệ thống mối quan hệ hãy nhờ chia sẻ giúp tin đăng. Và bạn biết không, nếu có bạn bè là người có uy tín trong lĩnh vực nhân sự giúp sức thì danh sách ứng viên sẽ “chất như nước cất” đấy.

2. Chiến lược kinh doanh 

Nhà nước và các hiệp hội luôn có các chính sách hỗ trợ sự phát triển của các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Vì thể các chủ doanh nghiệp nên lưu ý và tận dụng tối đa các nguồn lực. 

Tận dụng nguồn lợi từ nhà nước: hiện nay một số ngành nghề đặc thù luôn nhận được sự hỗ trợ về cơ sở vật chất và ưu đãi thuế khá lớn. Nếu tận dụng hết được những ưu đãi này là cơ hội tốt để một doanh nghiệp SME (Small and Medium Enterprise) có thể nhanh chóng phát triển.

Liên kết với các doanh nghiệp khác : để có thể cạnh tranh được với các doanh nghiệp lớn, có vị trí vững chắc trên thị trường thì việc liên kết, hợp tác để cùng phát triển là cần thiết cho các doanh nghiệp SME. 

Tận dụng sự quan tâm của ngân hàng : các doanh nghiệp SME hiện nay đang tạo nên nguồn lợi nhuận rất lớn cho các ngân hàng, nhờ đó nhận được sự quan tâm đặc biệt của hệ thống ngân hàng hiện nay. Việc tận dụng được những ưu đãi về vốn vay và lãi suất sẽ là cơ hội để các doanh nghiệp SME có thể mở rộng thị trường làm ăn kinh doanh của mình.

Gắn kết với khách hàng : việc duy trì được một số lượng khách hàng là cần thiết với bất cứ doanh nghiệp kinh doanh nào. Thay vì việc “ăn xổi ở thì” nếu muốn phát triển lâu dài thì các doanh nghiệp SME cần phải nắm bắt được số lượng khách hàng này để phát triển một cách bền vững và lâu dài.

3. Chiến lược Marketing 

Để phát triển bền lâu và vững mạnh  yếu tố thị trường và khách hàng là tiên quyết. Bạn nghĩ sao nếu công tác quản trị nội bộ tốt, nhưng doanh nghiệp không có khách hàng, không có doanh thu,…?

Sử dụng chiến lược marketing khôn khéo là một lựa chọn gần như duy nhất để mang đến hiệu quả cao nhất cho SME hiện nay. Hiện tại, hơn 90% các doanh nghiệp SME sử dụng Digital Marketing như một công cụ đem về doanh thu chính cho công ty. Trong hàng loạt các giải pháp digital marketing, sử dụng chiến lược SEO website sẽ là lựa chọn tối ưu bậc nhất. Vừa giúp SME tối giảm chi phí dài hạn, vừa giúp tạo ra khách hàng tiềm năng có tỷ lệ chuyển đổi cao nhất hiện nay…Bạn cũng có thể có những cách thức khác, điều đó chắc chắn chỉ còn là quá độ hoặc tính hiệu quả sẽ không còn là “nhất”.

Ngoài ra, một số hình thức Marketing khác cũng được các doanh nghiệ SME tận dụng triệt để là Event, Hội thảo, Google ADs, Email Marketing,… 

Với những thông tin tổng hợp về doanh nghiệp SME trên đây mong rằng sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về loại hình doanh nghiệp này. Đặc biệt về những ưu, nhược điểm của nó đối với khả năng phát triển tại thị trường Việt Nam. Từ đó có những sự cân nhắc và lựa chọn loại hình phù hợp nhất dành cho mình, đặc biệt khi muốn thử sức với một mô hình kinh doanh hoàn toàn mới lạ và hấp dẫn này.

BTV: Jade