Rừng ngập mặn là gì?

Rừng ngập mặn là khu vực rừng bao gồm nhiều loại cây sống trong các khu vực nước mặn ven biển trong vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới, nơi đây, những thực vật khác rất khó để sinh trưởng và phát triển. Phần lớn những khu vực này lộ ra khi thuỷ triều xuống thấp và bị ngập nước khi mực nước triều dâng lên. Chính vì những điều kiện khắc nghiệt đó nên chỉ có một số loại cây ngập mặn với các đặc tính của mình mới có thể thích nghi được.

Đặc điểm rừng ngập mặn

Hệ sinh thái thực vật và động vật tạo nên sự phong phú cho hệ sinh thái rừng ngập mặn.

Để có thể tạo nên sự đa dạng và phong phú cho hệ sinh thái rừng ngập mặn thì cần phải có một số yếu tố sau:

Hệ sinh thái thực vật

Hệ sinh thái thực vật ở rừng ngập mặn rất đa dạng và phong phú như: sú, đước, vẹt, tràm, mắm… Đây là những loại thực vật đặc trưng nhất của rừng ngập mặn. Hiện nay còn có một số loại cây cỏ và một số loại cây bụi cũng có khả năng sống ở trong môi trường rừng ngập mặn rất nhiều. Điều này sẽ góp phần tạo ra sự đa dạng cho hệ sinh thái rừng ngập mặn.

Những loại thực vật ở rừng ngập mặn thường phát triển với bộ rễ chùm giống như nơm, chúng phát triển một cách chằng chịt giúp chúng có thể phát triển và bám chắc trên nền đất.

Việc những loại thực vật ở đây rễ được phát triển dạng  chùm có thể giúp có công dụng trong việc giảm đi sức chảy của dòng nước và tạo điều kiện cho trầm tích được bồi tụ.

Hệ sinh thái động vật

Ở hệ sinh thái rừng ngập mặn ngoài sự phát triển của những thoại thực vật thì ở đây cũng là nơi sinh sống của rất nhiều loại động vật và phần lớn là những loại hải sản.

Một số loại động vật sống dưới nước như: tôm, cua, cá, rùa, sò và gồm nhất nhiều động vật đáy.

Những loài động vật trên cạn như: khỉ, cò…

Nơi đây cũng là một một trường sống lý tưởng cho nhiều loài vi sinh vật như: tảo, nấm và cây dương xỉ.

Điều kiện sinh thái ở khu vực rừng ngập mặn

Bên cạnh việc tìm hiểu khái niệm và định nghĩa về rừng ngập mặn là gì, chúng ta cũng cần lưu tâm đến các điều kiện sinh thái ở khu vực rừng ngập mặn. Dưới đây là một số nhân tố quan trọng:

Khí hậu

Các yếu tố khí hậu như nhiệt độ, gió và lượng mưa là điều kiện ảnh hưởng đến phạm vi diện tích khu vực rừng ngập mặn và  kích thước phát triển của các loài thực vật trong rừng như đước, trang, vẹt, sú…

Địa hình

Địa hình bờ biển nông cạn, ít sóng là điều kiện lý tưởng để rừng ngập mặn phát triển. Còn đối với những khu vực có bờ biển hẹp, sâu và khúc khuỷu thì thường không có sự xuất hiện của rừng ngập mặn tự nhiên.

Thuỷ văn

Các điều kiện như thuỷ triều, dòng hải lưu và dòng nước ngọt không chỉ có ảnh hưởng trực tiếp lên các loại thực vật trong rừng qua độ ngập nước, thời gian ngập nước, độ mặn… mà còn ảnh hưởng tới sự sinh trưởng và phát triển của các loài động thực vật trong rừng.

Độ muối

Đúng như tên gọi của nó, độ mặn trong nước đóng vai trò quan trọng ở các khu vực rừng ngập mặn. Độ mặn lớn hay nhỏ còn quy định sự phân bố khác nhau của các loài thực vật ngập mặn. Có nhiều loài cây chỉ phát triển được ở những độ mặn nhất định và lý tưởng nhất là khu vực có độ mặn từ 15 – 25‰.

Vai trò quan trọng của rừng ngập mặn

Rừng ngập mặn là gì? Vai trò của rừng ngập mặn ra sao? Có thể thấy, rừng ngập mặn ở Việt Nam nói riêng và trên thế giới nói chung có nhiều vai trò đáng kể:

Đối với kinh tế – xã hội

• Cung cấp thực phẩm như thuỷ sản (tôm, cá, mực…), mật ong, đường…
• Cung cấp một số loại cây thuốc nam có thể chữa bệnh thông thường như cây đước…
• Cung cấp gỗ và các sản phẩm làm từ gỗ.
• Tạo sinh kế cho người dân: du lịch, nông nghiệp, thuỷ sản…

 Đối với hệ sinh thái

•  Rừng ngập mặn chính là môi trường sống cho nhiều loài động vật và thực vật như vi khuẩn, nấm, xạ khuẩn…
•  Du lịch sinh thái và trung tâm nghiên cứu khoa học
•  Bảo vệ sự đa dạng sinh học

Đối với môi trường

• Rừng ngập mặn có vai trò điều hoà khí hậu, làm mát mẻ hơn, giảm nhiệt độ và biên độ nhiệt độ.
• Nhờ các loại vi sinh vật mà rừng ngập mặn có thể phân huỷ các chất thải.
• Giảm thiểu tác hại của sóng, bão và nước biển dâng cùng với hiện tượng xâm nhập mặn vào sâu trong đất liền.
•  Ngăn chặn quá trình xói mòn, lắng đọng trầm tích và mở rộng vùng đất liền.

Hệ sinh thái rừng ngập mặn ở Việt Nam

Hiện nay tổng diện tích rừng ngập mặn ở Việt Nam khoảng 200.000 Ha. Với diện tích này thì Việt Nam đứng tốp đầu trong các quốc gia có diện tích rừng ngập mặn trên toàn thế giới.

Do Việt Nam có khoảng 3260 km đường bờ biển và chạy dọc theo các tỉnh và thành phố, chính vì vậy mà rừng ngập mặn ở Việt Nam được phân bố dọc khắp đất nước hình chữ S.

Ở Việt Nam có một số khu rừng ngập mặn lớn như: rừng ngập mặn Cần Giờ, rừng ngập mặn Rú Chà – Huế, rừng ngập mặn nguyên sinh ở Tam giang, rừng ngập mặn ở Cà Mau.

Nổi bật trong số đó là rừng ngập mặn Cần Giờ với tổng diện tích nên tới khoảng 37.000ha và đây cũng được mệnh danh là khu rừng ngập mặn đẹp nhất của khu vực Đông Nam Á.

Tuy nhiên diện tích rừng ngập mặn ở Việt Nam đang có nguy cơ bị đe dọa nghiêm trong do thu hẹp về diện tác và ảnh hưởng đến hệ sinh thái. Tình trạng bị thu hẹp này là do việc khai thác chặt phá rừng diễn ra một cách phổ biến và hàng ngày. Ngoài nguyên nhân ở trên thì có nguyên nhân về môi trường như gió bão, sóng biển làm biến mất các diện tích rừng cũng như môi trường bị ô nhiễm.

Người đăng: hoy

Time: 2020-10-02 15:58:59