Quản trị nguồn nhân lực là gì? 6 mô hình quản trị nhân lực hiệu quả

Nhân lực là một trong những yếu tố quan trọng, là nguồn tài nguyên quý báu của mỗi doanh nghiệp. Một doanh nghiệp có thành công hay phát triển bền vững trong tương lai hay không một phần là nhờ vào yếu tố con người – nguồn nhân lực trong doanh nghiệp. Chính vì vậy, các vấn đề xoay quanh việc quản trị nguồn nhân lực như thế nào cho hiệu quả luôn là mối quan tâm hàng đầu. Để hiểu rõ hơn về quản trị nhân lực, cùng vai trò và các phương pháp để quản trị nguồn nhân lực hiệu quả, mời bạn tham khảo những thông tin trong bài viết dưới đây.

Con người là nguồn lực có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển và quyết định vận mệnh của tổ chức, doanh nghiệp. Đây cũng là một trong những khó khăn và thách thức của nhà quản trị khi xây dựng một đội ngũ nhân sự hiệu quả. Vậy quản trị nguồn nhân lực là gì?

Thế nào là quản trị nguồn nhân lực?

Quản trị nguồn nhân lực, hay quản trị nhân sự chính là việc quản lý nguồn lực và tài sản quý báu bậc nhất của doanh nghiệp – con người. Đây là một trong những yếu tố quan trọng, đóng vai trò cốt lõi trong chức năng quản trị. Một doanh nghiệp nếu không có đội ngũ nhân sự đủ tốt và phù hợp sẽ khó thực hiện tốt nhiệm vụ, đạt tới những yêu cầu và mục tiêu mà doanh nghiệp đã đặt ra.

Các mục tiêu trong quá trình quản trị nguồn nhân lực

Mục tiêu dành cho doanh nghiệp

Việc quản trị sẽ giúp doanh nghiệp khai thác và sử dụng nguồn lực nhân sự một cách hiệu quả. Sử dụng đúng nhân tài và tạo điều kiện tốt nhất để họ phát triển tiềm năng của mình. Thu hút, đào tạo để phát triển một lực lượng lao động có trình độ và kỹ năng, đáp ứng những nhu cầu, mục tiêu, chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. Từ đó sẽ giúp doanh nghiệp thực hiện được các kế hoạch, chiến dịch một cách nhanh nhất và ít chi phí nhất.

Mục tiêu dành cho các bộ phận chức năng, phòng ban trong doanh nghiệp

Mỗi doanh nghiệp đều sẽ có sự phân chia rõ ràng giữa các phòng ban và từng bộ phận sẽ có chức năng, nhiệm vụ riêng. Nhưng mục tiêu cuối cùng vẫn là hướng về sự phát triển chung và toàn diện của doanh nghiệp. Đó là lý do, quản trị nhân lực đóng vai trò vô cùng to lớn, đảm bảo các phòng ban có số lượng nhân sự chất lượng, hoàn thành tốt những công việc được giao, đóng góp một cách có hiệu quả vào sự phát triển chung của doanh nghiệp.

Mục tiêu dành cho cá nhân

Đáp ứng yêu cầu ngày một cao của thị trường nhân lực trong xã hội, tạo điều kiện để nhân viên có thể lựa chọn vị trí, bộ phận phù hợp. Đồng thời, xây dựng nguồn động lực, động viên to lớn từ bộ phận quản lý và doanh nghiệp để nhân viên dễ dàng phát huy năng lực của bản thân, trao cho họ cơ hội thăng tiến và được khen thưởng.

Mục tiêu dành cho xã hội

Các doanh nghiệp, tổ chức luôn thực hiện các hoạt động kinh doanh nhưng vẫn giữ mối liên kết chặt chẽ với xã hội. Do đó, mục tiêu hướng đến của hoạt động quản trị con người cũng sẽ bao gồm cả vấn đề thúc đẩy và thực thi các nghĩa vụ cộng đồng một cách hiệu quả, mang lại lợi ích của cộng đồng.

Một số chức năng trong quản trị nguồn nhân lực 

Chức năng thu hút nhân lực từ quên ngoài

Chức năng này sẽ chú trọng vào các vấn đề có liên quan đến việc bảo đảm có đầy đủ số lao động với những phẩm chất đáp ứng được nhu cầu làm việc của doanh nghiệp. Công việc và chức năng cơ bản gồm: Hoạch định chiến lược, lập kế hoạch quản trị nguồn nhân lực, phân tích, nghiên cứu công việc, tuyển dụng, xử lý thông tin, các vấn đề có liên quan đến nguồn nhân lực. 

Chức năng đào tạo phát triển năng lực, kỹ năng làm việc của nguồn nhân lực

Đây là chức năng với nhiệm vụ chính là đào tạo, phát triển năng lực, kỹ năng, tập trung vào việc nâng cao nhận thức, trình độ của người lao động và giúp cho người lao động có thêm kinh nghiệm về chuyên môn, vốn ngoại ngữ cần thiết đáp ứng các công việc được giao. Đây cũng là một trong những yếu tố nhằm tạo điều kiện thuận lợi để người lao động phát huy tối đa năng lực của mình.

Công việc và chức năng cơ bản gồm: Các hoạt động hướng nghiệp, đào tạo, huấn luyện nâng cao tay nghề, kiến thức, các hoạt động phát triển nghề nghiệp, cập nhật kỹ thuật, công nghệ,…

Chức năng duy trì nguồn nhân lực cho doanh nghiệp

Chức năng này đảm bảo cho nguồn nhân lực có thể phát triển hiệu quả, gắn bó lâu dài tại doanh nghiệp. Công việc và chức năng cơ bản gồm: Khuyến khích, động viên, thúc đẩy phát triển, duy trì mối quan hệ gắn bó giữa doanh nghiệp và người lao động một cách lành mạnh, trả lương định kỳ, đãi ngộ, khen thưởng.

Tham khảo 6 mô hình để quản trị nguồn nhân lực hiệu quả

Quản trị theo mô hình thư ký

Đối với những doanh nghiệp sử dụng phương pháp này, công tác quản trị nhân sự được thực hiện với một số công việc có liên quan đến việc thu thập, báo cáo, tổng hợp thông tin, lên kế hoạch và xử lý một số dữ liệu thuộc phạm vi hoạt động trong chuyên môn của tổ chức. Dựa trên những chỉ thị, điều lệ hoặc mệnh lệnh của giám đốc theo quy định của pháp luật, bộ phận quản trị nguồn nhân lực sẽ tiến hành xử lý và thực hiện một số công việc liên quan về nhân sự như thủ tục hành chính, giấy tờ và các nghiệp vụ có liên quan.

Tuy nhiên, một trong những mặt hạn chế của mô hình này chính là bộ phận quản trị nguồn nhân lực thường đóng vai trò thụ động, thậm chí là mờ nhạt. Những công việc phức tạp, liên quan trực tiếp đến các vấn đề quản trị con người thường bị bỏ qua, hoặc thực hiện không hiệu quả. Hoặc những công việc này có thể do các nhà lãnh đạo cấp cao thực hiện trực tiếp. Đó là lý do, mô hình này chỉ phù hợp cho những doanh nghiệp nhỏ, ít nhân sự.

Quản trị theo mô hình pháp luật

Với dạng mô hình này, các chức năng quản trị sẽ chú trọng vào việc tìm hiểu các vấn đề về luật pháp, và sẽ giải quyết mọi vấn đề theo hướng rõ ràng, minh bạch nhằm hỗ trợ cho doanh nghiệp tránh khỏi các tranh chấp trong lao động sẽ ảnh hưởng đến việc kinh doanh (ví dụ như vi phạm quy định của hợp đồng lao động, hay những quy định như: an toàn lao động, tuyển dụng, sa thải nhân viên. ..).

Trước đó, hầu như tất cả chính sách, chế độ quản trị nhân sự trong công ty chỉ được áp dụng theo một văn pháp luật, ngay cả lãnh đạo và người quản lý cũng không hiểu hết các vấn đề sẽ bị ảnh hưởng bởi những quyết định về nhân sự của mình.

Mô hình quản lý này hiện nay xuất hiện trong những công ty liên doanh với nước ngoài, chủ yếu là những công ty có sự tham gia của các quốc gia châu Á như Hàn Quốc, Đài loan, Trung Quốc,…

Quản trị theo mô hình tài chính

Mô hình tài chính là mô hình chú trọng vào xử lý hài hòa những mối quan hệ về thu nhập giữa tất cả các lao động trong công ty, đưa ra tỷ lệ cân đối giữa lương, phụ cấp, khen thưởng, phúc lợi trong thu nhập của người lao động. Đồng thời, có thể kiểm soát mọi vấn đề chi tiêu có ảnh hưởng đến năng suất lao động của nguồn nhân lực sao cho hiệu quả nhất. 

Quản trị theo mô hình quản trị 

Mô hình này được sử dụng theo 2 cách thức, bao gồm: 

• Cách thức thứ nhất sẽ là nhóm cán bộ phụ trách về quản lý nguồn nhân sự sẽ thảo luận, trao đổi các quan điểm, mục tiêu chung và làm việc với các chuyên gia hàng đầu để có thể đề ra được quyết định cho những hoạt động của doanh nghiệp.

• Cách thức thứ hai là cán bộ phụ trách quản trị nguồn nhân lực sẽ giữ nhiệm vụ của người hướng dẫn để phát triển những kỹ năng quản trị nguồn lao động bao gồm đào tạo, chi trả tiền lương và thưởng, đánh giá hiệu quả công việc.

Quản trị theo mô hình nhân văn

Khi sử dụng mô hình quản trị này, ý thức và nghĩa vụ của đội ngũ nhân viên sẽ là động lực và đòn bẩy làm gia tăng hiệu quả, năng suất công việc và duy trì sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Bộ phận quản trị nguồn nhân lực có vai trò cung cấp những cơ hội thuận lợi nhất cho nhân sự thể hiện tiềm năng và giá trị của mình.

Những người tham gia công tác quản trị sẽ sẵn sàng lắng nghe và trao đổi với đội ngũ nhân viên của cơ quan, đại diện ban giám đốc để triển khai nhiều dự án tăng cường kỹ năng, cải tiến điều kiện làm việc cho người lao động.

Quản trị theo mô hình khoa học hành vi

Mô hình này cho thấy tâm lý, hành vi và hành động của con người chính là khởi nguồn của mọi vấn đề trong quản trị nguồn nhân lực. Mục tiêu đúng đắn và một cách nhìn đa chiều về hành động cá nhân trong tổ chức sẽ được áp dụng để xử lý cho tất cả những khía cạnh của việc quản trị.

Hiện nay, mô hình này đang được ứng dụng phổ biến trên nhiều phương diện như thi đua, khen thưởng, xây dựng môi trường làm việc và quản lý, đào tạo  nhân sự.

Quản trị nhân lực có vai trò gì đối với sự phát triển của doanh nghiệp?

Quản lý có hiệu quả, nhằm đào tạo và phát triển nhân tài trong nguồn nhân lực

Thông qua công tác quản trị nhân sự, người quản lý và doanh nghiệp sẽ nhận thấy được những điểm hạn chế, từ đó, nhanh chóng đề ra các phương pháp cải thiện, hoặc bên cạnh đó là một số thế mạnh nên tiếp tục duy trì và phát huy có hiệu quả hơn. Lúc này, việc lập kế hoạch, chiến lược định hướng, phát triển nguồn nhân lực sẽ được triển khai đúng phương hướng và mục tiêu ban đầu. Đồng thời, cần đảm bảo các chính sách đào tạo, nâng cao trình độ đội ngũ nhân viên phải tuân thủ theo các quy định của pháp luật hiện hành.

Cung cấp thông tin hữu ích cho đội ngũ nhân lực

Quản trị nhân lực cũng là công cụ hữu hiệu giúp doanh nghiệp và người quản trị phân tích, tìm được nhiều hướng đi và đề xuất các biện pháp phù hợp để giải quyết những khó khăn đang tồn đọng. Ngoài ra, những khó khăn có liên quan đến nguồn nhân lực cũng sẽ được xem xét để xử lý có hiệu quả theo đúng những mục tiêu đã đề ra ban đầu. Từ đó, các vấn đề trong việc thiếu người, thiếu nhân sự, hoặc nhân sự không hoàn thành đúng chỉ tiêu cũng sẽ được xử lý triệt để, không còn tạo nên bất cứ khủng hoảng nào cho doanh nghiệp.

Kết nối có hiệu quả giữa lãnh đạo doanh nghiệp và nhân viên 

Quản trị nguồn nhân lực cho phép lãnh đạo của doanh nghiệp tiếp xúc, tìm hiểu, gắn hết một hoặc một bộ phận nhân viên để thấu hiểu và làm việc tốt hơn khi cần thiết. Đặc biệt, thông qua đó lãnh đạo của công ty sẽ dễ dàng trong việc đề ra các chính sách, giải pháp thích hợp nhằm phát huy hết khả năng tiềm ẩn và năng lực của nhân viên. Nắm bắt rõ được thông tin của họ thông qua kinh nghiệm, trình độ học vấn, khả năng thực tiễn, … khiến cho việc phân bổ công việc, khả năng giải quyết vấn đề, trở nên dễ dàng  và phù hợp hơn.

Giúp đánh giá năng lực nhân sự

Bộ phận làm công tác quản lý, quản trị nguồn nhân lực có thể tự xem xét nhu cầu nhân lực của doanh nghiệp mình thông qua quá trình kiểm tra hồ sơ, quyết định tuyển dụng, hoặc khen thưởng, tiến hành đánh giá kết quả trong quá trình làm việc, … Từ kết quả quản trị, đánh giá hiệu quả sẽ đưa đến các chủ trương, chính sách và giải pháp phù hợp cho từng tình hình thực tế của nguồn nhân lực.

Đánh giá được năng lực và khả năng nhân sự nhằm đảm bảo đề ra mức lương, chính sách khen thưởng phù hợp với mục đích khuyến khích, hỗ trợ, tạo động lực cho đội ngũ nhân sự. Theo đó, tạo tiền đề giúp doanh nghiệp phát triển bền vững, lâu dài, nhân sự gắn bó lâu dài với tổ chức theo như mục đích đã đặt ra. Đồng thời, cũng hỗ trợ ban quản trị công ty quản lý nguồn nhân lực một cách hiệu quả.

Cần chuẩn bị gì để quản trị nguồn nhân lực hiệu quả?

Kế hoạch hoạch định nguồn nhân lực

Trong quá trình vận hành, các quy định về quản trị nguồn nhân lực, sẽ xảy ra nhiều tình huống bất ngờ, bất khả kháng khiến nhân viên trong doanh nghiệp không thể đi làm một thời gian hoặc thậm chí là nghỉ việc. Lúc này, người đóng vai trò quản lý phải biết rõ hiện trạng nhân lực hiện có của doanh nghiệp để cân nhắc và xác định những bộ phận hay chức vụ gì đang cần còn thiếu. Sau đó, tiến hành các công tác điều chỉnh nhân sự, bổ sung, cắt giảm hoặc tuyển dụng phù hợp.

Kế hoạch đào tạo, phát triển năng lực của nhân sự

Đây là một công việc quan trọng khác của bộ phận quản trị nguồn nhân lực. Nhân sự sẽ chịu trách nhiệm xác định và thực hiện yêu cầu đào tạo của công ty để xây dựng những kế hoạch quản trị cần thiết.

Các chương trình đào tạo sẽ bao gồm cả những kỹ năng cơ bản ban đầu cho nhân sự để thích ứng với môi trường làm việc khi mới được tuyển vào tổ chức, hoặc xây dựng, cung cấp các khóa học với mục tiêu giúp đỡ lực lượng nhân sự làm quen với cách quản lý và dây chuyền sản xuất mới.

Tiến hành đánh giá, đo lượng hiệu quả quản trị

Tiến hành thực hiện các đánh giá hiệu suất công việc của nhân viên và phản hồi  với họ về các khía cạnh tốt và hạn chế từ thành quả lao động của họ. Các phép đo lường hiệu quả công việc rất hữu ích với tổ chức và nhân viên, bởi vì đây là cơ sở chính đáng nhất dùng cho quyết định về tiền lương, thưởng và phúc lợi. Theo đó, người lao động nào không đáp ứng được sẽ bị thay thế hay loại bỏ.

Lời kết

Quản trị nguồn nhân lực có vai trò, ảnh hưởng quan trọng đối với sự phát triển và tồn tại của doanh nghiệp. Có cách quản trị sử dụng lao động tốt và hợp lý sẽ đảm bảo sự thành công, và phát triển ổn định cho doanh nghiệp trong tương lai. Hy vọng với bài viết trên của chúng tôi mang lại đến bạn nhiều điều bổ ích nhất.