Quan hệ pháp luật trong kỷ nguyên số
Tóm tắt: Quan hệ pháp luật là một nội dung cơ bản, quan trọng không chỉ của khoa học lý luận chung về pháp luât mà của cả khoa học pháp lý chuyên ngành. Việc tìm hiểu những yếu tố, điều kiện tác động đến quá trình hình thành, thay đổi hoặc chấm dứt của quan hệ pháp luật góp phần dự liệu cơ chế điều chỉnh phù hợp; đặc biệt, trong điều kiện phát triển mạnh mẽ của các công nghệ kỹ thuật số như hiện nay, góp phần hình thành và phát triển những mô hình kinh doanh trên nền tảng kỹ thuật số như kinh tế chia sẻ, dịch vụ xe tự hành, công nghệ y tế (Medtech), công nghệ tài chính (Fintech)…, và làm xuất hiện những khái niệm pháp lý mới như tiền ảo, quyền được lãng quên, rô bốt thông minh … Tất cả những thay đổi này đặt ra yêu cầu phải có sự điều chỉnh, định hướng của pháp luật để cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống của con người.
Từ khóa: Quan hệ pháp luật, chủ thể của quan hệ pháp luật, trí tuệ nhân tạo, kỷ nguyên số.
Abstract: Legal relation is a fundamental and important content of both the general theory of legal science and the specialized legal science. Knowing about the factors and conditions affecting the process of forming, changing or terminating the this legal relation allows us to plan an appropriate adjustment mechanism beforehand. In fact, the rapid development of digital technologies has been stimulating the formation and development of business models on digital platforms such as the sharing economy, self-propelled vehicle services, medical technology (Medtech), financial technology (Fintech), etc., and giving rise to new legal concepts such as virtual currency, right to be forgotten, intelligent robots, and so on. All these changes pose the need for legal adjustment and orientation to improve and enhance people’s quality of life.
Keywords: Legal relationship; subject of legal relationship; artificial intelligence; digital era.