“lễ hội” là gì? Nghĩa của từ lễ hội trong tiếng Việt. Từ điển Việt-Việt
lễ là hệ thống các hành vi, động tác nhằm biểu hiện lòng tôn kính của con người đối với thần linh, phản ánh những ước mơ chính đáng của con người trước cuộc sống mà bản thân họ chưa có khả năng thực hiện. Hội là sinh hoạt văn hoá, tôn giáo, nghệ thuật của cộng đồng, xuất phát từ nhu cầu cuộc sống, từ sự tồn tại và phát triển của cộng đồng, sự bình yên cho từng cá nhân, hạnh phúc cho từng gia đình, sự vững mạnh cho từng dòng họ, sự sinh sôi nảy nở của gia súc, sự bội thu của mùa màng, mà từ bao đời nay quy tụ niềm mơ ước chung vào bốn chữ “nhân khang, vật thịnh”. LH là hoạt động của một tập thể người, liên quan đến tín ngưỡng và tôn giáo. Do nhận thức, người xưa rất tin vào trời đất, sông núi, vì thế ở các làng, xã, thường có miếu thờ thiên thần, thổ thần, thuỷ thần, sơn thần, LH cổ truyền đã phản ánh hiện tượng đó. Tôn giáo có ảnh hưởng đáng kể đối với LH. Tôn giáo thông qua LH làm phương tiện phô trương thanh thế, ngược lại LH thông qua tôn giáo để thần linh hoá những gì trần tục. Theo thư tịch cổ, LH của người Việt xuất hiện từ thời nhà Lý (thế kỉ 11), nhưng có người cho rằng LH của dân tộc Việt Nam đã hình thành và phát triển cùng với lịch sử của dân tộc, của đất nước biểu hiện qua trống đồng Đông Sơn, mà tiêu biểu ở vùng đồng bằng Bắc Bộ – cái nôi của dân tộc Việt đó là Hội mùa, Hội làng… ngày hội cố kết cộng đồng, biểu trưng những giá trị của đời sống tâm linh, đời sống xã hội và văn hoá của cộng đồng. Có những LH mang tính toàn quốc như Hội đền Hùng, Hội đền Kiếp Bạc.