Lãnh đạo là gì? Sự khác nhau giữa lãnh đạo và quản lý | ITD Vietnam

Công việc của nhà lãnh đạo là gì?

Theo mô hình lãnh đạo chuyển đổi (transformational leadership), một nhà lãnh đạo thực thụ là người gánh vác những “trọng trách” sau:

• Xây dựng tầm nhìn đầy cảm hứng về tương lai.
• Thúc đẩy và truyền cảm hứng cho mọi người sẵn sàng theo đuổi tầm nhìn đó.
• Quản lý tiến độ công việc.
• Huấn luyện và xây dựng đội nhóm hoạt động hiệu quả hơn.

1. Xây dựng tầm nhìn đầy cảm hứng về tương lai

Trong kinh doanh, tầm nhìn (vision) là một mô tả thực tế, thuyết phục và hấp dẫn về tương lai. Tầm nhìn cung cấp định hướng, giúp bạn xác định các ưu tiên và đặt ra tiêu chuẩn đánh giá tiến độ.

Để làm được điều này, các nhà lãnh đạo cần tập trung vào điểm mạnh của tổ chức, sử dụng các công cụ như Mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của Porter, Phân tích PEST, Phân tích USP (Unique Selling Point), SWOT, v.v… để đánh giá tình hình hiện tại của doanh nghiệp. Bạn cần nghĩ về xu hướng phát triển của ngành, cũng như động thái của đối thủ cạnh tranh – từ đó lên chiến lược đổi mới, định hình doanh nghiệp trên thị trường trong tương lai.

Lãnh đạo đòi hỏi sự chủ động – bạn phải có tư duy giải quyết vấn đề, nhìn về phía trước, và không bao giờ thỏa mãn với hiện tại.

Một khi đã xác định tầm nhìn, nhiệm vụ của nhà lãnh đạo là phải khiến cho tầm nhìn đó trở nên hấp dẫn và thuyết phục. Bạn phải khiến mọi người có thể “nhìn thấy”, cảm nhận, hiểu và đón nhận sứ mệnh đó. Các nhà lãnh đạo tài năng biết cách “vẽ ra” một bức tranh phong phú về tương lai sẽ như thế nào – khi tầm nhìn của họ đã được hiện thực hóa. Họ có thể kể những câu chuyện “đong đầy” cảm hứng, cũng như giải thích tầm nhìn của họ theo những cách mà mọi người đều có thể hình dung ra được. Điều này đòi hỏi sự kết hợp giữa năng lực phân tích và niềm đam mê với các giá trị doanh nghiệp, mong muốn tạo ra điều gì đó thực sự có ý nghĩa đối với nhân viên của bạn.

Đọc thêm: Lãnh đạo theo tình huống (Situational Leadership) – Nghệ thuật quản lý linh hoạt

2. Tạo động lực và truyền cảm hứng cho mọi người

Một tầm nhìn hấp dẫn là nền tảng của năng lực lãnh đạo quản lý- nhưng chính khả năng động viên, truyền cảm hứng mới thực sự giúp bạn hiện thực hóa tầm nhìn đó.

Ví dụ: Khi bắt đầu một dự án mới, bạn có thể sẽ dành rất nhiều tâm huyết cho nó – hệ quả là bạn dễ dàng giành được sự ủng hộ từ ban đầu. Tuy nhiên, cùng với thời gian, nhiệt huyết đó bắt đầu phai mờ dần, đặc biệt nếu đội nhóm/ tổ chức trải qua một số thay đổi đáng kể trong cách làm việc. Ở cương vị lãnh đạo, bạn sẽ phải nhận ra điều này và làm việc chăm chỉ để kết nối tầm nhìn của nhân viên với nhu cầu, mục tiêu và nguyện vọng cá nhân của họ.

Một trong những phương thức hữu hiệu nhất thường được vận dụng là Lý thuyết kỳ vọng. Lý thuyết này giúp các nhà lãnh đạo nối kết hai kỳ vọng khác nhau với nhau:

• Kỳ vọng rằng làm việc chăm chỉ sẽ dẫn đến kết quả tốt.
• Kỳ vọng rằng kết quả tốt dẫn đến phần thưởng hoặc những lợi ích hấp dẫn khác.

Điều này sẽ thúc đẩy mọi người làm việc chăm chỉ và phối hợp với nhau để đạt được thành công, bởi vì họ mong đợi được hưởng thành quả do công sức bỏ ra.

Các cách tiếp cận khác bao gồm điều chỉnh lại tầm nhìn về những lợi ích mà khách hàng sẽ được hưởng – đồng thời tận dụng thường xuyên cơ hội để truyền đi thông điệp về tầm nhìn một cách hấp dẫn và lôi cuốn.

Khả năng truyền cảm hứng của nhà lãnh đạo sẽ được nâng lên tầm cao mới khi kết hợp với kiến thức chuyên môn uyên thâm. Mọi người ngưỡng mộ và tin tưởng vào những nhà lãnh đạo như vậy – vì họ là chuyên gia trong những gì họ làm. Họ có uy tín và có quyền yêu cầu mọi người lắng nghe và làm theo họ. Điều này giúp bạn dễ dàng hơn nhiều trong việc thúc đẩy và truyền cảm hứng cho những người dưới quyền.

Các nhà lãnh đạo cũng có thể thúc đẩy và ảnh hưởng đến mọi người thông qua sức hút và sự hấp dẫn tự nhiên của họ – cũng như thông qua các nguồn quyền lực khác như: quyền trả tiền thưởng hoặc giao nhiệm vụ cho mọi người. Tuy nhiên, những nhà lãnh đạo tài năng sẽ không dựa quá nhiều vào những loại quyền lực này.

3. Quản lý tiến độ công việc

Đây chính là điểm “giao thoa” giữa lãnh đạo (leadership) và quản lý (management). Nhiệm vụ của nhà lãnh đạo là đảm bảo rằng quản lý quá trình thực hiện những công việc cần thiết để hiện thực hóa tầm nhìn – do chính họ hoặc bởi một người quản lý chuyên môn phụ trách.

Để làm được điều này, mỗi thành viên trong nhóm cần có các mục tiêu hiệu suất liên quan đến tầm nhìn chung của cả nhóm. Bên cạnh đó, cấp lãnh đạo cũng cần biết cách quản lý sự thay đổi hiệu quả – nhằm đảm bảo thực hiện những thay đổi cần thiết, với sự ủng hộ và hỗ trợ của mọi người xung quanh.

Đọc thêm: Cách đánh giá hiệu quả làm việc của nhân viên – 5 lời khuyên cho cấp quản lý

4. Huấn luyện và xây dựng đội nhóm

Phát triển cá nhân và đội nhóm là trách nhiệm quan trọng của các nhà lãnh đạo chuyển đổi. Để làm được điều này, trước tiên, người lãnh đạo phải hiểu được điều gì mang lại động lực cho nhân viên. Sau đó, bạn sẽ cần đảm bảo rằng các thành viên trong nhóm sở hữu những kỹ năng cần thiết để thực hiện công việc và đạt được tầm nhìn. Mấu chốt của quá trình này là cung cấp và lắng nghe phản hồi (feedback) thường xuyên, đào tạo (training) và huấn luyện (coaching) để cải thiện hiệu suất cá nhân và đội nhóm.

Lãnh đạo cũng bao gồm việc tìm kiếm tiềm năng lãnh đạo nơi những người khác. Bằng cách phát triển kỹ năng lãnh đạo trong nhóm, bạn sẽ tạo ra một môi trường khuyến khích thành công trong dài hạn. Và đó là thước đo thực sự của năng lực lãnh đạo xuất chúng.

Đọc thêm: Coaching và Training – Có gì khác biệt?