Khái niệm và những đặc điểm của cổ phiếu quỹ

Ngoài các hình thức đầu tư cổ phiếu, trái phiếu hay quỹ mở, có thể các bạn cũng đã nghe nói đến cổ phiếu quỹ.

Cổ phiếu quỹ không còn là một khái niệm quá xa lại đối với các nhà đầu tư. Tùy vào tình hình hoạt động và nhu cầu của mỗi công ty mà có thể phát hành các loại cổ phiếu này.

Khái niệm cổ phiếu quỹ

Cổ phiếu quỹ (Treasury Stock) là loại hình cổ phiếu được phát hành bởi các công ty cổ phần. Sau đó, chính các công ty này sẽ sử dụng nguồn vốn hợp pháp và mua lại cũng như nắm giữ như những nhà đầu tư khác. Đặc biệt, số cổ phiếu này sẽ không được tính vào số lượng công ty đang lưu hành.

Cổ phiếu quỹ hình thành chỉ khi công ty đại chúng thực hiện mua lại từ lượng cổ phiếu đang lưu hành trên thị trường. Cổ phiếu quỹ không đồng nghĩa là những cổ phiếu phát hành không thành công.

Đặc điểm của cổ phiếu quỹ

Cụ thể, cổ phiếu quỹ sẽ có các đặc điểm nổi bật sau đây mà các nhà đầu tư nên nắm rõ.

• Loại hình này sẽ dễ dàng làm giảm sự lưu hành cổ phiếu của công ty trên thị trường chứng khoán.
• Chủ sở hữu cổ phiếu quỹ không có quyền biểu quyết, không được chi trả cổ tức
• Một công ty chỉ có thể nắm giữ một lượng cổ phiếu quỹ hạn chế theo quy định.

Lý do các doanh nghiệp nên đầu tư mua cổ phiếu quỹ

• Cung cấp cơ hội đầu tư nội bộ
• Thay đổi cơ cấu vốn của công ty
• Cải thiện chỉ tiêu lợi nhuận trên cổ phần (EPS)
• Giảm quyền sở hữu của một nhóm cổ đông nào đó
• Giảm thiểu sự pha loãng cổ phiếu nhằm tránh nguy cơ doanh nghiệp bị thao túng quyền kiểm soát công ty

Trên bảng cân đối kế toán, khi một công ty mua lại cổ phiếu thì số cổ phiếu này ghi âm ở vốn chủ sở hữu ở mục cổ phiếu quỹ. Như vậy khi số cổ phiếu quỹ tăng lên thì làm giảm vốn chủ sở hữu nhưng không làm giảm vốn điều lệ.

Ưu và nhược điểm của cổ phiếu quỹ

Cổ phiếu quỹ là loại cổ phiếu có rất nhiều ưu điểm tuy nhiên kèm theo đó cũng có một số nhược điểm nhất định. Cụ thể ưu và nhược điểm của loại cổ phiếu này như sau:

Ưu điểm 

• Khi cổ phiếu của một công ty đang trong tình trạng bị định giá thấp hơn thực thế, việc doanh nghiệp mua lại cổ phiếu quỹ sẽ tạo cơ hội để tăng giá, kích thích cổ phiếu. Bên cạnh đó, việc này còn giúp lấy lại niềm tin của các cổ đông của doanh nghiệp.
• Trong trường hợp giá cổ phiếu của một doanh nghiệp đang giảm sâu thì cổ phiếu quỹ sẽ phần nào giúp doanh nghiệp khẳng định cho các nhà đầu tư cũng như các cổ đông rằng công ty vẫn đang hoạt động rất tốt.
• Việc thu mua cổ phiếu của doanh nghiệp giúp tác động tới xu hướng biến động giá của thị trường, tăng giá cổ phiếu, giúp kích cầu hay giúp làm giảm tốc độ giảm giá của cổ phiếu. Thông qua đó, giúp thị trường giao dịch hấp dẫn và sôi động hơn. 
• Được xem như một kênh đầu tư, doanh nghiệp có thể sử dụng hiệu quả nguồn tiền nhàn rỗi. 
• Thay vì ESOP doanh nghiệp có thể phát hành cổ phiếu thưởng cho nhân viên. 
• Giúp cải thiện các chỉ tiêu lợi nhuận trên cổ phần (chỉ số EPS) trên thị trường.

Nhược điểm 

Mặc dù có rất nhiều ưu điểm như đã nêu trên nhưng cổ phiếu quỹ cũng tồn tại một số nhược điểm nhất định, cụ thể:

• Thường dễ bị lạm dụng, gây ảnh hưởng tới an toàn tài chính
• Việc giao dịch một lượng cổ phiếu quỹ làm giảm nguồn tiền mặt cũng như giảm chi phí cho các hoạt động khác của công ty.
• Một số trường hợp, việc doanh nghiệp mua cổ phiếu quỹ có thể khiến giá cổ phiếu trên thị trường không đổi hay thậm chí là tiếp tục giảm. 
• Khi một công ty mua cổ phiếu quỹ có thể ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư khiến các họ cho rằng tiềm năng tăng trưởng của doanh nghiệp đang bị giảm đi. Từ đó, làm giảm sút niềm tin của các nhà đầu tư cũng như cổ đông của doanh nghiệp. 

Vì vậy, khi mua cổ phiếu quỹ, các doanh nghiệp cần có một số lưu ý như sau: 

• Cân nhắc kỹ lưỡng số lượng cổ phiếu cần mua. 
• Tham khảo giá cổ phiếu trên thị trường, từ đó lựa chọn và quyết định về hình thức mua, là khớp lệnh hay thỏa thuận để đem lại lợi thế tối ưu cho doanh nghiệp mình.
• Cân đối nguồn vốn của doanh nghiệp

Qua bài viết trên có thể dễ dàng thấy việc đầu tư vào cổ phiếu quỹ là một cách đầu tư có hiệu quả. Đây là một trong những loại cổ phiếu vô cùng quan trọng đối với các doanh nghiệp, vì vậy bạn hãy tìm hiểu thật kỹ để đưa ra những quyết định đầu tư đúng đắn nhất nhé.