Hạt mắc khén – Linh hồn của ẩm thực Tây Bắc
Hạt mắc khén là một loại gia vị nổi tiếng của Tây Bắc. Mắc khén có vị cay cay, tê tê rất đặc trưng. Nó thường được sử dụng làm các món nướng, đồ chấm trong ẩm thực Tây Bắc. Hãy cùng TaybacFOODIE tìm hiểu về loại hạt bé nhỏ được mệnh danh là linh hồn của các món ăn Tây Bắc các bạn nhé.
Hạt mắc khén là gì?
- Cây mắc khén có tên khoa học là: Zanthoxylum rhetsa, mắc khén là loài thực vật có hoa thuộc bộ Sapindales, họ Rutaceae, phân họ Toddalioideae, chi Zanthoxylum.
- Cây mắc khén là loại cây thân gỗ có thể cao tới 15-18m. Cây có gai như cây gạo, ra hoa vào tháng 5-6 dương lịch. Thời gian thu hoạch quả tháng 11 dương lịch.
- Bộ phận sử dụng là quả, người ta thường gọi là hạt mắc khén. Loại hạt này có vị cay cay, tê tê thường được sử dụng ướp đồ nướng hoặc làm đồ chấm đặc trưng Tây Bắc.
Đặc điểm của mắc khén
- Quả mắc khén mọc thành từng chùm, kích thước quả như hạt đậu xanh.
- Bên trong quả có hạt màu đen. Người ta sử dụng cả phần hạt và vỏ để làm gia vị.
- Mắc khén có vị cay cay, ăn vào sẽ có cảm giác tê môi và lưỡi, mùi rất thơm.
Phân bố, nơi sống
Cây mắc khén thường được phân bố ở vùng núi Tây Bắc của Việt Nam, thượng Lào và vùng Tây Bắc Thái Lan.
Thu hoạch
- Thời gian thu hoạch hạt mắc khén là tháng 11 dương lịch hàng năm.
- Quả mắc khén được thu hái về, phơi nắng và cất bảo quản sử dụng.
Mắc khén dùng để làm gì?
Nếu nói đến hạt tiêu, thì nhiều người sẽ biết về mục đích sử dụng của nó. Hạt mắc khén cũng được sử dụng gần như vậy bạn ạ.
So với hạt tiêu, thì hạt mắc khén cay hơn, thơm hơn rất nhiều. Đặc biệt, khi ăn mắc khén, bạn sẽ có cảm giác “tê tê ở môi và lưỡi”. Đây chính là đặc trưng của loại hạt này đó.
Hầu hết, tất cả các món nướng và đồ chấm Tây Bắc đều sử dụng mắc khén làm loại gia vị chính. Bạn có thể bắt gặp những món ăn nổi tiếng, đặc sản Tây Bắc sử dụng mắc khén như: thịt trâu gác bếp, thịt lợn gác bếp, thịt treo, lạp sườn, gà nướng, chẩm chéo,…
Cách sử dụng hạt mắc khén
Mắc khén được sử dụng dưới dạng tươi hoắc khô đều được. Nhưng quả tươi chỉ có ở Tây Bắc vào mùa, nên đa số mắc khén sẽ được sử dụng ở dạng khô.
Mắc khén được sử dụng làm gia vị, nên nó sẽ phụ thuộc vào khẩu vị của mỗi người để nêm nếm. Nếu bạn thích ăn cay nhiều thì thêm nhiều, còn ăn ít thì chỉ thêm 1 chút để cho dậy mùi món ăn thôi bạn.
Cách chế biến, bảo quản hạt mắc khén
Chế biến
Hiện nay, hạt mắc khén bán trên thị trường đa số đã được nhặt sạch sẽ rồi. Bạn mua về chế biến rất đơn giản.
- Nếu bạn ít sử dụng, mỗi lần dùng bạn lấy 1-2 thìa cafe để vào lò vi sóng 2 phút cho hạt nóng. Cho chúng vào cối sạch giã nhỏ để dùng.
- Nếu bạn thường xuyên sử dụng. Bạn có thể cho hạt vào chảo để rang thơm. Sau đó cho chúng vào máy xay xay nhỏ, cho vào lọ để dùng dần.
Đặc điểm, hạt mắc khén có chứa tinh dầu. Nên khi rang chín, bạn nên để nguội mới xay nhé, tránh tình trạng đóng bánh.
Bảo quản mắc khén
- Mắc khén nên được bảo quản trong hũ thủy tinh nhỏ đậy chặt nắp.
- Để nơi khô ráo thoáng mát, tránh ẩm mốc, không nên để tủ lạnh.
Lời kết
Nếu bạn đã một lần được đến Tây Bắc. Nơi đây không chỉ có cảnh đẹp hùng vĩ, thơ mộng. Mà Tây Bắc còn rất nổi tiếng với các món ăn ẩm thực, đặc sản Tây Bắc đó bạn ạ. Những món ăn dân dã, nhưng chế biến cũng khá cầu kỳ. Trong cái tiết trời rét lạnh của Tây Bắc, ăn những món nướng ướp đầy gia vị, chấm với mắc khén cay cay tê tê. Chắc chắn bạn sẽ nhớ mãi những ngọt ngào của chuyến đi đó cho mà coi.
“TaybacFOODIE – Đệ nhất đặc sản Tây Bắc” là thương hiệu nổi tiếng lâu năm, được quản lý bởi Công ty CP Dược Liệu Hà Giang. Các sản phẩm được cung cấp bởi TaybacFOODIE rõ nguồn gốc, phong phú chủng loại, chất lượng đảm bảo, giá bán rất tốt… Hiện nay chúng tôi đang có bán hạt mắc khén Tây Bắc chuẩn rừng, được chế biến thủ công rất thơm ngon. Bạn có thể mua về để chế biến thức ăn hoặc làm gia vị chấm chuẩn vị Tây Bắc.
Thông tin liên hệ: Hệ thống TaybacFOODIE – Đệ nhất đặc sản Tây Bắc chính hiệu.
- VP Hà Giang: SN102 Lâm Đồng, TP Hà Giang, Hà Giang.
- VP Sơn La: Gian hàng giới thiệu sản phẩm (Cổng chợ trung tâm Sơn La), Chu Văn Thịnh, TP Sơn La, Sơn La.
- VPDD Hà Nội 1: Gian hàng TM, tòa R4B, TTTM Royal City, 72 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội.
- VPDD Hà Nội 2: Tương Chúc, Ngũ Hiệp, Thanh Trì, Hà Nội.
- VPDD Hồ Chí Minh: 183 QL 13, P26, Bình Thạnh, Hồ Chí Minh.
- VPDD Hải Phòng: SN T102 – KĐT Centa City -VSIP, An Lư, Thuỷ Nguyên, Hải Phòng.
- VPDD Phú Thọ: SN 2253 Đại lộ Hùng Vương, TP Việt Trì, Phú Thọ.
Điện thoại mua hàng: 0369.379999 – 0825.379999.
Email: [email protected]