Giao lưu trực tuyến “Chung tay hành động vì an toàn thực phẩm”

Phát biểu đề dẫn của Nhà báo, TS. Trần Doãn Tiến – Tổng Biên tập Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam

Kính thưa các Quý vị đại biểu và các bạn!

An toàn thực phẩm (ATTP) có tầm quan trọng sống còn đối với sức khỏe, hạnh phúc của từng người dân, giống nòi dân tộc và sự phát triển đất nước ta; trở thành thách thức an ninh phi truyền thống.

Chính vì vậy, trong những năm qua, vấn đề ATTP luôn được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm chỉ đạo, ban hành Luật, Chỉ thị và các văn bản pháp quy như: nghị định, thông  tư hướng dẫn liên quan đến vấn  đề ATTP.

Đặc biệt, Quốc hội khóa XII đã ban hành Luật An toàn thực phẩm số 55/2010/QH12. Luật có hiệu lực từ ngày 1/7/2011.

Ngày 21/10/2011, Ban Bí thư khóa XI đã ban hành Chỉ thị số 08-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với vấn đề an toàn thực phẩm (ATTP) trong tình hình mới (Chỉ thị 08).

Ngày 19/1/2017, Ban Bí thư ra Kết luận số 11-KL/TW, về việc tiếp tục thực hiện Chỉ thị 08 của Ban Bí thư khóa XI về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với vấn đề ATTP trong tình hình mới nêu rõ: “Bảo đảm ATTP là một nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, vừa cấp bách, vừa lâu dài của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân, của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền các cấp, trước hết là của người đứng đầu; là chỉ tiêu phát triển kinh tế – xã hội hằng năm ở các cấp. Các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền từ Trung ương đến cơ sở phải kiên trì, kiên quyết lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện. Toàn hệ thống chính trị và toàn dân, nhất là đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp và từng hộ gia đình, từng người dân cần chủ động, sáng tạo, tích cực tham gia thực hiện nhiệm vụ này”.

Đến nay, sau hơn 9 năm thực hiện Chỉ thị 08, chúng ta đã đạt được những kết quả  quan trọng: Nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân về ATTP đã chuyển biến tích cực. Công tác quản lý nhà nước và bảo đảm ATTP có tiến bộ, đạt được những thành tích quan trọng trên các lĩnh vực.

Công tác bảo đảm ATTP đã bước sang giai đoạn mới khi những năm vừa qua, chúng ta đã phát triển mạnh mẽ các mô hình, phương thức sản xuất, nuôi trồng nông sản, thực phẩm sạch theo VietGAP, nông sản hữu cơ, an toàn theo chuỗi. Nhiều hàng hóa thực phẩm sản xuất trong nước đạt chuẩn quốc tế về an toàn thực phẩm…

Tuy nhiên, công tác quản lý nhà nước về ATTP vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập cả về thể chế và thực thi pháp luật. Nhận thức, ý thức trách nhiệm của cả người dân, doanh nghiệp và các cấp chính quyền về ATTP còn có phần hạn chế. Trong đó, phải kể đến nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh vì chạy theo lợi nhuận không tính đến quyền lợi, sức khoẻ của người tiêu dùng.

Đáng chú ý, trong bối cảnh dịch COVID-19 vẫn đang diễn biến phức tạp, nhu cầu, phương thức mua sắm của người dân thay đổi, việc kinh doanh, quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe “online” vi phạm pháp luật có xu hướng gia tăng; việc ngăn ngừa thực phẩm nhập lậu, thực phẩm giả còn hạn chế, khó quản lý, ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng, gây bức xúc dư luận xã hội.

Điều đáng báo động là mặc dù dư luận xã hội và báo chí đã lên tiếng cảnh báo, các cơ quan quản lý tăng cường kiểm tra, xử lý nhưng tình trạng vi phạm ATTP vẫn gia tăng, gây nhức nhối trong xã hội. Trong khi đó, phần lớn vụ việc vi phạm ATTP chỉ  bị xử lý vi phạm hành chính, nên chưa đủ sức răn đe. Thời gian qua, một số tổ chức, cá nhân đưa tin sai sự thật, không chính xác về ATTP, tác động tiêu cực đến sản xuất, kinh doanh và niềm tin của nhân dân về thực phẩm an toàn ở nước ta…

Chỉ tính riêng trong năm 2020, toàn ngành Y tế đã kiểm tra 406.278 cơ sở, phát hiện 58.317 cơ sở vi phạm về ATTP, xử lý 10.077 cơ sở với tổng số tiền phạt là 48,6 tỷ đồng.

Ngành Nông nghiệp đã kiểm tra 40.036 cơ sở, xử phạt hành chính 2.737 cơ sở sản xuất kinh doanh vật tư nông nghiệp ATTP nông, lâm, thủy sản với số tiền phạt là 19,1 tỷ đồng.

Đến tháng 10.2020, lực lượng quản lý thị trường cả nước đã thanh tra, kiểm tra 12.240 vụ, xử lý 7.158 vụ việc vi phạm về ATTP, xử phạt hành chính 27,9 tỷ đồng và thu giữ số hàng hóa trị giá hơn 28,5 tỷ đồng.

Trong năm 2020, toàn quốc ghi nhận 139 vụ ngộ độc thực phẩm làm 3.094 người mắc và 30 trường hợp tử vong, tăng cả số vụ và số ca mắc so với năm trước. Đặc biệt, số vụ ngộ độc thực phẩm độc hại ở khu công nghiệp, trường học, đám cưới, đám giỗ và tại gia đình gia tăng.

Trong quý I năm 2021, toàn quốc ghi nhận 20 vụ ngộ độc thực phẩm làm 531 người mắc và 3 trường hợp tử vong, tăng cả số vụ và số người mắc so với cùng kỳ năm trước.

Những con số trên cho thấy tình trạng mất ATTP, ngộ độc thực phẩm đang diễn biến phức tạp và có xu hướng gia tăng, tiếp tục là vấn đề bức xúc, lo lắng trong toàn xã hội; là nguy cơ nghiêm trọng hằng ngày, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, an toàn sinh mạng của từng người dân, đến giống nòi dân tộc và sự phát triển bền vững đất nước. Tình trạng ngộ độc thực phẩm và nhiễm độc thực phẩm đang ngày càng gia tăng về số lượng và mức độ nghiêm trọng. Có nhiều người tử vong vì sử dụng thực phẩm không đảm bảo an toàn mà gần đây nhất là vụ patê Minh Chay, gây bức xúc, hoang mang trong dư luận (patê này bị nhiễm vi khuẩn Clostridium botulinum type B, là loại vi khuẩn kỵ khí có độc lực mạnh, ảnh hưởng kéo dài đến sức khỏe, có nguy cơ gây tử vong).

Đặc biệt, tỷ lệ bệnh ung thư  ngày càng gia tăng, trong đó có nguyên nhân từ thực phẩm bẩn đang gây nên sự lo lắng trong xã hội.

Rất đáng lo ngại là sự lo lắng luôn hiện hữu thường trực trong mỗi người dân, mỗi gia đình. Đó là sự ám ảnh, lúc nào cũng canh cánh không biết ăn gì, mua  gì ở đâu. Ra chợ, ra siêu thị là ám ảnh, cảnh giác cao độ nếu không sẽ bị dính thực phẩm bẩn, thịt nhập khẩu không rõ nguồn gốc, rau bị phun thuốc trừ sâu…

Nhằm góp phần thông tin, tuyên truyền rộng rãi đến đông đảo cán bộ, đảng viên, người dân về sự cần thiết của công tác bảo đảm ATTP nói chung và hưởng ứng Tháng hành động vì ATTP năm 2021 nói riêng, Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức giao lưu trực tuyến với chủ đề: “Chung tay hành động vì an toàn thực phẩm”.

Để buổi giao lưu thành công tốt đẹp, Ban Tổ chức trân trọng đề nghị các Quý vị khách mời trao đổi trên tinh thần khoa học, cởi mở tập trung vào số nội dung sau:

1. Vai trò của cấp ủy, chính quyền các cấp, các cơ quan quản lý, tổ chức xã hội và sự giám sát của người tiêu dùng đối với việc tuân thủ pháp luật về an toàn thực phẩm.

2.  Công tác thanh tra, kiểm tra về an toàn thực phẩm tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh, quảng cáo thực phẩm; giám sát, hậu kiểm tại các tỉnh, thành phố trọng điểm, các địa phương có đường biên giới, cửa khẩu nhằm giảm thiểu ngộ độc do thực phẩm không an toàn.

3.  Hoàn thiện hệ thống pháp luật để tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về ATTP. Nghiên cứu bổ sung các chế tài cần thiết, bảo đảm xử phạt nghiêm minh đối với các hành vi vi phạm và đưa tin sai sự thật, không chính xác về an toàn thực phẩm.

4. Các giải pháp nhằm nâng cao nhận thức của toàn xã hội, của doanh nghiệp, của nhân dân về ATTP, về các chủ trương, chính sách, pháp luật và những kiến thức cần thiết về ATTP; Bảo vệ quyền cơ bản của con người là được tiếp cận thực phẩm an toàn;  đề cao vai trò, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trong thực thi pháp luật trong lĩnh vực này.

Kính thưa các Quý vị đại biểu, các bạn!

Thông qua việc tổ chức giao lưu trực tuyến với độc giả của Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, chúng tôi mong muốn đây là một trong những phương thức truyền thông mới nhằm góp phần tăng cường công tác thông tin, truyền thông chính xác, kịp thời, toàn diện, có trách nhiệm về bảo đảm ATTP trong tình hình mới; nêu cao vai trò của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp trong bảo đảm an ATTP trên địa bàn; phát huy mạnh mẽ vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân các cấp và các phương tiện truyền thông để bảo đảm ATTP ở tất cả các khâu từ sản xuất, kinh doanh, chế biến đến tiêu dùng.

Đồng thời, nâng cao nhận thức của toàn xã hội, của doanh nghiệp, của nhân dân về ATTP; về các chủ trương, chính sách, pháp luật và những kiến thức cần thiết về an toàn thực phẩm; khơi dậy và phát huy tính trung thực, đạo đức kinh doanh, ý thức trách nhiệm vì cộng đồng của từng doanh nghiệp, từng doanh nhân, từng hộ gia đình và từng người dân để bảo đảm ATTP, nhất là trong sản xuất, kinh doanh thực phẩm.

Kính thưa các Quý vị đại biểu, các bạn!

Với tinh thần đó, tại buổi Giao lưu trực tuyến hôm nay, Ban Tổ chức mong muốn các vị khách mời tập trung trao đổi, trả lời, làm sâu sắc thêm các nội dung mà bạn đọc quan tâm đặt câu hỏi.

Thay mặt lãnh đạo Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, tôi xin cảm ơn các vị khách mời đã dành thời gian tham gia buổi Giao lưu trực tuyến quan trọng, đầy ý nghĩa này. 

Xin cảm ơn quý độc giả của Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam đã tích cực tham gia Giao lưu trực tuyến. Rất mong quý độc giả và các đại biểu, các phóng viên báo chí có mặt hôm nay tiếp tục đặt thêm các câu hỏi xoay quanh các nội dung, chủ đề của cuộc Giao lưu và cả những vấn đề đang đặt ra trong thực tiễn vấn đề ATTP hiện nay.

Kính chúc sức khỏe Quí vị đại biểu và chúc cho buổi Giao lưu trực tuyến của chúng ta đạt kết quả tốt đẹp.

Xin trân trọng cảm ơn!

Nhà báo, TS. Nguyễn Trọng Hậu – Phó Tổng biên tập: Trân trọng cảm ơn Nhà báo, TS. Trần Doãn Tiến – Tổng Biên tập Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam. Và sau đây là nội dung chi tiết chương trình Giao lưu.

Xin mời Nhà báo Đỗ Thoa dẫn chương trình Giao lưu trực tuyến!