Dư ối khi mang thai: Nguyên nhân và cách khắc phục

Mang thai là một hành trình đầy gian nan và dư ối là một trong những yếu tố bất thường của thai kỳ, khiến nhiều bà bầu lo lắng. Vậy thế nào là dư ối, nguyên nhân, biểu hiện và cách khắc phục là gì? Bài viết sau sẽ giúp các mẹ bầu giải đáp tất cả các câu hỏi về hiện tượng này.

1. Tìm hiểu hiện tượng dư ối

Sau khi thụ thai được khoảng 12 ngày, nước ối sẽ hình thành. Nước ối có vai trò đảm bảo môi trường sống của thai nhi, ngoài cung cấp chất dinh dưỡng, oxy cho thai nhi còn bảo vệ thai nhi khỏi những sang chấn và tác động từ bên ngoài.

Tuy nhiên, không phải càng nhiều ối càng tốt. Thông thường, mực nước ối theo tiêu chuẩn là khoảng từ 300ml đến 800ml khi thai nhi từ 16-34 tuần. Nếu lượng nước ối trong túi ối của thai phụ ở mức 800ml đến 1500ml thì được gọi là hiện tượng dư ối (hay còn gọi là thừa ối).

2. Nguyên nhân nào dẫn đến hiện tượng dư ối?

Hiện tượng dư ối có thể xảy ra vào bất cứ thời điểm nào trong thai kỳ. Tuy nhiên, nguyên nhân có thể đến từ mẹ, thai nhi hoặc thậm chí là bất thường của rau thai.

2.1. Nguyên nhân từ mẹ:

– Mẹ bầu mắc chứng đái tháo đường trong thai kỳ có nguy cơ bị dư ối cao hơn các mẹ bầu khác, nhất là vào 3 tháng cuối

– Mẹ bầu có kháng thể bất thường, gây ra kháng Rh và các bệnh huyết tán thứ phát

– Mẹ bầu mang song thai, đa thai cũng dễ gặp phải hiện tượng dư thừa nước ối hơn

– Trường hợp hiếm gặp hơn là do mẹ bầu bị  loạn dưỡng tăng trương lực cơ

2.2. Nguyên nhân từ thai nhi

– Nếu thai nhi có các yếu tố sau sẽ gây ảnh hưởng tới lượng nước ối

– Bất thường về nhiễm sắc thể ở thai nhi

– Thai nhi mắc hội chứng truyền máu song thai (ở những mẹ mang bầu song thai, đa thai)

– Thai nhi ngừng uống nước ối do có những dị tật bẩm sinh như hở hàm ếch, môn vị hẹp, hệ thần kinh trung ương và cấu trúc hệ thống tiêu hóa bất thường…

2.3. Nguyên nhân từ rau thai

– Không chỉ có mẹ hay thai nhi mà ngay cả những bất thường từ rau thai cũng có thể là nguyên nhân gây ra hiện tượng thừa ối.

– Nếu rau thai xuất hiện u mạch máu màng đệm sẽ gây thuy tim thai, tổn thương bánh rau, sưng phù rau thai hoặc viêm nội mạc tử cung… dẫn đến dư thừa nước ối.

3. Cách nhận biết bà bầu bị dư thừa nước ối

Khi mẹ bầu bị dư ối, cơ thể sẽ xuất hiện rất nhiều dấu hiệu nhận biết nhưng không phải ai cũng có thể phát hiện sớm để kịp thời can thiệp. Mẹ có thể nhận biết xem mình có bị dư ối không dựa vào một số đặc điểm sau:

– Bụng bầu căng bóng, to hơn tuổi thai

– Khó nghe thấy tim thai

– Khó thở, đau bụng, ăn uống khó tiêu

– Tĩnh mạch bị giãn

Nếu nhận thấy cơ thể có những dấu hiệu trên thì mẹ bầu tuyệt đối không tự suy đoán bệnh hay tự ý dùng thuốc. Nhanh chóng tới cơ sở y tế uy tín để bác sĩ thăm khám và có kết luận chẩn đoán chính xác, cũng như có phương án xử trí kịp thời.

4. Phương pháp xác định tình trạng thừa ối

Để xác định và chẩn đoán tình trạng thừa ối, bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm và đo lượng nước ối. Nếu chỉ số nước ối AFI cao hơn ngưỡng 25cm (đa ối) thì mẹ bầu cần phải được theo dõi đặc biệt. Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ chỉ định mẹ bầu làm một số xét nghiệm để xác định nguyên nhân và có phương án xử trí phù hợp.

5. Dư thừa nước ối có nguy hiểm không?

5.1. Hậu quả của tình trạng dư ối

Dư ối rất nguy hiểm, nếu không được phát hiện sớm và khắc phục kịp thời thì không chỉ gây nguy hiểm cho thai nhi mà còn đe dọa tính mạng thai phụ. Thừa ối chính là tác nhân làm tăng nguy cơ xuất huyết âm đạo, sa dây rốn, sinh non hoặc sinh ngược. Việc mẹ phải sinh non khi bào thai còn chưa phát triển hoàn thiện có thể gây ảnh hưởng tới tính mạng của cả hai mẹ con. Ghi nhớ các dấu hiệu và khám thai đầy đủ là cách đơn giản nhất để giúp phát hiện sớm tình trạng này.

5.2. Dư thừa nước ối có ảnh hưởng tới thai nhi không?

Nước ối vừa bảo vệ thai nhi, vừa tham gia trực tiếp vào quá trình trao đổi chất và hít thở của thai nhi. Do đó, thừa ối chắc chắn gây tác động trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi. Mẹ bị thừa ối, thai nhi sẽ có nguy cơ:

– Hạn chế tăng trưởng

– Sinh non hoặc chết lưu

6. Làm thế nào để khắc phục dư ối

Dư thừa nước ối là một hiện tượng nguy hiểm trong thai kỳ nhưng các mẹ bầu hoàn toàn có thể kiểm soát và khắc phục được. Dưới đây là những cách đơn giản sẽ giúp mẹ hạn chế được tình trạng thừa ối.

6.1. Mẹ bầu cần nghỉ ngơi nhiều hơn

Một chế độ ngủ, nghỉ phù hợp sẽ giúp mẹ bầu được thư giãn, giảm các cơ co thắt tử cung và giúp cân bằng lại mực nước ối cho thai nhi. Hạn chế căng thẳng hoặc tiếp xúc với các môi trường ô nhiễm, độc hại… sẽ giúp tối ưu quá trình điều hòa và trao đổi chất ở cơ thể.

6.2. Kiểm soát lượng đường trong máu

Mẹ bầu bị tiểu đường là nguyên nhân gây thừa ối. Do đó, kiểm soát lượng đường trong máu cũng là một cách khắc phục hiện tượng thừa ối. Mẹ bầu nên ưu tiên bổ sung các loại thực phẩm lành mạnh như rau xanh đậm, trái cây giàu vitamin, cá và thịt nạc, các loại ngũ cốc và hạt dinh dưỡng… để cung cấp đủ dinh dưỡng cho con mà vẫn đảm bảo lượng đường nạp vào.

6.3. Khám thai định kỳ và đúng lịch

Những dị tật bẩm sinh của thai nhi cũng là nguyên nhân gây thừa ối ở mẹ bầu. Và cũng chỉ có siêu âm mới giúp phát hiện chính xác lượng nước ối của mẹ bầu. Vì vậy, khám thai định kỳ và đúng lịch chính là biện pháp đơn giản nhất, hiệu quả nhất giúp ngăn ngừa và hạn chế thừa ối.

Hy vọng bài viết này đã giúp trang bị cho các mẹ bầu có thêm kiến thức thai sản bổ ích. Chúc các mẹ bầu có một thai kỳ suôn sẻ và khỏe mạnh để chào đón con yêu!