Cung cầu là gì? Những điều cơ bản cần biết | Yuanta Việt Nam
Cung cầu là yếu tố đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết giá cả của hàng hóa bất kỳ trên thị trường. . Vậy cung cầu là gì? và cách vận hành của quy luật cung cầu ra sao? Bài viết dưới đây Yuanta Việt Nam sẽ giới thiệu chi tiết về khái niệm này nhé!
Mục Lục
Tìm hiểu cung cầu là gì
Khái niệm về cung cầu vẫn luôn bất biến trên thị trường, đây cũng là quy luật được hình thành để điều chỉnh mức giá cân bằng, cùng lượng giao dịch cân bằng có thể xác định được. Vì điều này nên có nhiều thắc mắc xoay quanh vấn đề phân tích và làm rõ cung cầu là gì.
Hãy cùng tìm hiểu khái niệm cơ bản về cung và cầu trên thị trường:
Cung là gì
Cung trong tiếng Anh là Supply – thuật ngữ dùng để chỉ số lượng hàng hóa, dịch vụ mà nhà cung cấp sẵn sàng bán ra thị trường, với một mức giá riêng trong khoảng thời gian nhất định.
Theo quy luật về cung, khi hàng hóa có mức giá đang theo xu hướng tăng, nguồn cung cũng sẽ tăng theo. Có 3 thành phần trong cung gồm:
-
Cung cá nhân (lượng cung): Số lượng hàng hóa, dịch vụ nhà cung cấp muốn bán trong thời gian cố định. Khái niệm cung cá nhân luôn đi kèm với mức giá mới có nghĩa.
-
Cung thị trường: Số lượng hàng hóa, dịch vụ của một ngành hàng trong nền kinh tế xác định.
-
Tổng cung: Số lượng hàng hoá, dịch vụ của tất ngành hàng kết hợp trong nền kinh tế xác định.
>>> Xem thêm: Kiến thức kinh tế
Có nhiều yếu tố tác động đến nguồn cung gồm: giá, trình độ công nghệ kỹ thuật, nguồn cung của vật liệu thô, định chế kinh tế, chính sách của chính phủ,… cùng các nguyên do bất khả kháng (thiên tai, lũ lụt).
Cầu là gì
Trong tiếng Anh, cầu là Demand. Thuật ngữ này dùng để chỉ số lượng hàng hóa, dịch vụ bạn sẵn sàng mua với nhiều mức giá khác nhau trong khoảng thời gian nhất định.
Theo quy luật về cầu, khi giá của hàng hóa tăng lên, lượng cầu của mặt hàng đó giảm xuống. Các thành phần của cầu gồm có:
-
Cầu cá nhân (lượng cầu): Số lượng hàng hóa hay dịch vụ mà người mua muốn mua ở mức giá cụ thể, trong khoảng thời gian nhất định. Vì vậy, cầu cá nhân hay lượng cầu chỉ có ý nghĩa ở một mức giá cụ thể.
-
Cầu thị trường: Số lượng hàng hóa, dịch vụ của một ngành hàng cụ thể, xét trên quy mô nền kinh tế xác định.
-
Tổng cầu: Số lượng hàng hóa, dịch vụ của toàn bộ các ngành hàng gộp lại trên quy mô kinh tế xác định.
Các yếu tố tác động đến nguồn cầu gồm: giá, thị hiếu của người dùng, giá mặt hàng có liên quan trên thị trường, thu nhập, kỳ vọng nền kinh tế,…
Mối quan hệ giữa cung, cầu và giá cả thị trường
Xét nền kinh tế vĩ mô, cân bằng của thị trường là trạng thái có sản lượng giao dịch và mức giá có khả năng tự ổn định, không phải bị thay đổi do chịu áp lực. Ở trạng thái cân bằng sẽ nhận được sự hài lòng từ cả hai phía, gồm người mua và người bán. Ở mức giá cân bằng, sản lượng hàng hóa người bán sẵn lòng cung cấp bằng với sản lượng hàng hóa người mua sẵn lòng mua.
Vậy mối quan hệ của giá cả với cung cầu là gì? Tóm tắt về mối quan hệ này như sau:
-
Giá cả sẽ ổn định khi cung bằng cầu.
-
Giá cả sẽ giảm khi cung vượt cầu.
-
Giá cả sẽ tăng khi cầu vượt cung.
Nền kinh tế thị trường có tính chất giá cả luôn biến động. Vì vậy, các cơ quan quản lý thị trường phải tái điều chỉnh để kiểm soát giá cả thị trường ổn định. Khi giá cả ổn định, nền kinh tế thị trường sẽ dễ dàng tăng trưởng đúng với kế hoạch đã đề ra.
Tác dụng của quy luật cung cầu
Để giải đáp thắc mắc tác dụng của quy luật cung cầu là gì, chúng ta sẽ làm rõ lợi ích nhận được từ quy luật này đối với các đối tượng khác nhau: nhà nước, bên cung, bên cầu,…
Đối với Nhà nước
Quy luật cung cầu có tác dụng lớn đối với nhà nước, hỗ trợ điều chỉnh tình hình nền kinh tế. Nếu cầu vượt cung, nhà nước sẽ thực hiện các biện pháp điều chỉnh để tăng nguồn cung ra thị trường. Ngoài ra, nhà nước cũng có thể sử dụng biện pháp điều tiết và tìm ra kẻ đầu cơ.
Còn trong trường hợp cung vượt cầu, dựa vào quy luật cung cầu, nhà nước có thể đưa ra những biện pháp để kích cầu.
Đối với nhà sản xuất, kinh doanh
Nhà sản xuất, kinh doanh cũng có thể áp dụng quy luật cung cầu cho hoạt động của mình.
-
Nếu cầu vượt cung, nghĩa là giá hàng hóa đang cao hơn giá trị thực tế, nhà sản xuất tìm cách tăng gia sản xuất để tăng lợi nhuận thu về.
-
Khi cung vượt cầu, nghĩa là giá hàng hóa thấp hơn giá trị thực tế, nhà sản xuất sẽ tìm cách thu hẹp sản xuất để tối ưu khoản chi phí phải bỏ ra.
Đối với người tiêu dùng
Với người tiêu dùng, quy luật cũng mang đến nhiều tác dụng không ngờ đến!
-
Với dấu hiệu cầu vượt cung, mức giá đang cao nên người tiêu dùng giảm hoạt động mua sắm.
-
Với dấu hiệu cung vượt cầu, giá đang thấp nên người tiêu dùng tăng hoạt động mua sắm.
Quy luật cung cầu trên thị trường chứng khoán
Đối với thị trường chứng khoán, quy luật cung cầu thể hiện sự điều chỉnh lượng cung và lượng cầu trên thị trường để xác định mức giá cân bằng với lượng giao dịch.
Tác động của quy luật cung cầu trên thị trường chứng khoán là gì? Thực tế, quy luật này có ảnh hưởng đến sự biến động của giá cổ phiếu niêm yết trên thị trường. Thông qua quy luật này, tâm lý của nhà cầu tư cũng được thể hiện qua sự thay đổi về giá của các mã cổ phiếu.
Ví dụ thực tế
Xét ví dụ về quy luật cung cầu trên thị trường chứng khoán đối với cổ phiếu ROS. Loại cổ phiếu này có cầu tăng mạnh mẽ trong giai đoạn từ năm 2017 đến năm 2018.
Vì lý do này nên mức giá của cổ phiếu được đẩy từ 10.000 đồng lên đến 200.000 đồng, mặc dù các nhà đầu tư cho rằng cổ phiếu này không có giá trị cao như vậy.
Sau đó, vào thời gian khoảng cuối năm 2020, lượng cầu của cổ phiếu này giảm dần thì mức giá bắt đầu giảm xuống còn 2.000 đồng/cổ phiếu.
Sự ảnh hưởng của quy luật cung cầu trên thị trường cổ phiếu
Từ ví dụ trên cho thấy, quy luật cung cầu có ảnh hưởng không nhỏ đến thị trường cổ phiếu. Vậy đối với thị trường cổ phiếu, sự ảnh hưởng của quy luật cung cầu là gì?
Hoạt động giao dịch trên thị trường chứng khoán được xếp vào loại giao thương đặc biệt. Vì vậy, thị trường này cũng bị tác động bởi quy luật cung cầu. Quy luật này sẽ có ảnh hưởng lớn đối với những nhà đầu tư ngắn hạn do tâm lý sợ bỏ lỡ.
Có nhiều nghiên cứu tâm lý chỉ ra rằng, đa số nhà đầu tư có xu hướng mua và bán theo cảm xúc nhiều hơn phân tích các yếu tố để quyết định. Việc hiểu và nắm bắt quy luật cung cầu sẽ giúp các nhà đầu tư đánh giá một cách khách quan về diễn biến giá chứng khoán và hạn chế tình trạng chạy theo đám đông.
Đối với thị trường chứng khoán, những cổ phiếu được nhiều người mua sẽ có xu hướng tăng lên và ngược lại.
Quy luật cung cầu đóng vai trò quan trọng đối với những dự án kinh doanh, nhà sản xuất và cả một quốc gia. Thông qua việc hiểu rõ quy luật cung cầu là gì, bạn có thể dễ dàng nắm bắt được sự thay đổi của giá sản phẩm và đưa ra những quyết định đúng đắn. Trên đây, bài viết được chia sẻ bởi công ty chứng khoán Yuanta Việt Nam.