Có bị truy cứu trách nhiệm hình sự khi quan hệ tình dục với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi trên cơ sở tự nguyện hay không?


Có bị truy cứu trách nhiệm hình sự khi quan hệ tình dục với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi trên cơ sở tự nguyện hay không? Cụ thể, tôi và bạn gái mình có quan hệ tình dục, bạn gái tôi năm nay đủ 16 tuổi. Vậy cho tôi hỏi tôi có bị truy cứu trách nhiệm hình sự khi quan hệ tình dục với bạn gái tôi hay không? Câu hỏi của anh Thanh Lân ở Thái Bình.

Có bị truy cứu trách nhiệm hình sự khi quan hệ tình dục với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi trên cơ sở tự nguyện hay không?

Căn cứ Điều 145 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi như sau:

Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi

1. Người nào đủ 18 tuổi trở lên mà giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 142 và Điều 144 của Bộ luật này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:

a) Phạm tội 02 lần trở lên;

b) Đối với 02 người trở lên;

c) Có tính chất loạn luân;

d) Làm nạn nhân có thai;

đ) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

e) Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

b) Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội.

4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Theo đó, người đủ 18 tuổi trở lên mà giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi mặc dù trên cơ sở tự nguyện nhưng vẫn sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi.

Tùy thuộc vào tính chất và mức độ nguy hiểm của hành vi mà người phạm tội sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự tương ứng với các khung hình phạt được quy định tại Điều 145 nêu trên.

Quan hệ tình dục trên cơ sở tự nguyện

Quan hệ tình dục trên cơ sở tự nguyện (Hình từ Internet)

Nếu không có yêu cầu khởi tố vụ án của bị hại hoặc người nhà bị hại thì hành vi quan hệ tình dục với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi trên cơ sở tự nguyện có bị khởi tố không?

Căn cứ khoản 1 Điều 155 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, được sửa đổi bởi khoản 3 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Tố tụng hình sự 2021 quy định về khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại như sau:

Khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại

1. Chỉ được khởi tố vụ án hình sự về tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155 và 156 của Bộ Luật hình sự khi có yêu cầu của bị hại hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết.

2. Trường hợp người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu thì vụ án phải được đình chỉ, trừ trường hợp có căn cứ xác định người đã yêu cầu rút yêu cầu khởi tố trái với ý muốn của họ do bị ép buộc, cưỡng bức thì tuy người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án vẫn tiếp tục tiến hành tố tụng đối với vụ án.

3. Bị hại hoặc người đại diện của bị hại đã rút yêu cầu khởi tố thì không có quyền yêu cầu lại, trừ trường hợp rút yêu cầu do bị ép buộc, cưỡng bức.

Theo đó, hành vi quan hệ tình dục với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi trên cơ sở tự nguyện vẫn bị khởi tố cho dù có yêu cầu khởi tố vụ án của bị hại hoặc người nhà bị hại.

Người thực hiện hành vi quan hệ tình dục với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi trên cơ sở tự nguyện vẫn sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Có bị truy cứu trách nhiệm hình sự khi quan hệ tình dục với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi trên cơ sở tự nguyện hay không?

Căn cứ Điều 143 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi khoản 25 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định về tội cưỡng dâm như sau:

Tội cưỡng dâm

1. Người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:

a) Nhiều người cưỡng dâm một người;

b) Phạm tội 02 lần trở lên;

c) Đối với 02 người trở lên;

d) Có tính chất loạn luân;

đ) Làm nạn nhân có thai;

e) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

g) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân từ 11% đến 45%;

h) Tái phạm nguy hiểm

Theo đó, đối với trường hợp quan hệ tình dục với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi trên cơ sở tự nguyện không phạm tội cưỡng dâm theo Điều 143 nêu trên (vì đây là quan hệ tự nguyện) và thứ hai hành vi này cũng không phạm vào tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi được quy định tại Điều 145 Bộ luật Hình sự 2015.

Như vậy, nếu cả hai đều tự nguyện quan hệ và cô gái đã trên 16 tuổi thì người thực hiện hành vi quan hệ sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.